Kim jest Mickiewiczowska Zosia.pdf

Temat: Kim jest Mickiewiczowska Zosia?

(czas realizacji – 2 lekcje)

Cele szczegółowe:

próba rekonstrukcji psychologicznego i ﬁzycznego portretu postaci literackiej

przez pryzmat indywidualnego odczytania tekstu

doskonalenie umiej¦tno±ci bezpo±redniego i po±redniego charakteryzowania

postaci

doskonalenie umiej¦tno±ci krytycznego odczytywania tekstu

pogł¦bienie znajomo±ci Pana Tadeusza

rozbudzanie wyobra¹ni i fantazji

Materiał:

podr¦cznik: zbli»enie Konkretyzacja postaci, s. 236–239

Zosia-kokietka na lekcji polskiego, s. 237–238

A. Mickiewicz, Pan Tadeusz

Tok lekcji:

Zanim przyst¡pimy do pracy z lektur¡, proponujemy dwa ¢wiczenia wst¦pne.

Celem ¢wicze« jest zarówno o±mielenie uczniów do swobodnych wypowiedzi, jak

i stworzenie mniej powa»nej ni» zwykle atmosfery wokół arcydzieł literatury.

1. ‚wiczenie wst¦pne na dedukcj¦, praca w grupach.

Prosimy uczniów, aby si¦ podzielili na grup¦ Watsonów i Sherlocków Holmesów.

Jedna grupa wymy±la zagadkowe okoliczno±ci (np. scenariusz zbrodni), a druga

wyja±nia je za pomoc¡ dedukcji. Celem ¢wiczenia jest wyrabianie w uczniach

spostrzegawczo±ci – wyja±niaj¡c zagadki, musz¡ pami¦ta¢ o prawdopodobie«stwie

wydarze«.

Mo»emy sami podsun¡¢ zagadk¦ do rozwi¡zania – wtedy tworzymy grupy jedynie

Holmesów. Przykładowe warianty zagadki:

Po otwarciu pokoju pierwsz¡ rzecz¡, któr¡ zauwa»yli nowi lokatorzy, był du»y,

kryształowy wazon z ró»ami do połowy wypełniony wod¡. Stał na dywanie,

a wokół niego ciemniała wielka plama. Wazon nie miał dziur ani p¦kni¦¢. Sk¡d

si¦ wzi¦ła woda na dywanie?

Odpowied¹: Wazon postawiono na bloku lodu.

Frania i Mania miały du»o szcz¦±cia, »e pan Jacek tego dnia przyszedł do

pracy wcze±niej. Były ju» ledwo »ywe, kiedy przekr¦cał klucz w zamku. Le»ały

na podłodze w±ród potłuczonego szkła, w kału»y wody. Poza tym w biurze

panował porz¡dek. Okna były zamkni¦te. Wyj¡tek stanowił malutki lufcik,

który na noc pozostawiano zawsze otwarty. Co si¦ przydarzyło Frani i Mani?

Odpowied¹: Frania i Mania to złote rybki. Kot str¡cił akwarium ze stolika.

Prosimy uczniów o cich¡ lektur¦ fragmentu Pana Tadeusza, ksi¦ga I, w. 73–142.

Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl

2. Odnajdywanie w tek±cie szczegółów dotycz¡cych Zosi, konfrontowanie

własnych wniosków z opini¡ narratora (Tadeusza) – ¢wiczenie w grupach

czteroosobowych.

Uczniowie znajduj¡ w tek±cie charakterystyczne szczegóły dotycz¡ce Zosi i metod¡

dedukcji analizuj¡ je i formułuj¡ wnioski. Warto zbada¢, czy obserwacje i wnioski

uczniowskie pokrywaj¡ si¦ z sugestiami narratora. Je±li si¦ ró»ni¡, nale»y je

przedyskutowa¢, ustali¢, na ile s¡ mo»liwe, a na ile uczniów poniosła fantazja.

Warto zwróci¢ uwag¦ na to, »e zanim Tadeusz po raz pierwszy zobaczył Zosi¦,

ujrzał odcisk jej stopy na piasku. Czego si¦ dowiadujemy z badania ±ladu stopy

i czy ustalenia Tadeusza s¡ prawdopodobne?

3. Wizualizacja – ¢wiczenie w grupach.

Nadawanie znacze« i konstruowanie dzi¦ki skojarzeniom mapy rzeczywisto±ci jest

jedn¡ z najpot¦»niejszych sił naszego umysłu. ‘wiat jest taki, jakim czyni go

nasza my±l. Aby sprawdzi¢ t¦ oczywist¡ prawd¦, proponujemy jedno z ¢wicze«

wizualizuj¡cych. Mo»na w tym celu na przykład pokaza¢ uczniom abstrakcyjny

rysunek i poprosi¢ o opisanie go w paru zdaniach. Inn¡ mo»liwo±ci¡ jest

pokazanie fotograﬁi przedstawiaj¡cej człowieka lub grup¦ osób i poproszenie

o „psychologiczny portret” bohatera fotograﬁi lub o opis stosunków panuj¡cych

mi¦dzy sfotografowanymi osobami. Oczywi±cie nie sposób opisa¢ wszystkich

pomysłów, za pomoc¡ których mo»na u±wiadomi¢ uczniom, »e nasza wyobra¹nia

tworzy rzeczywisto±¢. Wa»ne jest, aby uczniowie wyja±nili, z czego wynikaj¡ ich

wnioski, w jaki sposób analizowali znaki, na podstawie których stworzyli swój obraz

rzeczywisto±ci, oraz by porównali swoje spostrze»enia.

4. Tworzenie portretu Zosi na podstawie ró»nych fragmentów tekstu – ¢wicze-

nie w czteroosobowych zespołach badawczych.

Tworzymy dziewi¦¢ grup, np. czteroosobowych, w zale»no±ci od liczby uczniów

w klasie, które czytaj¡ nast¦puj¡ce fragmenty tekstu:

I grupa – w. 1–79 ks. III

II grupa – w. 163–196 ks. III

III grupa – w. 111–147 ks. IV

IV grupa – w. 103–183 ks. V

V grupa – w. 314–339 ks. X

VI grupa – w. 422–472 ks. XI

VII grupa – w. 583–640 ks. XI

VIII grupa – w. 513–533 ks. XII

IX grupa – w. 827–842 ks. XII

Prosimy, aby uczniowie zwrócili uwag¦ nie tylko na wygl¡d Zosi, ale tak»e na jej

zachowanie.

Przedstawiciele grup referuj¡ wyniki swojej pracy.

Badamy, czy portret Zosi jest jednolity. Czy Zosia jest nie±miała, czy raczej sprytna?

Podsłuchuje rozmow¦ Tadeusza ze stryjem i daje odje»d»aj¡cemu pami¡tk¦, aby

o niej nie zapomniał – czy tak si¦ zachowuje nie±miała dziewczyna? A mo»e Zosia

jest poj¦tn¡ wychowank¡ Telimeny, która ±wietnie wie, kiedy znikn¡¢, a kiedy

przej¡¢ inicjatyw¦ (np. wybór stroju litewskiego wbrew radom Telimeny zapewnił

Zosi du»e powodzenie w±ród wojskowych ruszaj¡cych na bój o Polsk¦)? Telimena

poucza Zosi¦, »e dziewczyna, która nie dorasta na oczach tłumów, wydaje si¦

Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl

wszystkim pi¦kniejsza i jest bardziej po»¡dana przez m¦»czyzn. Ale czy Zosia o tym

nie wie? Niech uczniowie policz¡, ile razy Zosia znika, widzimy tylko jej ±lady,

potr¡cone li±cie i snujemy domysły, kim jest.

By¢ mo»e uczniowie stworz¡ jednolity portret Zosi, ale jest tak»e du»e prawdopo-

dobie«stwo, »e b¦d¡ si¦ ró»nili w swoich opiniach.

5. Praca domowa.

Przeczytaj tekst Zosia-kokietka na lekcji polskiego oraz zbli»enie Konkretyzacja

postaci (podr¦cznik, s. 236–239). Bior¡c pod uwag¦ własne wnioski z lekcji, napisz

charakterystyk¦ Zosi. W swojej pracy wykorzystaj cytaty.

Temat: Co nam z romantyzmu dzisiaj?

(czas realizacji – 2 lekcje)

Cele szczegółowe:

powtórzenie wiadomo±ci o ró»nych wzorcach zachowa« romantycznych

dostrzeganie we współczesnych ruchach politycznych, społecznych, ekologicz-

nych, subkulturach itd. spu±cizny romantycznej

doskonalenie umiej¦tno±ci pracy w grupie

budowanie systemu aksjologicznego ucznia

Przygotowanie:

Uczniowie powtarzaj¡ w domu wiadomo±ci z lekcji na temat patriotyzmu roman-

tycznego i romantycznych wzorów zachowa«. Szukaj¡ informacji, np. w internecie,

na temat współczesnych ruchów politycznych, społecznych, ekologicznych, które

ich interesuj¡ i wydaj¡ si¦ im wa»ne. Mog¡ to by¢ równie» zjawiska dotycz¡ce

sztuki, np. prezentacja zespołów muzycznych, idoli itp. Zadaniem uczniów jest

odnalezienie pokrewie«stwa mi¦dzy tymi zjawiskami a romantycznym pojmowa-

niem wolno±ci, sposobami i metodami walki, obrz¦dami przyjmowania członków

lub sposobami zachowa« itp. Lekcja zostanie przeprowadzona metod¡ projektu.

Tok lekcji:

1. Zaprezentowanie wybranego ruchu społecznego, prezentacja, praca indywi-

dualna lub grupowa.

Ucze« lub grupa uczniów prezentuje wybrany przez siebie temat. Przedstawia

na przykład ruch Greenpeace, jego zało»enia, metody walki i cele. (Celem

tej organizacji jest ochrona ±rodowiska, jednak metody, którymi członkowie

Greenpeace d¡»¡ do jego realizacji, s¡ moralnie niejednoznaczne. Organizacja ta

dysponuje pot¦»nymi zasobami broni i stosuje terrorystyczne metody walki. Jedn¡

z zasad, którymi si¦ kieruje, jest formuła Machiavellego – „cel u±wi¦ca ±rodki”).

Ucze« powinien wskaza¢ romantyczne korzenie zarówno sposobów walki, metod,

jak równie» samej idei nakazuj¡cej zbawia¢ ±wiat. Warto równie», aby podał ( je±li

to mo»liwe) konkretny przykład z literatury, historii. Czy na przykład obro«cy

Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: