IMG.pdf

Wulkany

fybuch w ulkanw wyrzucaj c e go

w powietrze rozgrzan

do czerwonocilaw to widok

niezwykle efektow ny. Erupcji

towarzyszy zwykle wypyw

roztopionej lawy lub potne,

prze saniaj c e soc e chmury pyu.

PLANETA zlEMlA 1,2

ciy nad hau,iriskirn r,ulklinenr Maun:t

Loa wykwita fontanna plynncj lar,y. na

niebie nralu.je si ognisto-pcllnatacztl-

lta aut,ctlla. Plancta Zicn-ria rrjar,nia jcdn zc

su,ych najpotrriej sz1,,ch sll r,ulkanizrl. Mauna

Loa narodzil sl _qllrtlkcl pclrl rvocl. ale po rnilicl-

nlch 1at. w nastpst\\,ie niezliczorrych erupc.ii

urrisl tak bat,dzo, c dzi jcgcl stoek wznosi si

rlt,soko nad por,ierzchtli ilceanLl.

Go to jest wulkan?

\\illkan tcl p0 llfostu tltwlr ll Zicmi. przez kt(lr

ll!ni sta Inicszitnina gazl,. parr, r,odnc.j. popiolu.

,lr1ck pll_vnnej skal1". zu,ancj Jaw. w},l,ztlctna

l est dcl atnltls fell". Wtrl kani czrre ptllli tl11". clpacla j -

cc po r,vbrtchLt. narvarstr,iitj si i twaldnic.j,

,,,orzc lekk. szar skal. Tak po rnilionach lat

pr-tltlukLw elupcj i 1lol sta1, r,v ulkiin iczne glr-y.

S:1 one czstcl w1 sokic. rla.j ksztat stozka z kr;r-

t!-fcm na szcz_vcie. Wiele r,rr]kanw znajdu.jc si

1-.tlcl ptlwiel zchni nltx-za.

Nicktt,c wrrlkan.v s birt,clztl tlloilc. W 1utynl

J9.3 r. now1, wulkan narodzi si r,r., Mcksvkrr.

Pew,nego dnia na polir kLrkurvclzy zaur,atlno ma-

'l:t szczelin. W cizlgLr 2.1 gtldzin znlienila si ona

rr szelok na 25 nretrrr rozpacllirT. pl,zvpotrrina-

lc kociol z ptlpiolenl t rozpaltln clo czerwcno-

} Fontanna lawy wytryska ze stozka Mauna

Loa, najwikszego czynnego wulkanu

na wiecie. Ma on 120 km dlugoci i 50 km

szerokoci. Kilauea - hawajski ssiad Mauna

Loa - jest wulkanem tego samego typu,

ci ska. Wkrtce rv_vlcrlajca si lawa utworzy-

a 10-1ltetrowy paglrek. Po dziewiciu latach

l,Lrlkan. znanv rlzi pocl nazr, Paficutin. osi-

gnl osttl(cczllic rl,soko :10_5 rnctrw.

Poclwoclnc wu[kirn1, clirj rrlekiedy pclcztek

wyspom. W l963 l,. na plzykacl ekspltlclclwal nir-

gle poclrvoclny r,ulkan u poluclniowych wyblze-

1, lslanclii. Chmrlly par1" i dyrr'u wypeniiy po-

wietfze. Nowa wl,spa nalodziia si z lawy. ktlra

r,,ypynla z kratelu l,tt]kanu. Nost rrazw Surt-

sey. clrl Sulir - imienia stat,txlcx-weskiego boga

ognia. Er upcja wygasla ptl trzcch latach. a wyspa

osignir powiclzchni 1,9 knl'.

{ Ta niezwyk|a fotografia nie jest

negatywem. Ukazuje ona fragment osady

na Filipinach, przysypanej popiolem

pochodzcym z wybuchu

wuikanu Pinatubo w 1991 r.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: