TRANSPORT KOLEJOWY Prezentacja EiP ĆWICZENIA.pdf

TRANSPORT KOLEJOWY

Ta gałąź transportu czasy swojej świetności ma już za sobą. Przypadły

one na drugą potowe XIX w. i pierwszą połowę XX w. Kolej położyła

nieocenione zasługi dla rozwoju przemysłu, handlu i kształtowania się

współczesnych gospodarek Zastosowanie maszyny parowej do napędu

lokomotyw określamy dzisiaj mianem II rewolucji w transporcie.

Współcześnie jednak, czyli na początku XXI w., kolej znalazła się na

etapie, w którym musi walczyć o przetrwanie.

Przewozy wykonywane transportem kolejowym są zdominowane przez

ładunki masowe. Dominują tu tradycyjne towary, jak: węgiel, ruda żelaza,

zboża, nawozy, wyroby stalowe, materiały budowlane, przetwory ropy

naftowej. Stanowią one ponad 90% ładunków obsługiwanych przez

transport kolejowy.

W towarowym transporcie kolejowym jednostki trakcyjne, tj. lokomotywy,

są oddzielone od pojazdów, czyli wagonów. Współcześnie mamy do

czynienia z dwoma rodzajami trakcji - spalinową i elektryczną, które

zastąpiły trakcję parową.

Oddzielenie jednostek trakcyjnych od przewozowych ma tę zaletę, iż moż-

na tworzyć pociągi o zróżnicowanej liczbie wagonów i ładowności, w

zależności od natężenia ruchu i potrzeb. Rzutuje to na masowość tej gałęzi

transportu, którą możemy określić jako dużą. Wpływają na to dwa

czynniki - ładowność wagonów i ładowność pociągów. Współcześnie używa

się najczęściej wagonów czteroosiowych, które mogą jednorazowo

zabierać około 60 ton ładunku. W eksploatacji znajdują się też wagony

większe, mogące pomieścić do 90 lub nawet do 120 ton ładunku.

Z wagonów formuje się pociągi, których masa netto (masa ładunku) może

być bardzo zróżnicowana i mieścić się w granicach od 300 do 1000 ton, a

nawet więcej.

Na infrastrukturę punktową w tej gałęzi transportu składa się sieć stacji

towarowych i punktów przeładunkowych, które można klasyfikować

według ich wielkości lub specjalizacji, np. stacje węzłowe i pośrednie,

stacje kontenerowe (zwane terminalami kontenerowymi), stacje

przeznaczone do obsługi ruchu lokalnego, krajowego i międzynarodowego.

Większe stacje mają urządzenia przeładunkowe zainstalowane przy torach

ogólnego użytku, plac składowy, ewentualnie magazyn, sprzęt

manipulacyjny. Wiele załadowców, jak np. kopalnie czy huty, ma własne

punkty załadunkowo-wyładunkowe, zlokalizowane przy zakładowych

bocznicach kolejowych.

Specjalną rolę spełniają stacje rozrządowe, na których są formowane i

rozformowywane składy pociągów, a także dołączane i odłączane wagony.

Der DB-Konzern auf einen Blick –

Krótka prezentacja niemieckiej kolei

SIEĆ POŁĄCZEŃ ICE

CZERWONE-LINIE DUŻYCH PRĘDKOŚCI DO 300 KM/H

POMARAŃCZOWE-LINIE DUŻYCH PRĘDKOŚCI DO 250 KM/H LUB WIĘCEJ

NIEBIESKIE-ZMODERNIZOWANE LINIE DO 200 KM/H LUB 230 KM/H

SZARE-LINIE KONWENCJONALNE, PRZEWAŻNIE ZMODERNIZOWANE DO

160 KM/H

DANE I FAKTY DB

OBRÓT : 2007 ROK

31 309 000 000 €

ILOŚĆ PRACOWNIKÓW

237 078 OSÓB

PRZYSTANKI I DWORCE

5 718 SZT.

INFRASTRUKTURA KOLEJOWA

35 593 KM

WIADUKTY

29 180 SZT.

TUNELE

804 SZT.

PRZEJAZDY KOLEJOWE

(W TYM Z ZAPORAMI)

23 508 SZT.

(11 810 SZT.)

LOKOMOTYWY

14 383 SZT.

POCIĄGI ICE

196 SZT.

WAGONY TOWAROWE

169 331 SZT.

WAGONY PASAŻERSKIE

10 820 SZT.

TRANSPORT PASAŻERSKI

POCIAGI REGIONALNE

28 889 / DZIEŃ

POCIĄGI DALEKOBIEŻNE

1 302 / DZIEŃ

PODRÓŻNI

1 854 000 000 / ROK

TRANSPORT TOWAROWY

TOWARY

312 800 000 TON

ŚREDNI PRZEWÓZ

481 TON / 1 POCIĄG

RELACJE

4 674 SZT. / DZIEŃ

Plan generalny dla przyszłości transportu towarowego.

Najważniejszym rynkiem dla kolei towarowych są Niemcy, przypada na nie

obecnie 1/5 łącznych tkm (i pozostaną liderem do 2020 r. ze 150 mld tkm). W

2020 r. udział ten wzrośnie prawie o 1/4, średnio o blisko 2 % rocznie, tj. mniej

niż wynosi średni wskaźnik europejski. Silniejszy wzrost transportu

samochodowego spowoduje zmniejszenie udziału kolei o blisko pół punktu

procentowego.

Federalne Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Urbanizacji Niemiec

przedstawiło w lutym 2008 r., po uzgodnieniach międzyresortowych, „Plan

generalny dla transportu towarowego ilogistyki”. Stanowi on koncepcję

mobilności i rozwoju gospodarczego w dobie globalizacji; nadaje kolejowemu

transportowi towarowemu priorytet w realizacji zadań przewozowych.

Plan generalny zawiera program przebudowy i zestawienie środków, które

pozwolą na nadanie priorytetu kolej. Poprzedni rząd również stawiał sobie taki

cel. Przedsiębiorstwa transportowe i logistyczne sektora kolejowego mogły

korzystać ześrodków przyznanych wspólnie kolei iżegludze śródlądowej

w wysokości równej wsparciu dla transportu samochodowego.

Już w 2001 r. ówczesny rząd przedstawił prognozę w zakresie polityki

transportowej dla przewozów pasażerskich i towarowych.

Twórcy planu podkreślają zależność kondycji przedsiębiorstw

transportowych i sprawnie funkcjonującego transportu towarowego. Udział

eksportu w niemieckim produkcie krajowym brutto wzrósł z 16 % do 23 %

w latach 1995-2006. Sektor logistyczny, zatrudniający bezpośrednio ponad

2,6mln pracowników, należy do największych inajbardziej dynamicznie

rozwijających się rynków pracy w Niemczech. Obrót niemieckiej gospodarki

logistycznej (zajmującej trzecie miejsce wzjednoczonej Europie) wynosi

836 mld €. Bez ingerencji polityki transportowej należy się liczyć ze wzrostem

przewozów towarowych w Niemczech o ponad 70 % do 2025 r. (w transporcie

samochodowym przekraczają nawet 80 %). Tak silny wzrost przewozów

prowadziłby do zaostrzenia problemów klimatycznych i ochrony środowiska

naturalnego. Obok wzrostu poziomu hałasu i zajęcia znacznej przestrzeni

doszłoby do zwiększenia emisji szkodliwych związków. Według Unii Europejskiej

transport jest odpowiedzialny za 20 % emisji CO 2 ; jedna trzecia emisji przypada

na przewozy towarowe. Od ropy naftowej zależnych jest 71 % wszystkich

środków transportu (w 97% transport samochodowy). Uwarunkowania

demograficzne wpływają wistotny sposób na branżę: przedsiębiorstwa

transportowe i logistyczne muszą konkurować z innymi o coraz mniejsze rezerwy

personelu. Kluczem do sukcesu przedsiębiorstwa jest pozyskanie

wysokokwalifikowanych kadr.

W procesie przygotowywania planu generalnego dla przewozów

towarowych ilogistyki uczestniczyli przedstawiciele sfer gospodarczych,

naukowych, politycznych; wynik wielomiesięcznych ustaleń zawarto w liście

proponowanych środków zaradczych, która została poddana weryfikacji przez

wszystkie uczestniczące instytucje oraz skonfrontowana zwytycznymi

ministerstwa. Plan generalny stawia następujące cele:

− funkcjonalne ukształtowanie szlaków komunikacyjnych i optymalne

wykorzystanie infrastruktury, co ogranicza konieczność jej rozbudowy;

− ograniczenie przebiegów dzięki zastosowaniu zaawansowanych

koncepcji logistycznych i nowatorskich technik transportowych;

− przeniesienie ciężaru przewozów na kolej (wykorzystanie mocnych

stron poszczególnych środków transportu ma duże znaczenie dla

przewozów kombinowanych);

− intensyfikacja rozbudowy osi transportowych i węzłów, zwłaszcza

przeciążonych oraz tych, na których wbliskiej perspektywie

spodziewany jest ponadproporcjonalny wzrost natężenia ruchu;

− zorientowanie rozwoju transportu na potrzeby ochrony środowiska

naturalnego iklimatu (wtransporcie kolejowym coraz większego

znaczenia nabiera walka z hałasem);

− stworzenie dobrych warunków pracy i kształcenia kadr.

Plan generalny przewiduje w 37 środków zaradczych, które mają

pierwszorzędne znaczenie dla kolejowego transportu towarowego. Dla

optymalnej organizacji wydajnych szlaków przewozowych i ich wykorzystania

konieczne jest opracowanie koncepcji szybkiego wprowadzenia

międzynarodowego systemu sterowania pociągami (ETCS) w przeciążonych

korytarzach kolejowych w Niemczech. Koncepcja powinna uwzględniać potrzeby

infrastruktury i taboru: finansowanie, okres realizacji (do 2025 r.) i instytucje

odpowiedzialne. Jako priorytet ministerstwo traktuje także politykę portową. Dla

sprostania rosnącym dynamicznie zadaniom przeładunkowym niezbędne są

inwestycje w kolejowym transporcie towarowym i infrastrukturze kolejowej,

zwłaszcza na zapleczu portów i w zakresie logistyki portowej. Termin realizacji

tej koncepcji wyznaczono na 2008 rok.

Zwiększenie inwestycji i pełniejsze wykorzystanie nowatorskich,

podnoszących przepustowość technologii, jest niezbędne dla ograniczenia

nadmiernego ruchu. Nastąpi przy tym wzrost limitów obciążenia systemów

z jednoczesnym ograniczeniem wykorzystania rezerw. Promowane będą projekty

zastosowania nowatorskich technologii (m. in. urządzeń przeładunkowych) - od

fazy badawczej aż po zastosowanie komercyjne. Już w 2008 r. przewiduje się

sukcesywne wprowadzanie długich składów pociągowych, transportów piętrowych

izastosowanie europejskiego systemu satelitarnego Galileo kosztem

dodatkowych 100 mln € rocznie. Środkiem stymulującym wykorzystanie

transportu kolejowego ma być także wprowadzenie wlatach 2009-2010

progresywnych opłat drogowych uzależnionych od długości drogi przewozu.

W ramach reformy podatków - w związku z potrzebą ochrony środowiska

naturalnego - wprowadzono wNiemczech podatek od zużycia energii

elektrycznej. To postawiło kolej wniekorzystnej sytuacji wstosunku do

transportu samochodowego. Transport kolejowy jest z oczywistych względów

bardziej ekologiczny od innych środków transportu. Polityka UE postuluje

zaniechanie pobierania podatku od zużycia energii elektrycznej przez kolej,

uzasadniając to niewielkimi wpływami z tego tytułu.

Plan generalny przewiduje zwiększenie środków na transport kombinowany

do 150 mln € rocznie dla pilnej rozbudowy możliwości przeładunkowych i

dostosowania do wzrastających potrzeb. Pożądane jest opracowanie nowych

technik przeładunkowych dla podniesienia wydajności transportu

kombinowanego. Według wytycznych planu mogą być realizowane projekty

pilotowe, nie objęte aktualnymi programami wsparcia. Wymagają one

zapewnienia dodatkowych środków finansowych w wysokości 30 mln € rocznie.

Rozmaite sposoby uwzględniania kosztów rzeczywistych przy kształtowaniu cen

prowadzą do rozbieżności pomiędzy popytem a tymi kosztami. Wykorzystanie

rezerw i dalsze koszty ponoszone przez przedsiębiorstwo nie są uwzględniane.

Opracowana koncepcja powinna przyczynić się do pełniejszego powiązania

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: