Kolumna Trójcy Przenajświetszej w Ołumuńcu.pdf

Kolumna Trójcy Przenajświętszej w Ołomuńcu

Kolumna Trójcy Przenajświętszej w Ołomuńc u

( czes. Sloup Nejsvětější Trojice ) – została wzniesiona

ku chwale Bożej w latach 1716 - 1754 . Wszyscy artyści

i rzemieślnicy pracujący przy budowie Kolumny byli

obywatelami Ołomuńca, dlatego praca przy budowie

była także wyrazem lokalnego patriotyzmu.

Historia

Wznoszenie słupów czy też kolumn morowych

rozpowszechniło się po Soborze Trydenckim , jest jedną

z wyraźnych cech baroku . Za wzór służyła kolumna

maryjna n a Piazza Santa Maria Maggiore w Rzym ie,

wzniesiona w roku 1614.

Jako dziękczynienie za zwalczenie epidemii w

Ołomuńcu pierwotnie zaproponowano budowę

Kolumny Mariackiej na Dolnym Rynku . Jednak jej

budowniczemu Wacławowi Renderowi, architektowi

cesarskiemu, nie wydawała się ona dostatecznie

dostojna, dlatego postanowił wybudować na sąsiednim

Górnym Rynku wspanialszą kolumnę. Przedstawił

swoją propozycję radzie miejskiej, przygotował projekt

i pomógł go sfinansować.

"Ku chwale Boga wszechmogącego, Panny Maryi i świętych

wybuduję kolumnę, która swą wysokością i wspaniałością nie będzie

mieć równej sobie w żadnym innym mieście." Z listu Wacława

Rendera do ołomunieckiej rady miejskiej.

Render nie zobaczył gotowej kolumny - zmarł, gdy

wzniesiono pierwszą kondygnację. Zgodnie z jego

testamentem cały jego majątek został przeznaczony na

budowę kolumny. Także jego następcom, Franciszkowi

Thoneckowi, Janowi Wacławowi Rokickiemu ani

Augustynowi Scholtzowi nie było dane dożyć końca

budowy. Budowę dokończył syn Rokickiego - Jan

Ignacy. Rzeźbienie wspaniałych posągów rozpoczął

Filip Sattler. Po jego śmierci w tym samym stylu prace

kontynuował Andrzej Zahner (wyrzeźbił w ciągu 7 lat

18 rzeźb i 9 płaskorzeźb). Nieco więcej szczęścia miał

złotnik Szymon Forstner, który pozłocił miedziane

rzeźby Trójcy Przenajświętszej i Wniebowzięcia

Najświętszej Maryi Panny. Swoje prace skończył,

jednak praca z toksycznymi związkami rtęci nadwyrężyła jego zdrowie.

Kolumna Trójcy Przenajświętszej na Górnym Rynku w Ołomuńcu

Kolumna Trójcy Przenajświętszej w Ołomuńcu

Wszyscy pracujący przy budowie kolumny byli obywatelami Ołomuńca, dlatego

kolumna stała się powodem ogromnej dumy mieszkańców. Dnia 9 września 1754

kolumna została poświęcona w obecności cesarzowej Marii Teresy i jej męża

Franciszka I Stefana. Fakt ten został uwieczniony w jednym z chronogramu na

kolumnie.

Cztery lata później, gdy Ołomuniec był oblegany przez pruską armię, kolumna była

nieraz ostrzelana. Obywalete ołomunieccy nie bacząc na niebezpieczeństwo udali

się do pruskiego generała, aby jego żołnierze nie strzelali do kolumny. Generał

James Keith przychylił się do prośby mieszkańców. Po wojnie kolumna została

naprawiona, a do jednego z wyłomu wsadzono pozłoconą kulę z działa, która do

dziś przypomina oblężenie Ołomuńca.

Pozłacana replika kuli z działa

przypomina, że kolumna była

niejednokrotnie ostrzeliwana z

pruskich dział w czasie oblężenia

w roku 1758.

Opis

Słup zakończony jest pozłacaną miedzianą rzeźbą Trójcy Świętej. Na trzonie

kolumny znajdują się rzeźby Archanioła Gabriela i Wniebowzięcia Najświętszej

Maryi Panny.

Trzypiętrowa podstawa kolumny otoczona jest 18 rzeźbami świętych i 14

płaskorzeźbami. Na najwyższym piętrze stoją święci związani z ziemskim życiem

Jezusa - rodzice Jego Matki: św. Anna i św. Joachim , jego opiekun św. Józef , św.

Jan Chrzciciel . Umieszczono tam także figury św. Wawrzyńca i św. Hieronima -

patronów kaplicy w ołomunieckim ratuszu. Na tym piętrze znajdują się także trzy

płaskorzeźby przedstawiające wiarę, nadzieję i miłość.

Piętro środkowe jest poświęcone świętym morawskim i czeskim: św. św. Cyrylowi i

Metodemu , którzy w roku 863 przyszli szerzyć chrześcijaństwo na Morawach ( św.

Metody był arcybiskupem morawskim), św. Błażejowi (patron jednego z głównych

kościołów Ołomuńca), św. Wojciechowi (patron m. in. Czech) , św. Janowi Nepomucenowi i św. Janow i

Sarkandrowi ( jego figura została umieszczona na kolumnie zanim został ogłoszony błogosławionym).

Pozłacana rzeźba Trójcy Świętej

na szczycie kolumny

Na najniższym piętrze można zobaczyć postacie św. Maurycego , św. Wacława (patrona Czech) - im poświęcono

dwa znane ołomunieckie kościoły, św Floriana ( patrona Austrii) , św. Jana Kapistrana (dwukrotnie przebywał w

mieście), św. Antoniego , św. Alojzego Gonzagi ( patrona studentów - jego figura manifestuje, jak Ołomuniec ceni

swój uniwersytet).

Między tymi rzeźbami są umieszczone płaskorzeźby dwunastu apostołów. Na najniższym piętrze jest 12 rzeźb

niosących światło ( lucyferów) .

Kolumna Trójcy Przenajświętszej w Ołomuńcu

Kaplica

Kolumna ukrywa we wnątrzu małą kaplicę z płaskorzeźbami przedstawiającymi

ofiarę Kaina, ofiarę Abla z pierworodnych jagniąt, pierwszą ofiarę całopalną Noeg o

po potopi e, ofiarę Abraham a i ukrzyżowanie Chrystusa . W tle tej płaskorzeźby

można dojrzeć panoramę Jerozolimy i Ołomuńca.

Współczesność

Kolumna ma 35 m wysokości, co czyni ją największą rzeźbą w Republice Czeskiej.

W roku 1995 została włączona wraz z Kolumną Mariacką do narodowych zabytków

Republiki Czeskiej. W roku 2000 została umieszczona na liście światowego

dziedzictwa kultury UNESCO.

Rzeźba Jana Sarkandra

Chronogramy

Na kolumnie znajduje się szereg chronogram ów. Większe litery w ich tekście oznaczają w zapisie rzymskim rok

ukończenia budowy, tj. rok 1754.

• Chronogram na południowej stronie pod płaskorzeźbą św. Piotra:

TR IV N I V EROQ V E D EO

PRAESENT I B V S A V G V ST I S

FRAN CI S C O ATQ V E THERES I A

C O L OSS V S I STE

A C ARDINA L E TRO I ER

C ONSE C RAT V S 9. SEPT.

• Chronogram na stronie południowej kolumny:

G L OR I A D EO PATR I

D EO F ILI O

D EO PARA CL ETO

• Chronogram stronie północnowschodniej kolumny:

SA C RATA S I NT

E I SO LI

C OR D A O M N I A

• Chronogram na stronie północnozachodniej kolumny:

I N F ID E P L ENA

SPE F I R M A

C HAR I TATE PERFE C TA

Kolumna Trójcy Przenajświętszej w Ołomuńcu

Znaczki pocztowe

Ołomuniecka Kolumna Trójcy Przenajświętszej została umieszczona na znaczku pocztowym o wartości 14 koron

czeskich z 2002 roku. Rycinę przygotował Václav Fajt według projektu grafika Antonína Odehnala. [1]

Linki zewnętrzne

• Kolumna Trójcy Przenajświętszej - UNESCO World Heritage [2]

Przypisy

[1] http:/ / www. cpost. cz/ jetspeed/ portal/ media-type/ html/ user/ anon/ page/ default. psml/ js_pane/ filatelie,znamky?ekpid=337&

grpid=13044& pgtyp=S

[2] http:/ / whc. unesco. org/ pg. cfm?cid=31& id_site=859

Źródła i autorzy artykułu

Kolumna Trójcy Przenajświętszej w Ołomuńcu Źródło : http://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=20582548 Autorzy : Bonio, Buldożer, Ed88, Iksnigo, Kacper Dębski, MBi, Pa3Widzi,

Trismegistos, Trivelt, Xpicto, Xx236, 3 anonimowych edycji

Źródła, licencje i autorzy grafik

Plik:Holy Trinity Column.jpg Źródło : http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Holy_Trinity_Column.jpg Licencja : Creative Commons Attribution-Sharealike 2.5 Autorzy : User:snek01

Plik:Holy Trinity Column-history.jpg Źródło : http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Holy_Trinity_Column-history.jpg Licencja : Public Domain Autorzy : User:Jan.Kamenicek

Plik:Holy Trinity Column-stone shot.jpg Źródło : http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Holy_Trinity_Column-stone_shot.jpg Licencja : Public Domain Autorzy : Jan Kameníček

Plik:Holy Trinity Column - top.jpg Źródło : http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Holy_Trinity_Column_-_top.jpg Licencja : Public Domain Autorzy : Jan Kameníček

Plik:Holy Trinity Column-John Sarkander.jpg Źródło : http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Holy_Trinity_Column-John_Sarkander.jpg Licencja : Public Domain Autorzy : Jan

Kameníček

Licencja

Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported

http:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: