PlanWynikowy_MH61.pdf

Plan wynikowy

3 Plan wynikowy

Prezentowany plan wynikowy, zintegrowany z podr´cznikiem „Moja his-

toria 6” cz. 1, jest przeznaczony do nauczania przedmiotu „historia i spo∏e-

czeƒstwo” na drugim etapie edukacyjnym. W zale˝noÊci od podzia∏u godzin

tego przedmiotu w szkole podstawowej oraz ich rozk∏adu w poszczegól-

nych klasach, treÊci zawarte w podr´czniku „Moja historia 6” cz. 1 mogà

byç realizowane ju˝ w drugim semestrze klasy piàtej. Plan wynikowy zo-

sta∏ opracowany przez nauczyciela historii i spo∏eczeƒstwa na podstawie

praktyki szkolnej. Zawarty w nim materia∏ nauczania przedmiotu „historia

i spo∏eczeƒstwo” mo˝na zró˝nicowaç w zale˝noÊci od indywidualnych cech

klasy i nauczyciela.

Plan wynikowy umo˝liwi bar-

dziej efektywne nauczanie

oraz badanie wyników ioce-

nianie osiàgni´ç edukacyjnych

uczniów.

Plan wynikowy a plan dydaktyczny

Plany wynikowe coraz cz´Êciej zast´pujà stosowane

do tej pory plany dydaktyczne i rozk∏ady materia∏u

nauczania. Poj´cie planowania wynikowego, kon-

centrujàcego si´ na dzia∏aniach ucznia, wprowadzi∏

do polskiej literatury pedagogicznej prof. Boles∏aw

Niemierko. Plany dydaktyczne buduje si´ ze wzgl´du

na zakres treÊci przedmiotowych zrealizowanych

przez nauczyciela, natomiast plan wynikowy

wychodzi od spodziewanych wyników kszta∏cenia,

zawierajàc ich opis i podporzàdkowany efektom dyda-

ktycznym zakres materia∏u nauczania. W odró˝-

nieniu od planu dydaktycznego, nastawiony jest na

rzeczywiste efekty nauczania i trwa∏e osiàgni´cia

uczniów, a nie na iloÊç przerobionego materia∏u.

Plan wynikowy powinien uwzgl´dniaç kontekst

kszta∏cenia i jego lokalne uwarunkowania. Tylko

wtedy mo˝e przyczyniç si´ do maksymalnego wyko-

rzystania mo˝liwoÊci uczniów i ich nauczycieli oraz

zasobów organizacyjnych szko∏y.

• treÊci rozszerzajàce, dodatkowo wymagane na

ocen´ dobrà,

• treÊci dope∏niajàce, dodatkowo wymagane na ocen´

bardzo dobrà,

• treÊci wykraczajàce, dodatkowo wymagane na

ocen´ celujàcà.

Ze wzgl´du na rozbicie wymagaƒ na poszczególne

stopnie, taka hierarchizacja jest bardzo szczegó∏owa.

KoniecznoÊç zachowania umiaru w uszczegó∏awia-

niu wymagaƒ edukacyjnych podkreÊlali w swoich

pracach m.in. prof. Boles∏aw Niemierko i prof.

Julian Ochenduszko. Bardziej elastyczne podejÊcie

do planowania wyników kszta∏cenia uwzgl´dnia

tylko dwa poziomy wymagaƒ:

• podstawowe, w których zawarte sà treÊci konie-

czne i podstawowe,

• ponadpodstawowe, obejmujàce treÊci rozszerza-

jàce, dope∏niajàce i wykraczajàce.

Kategorie te sà wystarczajàco szczegó∏owe, by zna-

cznie u∏atwiç ocen´ osiàgni´ç ucznia. Dwustopniowy

plan wynikowy zamieÊciliÊmy w tej publikacji. Sta-

nowi on propozycj´ realizacji programu nauczania

historii i spo∏eczeƒstwa na II etapie edukacyjnym.

Zamierzone efekty kszta∏cenia

Punkt wyjÊcia do opracowania planu wynikowego

stanowià wymagania edukacyjne okreÊlone na poczàt-

ku etapu kszta∏cenia. Tworzenie planu wyniko-

wego bazuje na szczegó∏owym formu∏owaniu celów

operacyjnych, prowadzàcych do opanowania okreÊlo-

nej wiadomoÊci lub umiej´tnoÊci. Polega to na spo-

rzàdzeniu wykazu czynnoÊci uczniów w powiàzaniu

z tematami kolejnych lekcji. Plan wynikowy zawiera

zatem uporzàdkowany wykaz zamierzonych przez

nauczyciela efektów kszta∏cenia.

Tabela

Prezentowany plan wynikowy zawiera zestaw

tematów z podr´cznika „Moja historia 6” cz. 1,

wykaz niezb´dnych Êrodków dydaktycznych,

zakres materia∏u kszta∏cenia i podzia∏ na wymagania

podstawowe i ponadpodstawowe. OkreÊlono w nim

równie˝ realizowane Êcie˝ki edukacyjne oraz liczb´

godzin przeznaczonà na przeprowadzenie ka˝dego

z tematów. Zastosowano nast´pujàce uproszczenia:

• podr´cznik – „Moja historia 6” cz. 1,

• Zeszyt ucznia – Zeszyt ucznia „Moja historia 6” cz. 1,

• atlas – Ilustrowany atlas do historii i spo∏eczeƒ-

stwa „Moja historia 6” cz. 1.

Wprowadzono tak˝e oznaczenia Êcie˝ek edukacyj-

nych: CM – czytelnicza i medialna, R – regionalna,

PO – patriotyczna, E – ekologiczna, Z – prozdrowotna.

Podzia∏ wymagaƒ edukacyjnych

Wymagania edukacyjne powinny dawaç precyzyjny

obraz ucznia osiàgajàcego zamierzony przez nau-

czyciela cel edukacyjny. Dzi´ki temu umo˝liwiajà

one ocen´ osiàgni´ç uczniów. S∏u˝y temu hierarchi-

zacja w postaci wydzielenia od dwóch do pi´ciu

poziomów wymagaƒ. Pe∏ny model wymagaƒ edu-

kacyjnych, oparty na skali stopni szkolnych, obej-

muje nast´pujàce treÊci kszta∏cenia:

• treÊci konieczne, odpowiadajàce ocenie dopusz-

czajàcej,

• treÊci podstawowe, dodatkowo wymagane na ocen´

dostatecznà,

Literatura

B. Niemierko, Mi´dzy ocenà szkolnà adydaktykà, Warszawa 2001.

J. Ochenduszko, Pomiar dydaktyczny w mierzeniu jakoÊci

pracy szko∏y, w: Materia∏y edukacyjne Niepublicznej Placówki

Doskonalenia Nauczycieli EKO-TUR, Warszawa 2001.

Plan wynikowy

Plan wynikowy zintegrowany z podr´cznikiem „Moja historia 6” cz. 1

Temat lekcji

(Êrodki dydaktyczne)

Wymagania podstawowe

Uczeƒ:

Wymagania ponadpodstawowe

Uczeƒ:

Zakres materia∏u

Âcie˝ki

edukacyjne

Liczba

godzin

Rozdzia∏ I: EUROPEJCZYCY ODKRYWAJÑ ÂWIAT

Spo∏eczeƒstwo

póênego

Êredniowiecza

• zna postacie: Jana Husa i Jana Gutenberga

• zna poj´cia: spo∏eczeƒstwo stanowe, danina,

dziesi´cina, heretyk, autorytet, j´zyk ∏aciƒski,

j´zyki narodowe

• potrafi wymieniç cztery stany Êredniowieczne

• wie, jaka by∏a rola KoÊcio∏a w Êredniowieczu

• charakteryzuje wp∏yw Jana Husa i Jana

Gutenberga na zmian´ Êwiatopoglàdu ludzi

epoki Êredniowiecza

• wyjaÊnia, czym zajmowali si´ przedstawi-

ciele poszczególnych stanów

• ocenia, jaki wp∏yw na myÊlenie i ˝ycie Euro-

pejczyków mia∏o wynalezienie druku

• postacie: Jan Hus, Jan Gutenberg

• zagadnienia: spo∏eczeƒstwo stanowe, danina,

dziesi´cina, sytuacja w KoÊciele katolickim,

heretyk, wynalezienie druku, zmiana sposobu

myÊlenia, j´zyk ∏aciƒski, j´zyki narodowe

CM, R

(podr´cznik, s. 7–10,

atlas, s. 2–3, Zeszyt

ucznia, s. 5–7)

Wielkie odkrycia

geograficzne

• zna i zaznacza na osi czasu daty: 1492 r.

i 1498 r.

• zna postacie: Vasco da Gamy, Krzysztofa

Kolumba i Ferdynanda Magellana

• wymienia przyczyny odkryç geograficznych

• wie, jak Êredniowieczni Europejczycy

wyobra˝ali sobie Êwiat

• wymienia g∏ównych odkrywców i ich doko-

nania, podejmuje prób´ uporzàdkowania

tych informacji w postaci tabeli

• wskazuje na mapie nowo odkryte làdy oraz

trasy, które przebyli Vasco da Gama, Krzysz-

tof Kolumb i Ferdynand Magellan

• wyjaÊnia wp∏yw odkryç geograficznych

na wyobra˝enia ludzi o Êwiecie

• potrafi wyt∏umaczyç, dlaczego podbój kos-

mosu mo˝na porównaç do odkryç geogra-

ficznych

• na podstawie ró˝nych êróde∏ sporzàdza

notk´ biograficznà Krzysztofa Kolumba

• postacie: Vasco da Gama, Krzysztof

Kolumb, Ferdynand Magellan

• daty: 1492 r., 1498 r.

• zagadnienia: przyczyny odkryç geograficz-

nych, wyobra˝enia ludzi epoki Êredniowie-

cza o Êwiecie, op∏yni´cie Afryki, odkrycie

drogi morskiej do Indii, odkrycie Ameryki,

udowodnienie kulistoÊci Ziemi przez Magel-

lana, kierunki wypraw odkrywczych, wspó∏-

czesne odkrycia – podró˝e w kosmos

(podr´cznik,

s. 11–16, Zeszyt

ucznia, s. 8–11)

Skutki odkryç

geograficznych

• zna postaç Hernana Corteza

• wymienia pozytywne i negatywne skutki

odkryç geograficznych

• wie, jakie ludy podbili konkwistadorzy

• opisuje na podstawie ilustracji w podr´cz-

niku zaj´cia Inków

• wskazuje na mapie obszary zajmowane

przez Azteków, Majów i Inków

• wyjaÊnia znaczenie kolonii dla paƒstw euro-

pejskich

• wymienia paƒstwa, które bra∏y udzia∏

w odkryciach geograficznych

• formu∏uje proste wnioski dotyczàce niewol-

nictwa

• postaç: Hernan Cortez

• zagadnienia: cywilizacje Azteków, Majów

i Inków, konkwistadorzy, zniszczenie kultury

Indian, misjonarze, plantacje, niewolnicy,

pozytywne i negatywne skutki odkryç geo-

graficznych, towary kolonialne

(podr´cznik,

s. 17–23, Zeszyt

ucznia, s. 12–14)

Renesans – powrót

do staro˝ytnoÊci

• zna postacie: Leonarda da Vinci, Micha∏a

Anio∏a, Miko∏aja Kopernika, Miko∏aja Reja,

Zygmunta Starego

• zna poj´cia: renesans, humanizm

• wie, na czym polega teoria Miko∏aja Kopernika

• na podstawie ilustracji w podr´czniku

wymienia cechy charakterystyczne budowli

renesansowych

• wyjaÊnia, czym charakteryzowa∏a si´ epoka

renesansu

• wymienia co najmniej dwa dzie∏a twórców

renesansu

• wyjaÊnia znaczenie poj´ç: humanizm, mecenat

• na podstawie dodatkowych informacji spo-

rzàdza notk´ biograficznà wybranego twórcy

renesansu

• postacie: Leonardo da Vinci, Micha∏ Anio∏,

Miko∏aj Rej, Miko∏aj Kopernik, Zygmunt Stary

• zagadnienia: renesans, humanizm, cechy

sztuki renesansowej, teoria Miko∏aja Koper-

nika, mecenas, j´zyki narodowe

R, CM

(podr´cznik,

s. 24–27, Zeszyt

ucznia, s. 15–17,

atlas, s. 4–5, 18)

Temat lekcji

(Êrodki dydaktyczne)

Wymagania podstawowe

Uczeƒ:

Wymagania ponadpodstawowe

Uczeƒ:

Zakres materia∏u

Âcie˝ki

edukacyjne

Liczba

godzin

Reformacja

w Europie

• zna i zaznacza na osi czasu dat´ 1517 r.

• zna postacie: Marcina Lutra i Jana Kalwina

oraz g∏oszone przez nich poglàdy

• wymienia g∏ówne wyznania protestanckie

w Europie

• wie, jakie sà podstawowe zasady wiary

wyznaƒ ewangelickich

• wskazuje na mapie Europy kraje, w których

przyj´to protestantyzm

• wyjaÊnia przyczyny i skutki reformacji

• rozumie, na czym polega∏a kontrreformacja

oraz czym by∏ zakon jezuitów

• opisuje na podstawie fotografii w podr´cz-

niku wn´trze koÊcio∏a protestanckiego

• wyszukuje informacje na temat wyznaƒ i reli-

gii obecnych w najbli˝szej okolicy

• podaje na podstawie aktualnych wiadomo-

Êci ze Êwiata jeden przyk∏ad ∏amania prawa

do wolnoÊci wyznania

• data: 1517 r.

• postacie: Marcin Luter, Jan Kalwin

• zagadnienia: reformacja, wyznania ewange-

lickie, luteranizm, kalwinizm, anglikanizm,

reforma KoÊcio∏a, wojny religijne, kontrrefor-

macja, jezuici, tolerancja, wspó∏czesne

prawo cz∏owieka do w∏asnych poglàdów

i wyznawanej religii

CM, R

(podr´cznik,

s. 28–31, Zeszyt

ucznia, s. 18–20)

• wie, skàd pochodzà informacje na temat

˝ycia dawnych mieszkaƒców Ameryki

• opowiada o ˝yciu i zaj´ciach plemion indiaƒ-

skich

• opisuje okolicznoÊci pojawienia si´ Indian

w Ameryce

• przedstawia wierzenia Indian

• zagadnienia: Ameryka prekolumbijska,

pierwsi ludzie w Ameryce, zaj´cia i wierzenia

w spo∏eczeƒstwach prekolumbijskich

Jak ˝yli dawni

mieszkaƒcy

Ameryki?

(podr´cznik,

s. 32–34, Zeszyt

ucznia, s. 21–22)

Rozdzia∏ II: W RZECZPOSPOLITEJ SZLACHECKIEJ

Demokracja

szlachecka

• zna poj´cia: szlachta, przywilej, sejm walny,

herb

• opisuje na podstawie infografiki z podr´cz-

nika zmiany wyglàdu domów szlacheckich

• wymienia zaj´cia szlachty

• wymienia ró˝ne grupy stanu szlacheckiego

• t∏umaczy, na czym polega∏a przemiana

rycerstwa w stan szlachecki

• wyjaÊnia, czym by∏a demokracja szlachecka

• t∏umaczy przyczyny gospodarczej pot´gi

szlachty

• wyciàga proste wnioski dotyczàce ró˝nic

pomi´dzy demokracjà szlacheckà a demo-

kracjà wspó∏czesnà

• zagadnienia: szlachta, wzrost znaczenia

gospodarczego Polski, dwór szlachecki,

przywileje, sejm walny, demokracja szla-

checka, podzia∏ szlachty polskiej, herb

(podr´cznik,

s. 39–42, Zeszyt

ucznia, s. 26–28)

Rzeczpospolita

Obojga Narodów

• wskazuje i zaznacza na osi czasu daty: 1569 r.

i 1573 r. oraz wie, jakich wydarzeƒ one

dotyczà

• wymienia postanowienia unii lubelskiej

na podstawie tabeli z podr´cznika

• wskazuje na mapie obszar Rzeczpospolitej

Obojga Narodów

• wymienia narodowoÊci ˝yjàce w granicach

Rzeczpospolitej Obojga Narodów

• wymienia wspó∏czesne mniejszoÊci naro-

dowe w Polsce

• ocenia pozytywne i negatywne skutki unii

lubelskiej

• wskazuje na mapie skupiska wyznawców

ró˝nych religii w XVI-wiecznej Rzeczpospo-

litej

• omawia, co zagwarantowa∏a szlachcie kon-

federacja warszawska

• charakteryzuje prawa mniejszoÊci narodo-

wych we wspó∏czesnej Polsce

• postacie: Zygmunt II August

• daty: 1569 r., 1573 r.

• zagadnienia: unia lubelska, Rzeczpospolita

Obojga Narodów, narody, religie i wyznania

Rzeczpospolitej, tolerancja religijna, konfe-

deracja warszawska, mniejszoÊci narodowe

we wspó∏czesnej Polsce

(podr´cznik,

s. 43–47, Zeszyt

ucznia, s. 29–31,

atlas, s. 6–7)

Plan wynikowy

Temat lekcji

(Êrodki dydaktyczne)

Wymagania podstawowe

Uczeƒ:

Wymagania ponadpodstawowe

Uczeƒ:

Zakres materia∏u

Âcie˝ki

edukacyjne

Liczba

godzin

Wolna elekcja

• lokalizuje na osi czasu dat´ 1573 r. i wie,

co ona oznacza

• zna postacie: Henryka Walezego, Stefana

Batorego

• zna poj´cie: wolna elekcja i na podstawie

ilustracji z podr´cznika umie opisaç jej prze-

bieg

• podaje najwa˝niejsze dokonania Stefana

Batorego

• wskazuje ró˝nice pomi´dzy artyku∏ami hen-

rykowskimi a pacta conventa

• dokonuje oceny wprowadzenia wolnej elek-

cji dla przysz∏oÊci Rzeczpospolitej

• przedstawia na podstawie podr´cznika

i innych êróde∏ informacje na temat wyboru

prezydenta Polski

• data: 1573 r.

• postacie: Henryk Walezy, Stefan Batory

• zagadnienia: wolna elekcja, sejm elekcyjny,

artyku∏y henrykowskie, pacta conventa,

wojna z Rosjà o Inflanty, panowanie Stefana

Batorego, wspó∏czesne wybory prezydenc-

kie w Polsce

CM, PO

(podr´cznik,

s. 48–52, Zeszyt

ucznia, s. 32–35)

Pod rzàdami Wazów

• wskazuje i zaznacza na osi czasu daty: 1648 r.,

1655 r. i 1660 r. oraz wie, z jakimi wydarze-

niami si´ one wià˝à

• zna postacie: Zygmunta III Wazy, Bohdana

Chmielnickiego, Jana Kazimierza, Stefana

Czarnieckiego

• wymienia paƒstwa, z którymi Rzeczpospolita

prowadzi∏a wojny w XVII w. i wskazuje je

na mapie

• opisuje przebieg „potopu” szwedzkiego

• przedstawia przyczyny i skutki wojen XVII-

-wiecznych

• na podstawie podr´cznika i innych êróde∏

tworzy proste drzewo genealogiczne dyna-

stii Wazów

• omawia rol´ Stefana Czarnieckiego w czasie

wojny ze Szwecjà

• wskazuje na mapie miejsca najwa˝niejszych

bitew w XVII w.

• daty: 1648 r., 1655 r., 1660 r.

• postacie: Zygmunt III Waza, Bohdan Chmiel-

nicki, Jan Kazimierz, Stefan Czarniecki

• zagadnienia: dynastia Wazów, wojny Rzecz-

pospolitej w XVII w., „potop” szwedzki,

obrona Jasnej Góry

CM, PO

(podr´cznik,

s. 53–57, Zeszyt

ucznia, s. 36–38,

atlas, s. 8–9)

Odsiecz Wiednia

• lokalizuje na osi czasu daty: 1674 r. i 1683 r.

oraz wie, z jakimi wydarzeniami je kojarzyç

• zna postaç Jana III Sobieskiego

• wskazuje na mapie imperium osmaƒskie

i Wiedeƒ

• wymienia przyczyny wojen polsko-tureckich

• analizuje tekst êród∏owy zamieszczony

w podr´czniku i formu∏uje proste wnioski

jego dotyczàce

• opisuje uzbrojenie husarii na podstawie ilu-

stracji w podr´czniku

• ocenia skutki XVII-wiecznych wojen

• daty: 1674 r., 1683 r.

• postaç: Jan III Sobieski

• zagadnienia: wojny polsko-tureckie, jasyr,

husaria, bitwa pod Wiedniem, imperium

osmaƒskie

PO, CM

(podr´cznik,

s. 58–61, Zeszyt

ucznia, s. 39–41)

• zna poj´cie: sarmatyzm

• opisuje na podstawie ilustracji w podr´cz-

niku strój sarmacki

• zna powiedzenia zwiàzane ze sposobem

bycia i myÊlenia szlachty

• odnajduje Êlady kultury sarmackiej w pol-

skiej tradycji narodowej i patriotycznej

• zagadnienia: sarmatyzm, kultura sarmacka,

tradycje sarmackie

Sarmatyzm

(podr´cznik,

s. 62–64, Zeszyt

ucznia, s. 42–43)

Rozdzia∏ III: CZASY ROZUMU, NAUKI I MASZYN

Europa w XVII wieku

• zna postaç Ludwika XIV

• zna poj´cie: absolutyzm

• wymienia mocarstwa kolonialne

• opisuje na podstawie ilustracji w podr´cz-

niku port europejski

• wymienia towary kolonialne

• charakteryzuje w∏adz´, jakà sprawowa∏

Ludwik XIV

• wyjaÊnia, skàd sprowadzano towary

do Europy

• potrafi wskazaç wp∏yw kolonializmu na ˝ycie

w ówczesnej Europie i na innych kontynentach

• postaç: Ludwik XIV

• zagadnienia: absolutyzm, mocarstwa kolo-

nialne

(podr´cznik,

s. 69–72, Zeszyt

ucznia, s. 48–50)

Temat lekcji

(Êrodki dydaktyczne)

Wymagania podstawowe

Uczeƒ:

Wymagania ponadpodstawowe

Uczeƒ:

Zakres materia∏u

Âcie˝ki

edukacyjne

Liczba

godzin

W czasach baroku

• zna postacie: Rubensa, Caravaggia, El Greca,

Rembrandta, Williama Szekspira, Moliera

• zna poj´cia: barok, sztukateria, martwa natura,

sarmatyzm

• opisuje na podstawie ilustracji i tekstu z pod-

r´cznika cechy charakterystyczne sztuki

barokowej

• wymienia przyk∏ady dwóch budowli w stylu

barokowym (jednej w Polsce, drugiej za gra-

nicà)

• porównuje sztuk´ baroku i renesansu

• opisuje rozwój literatury i teatru w epoce

baroku

• zna i charakteryzuje wybranego przedstawi-

ciela sarmatyzmu w kulturze polskiej

• postacie: Rubens, Caravaggio, El Greco,

Rembrandt, William Szekspir, Molier

• zagadnienia: barok i jego cechy, Wersal,

Wilanów, sztukateria, martwa natura

(podr´cznik,

s. 73–77, Zeszyt

ucznia, s. 51–53,

atlas, s. 19)

OÊwiecenie – czasy

uczonych

• zna postacie: Jeana Jacques’a Rousseau,

Woltera, Denisa Diderota, Izaaka Newtona,

Gabriela Fahrenheita, Andersa Celsjusza

• zna poj´cie: oÊwiecenie

• wymienia dziedziny nauki i techniki, w któ-

rych dokona∏y si´ najwi´ksze zmiany

• wie, czym by∏a „Wielka encyklopedia francu-

ska” i podaje nazwisko jednego z jej

redaktorów

• analizuje tekst êród∏owy

• wyjaÊnia, dlaczego wielu twórców oÊwiece-

nia krytykowa∏o KoÊció∏

• uzasadnia, dlaczego oÊwiecenie odgrywa∏o

wa˝nà rol´ w post´pie nauki

• wyszukuje informacje z ró˝nych êróde∏

na temat wybranej postaci z epoki oÊwie-

cenia

• postacie: Jean Jacques Rousseau, Wolter,

Denis Diderot, Izaak Newton, Gabriel Fah-

renheit, Anders Celsjusz

• zagadnienia: oÊwiecenie, rozwój nauki

i oÊwiaty, odkrycia naukowe, filozofia, krytyka

KoÊcio∏a

(podr´cznik,

s. 78–82, Zeszyt

ucznia, s. 54–56,

atlas, s. 10–11)

Sztuka i ˝ycie

codzienne w XVIII

wieku

• zna postacie: Jana Sebastiana Bacha,

Antonia Vivaldiego, Wolfganga Amadeusza

Mozarta

• zna poj´cia: klasycyzm, epidemia

• wymienia wybitnych twórców XVIII w.

• zna przyczyny wzrostu liczby ludnoÊci

w XVIII-wiecznej Europie

• wymienia towary kolonialne

• opisuje na podstawie ilustracji z podr´cznika

dom bogatego mieszczanina

• charakteryzuje styl klasyczny

• opisuje ˝ycie codzienne w XVIII w. oraz

porównuje je z czasami wspó∏czesnymi

• omawia tematyk´ malarstwa klasycystycznego

• opisuje na podstawie ilustracji z Zeszytu

ucznia ubiór z XVIII w.

• postacie: Jan Sebastian Bach, Antonio Vivaldi,

Wolfgang Amadeusz Mozart

• zagadnienia: klasycyzm, przyrost ludnoÊci,

higiena, epidemia, upowszechnienie towa-

rów kolonialnych

CM, Z

(podr´cznik,

s. 82–85, Zeszyt

ucznia, s. 57–59,

atlas, s. 19)

Poczàtki przemys∏u

• zna postacie: Jamesa Watta, Johna Kaya

• zna poj´cia: rewolucja przemys∏owa,

maszyna parowa

• wymienia najwa˝niejsze wynalazki XVIII w.

• zna skutki wzrostu liczby mieszkaƒców

miast

• wymienia najwi´ksze miasta XVIII-wiecznej

Europy

• wie, co spowodowa∏o rozwój miast i jakie

zasz∏y w nich zmiany

• porównuje na podstawie ilustracji organiza-

cj´ pracy w warsztacie rzemieÊlniczym,

warsztacie nak∏adczym, manufakturze

i fabryce

• wyjaÊnia wp∏yw rozwoju przemys∏u na ˝ycie

codzienne ludzi w XIX w.

• charakteryzuje wp∏yw przemys∏u na Êrodowi-

sko naturalne, w przesz∏oÊci i wspó∏czeÊnie

• postacie: James Watt, John Kay

• zagadnienia: rewolucja przemys∏owa, wyna-

lazki, maszyna parowa, rozwój miast, surowce

mineralne, nowe dziedziny przemys∏u

(podr´cznik,

s. 86–89, Zeszyt

ucznia, s. 60–62)

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: