1
Metodologia badań pedagogicznych jest nauką o zasadach i sposobach postępowania badawczego zalecanych i stosowanych w pedagogice. Przez zasady, czyli reguły lub normy takiego postępowania, rozumie się pewne najogólniejsze dyrektywy (zalecenia), mające na celu ułatwienie w miarę skutecznego przeprowadzania badań. Natomiast sposobami postępowania badawczego nazywa się procedury (strategie) gromadzenia i opracowania interesujących badacza wyników (materiału badawczego). Sposoby te noszą zazwyczaj nazwę metod lub technik badawczych.
Nauki
teologia nauki przyrodnicze
opiera się na wszystko to co nie jest teologią
objawieniu, a tamte nie
filozofia nauki szczegółowe
nauki formalne nauki realne
(aprioryczne, dedukcyjne) (aposterioryczne,
matematyka, logika indukcyjne,
empiryczne)
nauki przyrodnicze nauki społeczne
nauki fizykochemiczne nauki biologiczne
psychologia, nauki językoznawstwo nauki nauki
socjologia, polityczne ekonomiczne prawnicze
nauki
pedagogiczne
aprioryczne i aposterioryczne – terminy z filozofii Kanta
aprioryczne – zależne od doświadczenia
aposterioryczne – niezależne od doświadczenia (poznawanie przy pomocy zmysłów, postrzeganie zmysłowe)
prawdziwość – zgodność wiedzy z rzeczywistością
nauki – ścisły rodzaj dociekania, nauki dają nam pewność
twierdzenia naukowe – nie koniecznie są prawdziwe
teorie naukowe – nie koniecznie opisują prawdziwy świat
uzasadnić twierdzenie w nauce – uzasadnić jego wartość, wiarygodność, że zasługuje na akceptację
2.
Typy wnioskowania (podział rozumowań):
1. tradycyjnie:
- dedukcyjne – od ogólnych przesłanek do szczegółowych wniosków
- indukcyjne – od szczegółowych przesłanek do ogólnych wniosków
Dedukcja i indukcja – to wnioskowanie. Tworzymy nową wiedzę na podstawie istniejącej już wiedzy. Podział ten jest niedoskonały – nie uwzględnia niektórych rozumowań, wiec:
2. obecnie:
- dedukcyjne – za pomocą racji logicznej uzasadnia się następstwo logiczne (kierunek uzasadniania zgodny jest z kierunkiem wynikania logicznego – zdanie stanowiące rację logiczną jest już uznane za prawdziwe i na tej podstawie uzasadnia się następstwo
- redukcyjne – za pomocą następstwa logicznego uzasadnia się częściowo rację logiczną kierunek uzasadniania jest przeciwny do kierunku wynikania, następstwo uznane jest za prawdziwe i na jego podstawie próbuje się uznać za prawdopodobną rację logiczną.
W obydwu przypadkach (redukcji i dedukcji) można rozumować progresywnie – wychodzić od racji logicznej i dobierać następstwo logiczne (np. wnioskowanie dedukcyjne – dedukcja progresywna, sprawdzanie – weryfikacja – redukcja progresywna), lub regresywnie – wychodzić od następstwa logicznego i dobierać dla niego rację logiczną (np. dowodzenie – dedukcja regresywna, wyjaśnianie – redukcja regresywna).
Dedukcja jest to rozumowanie, którego kierunek jest zgodny z kierunkiem rozumowania logicznego. Polega na tym że gdy dana jest racja jako zdanie uznane za prawdziwe, to na jej podstawie uznaje się następstwo.
Indukcja to uogólnienie wyników obserwacji, na podstawie faktów już wcześniej zaobserwowanych. Zasada ta pozwala na przejście od przypadków zaobserwowanych do twierdzeń ogólnych obejmujących także przypadki nie zaobserwowane. W wyniku indukcji powstaje hipoteza.
Redukcja polega na dobieraniu do zdania uznanego za prawdziwe (czyli do następstwa), takiego zdania (czyli do racji) z którego to pierwsze logicznie wynika. Odwrotnie niż w dedukcji najpierw jest zdanie prawdziwe
Dedukcja:
dedukcja – wnioskowanie, w którym z przesłanek wynika logicznie wniosek
dedukcja nie jest – gdy nie wynika logicznie wniosek
dedukcja – opiera się na logice
P1 P1 – przesłanka
Pn → – implikacja
W
(P1 ^ P2 ^ ... ^ Pn) → W
jeżeli schemat ten okaże się prawdą logiczną to z przesłanej wynika wniosek
prawda logiczna – każde zdanie, którego szczegółowy schemat jest prawem logiki
p → q
będziesz się uczy → zdasz egzamin
~ p → ~ q
nie będziesz się uczyć → nie zdasz egzaminu
(p → q) → ( ~ p → ~ q) – to nie jest prawo logiki
jestem → jestem → nie jestem → nie jestem
kobietą człowiekiem kobietą człowiekiem
logika formułuje prawa logiki, dedukcji
(p → q) → ( ~ q → ~ p) – to jest prawo logiki
kobietą człowiekiem człowiekiem kobietą
każde X jest Y
niektóre X są Z
a) niektóre Z są Y
b) niektóre Z nie są Y
XaY XaY 1
XiZ XiZ 1
a) ZiY a) ZiY 0
b) ZaY
1 – prawda
0 – fałsz
każde dziecko jest człowiekiem
niektóre dziecko są małomówne
a) niektóre małomówne są człowiekiem
b) niektóre małomówne nie są człowiekiem
Indukcja:
indukcja – gdy z przesłanek nie wynika logiczny wniosek
indukcja – wnioskowanie redukcyjne – jest takim przypadkiem wnioskowania nie dedukcyjnym, z którego wynikają logiczne przesłanki
P1 W – P1
Redukcja:
redukcja – nie z przesłanek wynika wniosek, tylko z wniosku wynikają przesłanki, szczególnym przypadkiem wnioskowania redukcyjnego jest wnioskowanie przez indukcję enumeracyjną
enumeracja – wyliczanie
wnioskowanie przez enumeracyjną – wnioskowanie od szczegółu do ogółu
W(a1) W – własność
W(a2) a1 – obiekt
W(x)
wnioskowanie przed indukcje – uogólnienie
indukcja – zawodny sposób rozumowania, jest to redukcja bo z ogółu wynikają szczegóły, a ze szczegółów nie wynika ogół
wnioskowanie
dedukcyjne niededukcyjne
redukcja nieredukcyjne
indukcja wnioskowanie
enumeracyjna przez analogię
(przez podobieństwa)
wnioskowanie przez analogię
W(a1)
W(a2)
inna postać
A(a), B(a), C(a), D(a), E(a), F(a) A, B, C, D – nazwy własności
A(b), B(b), C(b), D(b), E(b) a, b, c, d – dane osoby
F(b)
czyli przypisywanie cechy bo jeśli miała takie same cechy to cechę F (np. wiek) też będzie miała taką samą
Kanony indukcji eliminacyjnej według JOHNA STUARDA:
1. kanon jednej zgodności:
A, B, C, D, E, F Z
A, B, C, D, E Z
A, B, C, D, F Z
A, C, D, E, F Z
A jest przyczyną Z
eliminowała osoby, a osoby A zawsze była, więc to ona przyczyniła się do tego rozumowania
zawodna metoda rozumowania
W, S, P, K, B, V, T Z
S, P, K, B, V, T Z
W, P, K, B, V, T Z
W, S, P, K, B, T Z
T jest przyczyną Z
2....
skrzacik_211