4(2).pdf

(102 KB) Pobierz
Microsoft Word - 4.doc
1
UKŁAD ROZRZ DU
Klasyfikacja układów rozrz du
1. Ze wzgldu na połoenie zaworów w stosunku do komory spalania
- Rozrzd dolnozaworowy - rozwizanie nie stosowane obecnie
- Rozrzd górnozaworowy
2. Ze wzgldu na napd zaworów
- Z wałem rozrzdu działajcym bezporednio na zawory - wał rozrzdu w głowicy lub
na głowicy
- Z wałem rozrzdu działajcym porednio na zawory
· wał rozrzdu w głowicy: układ z dwigni jednostronn lub z dwigni dwustronn
· wał rozrzdu w kadłubie: popychacz, drek popychacza, dwignia zaworowa
i zawór - tzw. ciki rozrzd
3. Klasyfikacja wg sposobu wymuszania ruchu zamykania zaworu
- za pomoc elementów podatnych:
· spryna walcowa o stałym skoku
· układ dwóch spryn walcowych o stałych skokach
· spryny stokowe
· spryna walcowa o zmiennym skoku
· spryna agrafkowa
· drek skrtny
- za pomoc krzywki: rozrzd dwukrzywkowy (desmodromowy)
Redukcja mas, sił i przeło e w układzie rozrz du
Przełoenie dwigni zaworowej dwustronnej i
= =
z
1 2 1 6
¸
,
p
m zk - masa zaworu kompletnego
m spr - masa spryny zaworowej
m d - masa drka popychacza
m p - masa popychacza
m p+d - masa popychacza i drka popychacza
I d - moment bezwładnoci dwigienki zaworowej wzgldem osi obrotu
m re
( ) - masa zredukowana na o popychacza
P b ( ) - siła zredukowana na o zaworu
l
l
,
( ) - masa zredukowana na o zaworu
m re
2784688.001.png
2
P b ( ) - siła zredukowana na o popychacza
a
( ) - przyspieszenie zredukowane na o zaworu
a
( ) - przyspieszenie zredukowane na o popychacza
m
Ä
Å
l
l
Ô
Õ
2
I
l
m
( )
z
=
m
+
spr
+
m
p
+
d
red
zk
3
p d
+
2
z
z
Ä
Å
m
Õ × Ä
l
l
Ô
2
I
l
m
( )
=
m
+
spr
Å
z
Õ
+
m
+
d
red
zk
3
p d
+
2
Æ
Ö
p
p
a
l
( )
z
a
l
( )
p
=
z
p
P
( )
z
=
m a
( )
×
( )
z
b
red
P
( )
p
=
m
( )
×
a
( )
p
b
red
P
( )
z
× =
l
P
( )
p
×
l
b
z
b
p
Zawory
Elementy konstrukcyjne zaworu: trzonek, grzybek, talerzyk, przylgnia, szyjka, czoło
trzonka.
Kt stoka przylgni - najczciej 90 o .
Materiały:
Zawory dolotowe
- stale konstrukcyjne niskostopowe: Cr (H), Ni (N) do 1 %, dodatek Mo (M), W (W), np. 36
HNM
- w silnikach b. obcionych - materiały jak dla zaworów wylotowych
Zawory wylotowe
- stale ferrytyczne: do 10 % Cr (H), do 2,2 % Si (S), do 21 % Ni (N)
- stale austenityczne: do 14 % Cr (H) i do 14 % Ni (N), do 2,5% W (W)i do 0,3% Mo (M);
najbardziej rozpowszechniona jest obecnie stal austenityczna 50H21G9N4
Zawory silników b. wysilonych:
- wypełnione sodem,
- stellitowane przylgnie zaworów (stop Co (K) ; Cr (H) i W (W))
Ô
p
z
p
2784688.002.png
3
D wignie zaworowe dwustronne
Wymagania: wytrzymało i mały moment bezwładnoci - przekrój teowy.
Materiały
- dwignie kute: stale 45, 55
- dwignie odlewane: eliwo sferoidalne
- dwignie wytłaczane z blachy – zwłaszcza w silnikach amerykaskich.
Obcienie dwigni
Moment zginajcy od siły działajcej w osi zaworu wylotowego w chwili otwierania
P
max
= +
P P
g
spr
+
P
b
P g - siła gazowa działajca na talerzyk zaworu
P spr - napicie wstpne spryny
P b - siła bezwładnoci czci elementów układu rozrzdu zredukowana do osi zaworu
P
=
Ä
Å
m
+
m
spr
+
I
d
Ô
Õ ×
a
( )
b
zk
3
2
×
l
2
max
z
Popychacze i dr ki popychaczy
Popychacze - najczciej kształt szklanek, wykonane z eliwa o zabielonej powierzchni
denka lub ze stali z nawglanym i hartowanym denkiem lub nalanym na denko eliwem,
które zostaje zabielone.
Drki popychaczy - wykonane ze stalowego prta lub rury stalowej bez szwu-35.
Obcienie ciskajce i wyboczajce
P
max
= × +
P
g
l
l
z
P
spr
× +
l
l
z
P
b
p
p
Ä
Å
m
Õ × Ä
l
l
Ô
2
m
I
l
P
=
m
+
spr
Å
z
Õ
+
d
+
d
b
zk
3
Æ
Ö
2
2
p
p
Regulacja luzów zaworowych
Luz mierzony w stanie zimnym:
0,15 - 0,45 mm - zawór wylotowy
0,20 - 0,50 mm - zawór dolotowy
Urzdzenia samoczynnie kasujce luz zaworowy:
- hydrauliczne kasowniki luzu zaworowego (popychacze hydrauliczne)
- urzdzenia hydrauliczne dociskajce dwigni zaworow
z
Ô
2784688.003.png 2784688.004.png
4
Spr yny zaworów
Materiał
Specjalny drut ze stali wglowych lub niskostopowych, hartowany i przecigany po
odpuszczeniu.
W Polsce stosowane s druty o rednicy od 2,00 do 6,00 mm ze szwedzkiej stali
Oteva 20 (C72 Extra) o R m =1470...1570 [MPa] dla rednicy drutu 2,0 do 2,5 mm i Oteva
60 (68CrV2) o R m =1720...1860 [MPa] dla rednicy drutu 2,0 do 2,5 mm. Dla wikszych
rednic R m jest nieco nisze, ale nie mniejsze ni 1350 [MPa] i 1520 [MPa] dla rednic od
5,50 do 6,00 mm.
Spryny s zwijane na zimno, kulowane (rutowane) – w celu zwikszenia odpornoci
na zmczenie oraz lakierowane lub kadmowane - ochrona przed korozj.
Obcienie spryny zaworowej sił bezwładnoci elementów układu rozrzdu dla
maksymalnego przyspieszenia ujemnego krzywki: wartoci masy zredukowanej układu
rozrzdu m z i przyspieszenia krzywki odniesione do osi zaworu a min
P m a
b
z
Wał rozrz du
Elementy konstrukcyjne wału rozrzdu: krzywki, czopy łoyskowe, elementy ustalenia
osiowego, powierzchnie do współpracy z uszczelnieniami, elementy do współpracy z
napdem wału rozrzdu, napd pompy benzynowej.
Materiały
Wały rozrzdu kute: stal no nawglania (krzywki i czopy nawglane i hartowane
powierzchniowo).
Wały rozrzdu odlewane: eliwo sferoidalne hartowane powierzchniowo.
Obcienie wału krzywkowego
- naciski na powierzchni krzywki na najmniejszym promieniu krzywizny
- sztywno wału dla modelu wyodrbnionego wału midzy ssiednimi łoyskami - siła
obciajca
P
P P
g
spr
+
P g - siła gazowa działajca na talerzyk zaworu
P spr - napicie wstpne spryny
P b - siła bezwładnoci elementów układu rozrzdu zredukowana do osi zaworu
= × min
Mocowanie i prowadzenie spryny:
- miseczka spryny i zamek
- urzdzenie ułatwiajce obracanie si zaworu, np. typu “rotocap”
= +
P
max
b
5
Nap d wału rozrz du
Moc do napdu rozrzdu - 3 - 5 % N e.
Stosowane napdy:
- przekładnie zbate: walcowe lub z wałkiem królewskim
- przekładnie łacuchowe
- przekładnie z pasem zbatym
Napd przekładni – od przedniego zakoczenia wału korbowego, przełoenie 1:2.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin