komunikacja werbalna.pdf

(563 KB) Pobierz
Komunikacja werbalna
Podstawy komunikacji interpersonalnej – Słownik
DOROTA KWIATKOWSKA KRZYSZTOF KARAUDA
215983228.001.png 215983228.002.png
Komunikacja werbalna
Komunikacja werbalna
1. Definicja i podział komunikacji
2. Przebieg procesu komunikacji i jego zakłócenia
3. Wyrażanie intymnych treści
4. Wyrażanie uczuć w sposób jawny i ukryty
5. Bariery komunikacyjne i umiejętności ułatwiające komunikowanie się
6. Informacje zwrotne
Załącznik 1. Atrakcyjność fizyczna i jej znaczenie w relacjach międzyludzkich
Słownik
Bibliografia
1
Komunikacja werbalna
1. Definicja i podział komunikacji
Człowieka często określa się mianem zwierzęcia porozumiewającego się. Sprawne
komunikowanie się z innymi ludźmi jest podstawą dobrego funkcjonowania
w społeczeństwie oraz skutecznego działania.
Komunikacja (z łac. communicatio — ‘wymiana, łączność, rozmowa’) — w odniesieniu
do ludzi oznacza porozumiewanie się. Najczęściej jest rozumiana jako wysyłanie
i odbieranie informacji. Jest to proces kodowania i dekodowania informacji, w którym
każdy z uczestników bierze aktywny udział.
Komunikowanie się jest procesem, w wyniku którego partnerzy dzielą się wiadomościami
za pomocą kodu zrozumiałego dla obu stron. Ludzie znaczną część życia poświęcają na
porozumiewanie się. Przekazywanie informacji i ich odbiór jest dla człowieka — istoty
obdarzonej mową — tak naturalne jak jedzenie czy spanie. Nasze codzienne życie
wypełnione jest porozumiewaniem się z innymi — dzięki niemu dowiadujemy się różnych
rzeczy na swój temat, na temat innych ludzi oraz otaczającego świata, nawiązujemy
kontakty, osiągamy wzajemne zrozumienie, budujemy zaufanie, współpracujemy.
Na ogromne znaczenie komunikacji w życiu człowieka kładzie nacisk psychologia
humanistyczna. Akcentuje ona wrodzoną tendencję do samorealizacji, czyli
wszechstronnego, pełnego rozwoju własnych zdolności, możliwości i umiejętności.
Komunikacja interpersonalna jest instrumentem do osiągania tych celów — pozwala
jednostce w sposób autentyczny wyrażać emocje, pragnienia i czerpać satysfakcję
z kontaktów z drugim człowiekiem. Natomiast nieumiejętne komunikowanie się może
szkodzić swobodnemu rozwojowi, osiąganiu porozumienia i nawiązywaniu bliskich,
głębokich więzi.
Z komunikacją mamy do czynienia wówczas, gdy ktoś wysyła jakiś przekaz ze
świadomym zamiarem wywołania reakcji. Ale nie tylko — jak się później przekonasz,
komunikaty niewerbalne (tzw. mowa ciała — miny, mruganie oczami, czerwienienie się
itp.) w dużym stopniu są niezamierzone i trudne do kontrolowania. Ich znaczenie jako
informacji o naszym rozmówcy jest jednak często większe niż znaczenie komunikatów
werbalnych.
2
Komunikacja werbalna
Komunikację możemy więc podzielić na dwa główne rodzaje:
komunikację werbalną , realizowaną za pomocą słów (mówionych, pisanych),
komunikację niewerbalną , realizowaną za pomocą zachowań innych niż werbalne
(np. przejawiających się w gestach, minach, ubiorze itp.).
Za pomocą komunikatów werbalnych przekazujemy przede wszystkim informacje,
podczas gdy komunikaty niewerbalne służą w dużej mierze do ustalania relacji
międzyludzkich. Czasem używamy ich też jako substytutu (zamiennika) werbalnego
przekazywania wiadomości.
3
Komunikacja werbalna
2. Przebieg procesu komunikacji i jego zakłócenia
„Jeśli pomyśleć, na ile sposobów mogą
zachodzić nieporozumienia między ludźmi,
wygląda czasami na cud to, że jakiekolwiek
skuteczne porozumiewanie się w ogóle się
zdarza”.
Johnson, 1992
Dokładna analiza tego, co dzieje się podczas procesu komunikacji jest niemożliwa do
przeprowadzenia w trakcie codziennych, zwykłych rozmów. Warto jednak przyjrzeć się
bliżej kolejnym etapom tego procesu, aby zrozumieć, jak przebiega i od czego zależy
porozumiewanie się ludzi. Wskażemy także warunki, jakie powinny zostać spełnione, aby
proces komunikacji przebiegał prawidłowo oraz ewentualne zakłócenia, jakie mogą
wystąpić podczas jego trwania.
W procesie komunikacji biorą udział co najmniej dwie osoby: osoba nadająca komunikat
(nadawca) i osoba odbierająca go (odbiorca). Podczas rozmowy nadawca i odbiorca mogą
zamieniać się rolami.
O skutecznej komunikacji możemy mówić, gdy odbiorca rozumie odebraną informację
zgodnie z zamiarem nadawcy. Dzieje się tak, gdy nadawca precyzyjnie przekazuje swoją
intencję (oczywiście, jeżeli jest jej w pełni świadomy, czyli po prostu „wie, o co mu
chodzi”), a odbiorca odbiera wiadomość w sposób zgodny z intencją nadawcy. Taką
zgodność między intencją nadawcy a interpretacją odbiorcy nazwiemy porozumieniem .
Z wypowiedzi nadawcy do odbiorcy dociera tylko część komunikatu. Odbiorca „filtruje”
go, wybierając pewne elementy, a pewne omijając. Komunikat taki zawiera bowiem zbyt
wiele elementów werbalnych i niewerbalnych, aby odbiorca mógł odpowiedzieć na
wszystkie. Za każdym razem odbiorca wybiera to, co wydaje mu się ważne. Taki wybór
nie zawsze jest świadomy i intencjonalny, często dokonuje się automatycznie. Jest to
związane z tzw. chodzeniem na skróty — strategią zwiększającą ekonomiczność
działania, pozwalającą na oszczędność czasu i energii. Skomplikowane, bardzo złożone
i zmienne otoczenie, w jakim żyje człowiek, powoduje, że nie wystarczyłoby mu czasu
i energii na skupienie się na wszystkich docierających do niego sygnałach i odpowiedzi na
nie. Dotyczy to także komunikatów odbieranych podczas rozmowy.
4
Zgłoś jeśli naruszono regulamin