oumcs130206 (m).doc

(49 KB) Pobierz
Ab intestato – dziedziczenie beztestamentowe, instytucja prawa

ab intestato – dziedziczenie beztestamentowe, ustawowe, instytucja prawa spadkowego działająca tylko gdy spadkodawca nie pozostawił testamentu.

abolitio – puszczenie w niepamięć, podarowanie, zniesienie np kary.

accessio – polaczenie dwoch rzeczy na skutek czego powstaje 3 rzecz. Jeden ze sposobów nabycia pierwotnego prawa własności.(Z połączenia rzeczy powstaje nowa species, której właścicielem jest ten którego recz poczatkowa stanowi najistotniejszą część nowej rzeczy).

SKŁADNIKI TREŚCI CZYNNOŚCI PRAWNYCH

essentialia negotii – składniki przedmiotowo istotne, te które są niezbędne do powstania czynnsoci prawnej.

naturalia negotii – składniki przedmiotowo nieistotne, niekonieczne w umowie ale wolą stron mogą być wprowadzane do umowy.

accidentalia negotii – składniki podmiotowo istotne, wpływające na skuteczność czynności (warunek, termin, polecenie).

accusatio – akt oskarżenia, oskarżenie, system oskarżycielski, przeciwny do inkwizycyjnego.

a contrario – z przeciwieństwa , przeciwnie do, rodzaj argumentacji prawniczej polegajacy na wyciagnieciu wnioskow przeciwnych do bezposredio wynikających z brzmienia normy.

actiokluczowy termin rzymskiego prawa procesowego, (powództwo, roszczenie powoda, skarga procesowa, uprawnienie do procesu – ochrona procesowa), zespół czynnosci prawnych powoda. Dzięki niemu skostniałe formalnie prawo rzymskie było elastyczne i rozwijało się szybko.

actio in personam – skarga wynikająca z zobowiązań, skarga wierczyciela wobec dłuznika.

actio in remskarga wynikająca z prawa rzeczowego, właściciela rzeczy przeciw komuś kto naruszył jego prawa.

actio rei vindicatio – skarga windykacyjna, wydobywcza właściciela, któremu zabrano rzecz.

actio negatoria – skarga z powództwa przeciw osobie która naruszyła prawo inaczej niż poprzez zabranie rzeczy.

actor – powód – strona wnoszaca powództwo do sadu reus- pozwany

ad solemnitatem – pod rygorem nieważności, forma narzucona przez prawo której niezachowanie zawsze powoduje nieważność czynności.

ad probationem – dla celow dowodowych, forma, której niezacho wanie niepowoduje nieważności czynności, lecz ten skutek, że dowód nie będzie mógł być dopuszczony przed sądem.

ad vocem – w stosunku do tego co zostało powiedziane.

aequitas – słuszność, sprawiedliwość.

animus  wola, zamiar, element składowy posiadania rzeczy.

corpus – fizyczna    wladza nad rzecza.

a priori – założyć coś z gory, rozumowanie o skutkach czegoś.

a posteriori – wnio skowanie ze skutków o przyczynach            

appelatio – apelacja odwolanie się od wyroku sądu I instancji do wyroku sądu II instancji.

---------------------------

beneficium inventari – dobrodziejstwo inwentarza, oznacza możliwość przyjecia spadku z zastrzeże niem odpowiedzialn ości za dlugi spadkowe tylko do wysokości aktywów spadkowych.

bona fides – dobra wiara.

mala fides- zla wiara.

----------------------------

caducum – majątek spadkowy przypadają cy skarbowi państwa.

causa – przyczyna, powod , czynności causalne, wazne po zaistnieniu ich ustawowej przyczn.

casus- przypadek, zdarzenie, stan faktyczny, los, zdarzenie losowe,

cessio – przelew wierzytelności z jednej strony na druga.

commodatum - użyczenie

commercium- handel, obrót gospodarczy.

communio – wspólność , wspólwasnść.

conditio – zdarzenie przyszle od którego zależy powstanie bądź ustanie stos. prawnego.

confessio – uznanie powództwa przyznanie się do winy.

consensus – zgoda, porozumienie. Zgodne oświadczenie woli prowadzace do rozwizania.

creditor – wierzyciel.

creditum – wierzytelność, prawo do domagania się od dłużnika spełnienie świadczenia.

crimen – przestępstwo karne , zbrodnia.

culpa – wina, niedbalstwo

Curriculum Vitae – droga życia, życiorys.

custodia – obowiązek strzezena rzeczy odpowiedzialność najdalej idaca.

----------------------------

damnum – szkoda, strata, uszczerbek majatkowy.

Rodzaje daumnum:

damnum emergens – strata, szkoda rzeczyewysita.

lucrum cessans – utracony zysk, utrata spodziewanego zysku

debitum – dlug, należność, powinność, obowiązek spełnienia świadczenia.

defensio – obrona, ochrona przed sadem, ochrona, samopomoc.

denatus – zmarly smiecria nienaturalna

de lege lata – z punktu widzenia prawa obowiązującego.

de lege ferenda – wnioskowanie wybiegające w przyszłość

delictum – przestępstwo prawa prywatnego

detentio – dzierżenie rzeczy.

desuetudo – wyjście z użycia

divortium – rozwod oparty o porozumienie stron

repudium – odtrącenie jednego malzonka od drugiego

dies – dzień, termin, skąłdnik czynności prawnej wpływający na jej skuteczność

dolus – podstep, zły zamiar, wina umyślna, wada ośw. Woli.

dominium – władza, własność,

----------------------------

emancipatio – wyzwoleniue spod władzy, usamodzielnienie.

emptio venditio – kupno, sprzedaz,

error – błąd, jedna z wad oświadczenia woli.

evictio – odpowiedzialność za wady prawne rzeczy.

ex lege – z mocy prawa, ustawy.

exceptio – zarzut procesowy, sposób obrony pozwanego w procesie

exceptio rei iudicatae – zarzut rzeczy prawomocnie osądzonej.

exceptio de non potendo – umowa o niepozywanie

exceptio doli – zarzut podstepu

exceptio rei venditae et traditae – zarzut rzeczy sprzedanej i wydanej

expressis verbis – dobitnie, wyraźnymi slowami.

extraordinarius – nadzwyczajny, poza porządkiem.

----------------------------

facultas iuris – wydział prawa.

Collegium Iuridicum – zwyczajowa nazwa budynku wydziala prawa, wydzial prawa.

favor – przychylność życzliwość.

fictio – zmyślenie, wymsył, fikcja prawna

fiscus – skarb państwa majatek państwowy.

fiscalis – skarbowy

fraus creditorum – dzialanie na szkode wierzyciela

furtum – kradzież. Przestępstwo prawa prywatnego, zabór mienia.

----------------------------

gradus – stopień pokrewieństwa

glosa - sposób komentowania orzeczenia sadowego.

----------------------------

hereditas – dziedziczenie, spadek

holographus – własnoręcznie spisany

hypotheca – zastawa umowny, czasowy.

----------------------------

in flagranti – na gorącym uczynku.

in fraudem legis – w celu obejścia ustawy.

immobilia – nieruchomość, grunt i wszystko co z gruntem związane.

incognito – nie dający się rozpoznać, pozostający w ukryciu

iniuria – zniewaga, bezprawie, niesprawiedliwość. Jeden z deliktow prawa cywilnego.

inquisitio – dochodzenie, śledztwo z urzędu.

iudex - sędzia

iura in re aliena – prawa na rzeczy cudzej, ograniczone prawa rzeczowe.

iurisdictio – władza sądownicza.

Iur. contentiosa – sporne, procesowe.

Iur. voluntaria –sadownictwo niesporne, nieprocesowe.

iurisprudentia – nauka prawa, mądrość prawnicza, prawoznawstwo.

iusta causa – przyczyna prawna, podstawa prawna.

----------------------------

laesio enormis – nadmierna szkoda, rażące pokrzywdzenie,

laudatio – pochwala, mowa pochwalna.

legatarius – zapisobiorca.

legislatio – wydawanie ustaw,ustawodawstwo.

legitimatio – przyznanie prawa do uczestniczenia w  procesie, przyznanie uprawnienia.

lex – ustawa, przepis prawny, norma.

lex specialis – ustawa szczegolna,.

lex generalis – usttwawa ogolna

lex Rhodia de iactu – ustawa Rodyjska o zrzucie morskim

liber – wolny, swobodny.

liberum veto – wolność sprzeciwienia się, nie zgadzanie się.

limes – granica, miedza.

lis pendente – w czasie zawieszenia sprawy, zawisłość sprawy

lucida intervalla – chwilowa przytomność umysłu

maleficium – zły czyn przestępstwo

mancipatio – sprzedaż rzeczy z jednoczesnym przeniesieniem własności, nabycie władzy nad żoną, adopcja, sporzadzenie testamentu.

mandatum – zlecenie, umowa zlecenia.

matrimonium – małżeństwo, związek małżenski (iustum matrimonium, prawnie uznane rzymskie małżenstwo)   meritum – istota sprawy, główne znaczenie, sedno zagadnienia.

metus – bojaźń, lęk obawa, jedna z wad oświadczenia woli spowodowana przymusem.

misio in bona – wprowadzenie w posiadanie majątku.

mobilia – richomości

mora debitoris – zwłoka dłużnika.

moratorium – odroczenie na późniejszy termin.

mutuum –pożyczka, jeden z kontraktow realnych.

----------------------------

nasciturus - ten, który ma się narodzic, dziecko poczete a nienarodzone..

negotium – czynność prawana n. claudicans, czynność prawna kulejaca, nieważna w czesci obciążającej majatek młodocianego.

nota bene - nawiasem mówiąc. Zauważ dobrze, zwróć uwagę.

notorius – (fakt) powszechnie znany.

numerus clausus – zamknieta liczba, zamnkiety, taki, którego niemożna uzupełnić.

nuntius - posłaniec

----------------------------

obligatio – zobowiązanie, stosunek prawny pomiedzy dłóżnikiem a wierzycielem.

obligatio ex contractu – zobowiązanie kontraktowe, wynikające z umów.

obligatio ex delicto – zobowiązanie powstałe z czynu zabronionego.

obligatio naturalis – zobowiązanie naturalne, niezupełne, w którym brak jest odpowiedzialności.

occupatio – zawłaszczenie, zawładnięcie, objecie w posiadanie, jeden ze sposobow pierwotnego nabycia własności.

omnipotens – wszechstronny, wszechwładny.

onus probandi - ciężar dowodu, spoczywa na powodzie, wyjątkowo na pozwanym, kiedy ten zgłosił excepcję.

opus citatum – op.cit. dzieło już wcześniej cytowane.

----------------------------

pacta – umowa, niezaskarzalna lub zaskarżalna (pacta nuda, pacta vestitia).

pacta adiecta - umowy dodatkowe dołączone do kontraktu kupna- sprzedazy.

palaestra - szkoła retoryki, kształcąca mówców sądowych.

pars legitima - tzw. zachowek, minimalna, ustawowa część spadku, należąca się osobom z najbliższej rodziny spadkodawcy, okreslona ułamkiem udzialu spadkowego, jaki by im przypadal, gdyby dziedziczyli ustawowo.

patria potestas – władza ojcowska nad osobami alieni iuris w rodzinie

pecunia – pieniadze, składnik majątku.

per facta concludentia – przez czynności dorozumia ne.

perpetuatio fori – uwiecznienie, utrwalenie sądu, wyj. Od actor sequitur forum rei.

persona non grata – osoba niepozadana np. szpieg.

pignus – zastaw ręczny, łączy się z nabyciem rzeczy przez wierzyciela.

poena capitalis –  kara śmierci.

poena culei – kara worka

post scriptum – po tym co zostało napisane.

postliminium – prawo powrotu w granice państwa, rzymianina, który dostał sie do niewoli wojennej, odzyskiwał on pełnię praw lecz musiał je odnowić.

praesumptio – domniemanie, domniemanie ojcostwa  (domniemywa się, że ojcem dziecka jest mąż matki).

pretium – cena, jeden ze składników przedmiotowo istotnych, umoway kupna-sprzedazy.

pro domo sua – w obronie własnego domu, imienia, poglądów.

pro publico bono – dla dobra publicznego,

pro forma – dla pozoru, dla zachowania formy.

probatio – dowod, srodek dowodowy np. zeznania świadków.

probatio diabolica – dowód diabelski, prowadzenie dowodu aż do nabycia pierwotnego rzeczy.

procurator – zastępca procesowy i zarzadca cudzego majatku.

prodigus – ten który trwoni majątek rodowy narażając rodzinę na życie w niedostatku, marnotrawca.

proprietas – własność rzymska, p. dominium

prorogatio fori – umowne ustalenie właściwości miejscowej sądu przez strony stos. prawnego.

proscriptio – wyjęcie spod prawa, ogłoszenie egzekucji.

publicus – państwowy, powszechny, dotyczacy ogółu.

----------------------------

ratio legis – motyw, przyczyna ustawy,. Tą droga można dojsc do właściwej interpretacji, ustawy.

rebus sic stantibus -  przy zachowaniu istniejących okolicznosci.

reformatio in peius – zmiana na gorsze.

rei vindicatio – skarga wydobywcza, sprawa nieposiadającego właściciela przeciw posiadaczowi niebędącemu właścicielem.

relegatio – wygnanie, zesłanie.

res - rzecz

res iudicata – rzecz osądzona, czyli sprawa sadowa zakonczona prawomocnym wyrokiem.

res immobilis...

Zgłoś jeśli naruszono regulamin