J-97 Czujnik gazu.pdf

(2495 KB) Pobierz
J-097.cdr
Gotowy moduł montujemy w obudowie wykonanej z tworzywa sztucznego. Czujnik mocujemy na zewnątrz
obudowy i łączymy z płytką za pomocą krótkich odcinków przewodów. W czasie eksploatacji powierzchnię
czujnika należy okresowo przemywać spirytusem.
J-097
Czujnik gazu
JABEL ®
Wykrywacz gazu instalujemy w pomieszczeniu gdzie znajdują się urządzenia gazowe : w kuchni, łazience
gdzie do podgrzewania wody używa się piecyków gazowych. Wadą czujników jest zależność ich
rezystancji od wilgotności powietrza. Dlatego też montując wykrywacz np. w kuchni nie umieszczać go
bezpośrednio pod okapem.
Wszelkich prób należy dokonywać z zachowaniem środków ostrożności. Eksperymenty można
przeprowadzać z gazem od zapalniczek, butli gazowych, a także z dymem.
Na płytce znajduje się zasilacz sieciowy. Występuje tam napięcie 220V/50Hz na co należy
zwrócić uwagę uruchamiając moduł.
Elektroniczny czujnik gazu służy do wykrywania i sygnalizowania
obecności innych gazów w powietrzu. Zastosowany czujnik AF-50
produkcji japońskiej pozwala na wykrycie kilku gazów.
US1...........................................LM317
R1...............................220 W
US2...........................................LM358
R2,R5,R8,R11.............10k W
US3.........................................CD4093
D1-D4.............................1N4001-4007
R3,R4.........................3,3k W
o
Wewnątrz czujnika znajduje się wbudowana grzałka rozgrzewająca czujnik do temperatury ok.350 C.
Jeżeli w powietrzu znajduje się gaz to z powierzchni czujnika uwalniany jest tlen zawarty w jego tlenku.
Następuje spadek rezystancji czujnika zależny od stężenia wykrytego gazu. Rezystancja rozgrzanego
czujnika wynosi 10k
(w czystym powietrzu). Układ pomiarowy zbudowany jest z wykorzystaniem wzmacniacza operacyjnego
pracującego jako komparator. Napięcie z dzielnika utworzonego z rezystora R2 i rezystancji czujnika
AF50 podawane jest na wejście odwracające wzmacniacza operacyjnego. Napięcie odniesienia na
wejściu nieodwracającym ustalane jest potencjometrem P2. Jeżeli na wejściu nieodwracającym napięcie
jest niższe niż na odwracającym wówczas na wyjściu komparatora panuje stan niski. Taka sytuacja
występuje , gdy czujnik umieszczony jest w czystym powietrzu. W momencie pojawienia się w otoczeniu
czujnika innego gazu jego rezystancja maleje , maleje również napięcie na wejściu odwracającym i po
przekroczeniu progu ustawionego potencjometrem P2 następuje zmiana stanu wyjściowego
komparatora na wysoki. Odblokowany zostaje generator zbudowany na bramce A układu 4093. Dioda
LED (D8) sygnalizująca alarm zaczyna migać i rozlega się przerywany sygnał akustyczny z brzęczyka.
Taki stan trwa aż do momentu zmniejszenia się stężenia gazu w powietrzu i co się z tym wiąże wzrostu
rezystancji czujnika. Ponieważ w momencie włączenia do sieci wykrywacza rezystancja czujnika jest
bardzo wysoka przez czas jego wygrzewania zastosowano układ zwłoczny. Po włączeniu zasilania
zapala się dioda D5 (zielona) sygnalizująca obecność napięcia zasilającego. Rozpoczyna się ładowanie
kondensatora C5 przez rezystor R9. Na wyjściu bramki C układu 4093 panuje stan wysoki blokując pracę
buzzera i diody LED sygnalizującej alarm (D8). Po naładowaniu się kondensatora C5 do napięcia, przy
którym następuje zmiana stanu bramki na przeciwny (około 2min) zapala się dioda D7 (żółta)
sygnalizując stan czuwania wykrywacza gazu. Pojawienie się teraz gazu w powietrzu spowoduje
uruchomienie sygnalizacji.
Cały układ wykrywacza wraz z zasilaczem zmontowany jest na jednej płytce drukowanej. Montaż
należy rozpocząć od wlutowania wszystkich rezystorów, kondensatorów i elementów
półprzewodnikowych zwracając uwagę na prawidłowość ich montażu.
D5............................LED zielona 5mm
R6,R9........................470k W
D6............................................1N4148
R7................................1M W
D7................................LED żółta 5mm
D8........................LED czerwona 5mm
R10,R12,R13..............470 W
T1..............................................BC547
C1.......................................2200uF/25V
P1...pot. helitrym...........1k W
C2,C6........................................100nF
P2...pot. helitrym.........10k W
C3,C5...................................220uF/16V
CZUJNIK AF50
C4...........................................1uF/16V
PODSTAWKA DIL8
BUZZER Z GENERATOREM KPI1410
PODSTAWKA DIL14
TRANSFORMATOR TS4/40
RADIATOR P22139
GNIAZDO BEZPIECZNIKOWE 1kpl.
BLACHOWKRĘT M2,9x6,5
ZŁĄCZE ARK 2
PŁYTKA DRUKOWANA
BEZPIECZNIK 100mA
2
Stabilizator LM317 należy wyposażyć w radiator o powierzchni kilku cm . Po sprawdzeniu poprawności
montażu można przystąpić do uruchomienia układu. Czujnik pozostawiamy nie podłączony. Włączamy
napięcie sieciowe. Powinna zapalić się dioda D5. Następnie potencjometrem wieloobrotowym P1
ustawiamy napięcie na wyjściu stabilizatora US1 (LM317) równe 5V0,2V. Po wyłączeniu zasilania
podłączamy czujnik AF50 (wyprowadzenia grzałki oznaczone są na obudowie literkami H ). Ponownie
załączamy układ. Po około 2 minutach powinna zapalić się dioda D7. W następnej kolejności jeszcze raz
sprawdzamy napięcie na wyjściu stabilizatora. W przypadku wystąpienia różnicy należy ją skorygować.
Mierzymy napięcie na nóżce 2 układu US2 (LM358). Podłączamy woltomierz do nóżki 3 tego układu i
potencjometrem P2 ustawiamy napięcie kilkadziesiąt miliwoltów niższe niż było na nóżce 2. Do prób
można posłużyć się zapalniczką. Należy zbliżyć zapalniczkę do czujnika i na chwilę nacisnąć zawór (nie
zapalając zapalniczki). Powinien załączyć się sygnał dźwiękowy i migać dioda LED (D8). Po kilku
sekundach alarm powinien samoczynnie wyłączyć się. Czujnik reaguje na dym, gaz ziemny, butan.
Czułość układu (stężenie gazu przy jakim ma nastąpić załączenie alarmu) ustawiamy potencjometrem
P2. Po wygrzaniu układu przez kilkadziesiąt godzin zaleca się jeszcze raz przeprowadzić jego kalibrację.
CHARAKTERYSTYKA CZUJNIKA AF-50
PPHU JABEL s.c. 76-270 Ustka ul. Słupska 3, tel./fax (+48 59) 814 56 66, www.jabel.com.pl, e-mail:jabel@jabel.com.pl
PPHU JABEL s.c. 76-270 Ustka ul. Słupska 3, tel./fax (+48 59) 814 56 66, www.jabel.com.pl, e-mail:jabel@jabel.com.pl
408314331.051.png 408314331.062.png 408314331.073.png
Schemat ideowy
Uwaga! Stosowane transformatory
mogą mieć różne wyprowadzenia,
dlatego niekiedy należy
przeprowadzić małą korektę
połączeń.
Schemat montażowy
PPHU JABEL s.c. 76-270 Ustka ul. Słupska 3, tel./fax (+48 59) 814 56 66, www.jabel.com.pl, e-mail:jabel@jabel.com.pl
408314331.080.png 408314331.001.png 408314331.002.png 408314331.003.png 408314331.004.png 408314331.005.png 408314331.006.png 408314331.007.png 408314331.008.png 408314331.009.png 408314331.010.png 408314331.011.png 408314331.012.png 408314331.013.png 408314331.014.png 408314331.015.png 408314331.016.png 408314331.017.png 408314331.018.png 408314331.019.png 408314331.020.png 408314331.021.png 408314331.022.png 408314331.023.png 408314331.024.png 408314331.025.png 408314331.026.png 408314331.027.png 408314331.028.png 408314331.029.png 408314331.030.png 408314331.031.png 408314331.032.png 408314331.033.png 408314331.034.png 408314331.035.png 408314331.036.png 408314331.037.png 408314331.038.png 408314331.039.png 408314331.040.png 408314331.041.png 408314331.042.png 408314331.043.png 408314331.044.png 408314331.045.png 408314331.046.png 408314331.047.png 408314331.048.png 408314331.049.png 408314331.050.png 408314331.052.png 408314331.053.png 408314331.054.png 408314331.055.png 408314331.056.png 408314331.057.png 408314331.058.png 408314331.059.png 408314331.060.png 408314331.061.png 408314331.063.png 408314331.064.png 408314331.065.png 408314331.066.png 408314331.067.png 408314331.068.png 408314331.069.png 408314331.070.png 408314331.071.png 408314331.072.png 408314331.074.png 408314331.075.png 408314331.076.png 408314331.077.png 408314331.078.png 408314331.079.png
 
Zgłoś jeśli naruszono regulamin