TĘŻEC

                                      TETANUS

1. S. Dziubek  „Choroby zakaźne i pasożytnicze”
2. M. Zatouroff  „Objawy fizykalne”

EPIDEMIOLOGIA:

· do zakażenia dochodzi na skutek zakażenia rany zarodnikami , lub laseczkami tężca znajdujacymi się w glebie

ETIOLOGIA:

· laseczka tężca (clostridium tetani)

-          beztlenowa laseczka

-          G(+)

PATOGENEZA:

· czynnki sprzyjające zakażeniu :

-          laseczka tężca do swego rozwoju wymaga środowiska beztlenowego

®    rany zakażone innymi dorbnoustrojami zużywającymi tlen

®    rany głębokie, miażdzone i kłute

· patogeneza :

wniknięcie do rany

              wytwarzaniu jadów tężcowych

              tetanolizyna              tetanospazmina

              dostaje się do układu nerwowego

              blokowanie fizjologicznych procesów

   hamowania

                     stałe nadmierne pobudzanie neuronów ruchowych

OBRAZ  KLINICZNY:

OKRES WYLĘGANIA :

-          od kilku dni do kilku tygodni

-          na ogół im dłuższy okres wylegania tym łagodniejszy przebieg choroby

OBJAWY ZWIASTUNOWE :

-          gorsze samopoczucie

-          uczucie wzmożonego napięcia mięśni

-          nadmierna potliwość

-          czasem parestezje w miejscu zranienia

OKRES OBJAWÓW :

· wzmożone napięcie mięśni :

-          pierwszym charakterystycznym objawem jest wzmożone napięcie mięśni żuchwy prowadzące do szczękościsku

-          potem chory odczuwa wzmożone napięcie innych grup mieśniowych

                                                                  napięte mm.mostkowo – sutkowe

                   sztywność karku                           

                                                                           risus sardonicus

· napady prężeń tężcowych :

-          mają charakter tonicznych skurczów mięśni

-          prężenia są bardzo bolesne

-          towarzyszy im ­RR

-          objęcie prężeniami mm. oddechowych uniemozliwia oddychanie, a ponieważ chory jest świadomy wywołuje uczucie lęku przed uduszeniem

-          z czasem prężenia trwają coraz dłużej, a przerwy miedzy nimi skracają się

-          czasem prężenia są tak silne, że chory leżąc opiera się tylko o pięty i potylicę, a sylwetka jest łukowato wygieta ku górze :

®    może to spowodować zmiażdzenie kręgu (najczęściej piersiowego)

· tzw. tężec lokalny :

-          czasem występuje w postaci ­ napięcia mięśniowego, radziej prężeń tylko jednej grupy miesniowej np. kończyny

ROZPOZNANIE:

·

RÓŻNICOWANIE:

· szczękościsk :

-          zapalenie stawu skroniowo – żuchwowego

-          zapalenie okostnej zębopochodne

-          ropień okołomigdałkowy

prężenia podobne do tężcowych :

-          zatrucie strychniną

-          napady histeryczne

LECZENIE:

-          leczenie prowadzi się na OIOM

LECZENIE PRZYCZYNOWE :

· immunoglobulina przeciwtężcowa (antytoksyna) :

-          wiąże krążącą we krwi chorego tetanospazminę i tetanolizynę

-          dawkowanie :

®    5000 j.

· anatoksyna przeciwtężcowa :

-          podaje się ją con. 0,5 godziny przed podaniem antytoksyny

-          ma na celu uodpornienie czynne

LECZENIE OBJAWOWE :

-          choremu zapewnić maksymalny spokój

-          unikać zbędnych zabiegów

-          środki uspokajające, mieszanki lityczne, do głębokiego uśpienia włacznie

-          jeżeli te metody zawiodą chorego należy zaintubować, lub wykonać tracheotomię, zwiotczyć i wentylować respiratorem

POWIKŁANIA:

·

ROKOWANIE:

· mimo leczenia śmiertelność wynosi ok. 30%

· u chorych zwiotczonych głowną przyczyną zgonu są dołączające się inne infekcje

PROFILAKTYKA:

· właściwe zaopatrzenie rany :

-          dokładne oczyszczenie

· zastosowanie antybiotyków :

-          zwłaszcza penicylin, lub tetracyklin

· uodpornienie czynne, lub czynno – bierne :

-          sposób uodparniania czynno – biernego :

®    głębokie podskórne wstrzyknięcie w ramię 1 ml anatoksyny przeciwtężcowej

®    po 20 minutach wstrzyknięcie w drugie ramię 3000 j. surowicy przeciwtężcowej po wykonaniu sródskórnej próby uczuleniowej

PATRZ TEŻ:

·

3