CUKRZYCA A CIĄŻA.pdf

(36 KB) Pobierz
101401980 UNPDF
Ci±¿a
Cukrzyca a ci±¿a
Opieka nad chor± na cukrzycê w przebiegu dotyczy zarówno kobiet z wcze¶niej ustalonym rozpoznaniem
cukrzycy (PGDM) jak i wykryciem cukrzycy, która ujawniła siê, b±d¼ została wykryta dopiero w
ci±¿y.Cukrzyca- obejmuje zaburzenia metaboliczne o ró¿norodnej etiologii, charakteryzuj±ce siê
przewlekł± hiperglikemi± i nieprawidłow± przemian± wêglowodanów, tłuszczów i białek, zaburzon±
równowag± wodno-elektrolitow±. Wymienione nieprawidłowo¶ci mog± wynikaæ z:
- upo¶ledzonego wydzielania insuliny- niewła¶ciwego działania insuliny na tkanki- równoczesnego
współistnienia obu zaburzeñ.Efektem długotrwaj±cej cukrzycy s± zmiany o charakterze mikro- i
makroangiopatii prowadz±ce do uszkodzenia wielu narz±dów, przede wszystkim:oczu, nerek, naczyñ
krwiono¶nych, serca, obwodowego układu nerwowego.Ponadto w przebiegu cukrzycy czê¶ciej wystêpuje
nadci¶nienie têtnicze i hiperlipidemia.Podział cukrzycy ( wg etiologii ):
cukrzyca typu 1- destrukcja komórek B wysp trzustkowych prowadz±ca zazwyczaj dobezwzglêdnego
niedoboru insuliny (podło¿e autoimmunologiczne i idiopatyczne),cukrzyca typu 2 – od
dominuj±cego defektu insulinooporno¶ci ze wzglêdnym niedoboreminsuliny do dominuj±cego defektu
wydzielania insuliny,oraz inne typy cukrzycy:Cukrzyca ciê¿arnychPGDM= cukrzyca przedci±¿owa (
dotyczy 0,2%- 0,3% ogółu ciê¿arnych )Ciê¿arne chore na cukrzycê przedci±¿ow± klasyfikuje siê w
zale¿no¶ci od wieku zachorowania, czasu trwania cukrzycy i obecno¶ci lub nie przewlekłych powikłañ
cukrzycy.Klasyfikacja ta ma znaczenie prognostyczne dla ci±¿y i ciê¿arnej.U kobiety ciê¿arnej chorej na
cukrzycê mog± pojawiæ siê takie powikłania jak:poronienia, nadci¶nienie têtnicze ( 2-3 razy czê¶ciej ni¿ u
zdrowych ciê¿arnych ), infekcje dróg moczowych, poród przedwczesny, wielowodzie, powikłania w
przebiegu porodu.W przebiegu ci±¿y mo¿e doj¶æ do przyspieszenia rozwoju przewlekłych powikłañ
cukrzycyprzede wszystkim retinopatii, nefropatii i wzrostu ci¶nienia têtniczego krwi.Cukrzyca mo¿e
wywieraæ niekorzystny wpływ na rozwój płodu, taki jak: wystêpowanie wad rozwojowych, zaburzenia
wzrastania wewn±trzmacicznego, poród przedwczesny i wcze¶niactwo, zwiêkszona zachorowalno¶æ
noworodków jako efekt wcze¶niactwa i wystêpowanie zaburzeñ metabolicznych. W okresie planowania
ci±¿y ( 3-6 m-cy przed planowan± koncepcj± ) konieczne jest wyrównanie glikemii eliminuj±ce ryzyko
zaj¶cia w ci±¿ê w okresie hiperglikemii, co niekrzystnie działa na organogenezê przypadaj±c± na wczesn±
ci±¿ê.Prawidłowe warto¶ci poziomu cukru w surowicy krwi to:na czczo 60-90 mg/dlw 1 h po posiłku 120-
140 mg/dlw 2 h po posiłku 100-120 mg/dlw nocy 70-90 mg/dltak¿e nie powinna wystêpowaæ ani
glukozuria ani ketonuria.Nale¿y odradziæ zaj¶cie w ci±¿ê w okresie niewyrównania cukrzycy w celu
zmniejszenia ryzyka powstawania wad rozwojowych, czy poronienia. W przypadku cukrzycy leczonej
preparatami doustnymi nale¿y je odstawiæ i przej¶æ na intensywn± insulinoterapiê z zastosowaniem
preparatów insuliny ludzkiej. Bardzo wa¿nym elementem przygotowania do zaj¶cia w ci±¿ê jest eliminacja
wszelkich ognisk zaka¿enia (zmiany okołowierzchołkowe zêbów, infekcje dróg moczowych i narz±du
rodnego, kamica i infekcja dróg ¿ółciowych, stany zapalne zatok obocznych nosa). Przeciwwskazania do
zaj¶cia w ci±¿ê u kobiet chorych na cukrzycê:Nefropatia objawiaj±ca siê klirensem kreatyniny < 40
ml/minNadci¶nienie têtnicze nie poddaj±ce siê leczeniuNie poddaj±ca siê leczeniu retinopatia
proliferacyjnaAktywna zaawansowana choroba niedokrwienna serca lub przebyty zawałAutonomiczna
neuropatia z zajêciem układu przewodz±cego serca, lub przewodu pokarmowego.W przebiegu ci±¿y
istotne jest utrzymanie normoglikemii , okresowe badanie ogólne moczu, ocena dna oka ( min. 1x w
ka¿dym trymestrze ), kontrola ci¶nienia têtniczego.GDM= cukrzyca ci±¿owa ( dotyczy 1-6 % ogółu
ciê¿arnych )Ogólnie uwa¿a siê, ¿e jest to jedna z podstawowych form cukrzycy ujawniaj±ca siê, lub
dopiero ujawniona w specyficznych warunkach jakie stwarza ci±¿a. Przebiega ze zwiêkszon±
insulinooporno¶ci± tkanek, niewystarczaj±co kompensowan± wydzielaniem insuliny. Insulinooporno¶æ
zwiêksza siê w czasie ci±¿y fizjologicznie pod wpływem działania hormonów: -laktogenu ło¿yskowego,
estrogenów, progesteronu, prolaktyny, kortyzoluRozwija siê w II trymestrze ci±¿y i nasila w III
trymestrze . Jest wprost proporcjonalna do otyło¶ci. Czxynniki ryzyka to: otyło¶æ a nawet nadwaga przed
ci±¿± ( BMI> 27% ), wiek > 35 r.¿, cukrzyca w rodzinie, w poprzednich ci±¿ach rozwój GDM,urodzenie
dziecka z mas± > 4500 g., niewyja¶nione zgony wewn±trzmaciczne płodu w przeszło¶ci, nadci¶nienie
têtnicze i choroby nerek, obecno¶æ innych chorób endokrynologicznych, genotyp HLA DR3 lub DR4,
stwierdzenie przeciwciał przeciwwyspowychGDM mo¿e przebiegaæ bezobjawowo b±d¼ sk±poobjawowo.
Rzadko wystêpuj± kliniczne objawy hiperglikemii.Wykrywanie cukrzycy w ci±¿y polega na oznaczeniu
poziomu cukru na czczo na pocz±tku ci±¿y , nastêpnie miêdzy 24 a 28 tygodniem ci±¿y test przesiewowy
z 50 g. glukozy, oraz miêdzy 32 a 34 tyg. ci±¿y test obci±¿eniowy glukoz± 75 g. W zale¿no¶ci od wyniku
tych badania dalsze postêpowanie. W przypadku kobiety z cukrzyc± ci±¿ow± w wywiadzie nale¿y
dodatkowo po oznaczeniu glikemii na czczo, wykonaæ w jak najkrótszym czasie test z 75 g glukozy. Gdy
test wypadnie pomy¶lnie w I trymestrze ci±¿y powtarzamy go miedzy 24- 28 tygodniem ci±¿y.Reguły
testu diagnostycznego:- na czczo w 8-14 godzin po ostatnim posiłku- w ci±gu 3 dni poprzedzaj±cych
badanie bez ograniczeñ wêglowodanów ( przy zwykłej aktywno¶ci fizycznej)- 75 g glukozy rozpuszczone
w 250-300 ml wypite w czasie 5 min- odczyt po 2 h.Leczenie :I . dieta :Ilo¶æ kalorii w diecie jest zale¿na
od masy ciała, wzrostu, aktywno¶ci fizycznej i wieku. Przyjmuje siê, ¿e ciê¿arna powinna zjadaæ ok. 35
http://www.ciaza.ebrzuszek.pl
Kreator PDF
Utworzono 12 May, 2009, 13:23
101401980.001.png
 
Ci±¿a
kcal na kg nale¿nej masy ciała tj. ok. 1500-2500 kcal.BMI: <20 %- 35-40 kcal/kg m.c20-29%- 30-32
kcal/kg m.c> 29%- 24-25 kcal/kg m.c.Zapotrzebowanie kaloryczne pokrywaj±wêglowodany / białka /
tłuszcze 40-50% / 30% / 20-30%Wobec wyra¼nie zwiêkszonego zapotrzebowania na witaminy nale¿y
podawaæ pokarmy o du¿ej ich zawarto¶ci witaminy B1, B6, B12, oraz kwasu foliowego i obfituj±ce w
substancje mineralne (Fe, Ca, Mg). S± to przede wszystkim produkty mleczne z du¿± zawarto¶ci± wapnia,
a tak¿e białko zwierzêce zawieraj±ce dobrze przyswajalne ¿elazo. Wêglowodany powinno siê spo¿ywaæ w
postaci produktów resorbuj±cych siê powoli takich jak chleb pełnoziarnisty, ry¿ niełuskany, ziemniaki,
płatki owsiane, ¶wie¿e owoce i jarzyny. Taka dieta zapewnia prawidłowy rozwój płodu. Po¿ywienie
rozło¿one na 3 posiłki du¿e i 3 mniejsze. Szczególnie wa¿ny jest posiłek wieczorny zabezpieczaj±cy
ciê¿arn± przed nocn± hipoglikemi± i głodow± ektogenez±.Przy leczeniu wył±cznie dietetycznym nale¿y 1x
w tygodniu oznaczaæ glikemiê na czczo i w 2 godziny po posiłku, oraz badaæ mocz poranny pod k±tem
obecno¶ci w nim ciał ketonowych. II. Farmakoterapia :W cukrzycy ciê¿arnych wykrytej np. w wyniku
badañ przesiewowych leczenie sam± diet± nale¿y prowadziæ nie dłu¿ej ni¿ 1 tydzieñ (czasami nawet
krócej) i w przypadku braku uzyskania normoglikemii nale¿y wdro¿yæ intensywn± insulinoterapiê.Ten
model leczenia opiera siê na zało¿eniu odtworzenia fizjologicznych wahañ insuliny zwi±zanych z
posiłkiem, nakładaj±cych siê na tzw. stały poziom podstawowy insuliny we krwi. Poziom podstawowy
insuliny odtwarzany jest iniekcj± preparatu długodziałaj±cego wykonywan± wieczorem, lub rano, czasem
dwukrotnie. Bolusy insuliny zwi±zane z posiłkami odtwarzaj± iniekcje insuliny krótkodziałaj±cej
wykonywane 30 min. przed posiłkami.W sytuacji, kiedy uzyskanie normoglikemii napotyka na trudno¶ci
mo¿na zdecydowaæ siê na zastosowanie wiêkszej liczby iniekcji insuliny krótkodziałaj±cej, czasowego
podł±czenia pompy infuzyjnej (w warunkach szpitalnych), lub zabezpieczenia chorej w indywidualn±
pompê programowan±.Podawanie insuliny rozpoczyna siê w warunkach klinicznych, a pacjentkê uczy siê
techniki wykonywania iniekcji, oznaczania glikemii i wykrywania ciał ketonowych w moczu (testy
paskowe). Przy wprowadzaniu leczenia insulin± glikemiê oznaczamy min. 6x na dobê, 30 min. przed
posiłkami głównymi, w 2 h po nich, przed udaniem siê na spoczynek i wcze¶nie rano na czczo. W toku
leczenia insulin± pacjentka wykonuje badanie cukru rzadziej (zazwyczaj 4x na dobê). III. Wysiłek
fizyczny :
poprawia utylizacjê glukozy, zmniejsza insulinooporno¶æ tkanek, zwiêksza,insulinowra¿liwo¶æ tkanek IV.
Metody nadzoru nad płodem:ultrasonograficzna ocena płodu , ło¿yska, objêto¶ci płynu owodniowego,
masy płodumatczyna ocena ruchów płoduosłuchiwanie czynno¶ci serca płoduKTGechokardiografia
płodowaprzepływy naczyniowe V. PoródCukrzyca nie jest wskazaniem do porodu zabiegowego, jak
równie¿ do przedwczesnego ukoñczenia ci±¿y. Wyj±tek mog± stanowiæ: wskazania okulistyczne
(retinopatia proliferacyjna), oraz nadmierna masa płodu > 4500 g.W czasie porodu- po¿±dana glikemia:
60-100 mg/dl Po rozwi±zaniu do¿yln± dawkê insuliny nale¿y zmniejszyæ do 50, a nawet 30 % dawki
sprzed rozwi±zania ( w PGDM ).W cukrzycy ci±¿owej ( GDM ) nale¿y liczyæ siê z odstawieniem insuliny po
rozwi±zaniu.Je¿eli rozwi±zanie było przez ciêcie cesarskie insulinê mo¿na odstawiæ po zagojeniu rany
operacyjnej.U Pacjentek z normoglikemi± w okresie połogu po upływie 6-12 tyg. po porodzie nale¿y
wykonaæ test obci±¿enia 75 g glukozy. Przy prawidłowym wyniku- kontrola glikemii na czczo za 3 lata,
przy nieprawidłowym wyniku konsultacja diabetologiczna.U kobiet, u których wyst±piły w czasie ci±¿y
zaburzenia gospodarki wêglowodanowej istnieje du¿e ryzyko pojawienia siê tych zaburzeñ w kolejnej
ci±¿y ( u 1/3-2/3 Pacjentek ) oraz zwiêkszone ryzyko wyst±pienia zaburzeñ tolerancji glukozy, lub
cukrzycy typu II w wieku pó¼niejszym. Noworodek matki chorej na cukrzycê.Cukrzyca stanowi
zagro¿enie dla prawidłowego rozwoju płodu i zwiêksza ryzyko ¶miertelno¶ci okołoporodowej. Stan
kliniczny noworodka zale¿y od klasy cukrzycy u matki, stopnia wyrównania glikemii w ci±¿y oraz
wystêpowania powikłañ cukrzycy.Teratogennie oddziałuj±:I trymestr ci±¿y- hiperglikemia, przeciwciała
przeciwinsulinoweII trymestr ci±¿y- ciała ketonoweIII trymestr ci±¿y- hiperinsulinemia * zaburzenia
wzrastania- 10-45% - makrosomia- wystêpuje przede wszystkim u noworodków matek z krótkotrwał±
PGDM bez powikłañ naczyniowych oraz u noworodków matek z GDM- 4-10%- zahamowanie wzrastania
wewn±trzmacicznego- przede wszystkim u noworodków matek z cukrzyc± powikłan± zmianami
naczyniowymi * niedotlenienie okołoporodowe- czynnikami sprzyjaj±cymi s±: zmiany naczyniowe w
kr±¿eniu matczynym i ło¿yskowym, makrosomia płodu, wcze¶niactwo * okołoporodowe urazy
mechaniczne: - uszkodzenia narz±dów wewnêtrznych- uszkodzenia splotu barkowego- złamanie
obojczyka- pora¿enie nerwu twarzowego, przeponowego- krwiak podokostnowy * wady rozwojowe (
wystêpuj± 2-3x czê¶ciej ni¿ w populacji ogólnej ):- du¿e wady serca: ASD, VSD, CoA, atrezja t. płucnej,
przeło¿enie du¿ych naczyñ- wady o¶rodkowego układu nerwowego: bezmózgowie, wodogłowie, rozszczep
krêgosłupa- zespół zanikowy ko¶ci krzy¿owej ze skróceniem ko¶ci udowej * zaburzenia oddychania-
zwi±zane z opó¼nionym dojrzewaniem płuc u wcze¶niaków * zaburzenia metaboliczne: hipoglikemia,
hipomagnezemia, hipokalcemia * zaburzenia hematologiczne: policytemia, hiperbilirubinemia * zakazenia
http://www.ciaza.ebrzuszek.pl
Kreator PDF
Utworzono 12 May, 2009, 13:23
101401980.002.png
 
Zgłoś jeśli naruszono regulamin