Przegląd oprogramowania.pdf

(186 KB) Pobierz
Microsoft Word - Przegląd oprogramowania.doc
Przegląd oprogramowania
Komputer wraz z oprogramowaniem stanowi gotowy do pracy zestaw. Dostępne na rynku
oprogramowanie jest bardzo bogate i różnorodne. Ogólnie można je podzielić na systemy
operacyjne i oprogramowanie użytkowe. Podstawowym programem w komputerze jest
system operacyjny (np. Windows w wersji 9x i nowsze, LINUX), który stanowi platformę
dla instalowania innych programów (użytkowych).
Oprogramowanie instalowane w komputerze może mieć postać pojedynczej aplikacji lub
pakietu programów zawierających wzajemnie uzupełniające się aplikacje.
Nie są to dla ciebie nowe wiadomości - korzystałeś już z wielu aplikacji. Informacje
podane w tym rozdziale mają na celu usystematyzowanie twojej wiedzy w tym zakresie.
1. Klasyfikacja oprogramowania ze względu na funkcje
Programy użytkowe można podzielić w zależności od ich funkcji w różny sposób.
Proponujemy ci następujący podział:
Programy do redagowania tekstu (edytory lub procesory tekstu). Zazwyczaj
mają wbudowany edytor graficzny. Umożliwiają także wstawianie grafiki ze-
wnętrznej. Typowymi przykładami mogą być edytory tekstu pakietu Works,
pakietu Office (Word), pakietu StarOffice oraz edytor firmy Lotus (AmiPro).
Programy kalkulacyjne i obliczeniowe, nazywane arkuszami kalkulacyjny
mi. Służą do sporządzania automatycznych kalkulacji, zawierają elementy
bazodanowe, potrafią między innymi dokonywać graficznej prezentacji danych. Do
grupy tych programów należą arkusze kalkulacyjne pakietu Works,
pakietu Office (Excel), pakietu StarOffice oraz Lotus 1-2-3 i Quattro Pro.
Programy graficzne. Umożliwiają tworzenie i modyfikację grafiki. Często potrafią
obsługiwać grafikę opracowaną w innych edytorach graficznych (możliwość
eksportowania i importowania plików). Umożliwiają obróbkę i wydruk obrazów
graficznych uzyskanych poprzez skaner, kamerę lub cyfrowe aparaty fotograficzne.
Odrębną klasę takich programów stanowią programy niezbędne do wykonywania
projektów technicznych i grafiki reklamowej. Do najpopularniejszych programów
graficznych należą: CorelDRAW, Photoshop, pakiet firmy Micrografk, Adobe
Ilustrator itp.
Programy do gromadzenia danych, zwane bazami danych. Umożliwiają
wprowadzanie i gromadzenie danych, wyszukiwanie informacji, generowanie
raportów. Dane udostępniają poprzez tabele i formularze. Często są wy-
korzystywane do korespondencji seryjnej, a nawet same potrafią ją realizować.
Przykładowymi programami z tej grupy są bazy danych pakietu Works,
pakietu Office (Access), pakietu StarOffice oraz dBase, FoxPro czy rozbudowane
systemy baz danych (Oracle, Progress, Informix, SQL).
Języki programowania wyższego i niższego rzędu. Programy te umożliwia
ją tworzenie własnych aplikacji, a także modyfikację istniejących. Do języków
programowania niższego rzędu można zaliczyć: Basic, Pascal itp. Do języków
programowania wyższego rzędu zaliczamy: Delphi, Visual Basic, C+ itp.
1
Programy komunikacyjne. Umożliwiają wymianę informacji pomiędzy kom-
puterami w sieciach lokalnych i globalnych. W sieciach lokalnych takimi pro
gramami mogą być na przykład: LanChat, Lanconf, a w sieciach globalnych:
Internet Explorer, Netscape. W ostatnich wersjach systemu Windows dostępny jest
program NetMeeting, który może być instalowany na życzenie. Aplikacja ta służy
do wymiany informacji pomiędzy komputerami. Pozwala na komunikację poprzez
klawiaturę, mikrofon, a także kamerę.
Programy edukacyjne. Mogą służyć do wspomagania procesu dydaktyczne
go. Można je podzielić na: gry edukacyjne, różnego rodzaju testy, encyklopedie
multimedialne itp.
Programy specjalistyczne. Są to programy przeznaczone do ściśle określonych
celów, na przykład: programy bankowe, finansowo-księgowe, inwentaryzacyjne, do
celów administracyjnych itp.
Programy antywirusowe i tzw. firewall. Zadaniem programów antywirusowych jest
sprawdzanie plików, folderów i dysków na obecność wirusa, a w wypadku jego
stwierdzenia - „wyleczenie". Mogą być wykorzystywane w sposób inicjowany
przez użytkownika lub pełnić swoją rolę automatycznie, po
uprzednim skonfigurowaniu ich zgodnie z życzeniami i wymaganiami użytkownika.
Podczas konfiguracji można wybrać opcje dotyczące:
i. sprawdzania tylko plików nosicieli wirusa,
ii. sprawdzania wszystkich plików,
iii. sprawdzanie wszystkich uruchamianych plików (spowalnia działanie apli-
kacji),
iv. sprawdzania tylko nowo tworzonych plików,
v. sprawdzania plików z zewnątrz (z dyskietek, z sieci lokalnych),
vi. sprawdzanie plików udostępnianych przez Internet (e-mail, strony www).
Firewall to program, który uniemożliwia dostęp tzw. „intruzów komputerowych" do
twojego komputera poprzez sieć lokalną lub Internet. Programy te często wchodzą
w skład pakietów antywirusowych, ale mogą także stanowić
oddzielne aplikacje.
Wśród powszechnie stosowanych programów antywirusowych występują:
Norton AntiVirus (zawiera go także pakiet Norton System Works) firmy
Symantec. Sprawdza on ponad 50 000 wirusów ( www.symantec.com ), MkS_Vir -
sprawdza ponad 30 000 wirusów ( www.mks.com.pl ). Do popularnych programów typu
firewall można zaliczyć: ZoneAlarm, ZoneAlarm Pro, LockDown, Norton Personal
Firewall.
2. Prawne podstawy użytkowania oprogramowania
W 1994 roku zostały uchwalone przez Sejm przepisy obejmujące ochronę programów
komputerowych. Szczegóły możesz znaleźć w Dz. U. nr 24 z 4.02.1994 r. - ustawa o
prawie autorskim i prawach pokrewnych. Ochrona oprogramowania komputerowego
gwarantuje twórcy autorskie prawa osobiste oraz prawo majątkowe. Twórca programu
posiada wyłączne prawo do korzystania z utworu oraz rozporządzania nim.
Programy komputerowe powinny być wykorzystywane na podstawie odpowiedniej licencji
producenta (dokumentu uprawniającego posiadacza do korzystania z programu). Licencja
określa też liczbę komputerów, na których oprogramowanie może być zainstalowane.
Istnieją również programy, które są dostępne bezpłatnie. Wśród takich programów
wyróżniamy programy tzw. freeware oraz shareware. Programy freeware są całkowicie
bezpłatne. Wiele firm oferuje te programy za cenę nośnika. Często udostępniane są także w
2
Internecie. Programy shareware to takie, których możemy używać bezpłatnie przez pewien
czas. Mamy wówczas możliwość dokładnego zapoznania się z jego możliwościami i
przetestowania go. Po tym okresie zobowiązani jesteśmy do wniesienia opłaty licencyjnej
lub zrezygnowania z używania programu.
Producenci oprogramowania często udostępniają nieodpłatnie wersje demonstracyjne
programów. Posiadają one pewne ograniczenia użytkowe, np. brak niektórych opcji,
ograniczona pojemność danych itp. Mogą one stanowić cenną pomoc dydaktyczną i
ułatwiać podjęcie decyzji o zakupie pełnych wersji.
Pamiętaj, że nie należy kupować oprogramowania od nieautoryzowanych sprzedawców ani
dokonywać nielegalnego kopiowania oprogramowania
3
Zgłoś jeśli naruszono regulamin