Biomedyka.pdf

1.Podaj opisową definicję życia. Z punktu widz. biologicznego – widzi w procesach życiowych pewne prawidłowości tak jak w

rozwoju ontogenetycznym czyli osobniczym jak i filogenetycznym czyli historycznym począwszy od istot najprostszych po

najbardz. złożone. P.widzenia fizykochemiczny prowadzi do poznania proc. fizycznych i chemicznych przebiegających w żywych

organizmach na różnych poziomach organizacji. Efektem tego jest stwierdzenie że życie nie jest zwykłą sumą procesów

fizycznych i chemicznych.P.widzenia funkcjonalny w którym badane są rozmaite typy wzajemnych oddziaływań : komórek

tkanek organów organizmów zesp.organizmów Miedzy nimi mogą istniec zależności jak również miedzy żywą materią a

środowiskiem abiotycznym Istota życia polega na potoku przemian biochemicznych i energetycznych z ich ustaniem ginie zycie.

2.Wyjasnij pojęcia: AUKSJOLOGIA - nauka o czynnikach które wpływają na długość i jakość życia GERONTOLOGIA- dziedzina

medycyny- leczenie profilaktyka chorób wieku starczego ONTOGENEZA- rozwój osobniczy określa proces rozwoju organizmu od

momentu zapłodnienia komórki jajowej przez plemnik do kresu życia HOMEOSTAZA- to dynamiczny stan równowagi organizmu

i cech środowiska zewnątrz komórkowego Dla prawidłowej czynności komórek znacznie ma stałość: temperatury ciśnienia

kwasowości glukoza itp.FILOGENEZA- to historia rozwoju świata organicznego często używa się tego terminu w węższym

znaczeniu jako Hist. rozwoju gatunku jako całokształt procesów które doprowadziły do powatania danego gatunku w formie

jakiej istnieje obecnie APOPTOZA- naturalna śmierć komórki AKCELERACJA- to zjawisko przyspieszania się naturalnego tempa

rozwoju dzieci i młodzieży w kolejnych pokoleniach Dotyczy rozwoju fizycznego Przyśpieszenie rozwoju dzieci za pomocą

odpowiednia zaprogramowanych oddziaływań.

3.Struktura białek - wykazuje 4 stopnie złożoności a)Strukt.1 rzędowa to sekwencja kolejność aminokwasów liniowe ich

ułożenie b)Strukt.2 rzędowa jest to zwinięcie strukt.1 rzędowej w trójwymiarową helisę alfa Stabilizacja stosunków

przestrzennych jest utrwalona słabymi wiązaniami wodorowymi których rozerwanie może nastąpić pod wpływem wielu

czynników fizycznych lub chemicznych np.silne kwasy zasady temp.powyżej 60 powodują nieodwracalne zniszczenie

heliokoidalnej struktury wiekszości białek a proces ten to denaturacja białka.Struktura 3 rzędowa to dalsze zwijanie się i

fałdowanie helisy w przestrzeni.Strukt4 rzędowa jest to sposób połączenia się 3 rzędowych struktur białkowych w większą

całość Dotyczy to białek złożonych z więcej niż jednego łańcucha polipeptydowego i określa jak onesą ułożone w stosunku do

siebie i jak sa razem ułożone w przestrzeni.

4.Błony białkowo lipidowe budowa znaczenie w funkcjonowaniu komórek dyfuzja osnoza transport .Błony

komórkowe zbudowane są z białek i lipidów Wszystkie maja charakter pólprzepuszczalny i odgrywają istotną rolę mataboliźmie

transporcie wewnątrz komórkowym i wydalaniu.DYFUZJA-przemieszczanie cząsteczek z większego stężenia do mniejszegow

celu wyrównania się stężeń OSMOZA-to specyficzny typ dyfuzji cząsteczek wody rozpuszczalnika przez półprzepuszczalną błonę

komórkowa rozdzielającą roztwory o różnych stężeniach kierunek przepływu od roztworu o mniej.stężeniu do rozt.o

stęż.wiekszym TRANSPORT-czynny odbywa się z udziałem energii dostarczonej przez ATP Biorą w nim udział białkowe nośniki

które przenoszą cząsteczki różnych substancji przez błony nawet wbrew grandietowi stężeń tzn.od mniej do wiekszego.-Bierny-

zgodny z grandietem stężeń prtzepływ cząsteczek od stęż.wiekszego do mniej np. dyfuzja prosta i wspomagna

5 Rodzaje aminokwasów i ich znaczenie w budowie białek - podstawowymi jednostkami składowymi białek są

aminokwasy zbudowane z cHoNs .W białkach występuje 20 aminokwasów Wspólną cechą wszystkich aminok jest obecność

grupy karboksylowej COOH i grupy aminowej –Nh2 Najprostszymi aminokwasami sa glicyna i alonina Spośród pozostałych

aminokwasów wym.np. walinę leucynę aminokwasy o rozgałęzionych łańcuchach bocznych Metionine-zawiera siarkę Prolinę

zawiera aminokwasy aromatyczne

6.Budowa submikroskopowa komórki -komórka to podstawowy element strukturalny i czynnościowy każdego organizmu

zdolny do spełniania różnych funkcji życiowych tj.oddychanie odżywianie rozmnażanie wzrost Wielkość i kształt są bardzo

różne:kuliste płaskie wrzecionowate wieloboczne kijankowate i nieregularne Budowa:cytoplazma jadro komórk.mitochondrium

piastydy i inne elem.

7.Budowa mitochondrium i ich funkcje życiowe znaczenie mtRNA . MITOCH-to twory okrągłe rozrzucone lub ustawione

szeregowo w komórce są w ciągłym ruchu Budowa:błona zewnętrzna-macierz mitochondrialny bł.wewnętrzna DNA grzebienie-

RNA grzybki-RNA Funkcje-synteza białek własnych i replikacja mitochondrialnego DNA centrum enegetyczne komórki w której

odbywają się procesy utleniania biologicznego a więc oddychania wew.komórkowego mRNA-to RNA informacyjny przenoszący

infor genetyczną do cytoplazmy tRNA-to transportujący RNA który przenosi znajdujące się w cytoplazmie aminokwasy na

rybosomy Dla poszczególnych aminokwasów istnieją odmienne tRNA różniące się swym antykodomem

8.Co to jest cykl komórkowy jego fazy co się w nich dzieje -cykl komó-jest to podział zachodzący w komórkach

somatycznych celem jest równomierny rozdział chromatyny do potomnych komórek Mitoza 1h G1-synteza białek i

zwieksz.cytoplazmy S-synteza DNA G2-odbywa się produkcja tubuliny gdzie odbywa się rozdzielenie białek do komórek

9.Budowa i rodzaje chromosomów genomu ludzkiego -chromosomy zbudowane są z DNA i białek Zespół chrom.może być

diploidalny 2n zawiera podwójna liczbe chrom.lub haploidalny 1n zawi.pojedyn.liczbę chrom.po 1 z pary Chrom.różnią się

miedzy sobą długością ramion i mogą być:równe oba ramiona-metacentryczne,nierówne ramiona-submetacentryczne,jedno

b.długie drugie prawie nie widoczne akrocentryczne

10.Co rozumiesz pod pojęciem kod genetyczny -jest to system umownych znaków używanych w celu przekazania jakieś

inforwedług przyjętego klucza W DNA jest zapisywana infor.genetyczna Język infor.jest 4 liter. Ponieważ sa 4 zasady azotowe

AGCT i tyleż odpowiad.nukletydów

11.Wyjasnij pojeciareplikasji DNA transkrypcji i translacji Replikacja DNA-podwojenie się ilości DNA Podwojeniu

towrzyszy rozłaczanie się obu łańcuchów polinukleotydowych z których każdy spełnienia role matrycy umożliwiającej syntezę

łańcucha dopełniającego dzięki temu z jednej cząsteczki DNA powst.2 identyczne kopie TRANSKRYPCJA-przetwarzanie

infor.dziedzicznej zakodowanej w postaci sekwencji kodonów w DNA TRANSLACJA-to proces odczytywania infor.zawartej w

mRNA i przetłumaczenie jej na odpowiednią kolej.aminokawsów

12.Zasługi Mendla dla rozwoju genetyki prawa Mendla 1prawo prawo czystości gamet-Jeżeli skrzyżujemy linie czyste to w

1 pokoleniu to wszystkie organtyzmy sa takie same pod względem tej cechy a w 2 pokol nastepuje rozszczepienie cech w

stoss.1:3 lub 1:2:3 2 prawo Istnieje dowolna rekombinacja genów Mendel w 1857 rozp.bad. nad dziedziczniem się cech zwykł

grochu jadalnego

13.Wyjasnij pojęcia GEN allele Homozygota heterozyg. Genotyp fenotyp GEN-jednostka funkcjonalna odpowie.za

przekazywanie infor.pods.kedn.dziedziczenia 1909 wprowdz.Johansen ALLELE-cechy,w danym miejscu genowym może

występować tylko 1 z wielu form genów Geny alleliczne wzajemnie się wykluczają HOMOZYGOTA-npAA komórka somatyczna

posiadająca taki sam gen w danej parze miejsc genowych HETEROZYGOTA-komórka somatyczna posiada.2różne geny allele w

danej parze mijsc genowych GENOTYP-zespól genów danego osobnika FENOTYP-zewnetrzny wygląd osobnika czyli dostrzeg dla

nas cechy będące efektem współdziałania jego genów i warunków środowiska sprzyjających lub nie sprzy.rozwoju tych cech

14.Zmienność modyfikacyjna jej przyczyny i skutki -jest wynikiem oddziaływania war.zewnetrz.środowiska na efekty

genów Można się o niej przekonać obser.2 osobnimi o identy.genotypie umieszczone w różnych warunkach Cechy powst.pod

wpływ.środow.nie dziedziczą się W zależ od war.glebowych nawozowych klimatycznych świetlnych-organizm rośliny zwierzęcia

będzie fenotypowo wykazywać zróżnicowanie

15.Zmienność rekombinacyjna jej przyczyny -to następstwo zjawiska rekombinacji genów zachodzącej u organizmów

rozmnażjących się płciowo Może nastapić w wyniku:losowego łączenia się gamet przy powstawaniu organizmów

diploidalnych,losowego rozchodzenia się chromosomów w czasie mejozy,crosing over Rekombinacja prowadzi do tasowania

materiału genetycznego w trakcie przekazywania go komórkom potomnym.

16.Mutacje punktowe i przykłady bloków matabolicznych przez nie spowodowane - genowe powstają na poziomie DNA

w wyniku zmiany sekwencji nukleotydowej genu a mianowicie tranzycji czyli zmiany jednej zasady azotowej danego rodzaju na

2 tegoż rodzaju np. guaniny na adeinę,transwersji zmiana zasady purynowej na pirymidynową lub odwrotnie ,delecji tj

wypadnięcie nukleotydu,insercji tj.wtawienie dodatk.nukleotydu W wyniku mutacji punktowych powstaje nowy allel genu

Efektem dziedziczenia pojedyńczych zmutowanych genów sa tzw.bloki metaboliczne,albinizm-bielactwo wrodzone,autosomalna

mutacja recesywna,objawiająca się brakiem melaniny w skórze włosach tęczówce oka,-alkaptonuria-ciemne zabarwienie moczu

stany zapalne różnych narządów i ciemnienie skóry,-fenyloketonuria-zaburzenia w rozwoju umysłu zaburzenia ruchowe,-anemia

sierpowata,-plasowica Huntingtona-zaburzenia ruchowe postępujące zmiany zwyrodnienia układu nerwowego w 25-45 r życia z

upośledzeniem umysłowym

17.Mutacje aneuploidalne i przykłady chorób przez nie wywołanych -polegają na występowaniu dodatkowo1

chromosomu bądź braku 1 chrom,-zespół Turnera –bezpłodność nierozdzielność jajników czemu mogą towarzyszyć zaburzenia

rozwojowe fizyczne i umysłowe,-zespół Klinefeltra-niedorozwój jąder u mężczyzny bezpłodność umysłowo normalny,-

zes.Downa-frisomia chromo.nr2n Niski wzrost pojedy.bruzda szeroki skośne rozstawione oczy z charakterystyczną fałdą

duży,spłaszczony język wiotkie mięśnie opóźniony rozwój umysłowy i motoryczny

18.Choroby genetyczne sprzężone z płcią przykłady ich dziedziczenia

podział:chromosomowe,nonogenowe,wieloczynnikowe Daltonizm-ślepota na barwy Hemofilia-wrodz.skaza krwotoczna

Oberacje-nieprawid.liczba chromos.upośledzenie rozwoju umysłowei fizyczne np.Down,Fenyloketonuria-nadmiar fenyloaloniny

jest rozkładany przez matkę drogą łozyskową,zaburzenia wieloczynnikowe-choroby ukł.krążenia alergie

19.Dziedziczenie grup krwi Matka-ojciec 0A-0A, 0B-0B, AA-0A, AB-A.B.AB.0, AAB-A.AB.B ,BB-B0 ,BAB-A.B.AB ,ABAB-

A.B.AB ,ABO-AB

20.Wyjasnij możliwość wykluczania ojcostwa na podstawie dziedziczenia grupy krwi. Dochodzenie ojcostwa opiera się

na 4 prawach dziedziczenia grupy krwi 1 Cechy grupowe AiB dziedziczą się jako dominujące dlatego nie mogą pojawić się u

dzieci jeśli nie było ich u rodziców 2Geny AB0 są allelomorfami i dlatego osobnik AB nie może mieć dziecka 0 a osobnik 0 nie

może mieć dziecka AB 3 cechy grupowe Mi N nie mogą pojawić się u dzieci jeśli nie ma ich u rodziców 4 Geny MiN są

allelomorfami i osobnik M o genotypie MM nie może mieć dziecka N Osobnik NN nie może mieć M

21.Na czym polega koflikt grupowy krwi RH Czynnik RH to rodzaj białka.Konflikt serologiczny powstaje gdy matka GH-

ojciec RH+ Przez uszkodzone łożysko krwinki dziecka przenikają do krążenia matczynego Wówczas w organizmie matki

wytwarzają się przeciwciała anty RH wędrują do łożyska ,przenikają do organizmu dziecka i niszczą krwinki

22.Na czym polega proces klonowania organizmów Do procesu klonowania organizmów potrzebna jest zaledwie 1 lub kilka

komórek z tkanki merystematycznej W specjalnej hodowli ulegają rozmnażaniu Potraktowane odpowiednimi substancjami

różnicują się w narządy i z czasem w organizmy KLON-potomstwa jednego osobnika o identycznym składzie genotypowym

powstaje drogą rozmnaż.bezpłciowego

23.Budowa wirusa HIV -ludzki wirus braku odporności :błona tłuszczowa GP 120 GP41 wirus HIV

24.Czym zajmuje się genetyka populacyjna -to dział genetyki zajmujący się zjawiskami zmienności i dziedziczności w

zespołach jednogatunkowych tj.populacja Bada zjawiska dziedziczności w odniesieniu do populacji zajmuje się zmianami

frekwencji genów w populacji pod wpływem selekcji

25.Genetyczne uwarunkowania wybranych cech psychicznych i fizycznych człowieka .Przykł.cech fiz.u

czło.uwar.genetycznie sa np.barwa oczu która uwarukowana jest obecnością pigmentu w tęczówce Innymi cechami

uwar.gene.sa barwa włosów i skóry wzrost kształt ucha nosa cecha zachodzenia palców rąk gdy je składamy czy tez grupy

serologiczne a także zdolności matematyczne zdol.literacki muzyczne plastyczne

26.Pojęcia zdrowie choroba Zdrowie-to stan pełnego fizycznego psychicznego i socjalnego dobrego samopoczucia stam

wewnętrznej równowagi oraz zdolnosc do przystosowania się do warunków zewnętrznych Choroba stam zmniejszonej zdolności

przystosowawczej ustroju w którym następuje zaburzenie jego czynności.Upośledzenie zdolności do wykonywania pracy

27.Pojęcia szczepionka surowica antybiotyk Szczepionka-preparat biologiczny zawierający odpowiednio przygotowane

drobno ustroje lub ich toksyny żywe lub zabite o osłabionej zjadliwości SUROWICE-to surowice krwi zawierające duże stężenie

p/ciał przeciwko bakteriom lub wirusom Otrzymuje się je z krwi ozdrowieńców po przebytej chorobie lub z krwi zwierząt

uodpornionych sztucznie ANTYBIOTYKI-związki do stosowania wewnętrznego które zabijają drobnoustroje lub hamują ich

rozwój nie uszkadzają komórek org.człowieka 1 antyb była penicylina

28.Wyjaśnij mechanizmy odpornościowe człowieka rola krwinek białych surowicy Odporność-możliwość organizmu na

działanie drobnoustrojów chorobotwórczych,-wrodzona-uwarunkowana genetycznie,-nabyta-jest wynikiem przebycia chorób

zakaźnych Krwinki białe-powstają w szpiku kostnym biorą udział w procesach odpornościowych :granulocyty,monocyty,limfocyty

BIAŁKA surowicy otrzymane z krwi ozdrowieńców.Krwinki białe i białka surowicy pełnią rolę wzmocnienia odporności organizmu

29.Mejoza a proces spermatogenezy i spermiogenezy Mejoza- podział jądra komórkowego podczas którego następuje

redukcja liczby chromosomów Spermatogeneza-proces powstawania i dojrzewania gamet męskich czyli plemników

przebiegający w gonadach samca-jądrach Spermiogeneza-kończy cykl powstawania plemnika

30.Hormonalne uwarunkowanie procesu oogenezy i cyklu owulacyjnego Oogeneza to proces powstawania i dojrzewania

gamet żeńskich czyli komórek jajowych zachodzących w gonadach samicy i jajnikach Pierwotne jajo znajduje się w jajnikach Po

urodzniu się dziewcz.to tzw.oocyt w komórkach ciała człowieka występuje 46 chromosomów 2n w tym 23 pochodzi od ojca a

23 od matki Zostały one przekazane za pomocą komórki jajowej i plemnika Wśród 46 chrom 44 chrom warunkują ogólne cechy

fizyczne umysłowe natomiast 2 warunkują płeć

31.Rozwój jaja płodowego od zapłodnienia do implantacji -trwa między 6 a 12 dniem po zapłodnieniu W wyniku podziału

zapłodnionego jaja powstają 2 blastomery W stadium gdy bryła ma 16-32 blastometrów zarodek dociera do macicy traci błonę

przeźroczysta i wieniec promienisty Po 1 tyg miedzy blastomerami pojawia się w środku płyn który rozpycha komórki i

powstaje pęcherzyk zwany Blastulą i blastula zagnieżdża się w macicy czyli nastepuje implantacja

32.Rozwój zarodka ludzkiego od implantacji do 48 dnia W 3tyg rozwój zarodka dł 2,5mm zaczyna pracować serce mózg

składa się z 2 płatków w 4tyg 0.5cm można wyróznic głowę tułów i związki górnych kończyn /w 26dniu rozwoju/ rośnie pęcherz

płodowy a zanika pęcherzyk żółtkowy w 7tyg 2cm 1 gram wyróżniamy już oczy ,uszy nos Na rękach i nogach wykształciły się

palce 46-48 dzień koniec okresu zarodkowego Pojawiają się komórki kostne

33.Rozwój płodu od 48dnia do porodu 3 miesiąc samoistne delikatne ruchy płodu zewnętrzne narządy płciowe 4 ąc wygląd

twarzy bardzo wyraźny ludzki 5 ąc włosy na głowie i ciele 6ąc 35cm 600gram brwi rzęsy kopie! 7ąc ludzkie kształty pokryty

pomarszczoną skórą 8-9 ąc pod skórąodkłada się tłuszcz przyjmuje od matki przeciwciała Ciało składa się z 200mln komórek

34.Jak powstają błony płodowe i jakie pełnia funkcje Zarodek otoczony jest błonami płodowymi które go ochraniają

podtrzymują odżywiają KOSMÓWKA-bł.zewnętrzna OWODNIA-rozstęp w węźle zarodkowym chroni przed urazami OMOCZNA-

początkowo gromadzi wydzieliny zarodka później wchodzi w skład pępowiny ŁOŻYSKO-funkcje:wymiana gazowa przekazywanie

substancji odżywczych wydalanie substancji toksycznych

35.Jak przebiega determinacja płci i wykształcenie narządów rozrodczych w rozw.embrionalnym Determinacja płci u

człowieka 46xx płeć żeńska 46xy pł męska Z zygoty przez kolejne podziały tworzy się zarodek Genetyka płci u człowieka zależy

od chrom Y który warunkuje powstawanie osobników płci męskiej Brak Y powoduje powstanie osobnika żeńskiego

Przekształcenie się zawiązki gonady w jądrze zależy od aktywności chrom.Y Czynniki genetyczne działają na komórki Sertoliego

Kom Sertol.wydzielają czynnik hormonalny pod wpływem którego zanika żeński przewód przyśródnerczowy Mulera Z kanału

Wolfa mogą powstać żeńskie narządy płciowe Dopiero w 7tyg tworzy się jądro Tworzą się komórki Sortoliego które wydzielają

hormony męskie Rozwijają się zew i wew narządy płciowe W 7i8 tyg część ogonowa przwodu Mulera rozrasta się tworząc macicę

Przewody Wolfa znikają całkowicie w 12tyg Narządy zew.różnicują się u płci męskiej pod wpływem hormonów wydzielanych

przez płodowe jądra

36.Jak tworzy się układ krwionośny w 3 tyg zarodka tworzy się ukł.krwio.W pierwotnym sercu wyróżniamy:zatoka żylna

przedsionek komora stożek tętniczy prowadzi do aorty Później:zatoka żylna wchodzi w skład przedsionka stożek tętniczy łączy

się z komorą a komora po 2 ącu dzieli się na prawą i lewą Przedsionki połączone są za pomocą otworu owalnego a po urodzeniu

otwór zostaje zamknięty Natleniona i odżywiona krew z łożyska odpływa do żyły pępka dalej do wątroby łączy się z żyłą główną

dolną i płynie do prawego przedsionka płodu lewego przedsionka

37.Wady wrodzone w rozwoju embrionalnym i przyczyny Wady:brak mózgowia u noworodka przepuklina oponowo-

rdzeniowa Alkohol-hamowanie wzrostu płodu wada serca upośledzenia umysłowe DYM z papierosów-roztrzęp wargi anomalie

rozwojowe hamowanie wzrostu płodu LEKI przeciwalergiczne-śmierć płodu anomalie rozwojowe aspiryna- skaza krwotoczna u

noworodka hormony feminizacja płodu męskiego maskulinizacja płodu żeńskiego LSD-uszkodzenie chromosomów anomalia

poronienia MARIHUANA i morfina-uzależnienie poronienie STRES-uszkodzenia nerwu statyczno-słuchowego głuchota

PROMINIWANIE rtg anomalia rozwojowe białaczka uszkodzenia chromosomów OŁÓW-śmierć płodu

38.Główne etapy rozwoju postembrionalnego Noworodek-28 dni 3,5kg poniżej 2.5kg-wcześniak często możemy się

spotkać yu z żółtaczką /gwałtowny rozpad hemoglobiny poporodowej/ Stwierdzamy wpływ hormonów matczynych b.duża

łechtaczka b.duże wargi sromowe Nad umieralność chłopców Odruch pełzania i chwyty NIEMOWLE-do końca 1roku życia wzrost

powiększa się o połowę masa 3krotnie W połowie roku pierwsze zęby kolejne co 2 ce Uczymy opanowywania zwieraczy

Umieralność związana jest z ujawnieniem wad genetycznych związana z chorobami ukł.pokarmowego PONIEMOWLĘCY-2-3rok

życia zapotrzebowanie na ruch pojawiają się krzywizny kręgosłupa PRZEDSZKOLNY-nauka mówienia usamodzielnianie myślenie

pozbawione abstrakcyjnego aspektu Mowa dość uboga Rozwój uczuć wyższych-b.słaby palce nie są jeszcze w pełni unerwione

ETAP MŁODZIEŃCZY-8-18 obejmuje przedpokwitanie pokwitanie dorastanie ETAP dojrzałości czyli względnej stabilizacji18-

60ETAP starości po 60 latach

39.Proces dojrzewania u chłopców Biologiczne-dojrzałość narządów płciowych zdolność reprodukcji prącie powiększa się

2razy a jądra 10 razy b,silne napięcie seksualne Przyrost wysokości długości nóg rąk tułowia szerokości barków wzrost masy

mięśniowej Owłosienie łonowe twarzy mutacje głosu tradzik młodzieńczy FIZYCZNE:skok pokwitaniowy intensywny wzrost

przyrost masy PSYCHICZNE-autonomizacja szukanie własnej drogi w życiu przyjaźnie z przeciwną płcią próba własnych sił

początki popędu seksualnego intensywne myślenie przyswajanie wiedzy

40.Proces dojrzewania u kobiet BIOLOGOCZNE:wzrost gruczołów sutkowych owłosienie łonowe i pachowe FIZYCZNE-skok

wzrostowy intesyw.wzrost tkan.tłuszczowej tradzik młodzi.PSYCHICZNE –jak u chłopców

41.Procesy regeneracji i tworzenia się tkanki nowotworowej u człowieka W normalnych tkankach komórka zostaje pod

ścisłą kontrolą i dzieli się w celu wytworzenia 2 nowych komórek identycznych z oryginałem Komórki rakowe dzielą się i

rozrastają w swoim własnym tempie w sposób niekontrolowany i robią to bez końca o ile nie rozpocznie się leczenie Po pewnym

czasie ilość jest tak duża że widać guz lub narośl Zmiana komórki w nowotwór przechodzi wiele faz 1 przeżuty następują do

sąsiednich tkanek Komórki nowotw.przenoszine są przez węzły chłonne dostają się do krwiobiegu i narządów płuca wątroba

kości mózg

42.Procesy inwolucji w procesie starzenia się Stopniowy spadek wydolności psychicznej i fizycznej organizmu jest oznaką

nadchodzącej starości zaczyna się w 2 dekadzie życia a skutki widać w śred.lub podeszłym wieku Większość kom.w organizmie

obumiera po pewnym czasie a na ich miejsce pojawiają się nowe U kobiet zaczyna się menopauza u mężczyzn wypadanie

włosów Dalej z wiekiem oczy tracą zdolność adaptacji do ciemności zanika zdolność słyszenia dźwięków o wysokiej

częstotliwości stępia się zmysł smaku i węchu Poruszanie sprawia trudności Kości tracą wapń są podatne na złamania Spada

odpor.na infekcje Niektóre komórki łącznie z nerwowymi mięśniowymi nie są zastępowane co wpływa negatywnie na pracę

narządów

43.Podział i charakterystyka różnych rodzajów tkanki nabłonkowej -tkanka nabłonkowa jest najbardziej pierwotną

tkanką organizmu pojawia się jako 1 w rozwoju zarodkowym Różnicuje się z ekto ,endo i mezodermy Ze względu na kształt

wyróżnamy:nabłonek płaski nabł.sześcienny nabł.walcowaty Nabłonek może być:jednowarstwowy/u kręgowców strunowców/lub

wielowars.u strunowców Komór.nabł.ściśle do siebie przylegają Ze względu na spełniane funkcje wyróżniamy:nabł.wyściełający-

chroni osłania i odgranicza ciało zwierzęcia lub jego narządy od środo.zew.i wew.np.wyściela przewód pokarmowy naczynia

krwionośne tworzy powłokę ciała pośredniczy w wymianie gazowej np. u płazów-nabł.lokomotoryczny-umożliwia przesuwanie

się organizmu-nabł.gruczołowy przystos.do wytwarzania oraz wydzielania różnych substancji np. mleka soków trawiennych potu

śluzu śliny itp.-nabł.zmysłowy-uczest.w bud.narządów zmysłowych przez co pośredniczy w odbieraniu różnych wrażeń

zmysłowych np. świetlnych słuchowych dotykowych chemicznych termicznych

44.Tkanka nabłonkowa gruczołowa rodzaje i charakterystyka Gruczoł to pojedyncza komórka lub zespół komórek

nabł.produkujących różne substancje Gruczoły wydziel.zewnętrznego/śliniaki gruczoły mleczne-

grucz.wydz.wewnętrz.endokrynowe wydzielina przechodzi do naczyń krwionośnych-grucz.wydz.mieszanego trzustka Podział

budowa:cewkowate pęcherzykowate cewk-pęche.

45.Wytwory naskórka i ich funkcje Naskórek jest zew.częścią skóry wytworami są:skóra-zwnętrz.odbicie ciała włosy które

chronią skórę przed światłem zewnetrz.paznokcie-twrde powłoki chroniące palce Wszystkie te narządy chronią ciało i biorą

udział w utrzymaniu homeastazy

46.Tkanki łączne luźne zbite sprężyste siateczkowate bud.wystep.funkcje-LUŹNA-włóknista wiotka wystep.w

błon.śluzowych buduje otrzewną opłucną i osierdzie Pośredniczy w przekazywaniu subst.odżywczych miedzy krwią i narządami

Włókna ułożone są luźno splatająsię WŁÓKNISTA ZBITA-z dużą zawartością uporządkowanych włókien tworzy skórę właściwą

torebki stawowe wiązadła i ścięgna TK.SPRĘŻYSTA-z przwagą żółtych włókien elastycznych bud.ściany tętnic wiązadła

kręgosłupa TK.SIATECZKOWATA-zbud z kom.gwiaździstych wchodzi w skł.szpiku kostnego węzłów limfatycznych śledziony jelita

grub. i cien.

47.Tkanka łączna chrzęstna bud.rodz.występ.funkcje -SZKLISTA-skład.się z komórek ułożonych w grupy izogeniczne i z

subst.miedzykomó.która tworzy jednolitą szklistą masę W życiu zarodkowym tworzy kości szkieletu u dorosłych pokrywa żebra i

stawy CHRZĄSTKA WŁÓKNISTA-występuje w krążkach miedzykręg.spojeniu łonowym w przyczepach mięśni włó.klejodalne

tworzą grube pęczki CHRZĄ.SPRĘŻYSTA-w małżowinie usznej nosie krtani jest b.elastyczna nie ulega zwapnieniu

48.Tkanka łączna kostna bud.i rozw.kości rodz.kostnienia skład miner.kości -Kość zawiera 3 rodz.komórek OSTEOCYTY-

gwiazdziste komó..komórki odżywcze prod.subst.międzykom nie mają zdolności dzielenia się OSTEOBLASTY-kom.kościotwórcze

występ.po wew.stronie okostnej regenerują złam i pęk.OSTEOKLASTY-kom.kościogubne duże kom rozpuszcz.kości TK.kostna

dzieli się na:zbitą gąbczastą kształt:długie płaskie różno kształtne Skł.mineralny:85% fosforan wapnia 13%weglan wapnia

1.5%fosf.magnezu 0.5%chlorek wapnia 0.5% fluorek wapnia

49.Ślizgowa teoria skurczu mięśnia -skurcz mięsni gładkich jest niezależny od woli osobnika może być samoczynny lub pod

wpływem:czynn.mechan.-rozciągnięcia-subst chemicznych,-impulsów nerwowych Czynniki wywołujące skurcz mięśni gładkich

powoduje wnikanie jonów wapniczych do wnętrza kom.Ich obec.wywołuje przesuwanie-śłizganie włókien aktywnych i

miozynowych a przez to skurcz.

50.Charakterystyka tkanki mięśniowej gładkiej -mięśnie z/w ma cechy czynnościowe dzieli się na szkieletowe które

warunkują ruchy i otrzymanie postawy ciała zwierząt GŁADKIE-które utrzrumują stałe napięcie i warunkuje powolnych ruchów

zachodzących w narządach wewnę.naczyniach skórze oraz mięsień sercowy TK.MIĘŚNIOWA GŁADKA-kom.są wrzecionowate

ostro zakończone 1 jądro ułożone centralnie,szybko.skurczu mała wystę.w ścianach przewodu pokarm.krwionośnego moczowo-

płciowego

51.Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana -Kształt komórek mięśniowych :wydłużone cylindryczne tępo zakończone

liczba jąder-wiele ułożenie jąder-peryferyczne prązkowanie poprzeczne-obecne szybkość skurczu-b.duża zależy od woli

Występuje w mięśniach szkieletowych

52.Tkanka mięśniowa serca mięsień przewodzący Kszt.kom.mięśniowych wydłu.cylind.rozgałęzione Liczba jąder 1lub2

ułoznie jąder-centralne prążkowanie poprzeczne-obecne szybko.skurczu-pośrednia niezależna od woli występ-mięsień sercowy

53.Budowa neuronu i mechanizm przewodz impulsów nerwowych synapsy i neupoprzekaźniki Neuron budowa:jądro

dendryty ciało komórki akson osłonko melinowe synapsa STNAPSA-struktura umożliwiająca kontaktowanie neuronu z sobą

NEUROPRZEKAŹNIKI-służą w procesach pobudzania i hamowania

54.Odruchy bezwarunkowe i warunkowe Bezwarunkowe-wrodzone-to skomplikowane odruchy organizmu a ich zadanie

polega na przygotowaniu reakcji na ekstremalne sytuacje Przykładem jest reakcja walka lub ucieczka np.gdy ktoś nas atakuje

zaczynamy walczyć lub uciekać To samo jest z poceniem i bladością WRUNKOWE-opisał Pawłow Powstaje w wyniku skojarzenia

bodźca specyficznego a jego wygasanie jest hamowane wzmocnienia metoda kija i marchewki.

55.Skład krwi,transportująca rola krwi Krew krąży w żyłach tętnicach i naczyniach włosowatych SKŁAD:osocze(90%

woda+10%białka enzymy hormony witam.sole miner.)krwinki czerwone-zawierają hemoglobinę transportują O2i CO2 krwinki

białe-zróżnicowane zawierają jądro płytki krwi-biorą udział w krzep.krwi Transport tlenu i subs.odżywczych

zbier.szkod.prod.przemiany materii Dostar.ciał odporność.Przenoszenie CO2 z tkanek do płuc

56.Krzepnięcie krwi i jego znaczenie Trombocyty maja główny udział w krzepnięciu krwi uszkodzone krwinki płytkowe-

trombokinoza +CO2 protrombina –trombina fibrynogen-fibryna +krwinki =skrzep

57.Specyficzne cechy gatunku homo sapiens Wyprostowany 2nożny sposób gospodarowania-intensywny hodowla rolnictwo

przemysł urbanizacja-Środowisko:różne buduje domy o skomplik.konstrukcji pożywienie-mięso rośliny wzrost-170 Czaszka

ludzka mała trzewioczaszka duża mózgoczaszka pionowy profil małe kły dobrze wykształ.bródka mózg 1450cm3 inteligentny

Mowa-różne języki grzebanie zmarłych wytwarzanie i uzytko.narzedzi wtrob.artystyczne

58.Rodzaje doboru naturalnego Dobór naturalny-zespół nat.czynników środo.decydu.oprzeżywaniu osobników i ich zdolności

do wyd.potomstwa DOBÓR stabilizujący-który usuwa skrajne fenotypy i genotypy co oznacza zmniejszanie tępa procesów

ewolucyjnych DOBÓR dynamizujący-selekcja popiera fenotypy i genotypy bardziej skrajne wykazujące korzystne

przystosowania do zmieniających się warunków.Jeżeli zmiany wymuszane są w określonym kierunku mówimy o działaniu

doboru skierowanego.Jeżeli zmiany w środowisku preferują 2 a nawet więcej skrajnych genotypów i fenotypów mówimy o

działaniu doboru rozrywającego.

59.Jak powstają nowe gatunki współczesna interpre. i proc.specjacji .SPECJACJA-powstanie nowych

gatunków.Nowoczesny ewolucjonizm przyjmuje,że podłożem specjacji czyli powstania nowych gatunków są nagłe zmiany

zachodzące w genach lub chromosomach pod wpływem różnorodnych czynników środowiska zwane mutacjami.Zmiany te są

dziedziczne ale przeważnie mają charakter recesywny.Częstość pojawiania się spontanicznych mutacji w pojedynczych genach

jest w naturalnych warunkach duża.Mutacje takie przebiegają w przyrodzie przypadkowo i losowo.Część z nich jest obojętna

często korzystna ale w większości jest szkodliwa a nawet letalna (mutacja o charakterze dominującym).Gdy wystąpi mutacja

korzystna to zwiększa ona wartość adaptacyjną organizmu i daje mu większe szanse przeżycia.W kolejnych pokolenia taka

zmiana genetyczna i wywołana przez nią nowa cecha

będą występować w populacji i u coraz większej liczby osobników.

60.Co to jest eugenika-perspektywy demograficzne człowieka .EUGENIKA to nauka o poprawianiu cech gatunku

ludzkiego.O czynnościach podlegających kontroli społecznej,które mogą przyczynić się do udoskonalenia lub do pogorszenia

umysłowych i fizycznych wartości dziedzicznych przyszłych pokoleń ludzkich.EUGENIKA pozytywna-wpływanie na zwiększanie

się zasobów genów wywołujących cechy dodatnie.Geny wsółdziałają ze sobą w różny sposób i nawet niekorzystne geny mogą w

kombinacji z niektórymi innymi dawać dodatnie efekty toteż ich całkowita eliminacja może w przyszłości odbić się ujemnie na

popoulacji.EUGENIKA negatywna-obniżanie zasobów genów powodujących cechy ujemne.

61.Cechy biologiczne,psychiczne i motoryczne noworodka i niemowlęcia .Okres noworodka charakteryzuje się pewnym

zastojem rozwoju.W tym czasie ma miejsce przystosowanie się poszczególnych funkcji organizmu do czynników środ.zew.Pod

względem fizycznym noworodek jest całkowicie bezradny.Występuje wzmożone napięcie mięśni kończyn,ruchy są

nieskoordynowane,na wykształcony cały szereg odruchów bezwarunkowych.Siła i sprawność mięśniowa niemowlęcia wzrastają

od głowy przez kończyny górne po dolne.W 1-mscu życia zarastają ciemiączko boczne a pod koniec fazy bierności pojawiają się

zęby mleczne.Zarodek wykazuje obniżoną wrażliwość na czynniki środowiska.

62.Cechy biologiczne psychiczne motoryczne dziecka w okresie przedszkolnym i wczesnoszkolnym .Szybkie tępo

rozwoju tkanki mózgowej,długie kończyny,pełne uzębienie mleczne,dojrzewa wiek ciała,władanie swym ciałem z dużą

precyzją,zróżnicowanie zakończeń nerwowych,zrastanie szwów czaszki,wymiana uzębienia na stałe,kończy się kostnienie kości

palców i śródręcza.

63.Cechy biologiczne psychiczne i motoryczne dziewcząt i chłopców w okresie dojrzewania .Charakteryzuje się

rozwojem aparatu rozrodczego i zmianami w budowie i czynnościach.Dziewczęta od 10 r.ż-przyspieszone wzrastanie,rosną

nogi,wzrasta szerokość bioder,rozwój gruczołów sutkowych,owłosienie łonowe,pachowe.12-14 r.ż-miesiączka.CHŁOPCY od 12

r.ż-przyspieszone wzrastanie,wzrost siły mięśniowej,rosną nogi i szerokość klatki piersiowej,rozrasta się serce i narządy jamy

brzusznej,zmiana wyglądu twarzy-zarost,mutacja głosu,owłosienie łonowe,pachowe.Ok. 14 r.ż. polucja.

64. Cechy biologiczne psychiczne i motoryczne kobiet i mężczyzn w wieku młodzieńczym i dorosłym .Siła

rąk,szerokość żuchwy i szerokość ręki charakteryzują się późnym szczytem rozwoju i wolną regresją.Względna stabilizacja tego

okresu polega na tym,że poszczególne cechy kolejno osiągają szczyt swojego rozwoju.Pełny rozwój narządów

płciowych,owłosienia,uzyskanie ostatecznej wysokości ciała,najlepsze wyniki w sporcie,czas porodu,dokładność,gibkość ruchów

65.Procesy inwolucyjne w okresie starzenia się kobiet i mężczyzn. PROCES INWOLUCYJNY-zmiany jakie następują wraz z

upływem czasu w starszym wieku,które stanowią o stracie sprawności organizmu,jego zmniejszonej wydolności,spadek

odporności,spadek zdolności manualnych,spadek siły fiz. i energii.Jest to proces nieodwracalny,odkładanie cholesterolu w

żyłach,zmniejszenie komórek mięśniowych,wiotczenie skóry.

66.Budowa morfologczna mięśni i jej związek z funkcją MIĘŚNIE gładkie-element strukturalny to komórki o

wrzecionowatym kształcie miocyny zawierają sakroplazmę elem.kurczliwe-miofibrylę występ.w ścianach naczyń krwionośnych

działają niezależnie od naszej woli.FUNKCJE:elastyczność przewodów i ruchu perystaltycznym jelit.MIĘŚNIE

prążkowane:szkieletowe długie wielojądrzaste ułożone równolegle do siebie 2 rodz.włókien:białe :ubogie w cytoplazmę wyst.w

mięśniach prostych brzucha dłoni i mięś.skroniowych są silne ale szybko się męczą WŁÓKNA czerwone:wolne bogate w

cytoplazmę barwnik mioglobina mięśnie oddechowe mięśnie języka oka pracują długo bez zmęczenia Funkcja:wykonywanie

szybkich i precyzyjnych ruchów MIĘSIEŃ sercowy-włókna mięśniowe rozwijają się tworząc sieć jądra mniej liczne centralne jest

to pompa tłocząca krew po całym ciele

67.Charakterystyka głównych grup mięśniowych człowieka a)MIĘŚNIE gładkie-występują w ścianach narządów wew.i

naczyniach krwion.działają niezależnie od woli b)MIĘŚ.POPRZECZNIE prążkowane włókna szybko się kurczą są podległe naszej

woli c)MIĘŚEŃ sercowy zbud z włókien mięśniowych poprzecz.prążkowanych kurczą się bez udziału naszej świadomości

Przyczep jest umocowany w skórze jego praca skoordynowana ze stanem psychicznym człowieka,mięsne klatki piersiowej-

mięsień piersiowy duży i mały mięsięń ramienny mies.zębaty przedni mięś.miedzyżebrowe Mięś.karku i szyi-mięsień mostkowo-

obojczykowo-sutkowy ma znaczenie np.zgięcie głowy.Mięśnie brzucha-mię skośny zew i wew mięs poprzeczny i prosty.Mięśnie

grzbietu-mię równolegoboczny dźwigacz łopatki mie 4boczny mięś głębokie prostownik grzbietu.Mięś koń.górnej-mię

naramienny nad grzbietowy kurczoramienny ramienny dwugłowy trójgłowy 3głowy ramienia przedramienia zginacz i prostownik

ręki.Mięs koń.dolnej-mię lędźwiowe 4głowe uda i mięs piszczelowaty strzałkowy brzucha na łydkach

68.Praca mięśni:koncentryczna eksentryczna i stabilizująca KONCENTRYCZNA-gdy moment siły mięśniowej jest większy

od momentu siły oporu.EKSCENTRYCZNA-gdy moment siły mięś jest mniekszy od momentu siły oporu STABILIZUJĄCY-gdy oba

momenty siły są równe

69.Pokarm i jego składniki wartość odżywcza i energetyczna pokarmu .POKARM-substancja która w organizmie może

być wykorzystana jako źródło energii do bud i odbud.tkanek TŁUSZCZE-skoncentrowany pokarm dostarcza energii trawione i

wchłaniane wolniej od innych substancji rozpuszczają niektóre witaminy BIAŁKA-źródło energii ważne dla przemiany materii

szczególne ważne dla prawidłowego wzrostu tj dla rosnących dzieci ciężarnych kobiet WĘGLOWODANY-spożywany w nadmiarze

przekształca się w tłuszcze które organizm odkłada na zapas/nadwaga/ SOLE MINERAKNE-około 15 pierwiastków WODA-ilość w

organizmie 2/3 masy ciała WITAMINY-niezbędne do życia rozpuszczalne w wodzie lub tłuszczach

70.Budowa wybranych odcinków przewodu pokarmowego i ich funkcja w procesie trawienia i wchłaniania

pokarmu JAMA gębowa początek układu pokarmowego w niej znajdują się język i żeby które pobierają i rozdrabniają pokarm

dzięki enzymowi w ślinie następuje pierwsze trawienie na języku-kubki smakowe smaku:słony słodki gorzki

kwaśny.ZĘBY:siekacze kły trzonowe i przedtrzonowe rozdrobniony pokarm mieszany jest ze śliną i formowane są kęsy,Kęsy

przechodzą przez gardziel i przełyk do żołądka tam są trawione ŻOŁĄDEK-przedstawia rozszerzoną część przewodu

pokarmowego w której pokarm zalega dłuższy czas podlegając trawieniu.Może być 1komorowy (drapieże ssaki koń świnia

człowiek)lub wielokomorowy9u przeżuwaczy) Środowisko żołądka jest kwaśne dzięki obecności kwasu solnego HCL Rola jego

polega na wyjaławianiu pokarmu częściowej denaturacji białka i uaktywnianiu enzymów.Oprócz HCL występują enzymy

trawienne:pepsyna-rozkłada białka do wielocząstkowych peptydów Podpuszczka-powoduje ścinanie się kazeiny-białka mleka

71.Enzymy trawienne i ich funkcja .AMYLAZA ślinowa-rozkłada skrobię,PEPSYNA-w żoładku,trawi

białka,OLIGOSACHARYDOZA(maltoza,luktoza,sacharydoza)rozkładają dwucukry,PEPTYDAZA-rozkłada peptydy,LIPOZA rozkłada

tłuszcze,ENZYMY-naturalne białkowe katalizatory przyspieszające przebieg reakcji biochemicznych składających się na

metabolizm.

72.Budowa i rola żołądka w procesie trawienia

ŻOŁĄDEK-przedstawia rozszerzoną część przewodu pokarmowego w której pokarm zalega dłuższy czas podlegając

trawieniu.Może być 1komorowy (drapieże ssaki koń świnia człowiek)lub wielokomorowy9u przeżuwaczy) Środowisko żołądka

jest kwaśne dzięki obecności kwasu solnego HCL Rola jego polega na wyjaławianiu pokarmu częściowej denaturacji białka i

uaktywnianiu enzymów.Oprócz HCL występują enzymy trawienne:pepsyna-rozkłada białka do wielocząstkowych peptydów

Podpuszczka-powoduje ścinanie się kazeiny-białka mleka

73.Białka i ich wartość i przemiany w procesie trawienia.

Białka stanowią podstawową strukturę komórek.Trawienie białek rozpoczyna się w żołądku z udziałem pepsyny i jest

kontynuowane w dwunastnicy do której przedostają się enzymy trzustki(trypsyna i chymotypsyna).Pod względem endopeptydaz

rozrywane są wiązania peptydowe wewnątrz cząsteczek białka w wyniku czego powstają krótsze łańcuchy zwane

peptydami.Dalsze procesy odbywają się w dwunastnicy za pomocą egzopeptydaz ,które rozrywają końcowe wiązanie peptydowe

i odszczepiają wolne aminokwasy.

74.Węglowodany i ich wartość odżywcza.

CUKRY to organiczne związki zbudowane z CHO,obok białek i tłuszczów są podstawowymi składnikami organizmów żywych

zwłaszcza roślin.Są istotnym źródłem energii dla wszystkich organizmów.WĘGLOWODANY-są dla org żywych podstawowym

źródłem enegii(glukoza).Stanowią materiał zapasowy roślin-skrobia,insulina oraz zwierząt i grzybów-glikogen.Sacharydy to

także substancje odżywcze dla zwierząt,laktoza,maltoza,sacharoza oraz materiał budulcowy roślin (celuloza,pektyny,ściany

komórkowe),materiał do budowy szkieletów zew stawonogów oraz ścian komórkowych grzybów wyższych.

75.Tłuszcze i ich wartość odżywcza

Stanowią materiał odżywczy budulcowy i energetyczny roślin zwierząt i czł.Tworzą subsatncje zapasowe roślin w nasionach

owocach i korzeniach.Chronią rośliny przed nadmierną utratą wody a także przed czynnościami chemicznymi i termicznymi

np.woski.Są materiałem zapasowym u zwierząt.Stanowia warstwe termoizolacyjną chroniącą przed niskimi temp. Np. u ssaków

morskich.Śą skł. Wszystkich błon plazmatycznych.Chronią narządy wew. Zwierząt np.gałka oczna przed czynnikami

mechanicznymi.

76.Higiena żywienia zjawiska patologiczne w procesie odżywiania Produkty spożywcze stosowane w żywieniu stanowią

mieszaninę różnych składników odżywczych Dla praktyki żywieniowej duże znaczenie produktów który zapewnia

dostarcz.wszystkich niezbęd.skład.w odpo.ilości.Niewłaściwa higiena żywienia powoduje występowanie wielu zjawisk

patologicznych jak:ostre zapalenie stawów wady serca zatrucia zakażenia pokarmowe biegunki wymioty.

77.Witaminy i ich rola w metabolizmie człowieka Organizm potrzebuje witamin dla prawidłowego funkcjonowania wzrostu

produkcji czerw.krwinek krzepnięcia krwi czy wzrostu kości i zębów A,D,E ,K-wit.rozp.w tłuszczach zawarte w jajach maśle

mleku zapaz w wątrobie B,C rozp w wodzie wydalane z moczem Zbyt duża dawka wit.może prowadzić do zgonu wit.A

78. Nerka i nefrony mechanizm wydalania produktów przemiany materii Nerka zbudowana jest z części korowej i

rdzeniowej Wyróżniamy w niej elementy:kłębuszek nerkowy miedniczki nerkowe i kielich Nerka składa się z wielkiej liczby

nefronów NEFRON-jest jednostką czynnościową nerki a efektem złożone czynności poszczególnych jego odcinków jest wydalany

przez nerki mocz W nerce powstaje najpierw mocz pierwotny który w czasie przechodzenia przez poszczególne części nefronu:z

pierwotnego wchłonięte zostają potrzebne organizmowi substancje.W dalszych częściach nefronu następuje dalsze

wychwytywanie potrzebnych organizmowi składników oraz wydzielanie z ustroju składników zbędnych i szkodliwych.Wszystkie

czynności nefronów obok nerek powodują że mocz wtórny-ostateczny jest zagęszczony aż o 98razy w stosunku do moczu

pierwotnego.Mocz wtórny jest płynem o słonkowatym zabarwieniu i charakterystycznym zapachu.W jego skład wchodzi głownie

woda oraz zbędne produkty przemiany materii.Mocz ludzi zdrowych nie zawiera białka ani cukru mimo że stanowią one składniki

osocza krwi.Białko nie przechodzi nawet do moczu pierwotnego bo jego cząstki są zbyt duże.

79.Rola gruczołów dokrewnych i hormonów przez nie produkowanych.

Gruczoły dokrewne to narządy obficie unaczynione.Ich wydzielina drodze osmozy przechodzi do krwi.W wydzielinie gruczołów

dokrewnych jest szereg hormonów.Sa to ciała chem. Zaliczane do bioaktalizatorów tj.witamin.B.małe ich ilości wystarczają do

przyspieszenia licznych reakcji biochem.Brak ich może powodować ciężkie zaburzenia w czynnościach organizmu.Niezbędnym

gruczołem dokrewnym jest PRZYSADKA MÓZGOWA,reguluje wzrost org.,czynność innych gruczołów dokrewnych,jej hormony

podnosza ciśnienie krwi.TARCZYCA.-jej hormony wpływają na przemianę materii,ma wpływ na gospodarkę wapniową w

organiźmie.GRASICA-gruczoł ten występuje u dzieci i zanika w okresie dojrzewania,istnieje zależność pomiędzy tym gruczołem

a gruczołami płciowymi.NADNERCZE-występuje ok.30 hormonów regulujących ważne czynności życiowe np.stan układu

krążenia.GRUCZOŁY PŁCIOWE-produkuję komórki płciowe,dzięki nim następuje dojrzewanie płciowe organizmu,jajniki

wydzielają hormony regulujące przebieg ciąży.

80.Budowa układu krążenia w tym układu głównego płucnego i wrotnego

UKŁAD GŁÓWNY zaopatruje w krew całe ciało.KRĄŻENIE MAŁE-rozpoczyna się w prawej komorze serca pniem płucnym.Pniem

płucnym i jego gałęziami płynie do płuc krew odtlenowana-bogata w dwutlenek węgla.Żyły płucne:2 prawe i 2 lewe wpadają do

lewego przedsionka.Żyłami płucnymi płynie do serca krew bogata w tlen.

KRĄŻENIE DUŻE-rozpoczyna się w lewej komorze stąd natlenowana krew płynie tętnicą główną-aortą do góry (ustępująca)nad

sercem i płynie w dół(zstępująca) do jamy brzusznej (aorta brzuszna) dzieli się na tętnice:2 biodrowe do kończyn

dolnych.Rozgałęzienia aorty zaopatrują w krew wszystkie narządy.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: