Sztuka Bycia Szczesliwym - Antonow .pdf - Psychologia - Nerucia

Władimir Antonow

SZTUKA

BYCIA

SZCZĘŚLIWYM

SYSTEM AUTOREGULACJI PSYCHICZNEJ

OD WYDAWCY

Praca niniejsza stanowi podręcznik wprowadzający w sztukę autoregulacji psychicznej.

Proponowany system został opracowany na początku lat osiemdziesiątych w Leningradzie przez doktora

biologii W. W. Antonowa.

Metoda ta zawiera zarówno zaadaptowane zmodyfikowane sposoby, wypracowane w szkołach duchowych

Indii, Chin, Bułgarii, Meksyku, Rosji jak i szereg elementów powstałych po raz pierwszy.

Obecnie istnieje wielu zwolenników tej oryginalnej metody nie tylko w ZSRR, lecz i w innych krajach

świata.

Również w Polsce powstało Centrum Autoregulacji Psychicznej,

Oddajemy Czytelnikowi pracę, obejmującą I kurs systemu. Jesteśmy przekonani, ze będzie ona pomocna

dla tych, którzy są gotowi iść drogą samodoskonalenia w poszukiwaniu wewnętrznego spokoju, harmonii i radości

życia.

IRINA LEWANDOWSKA

WSTĘP

“Człowiek człowiekowi przyjacielem, współwędrowcem i bratem”.

Cóż może być ponad tę zasadę?

Jednakże społeczeństwo, mimo deklaracji nawet najszczytniejszych ideałów, samo przez się nie

stanie się idealne. Wymaga to odpowiedniej nauki i pracy.

Harmonijne stosunki w społeczeństwie zależą od umiejętności każdego jego członka “gaszenia”

w sobie emocji negatywnych, ustępowania w tych sytuacjach konfliktowych, gdy “zagrożone” są jego

prywatne interesy, jak również zdolności stałego podtrzymywania w sobie i szczodrego darowania innym

harmonii i radości Życia i Miłości.

Aby osiągnąć ten cel, trzeba dysponować skutecznymi metodami samodoskonalenia. Nikt nie

może się stać doskonałym bez własnego wysiłku i wytrwałej pracy nad sobą.

Na przykład sport, bez wątpienia, daje ludziom bardzo wiele dla rozwoju siły fizycznej, zdrowia i

urody. Sprzyja on również rozwojowi siły woli i poczucia wspólnoty. Są także dyscypliny sportowe,

rozwijające zdolności intelektualne. Turystyka z kolei ma uczyć miłości do przyrody. To jednak za mało.

Ani jedna dyscyplina sportowa nie jest specjalnie ukierunkowana na wykształcenie umiejętności

harmonijnego współistnienia z innymi ludźmi. Tę funkcję spełniają różne systemy autoregulacji

psychicznej, w szczególności zaś systemy treningu autogennego.

Przygotowujący pierwsze wydanie niniejszej pracy składa tą drogą serdeczne podziękowania wszystkim,

którzy w ten czy inny sposób przyczynili się do jego powstania.

Systemy, o których mowa, mają między innymi tę ogromną przewagę nad farmakologicznymi i

psychoterapeutycznymi metodami oddziaływania na psychikę, że możliwość ich zastosowania istnieje

praktycznie zawsze. Nie trzeba w tym celu iść do apteki lub po poradę do lekarza. Ponadto jedynie i

właśnie samowychowanie, a nie okresowa ingerencja z zewnątrz jest zdolne ostatecznie ukształtować

rzeczywiście harmonijną osobowość.

Systemy autoregulacji psychicznej stwarzają możliwość nauczenia się samodzielnego

niwelowania napięcia psychicznego, aktywnego wpływu na swój nastrój, prowadząc do wytworzenia i

podtrzymywania tych lub innych emocji pozytywnych. Z drugiej strony w trakcie nauki dokonuje się

znaczny rozwój intelektualny uczestników zajęć, który pozwala znacznie lepiej poznać zarówno siebie,

jak i innych ludzi. Opanowanie tych metod daje możliwość realnego niesienia określonych rodzajów

pomocy psychologicznej innym ludziom.

Z praktyki wynika, że racjonalne jest, aby w zajęciach według proponowanego programu

uczestniczyły osoby, które ukończyły 13 rok życia. Grupa uczestników może liczyć od 20 do 100 i więcej

osób.

W naszej dotychczasowej działalności doskonale sprawdziła się metoda prowadzenia zajęć

grupowych na sali gimnastycznej w przeciwieństwie do sali typu koncertowego. Sala gimnastyczna

stwarza lepsze warunki dla psychicznego zbliżenia ludzi, a także pozwala na wprowadzenie do

programu zajęć dynamicznych ćwiczeń gimnastycznych koniecznych do pokonania skrępowania

ruchowego. Ponadto zajęcia w sali gimnastycznej umożliwiają urozmaicenie pozycji, w których

realizowane są ćwiczenia koncentrujące i medytacyjne, dzięki czemu proces uczenia się jest dla

uczestników zajęć bardziej zajmujący.

Wypada także wspomnieć, że ćwiczenia gimnastyczne: przeprowadzane na początku każdych

zajęć, przynoszą efekty sportowo-zdrowotne oraz sprzyjają pozbyciu się niepożądanych natrętnych

myśli. Przy takiej formie zajęć konieczne jest, aby uczestnicy byli ubrani na sportowo oraz posiadali

indywidualne koce, na których można siedzieć i leżeć. Jeszcze lepiej, jeśli sala będzie wyłożona

dywanem lub ciągłą warstwą mat.

Członkowie grupy powinni być uprzedzeni, że nie wolno uczestniczyć w zajęciach w ubraniu z

tkanin syntetycznych. Syntetyki wytwarzają wokół siebie pole elektryczne, które przenikając w ciało

zakłóca procesy elektrochemiczne zachodzące w komórkach oraz wzajemnie skoordynowana pracę

komórek.

Sala może być oświetlona światłem naturalnym lub żarówkami.

Zajęcia prowadzone są raz w tygodniu.

Czas trwania każdego spotkania około 4-5 godzin.

ZAJĘCIA l

Rozmowa wstępna. Na początku pierwszych zajęć prowadzący może poinformować grupę o

celach pracy, zwracając szczególną uwagę na ogólne zadanie:

każdy powinien nauczyć się harmonijnie uczestniczyć w życiu społeczności. Drogą do

osiągnięcia tego celu jest opanowanie wielkiej cechy - zdolności do Miłości.

Miłość matki do dziecka, miłość dziecka do matki, miłość małżonków, miłość do krewnych i

przyjaciół, miłość do współtowarzyszy wspólnej sprawy, miłość do ojczyzny, miłość do wszystkich ludzi

na Ziemi, miłość do pracy, którą służysz ludziom, miłość do zwierząt i roślin, miłość do wszystkiego co

żywe i nieożywione, miłość do całej planety, na której żyjemy, miłość do całego Wszechświata, miłość

jako czułość, jako oddanie, jako poświęcenie, wyrzeczenie się własnych interesów dla dobra innych aż

do ofiarowania własnego życia ... - to jeszcze nie wszystkie aspekty tego wielkiego pojęcia, które zwie

się Miłość.

Dla wszystkich wymienionych aspektów Miłości istnieje jedno prawo:

w Miłości nie ma egoizmu.

Lecz jak się tego nauczyć? Jak odnaleźć harmonię ze wszystkimi ludźmi i z każdym

człowiekiem? Przecież z tym się człowiek nie rodzi.

Stąd też, aby nauczyć się naprawdę kochać, trzeba głębiej poznać zarówno siebie, jak i obiekt

swojej miłości.

Proponowany cykl zajęć stwarza takie możliwości.

Następnie wskazane jest zaznajomienie grupy z historią powstania systemów autoregulacji

psychicznej. Między innymi należy wspomnieć, że systemy te sięgają swoimi korzeniami starożytnych

Indii. Jednak proponowany system różni się od indyjskiej radża-jogi brakiem interpretacji religijnych oraz

nie udowodnionych twierdzeń-

Zainteresowanie kulturą indyjską, której nieodłączną część stanowi joga, jest znaczne również w

naszym kraju. Podkreślić jednak należy, że częste są przypadki pasjonowania się jogą na podstawie

fragmentarycznej i zniekształconej wiedzy, co prowadzi do opłakanych skutków, negatywnie odbijając

się na zdrowiu lub wykluczając niektórych ludzi z życia w społeczności. Dlatego bardzo ważne jest

odpowiednie ukierunkowanie zainteresowania jogą, opierając je na zdrowych zasadach współżycia

społecznego oraz poglądach etycznych czołowych przedstawicieli kultury Indii.

Na końcu obecnych zajęć rozpoczniemy krótki przegląd głównych zasad etycznych jogi.

Teraz zaś siadamy na piętach z wyprostowanymi plecami i przeprowadzamy następującą

medytację:

Zamykamy oczy.

Odwracamy uwagę od wszystkich trosk dnia.

Witamy w myślach cały świat.

Witamy w myślach współuczestników zajęć.

Czujemy sympatię do wszystkich obecnych. Rozprzestrzeniamy to uczucie na wszystkich ludzi,

zamieszkujących Ziemię.

Łączymy się z nimi w myślach w jedną całość, życząc im szczerze szczęścia, harmonii, pokoju ...

Następne zajęcia również rozpoczniemy od tego ćwiczenia. Stanowi ono ważny element w

naszej pracy.

Rozgrzewka . Ćwiczenia będziemy wykonywać nie ruszając się z miejsca. Główną uwagę w

ćwiczeniach należy zwrócić na rozwinięcie zdolności swobodnego rozluźniania mięśni, jak również

zwiększenie elastyczności mięśni i wiązadeł oraz giętkości kręgosłupa. To ostatnie jest szczególnie

istotne jako przygotowanie do ćwiczeń przewidzianych w drugiej części kursu.

Ćwiczenia rozgrzewkowe nie powinny być fizycznie męczące. Każde ćwiczenie należy

wykonywać tak długo, aby dobrze wejść w jego rytm, a także odczuć radość z jego wykonywania.

Konieczne jest, aby ćwiczenia sprawiały wszystkim uczestnikom przyjemność, należy je więc

wykonywać z pozytywnym nastawieniem emocjonalnym. Jasny, emocjonalnie pozytywny stan każdego

uczestnika stanowi rękojmię postępów w zajęciach całej grupy. Tak więc każdy uczestnik zajęć powinien

mieć świadomość, że przez swój zły nastrój działa na szkodę całej grupy, gdyż wszystkich uczestników

zajęć łączy wspólne biopole. Stąd też pozostawanie w zespole w złym nastroju stanowi przejaw

egoizmu, gdyż obowiązkiem każdego członka zespołu jest stworzenie dla innych korzystnego

środowiska bioenergetycznego.

Ujmujemy od góry nadgarstek prawej ręki lewą ręką. Podnosimy ją nad głową. Prawa ręka jest

zupełnie rozluźniona. Zwalniamy uchwyt palców lewej ręki. Prawa ręka powinna opaść zupełnie

swobodnie, bez oporu jej mięśni. Stanowi to kryterium skuteczności rozluźnienia tych ostatnich.

Powtarzamy ćwiczenie kilkakrotnie aż do osiągnięcia zupełnej relaksacji (rozluźnienia) mięśni.

Podobne ćwiczenia wykonujemy z drugą ręką.

Między napięciem psychicznym (stresem) i odruchowym napięciem muskulatury istnieje

niezaprzeczalny związek, tj. pojawienie się stresu pociąga za sobą odruchowe napięcie mięśni. Jeżeli

jednak dołoży się starań, aby zniwelować tonus mięśniowy, to uda się w ten sposób zmniejszyć lub

pozbyć się stresu.

Teraz stajemy na jednej nodze, a drugą zginamy i przyciągamy do miednicy. Złączamy palce rąk

pod stopą i podwieszamy w ten sposób nogę, rozluźniamy ją. Rozłączamy palce. Noga powinna

zupełnie swobodnie, bez oporu mięśni opadać w dół. Opanowujemy to ćwiczenie dla obu nóg.

Przechylamy się w prawo tak, by prawa ręka zwisała nie dotykając ciała. Palce lekko zaciskamy

w pięść. Rozluźniamy mięśnie ramienia. Wyobrażamy sobie, że prawa ręka - to sznur z przywiązanym

na końcu kamieniem. Podkurczamy lekko nogi i wykonując sprężyste ruchy ciałem zaczynamy kołysać

rękę do przodu i do tyłu, zwiększając stopniowo amplitudę wahań. Następnie nadajemy ręce ruch

obrotowy. W ćwiczeniu tym mięśnie ręki uczestniczą aktywnie, gdyż są w pełni rozluźnione.

Teraz wymachujemy do tyłu rozłożonymi na boki wyprostowanymi rękoma, a następnie

podniesionymi na różną wysokość.

Opuszczamy głowę na jedno ramię i przetaczamy ją dookoła (w przód, do drugiego ramienia, w

tył i tak dalej).

Przyswoimy sobie bardzo ważne ćwiczenie: przesuwanie pozostającej w pionie głowy na boki i

dookoła po okręgu względem nieruchomych ramion.

Podnosimy ręce do góry z dłońmi zwróconymi do siebie. Wykonujemy skłony ciała na boki

zginając górną część kręgosłupa (lędźwiowy odcinek ciała pozostaje nieruchomy).

Teraz wykonujemy skłony ciała zginając się w talii.

Opanujemy ćwiczenie z przesunięciem miednicy w prawo i w lewo (przy czym miednica nie ulega

przechyłom; przesunięcie dokonuje się kosztem wygięcia części kręgosłupa poniżej pępka w kształcie

litery S).

Wykonujemy siad skrzyżny. Zawieszamy prawą nogę na przedramieniu zgiętej w łokciu prawej

ręki (dłoń od siebie). Nogę podtrzymujemy pod łydką bliżej stopy. Rozluźniamy mięśnie nogi. Lewą ręką

intensywnie obracamy stopę aż do osiągnięcia zupełniego rozluźnienia mięsni podudzia i pojawienia się

wrażenia ciepła w stawie. Następnie kładziemy stopę prawej nogi na udo lewej, odwracając ją stopą do

góry. Ręką kilkakrotnie nachylamy kolano w dół, przyciskając je do podłogi. (Jeżeli wykonywaniu tego

ćwiczenia towarzyszy uczucie bólu wykonujemy je bardzo ostrożnie, aby nie uszkodzić wiązadła

stawów!). Identyczne ćwiczenie wykonujemy z drugą nogą.

Takie jak poprzednie oraz podobne ćwiczenia będziemy teraz wykonywać na każdych zajęciach

jak również codziennie w domu obok innych ćwiczeń, które opanujemy. Lepiej nie zmieniać kolejności

ćwiczeń. Optymalną porą dla przeprowadzenia samodzielnych zajęć w domu jest wczesny ranek.

Wieczorem można powtarzać szereg ćwiczeń relaksacyjnych, koncentrujących i medytacyjnych.

Wstawać najlepiej nieco wcześniej, zaś kłaść się spać o 10 wieczorem.

Odpoczniemy po rozgrzewce w pozycji (asanie), która w Indiach nazywana jest “pozycją

półżółwia”. Siadamy na piętach (czubki palców nóg zwrócone do tyłu) i rozsuwamy kolana. Kładziemy na

podłogę czoło, a także wyciągnięte do przodu ręce ze złożonymi dłońmi. Rozluźniamy całkowicie ciało i

umysł. Zauważamy, że w miarę pogłębiania się rozluźnienia coraz bardziej opada nam brzuch. Jest to

doskonałe ćwiczenie dla usunięcia zmęczenia fizycznego i umysłowego. W takiej pozycji pozostajemy

przez około 10 minut.

Są jeszcze dwie pozycje, w których należy nauczyć się siedzieć bez napięcia, swobodnie - co

można osiągnąć tylko przez trening.

W pierwszej z nich - “pozycji ucznia” - trzeba po prostu usiąść na pięty z wyprostowanymi

plecami. Siedzieć będzie wygodniej, jeżeli na piętach będą się opierać nie mięśnie pośladków, a części

ciała znajdujące się poniżej. Ręce kładziemy swobodnie na udach. Druga pozycja - “pozycja ze

skrzyżowanymi nogami”. Przyjmując tę pozycję również należy zachować proste plecy.

U wielu ludzi bywają takie okresy, gdy uwolnienie się od presji takich negatywnych emocji, jak

obraza, potępienie, zazdrość jest ponad ich siły. Wyczerpujące dialogi wewnętrzne z “przeciwnikiem”

mogą trwać całe dnie i tygodnie ... A nie starcza sił, aby przerwać ten stan, nawet gdy uświadamia się

sobie jego niestosowność.

Kładziemy się na wznak i wstrzymujemy oddech na wdechu. Koncentrujemy się na biciu serca

lub odruchowych ruchach klatki piersiowej. Sugerujemy sobie: “Oddychać się nie chce! ... Oddychać się

nie chce! ...” Uduszenia nie należy się obawiać - to nie może się zdarzyć. Gdy tylko pojawi się silna

potrzeba oddychania - wykonujemy wydech. Po zakończeniu ćwiczenia odczuwa się uwolnienie od

natrętnych myśli i emocji negatywnych. Pojawia się możliwość skierowania myśli na inne tory.

Powyższego ćwiczenia nie należy wykonywać systematycznie, a tylko wtedy gdy istnieje taka

konieczność.

Usiądziemy. Uświadomimy sobie, że obrażanie się, rozdrażnienie oraz inne podobne wady,

bazujące na skłonności do osądzania (potępiania) innych wskazują na wysoki stopień własnego

egocentryzmu, który ze swej strony świadczy o jeszcze bardzo dużej niedoskonałości. Walkę zaś o

doskonałość należy rozpocząć od walki z własnymi, a nie cudzymi wadami. Nie należy jednak mylić

wady osądzania (potępiania) z krytyczną oceną sytuacji i postępowania innych ludzi. To ostatnie jest

niezbędne. Bez tego niemożliwe jest pełnowartościowe spełnianie obowiązku służby społeczności.

Wada osądzania (potępiania) ma miejsce wówczas, gdy do obiektywnej oceny dołącza się emocja

negatywna. Emocje negatywne nie są nam potrzebne. Nie przynoszą one niczego dobrego ani nam, ani

innym ludziom. Jednym z zadań na drodze rozwoju duchowego jest zupełne uwolnienie się od emocji

negatywnych. Stały radosny nastrój i dzielenie się tą radością z innymi - to też jedna z form służenia

ludziom.

Teraz zapoznamy się z jednym z najważniejszych ćwiczeń początkowego etapu naszego cyklu

zajęć - sawasaną. Sawasana jest to całkowite rozluźnienie ciała i umysłu w pozycji leżącej na wznak.

Kładziemy się na wznak. Upewniamy się, że leży się nam wygodnie. Nic nie powinno odwracać

naszej uwagi. Rozluźniamy ciało, rozpoczynając od palców nóg. Wyobrażamy sobie płaszczyznę

prostopadłą do osi ciała i przesuwamy ją przez całe ciało zaczynając od palców nóg do głowy; poza

płaszczyzną nie pozostają żadne napięcia. Traci się zupełnie odczuwanie tych części ciała, które

pozostały poza płaszczyzną. Odcinamy się od nich, mówiąc sobie w myślach:

“To nie moje, to nie moje! ...”. Jeżeli na jakimkolwiek odcinku ciała, przez który przeszła

płaszczyzna, odczucie znów się pojawia - przesuwamy płaszczyznę przez niego jeszcze raz. Gdy

przejdzie ona przez głowę mogą mieć miejsce następujące główne stany:

Stan pierwszy: świadomość (samoświadomość) znika. Zapadamy jak gdyby w głęboki sen, lecz

nie jest to sen. Świadomość wraca zwykle po upływie 18-20 minut. Czujemy się przy tym w pełni

wypoczęci, jak po długim głębokim śnie. Stan - błogi. Nie będziemy gwałtownie wstawać, lecz nasycimy

się tą błogością.

Stan drugi: świadomość pozostaje, lecz ogarnia nas zupełny spokój. Można prześledzić

“wzrokiem wewnętrznym” swój organizm. Wchodzimy nim wewnątrz ciała. Przemieszczamy się jak

gdyby w jasnej przestrzeni, w której napotyka się cienie lub nawet czarne plamy. Kolor szary i czarny -

są to zakłócenia bioenergetyczne, odpowiadające czynnym lub czasowo ukrytym stadiom chorób.

Postaramy się jak gdyby grabiami zgarnąć wszystko to co ciemne w kupy i wyrzucić poza granice ciała.

Sawasaną jest doskonałą metodą autoregulacji psychicznej. Koniecznie będziemy ją wykonywać

codziennie rano na zakończenie zestawu ćwiczeń. Wykonujemy ją również każdorazowo, gdy mamy

potrzebę zniwelowania napięcia, lub też po prostu odpoczynku. W przypadku trudności z zasypianiem

można polecić wykonanie sawasany przed snem w łóżku. Wówczas zasypia się bez kłopotów. Poza tym

przypadkiem ćwiczenie to lepiej jest wykonywać na kocu na podłodze.

Medytacja “Krąg”. Utworzymy krąg. Obejmiemy jeden drugiego za ramiona. Odczujemy

wzajemną sympatię do siebie. Jednoczy nas wspólny cel - poszukiwanie doskonałości duchowej. Nasza

wspólna praca będzie możliwa jedynie wówczas gdy będziemy znajdować się w stanie szczerej miłości

wzajemnej. Niechaj każdego z nas przeniknie do głębi myśl: “Kocham was wszystkich!”, “Życzę wam

wszystkim szczęścia!”, “Wszystkim razem i każdemu z osobna”. A teraz rozprzestrzeniamy to uczucie na

wszystkich ludzi Ziemi. Poczujemy się członkami ogromnej rodziny, zamieszkującej na planecie Ziemi.

Część teoretyczna . Zaczniemy omawiać podstawowe zasady etyczne filozofii jogi.

Pierwszą i główną zasadą tego systemu jest a h i m s a - nieczynienie zła. Zasada ta brzmi:

“Nieczynienie zła czynem, słowem i myślą w miarę możliwości żadnej istocie żywej”.

Wniknijmy głęboko w każde słowo tej zasady. Coś z tego, o czym ona mówi może się wydać

zrozumiałe samo przez się, na pewno jednak pojawią się też wątpliwości.

Jest na przykład jasne, że nie należy zabijać i powodować kalectwo ludzi. Niedobrze jest

sprawiać im ból nie tylko czynem, lecz również słowem. Dla wielu z nas, którzy rozwinęli w sobie

autentyczną silę woli i mądrość, nie wyda się dziwne, że prawdziwa godność nie polega na tym, aby

nastającemu na naszą cześć “oddać” czynem lub słowem, lecz co jest o wiele lepsze, aby okazać mu

wyrozumiałość, wypływającą ze zrozumienia jego niedoskonałości.

Jak jednak zachować się, jeżeli niebezpieczeństwo grozi nie nam osobiście, lecz naszej rodzinie,

przyjaciołom, a my, aby powstrzymać krzywdziciela, nie mamy innej możliwości, niż zastosowanie

przemocy? Albo też weźmy takie straszne nieszczęście jak wojna. Czyżby wszyscy, którzy pragną

osiągnąć doskonałość, musieli w przypadku napadu na swój kraj uchylać się od powołania do wojska?

Podobnie też, czy należy sądzić, że naganna jest służba w organach ochrony porządku publicznego?

Nie, to nie tak.

Wybitni teoretycy jogi, tacy na przykład jak Mahatma Gandhi, mówili o ahimsie kszatrija

(wojownika) zobowiązanego do beznamiętnego, tzn. bez strachu, gniewu i innych emocji negatywnych

sumiennego spełniania swojego obowiązku. Taka sama myśl przewija się w jednym z fundamentalnych

tekstów jogi - Bhagawadgicie, gdzie Kriszna poucza swojego ucznia Ardżunę, który zwątpił w celowość

uczestnictwa w bitwie. Również za błędne należy uznać wpajanie dzieciom idei bezkompromisowego

niesprzeciwiania się siłą złu. Rzecz w tym, że absolutna ahimsa jest udziałem tylko ludzi silnych,

natomiast zewnętrzne przejawianie uległości wobec zła przez człowieka słabego doprowadzi jedynie do

rozwoju w nim tchórzostwa.

Każdy człowiek w trakcie rozwoju osobowego powinien koniecznie przejść przez stadium

Sztuka Bycia Szczesliwym - Antonow .pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: