Jak radzić sobie z emocjonalnymi skutkami choroby nowotworowej. Poradnik dla pacjentów.pdf

Jak radzić sobie

z emocjonalnymi skutkami

choroby nowotworowej?

P o radn ik d la Pacjent ó w

INFORMACJE O PUBLIKACJI

SPIS TREŚCI

Opracowanie tekstu

mgr Dorota Gołąb

Wstęp

Reakcje emocjonalne na rozpoznanie choroby

nowotworowej

Opracowanie graficzne

Aleksandra Robaszkiewicz, GoldFish Studio

Rodzina pacjenta

Jak sobie pomóc?

Tekst Odprężenia

Konsultacja naukowa

prof. dr hab. n. med. Krystyna de Walden – Gałuszko

Metoda Simontona

Racjonalna Terapia Zachowawcza (RTZ)

Spacer

Zdjęcia

Paweł Foltyn

Kontakt

Polecana literatura

Więcej informacji o publikacji

Dział Szkoleń, Współpracy Naukowej i Zapewnienia Jakości

Wielkopolskiego Centrum Onkologii

tel: 061 8850 801

Ten informator możesz pobrać ze strony:

http://www.wco.pl/– zakładka „Informacje dla Pacjentów”

WSTĘP

Szanowni Państwo,

spraw – na dłuższy czas – musimy odłożyć. Czujemy się

bezradni. Konieczna staje się pomoc innych osób – leka-

rzy, naszych bliskich.

O trzymaniu diagnozy choroby nowotworowej to-

warzyszą zwykle bardzo silne, negatywne emocje.

Trudno uwierzyć w to, że choroba spotkała właśnie nas.

Pobyt w szpitalu, podjęte leczenie powodują w życiu sze-

reg zmian...

Chcąc pomóc w radzeniu sobie z psychologicznymi konse-

kwencjami rozpoznania choroby nowotworowej i podjęcia

jej leczenia przygotowaliśmy dla Państwa informator.

Czytelnicy znajdą w nim zwięzłe omówienie najczęstszych

emocjonalnych następstw leczenia choroby nowotwo-

rowej doświadczanych przez pacjentów i ich bliskich oraz

wskazówki dotyczące możliwości radzenia sobie z nimi.

Najczęstszymi emocjami przeżywanymi przez pacjentów

jest smutek i strach.

Zmiana dotychczasowego trybu życia, konieczność odło-

żenia na później lub wręcz zrezygnowania z niektórych

planów powoduje smutek. Rodzaj wykonanego zabiegu

operacyjnego również sprawia, że konieczny jest czas do

zaakceptowania zmian wywołanych leczeniem. Często

po operacji zmienia się nasze ciało, musimy rozstać się

z dotychczasowym sposobem myślenia o nim. Niekiedy

REAKCJE EMOCJONALNE NA ROZPO-

ZNANIE CHOROBY NOWOTWOROWEJ

sytuacje wydają się być szczególnie trudne: naj-

częściej jest to chwila otrzymania diagnozy, oczekiwanie

na decyzję dotyczącą rodzaju stosowanego leczenia, a

także – w przypadku niektórych osób – konieczność po-

nownego podjęcia terapii lub zmiana jej rodzaju.

Zwykle sama konieczność wyrażenia zgody na pobyt w

szpitalu zakłóca nasz dotychczasowy rytm życia. Wiele

W trakcie leczenia choroby nowotworowej niektóre

są to zmiany czasowe ( jak np. utrata włosów w wyniku

chemioterapii) – czasem są to zmiany trwałe ( tak jest np.

w przypadku wielu zabiegów chirurgicznych). Możemy

odczuwać smutek z powodu zmian, które nasze leczenie

wywołało w rodzinie. Dotychczasowy podział obowiąz-

ków domowych może wymagać reorganizacji. Możemy

martwić się tym, w jaki sposób informację o leczeniu

przyjmą nasi najbliżsi. Smutek może wynikać także z bra-

ku wsparcia ze strony bliskich osób w sytuacji, w której

najbardziej tego potrzebujemy.

Podobnie – jak wiele może być źródeł smutku przeżywa-

nego przez naszych pacjentów – wiele sytuacji związa-

nych z leczeniem wywołuje lęk .

Przede wszystkim możemy obawiać się tego, na ile roz-

poznana choroba zagraża naszemu życiu. Zwykle wiele

badań i rodzajów terapii przechodzić będziemy po raz

pierwszy. Znajdziemy się w nowej dla siebie sytuacji. Być

może o niektórych metodach leczenia słyszeliśmy wcze-

śniej niepokojące informacje.

Lęk może towarzyszyć nam przed zabiegiem chirurgicz-

nym, kiedy do momentu operacji nie jest znany konieczny

zakres ingerencji chirurga. Możemy obawiać się oczekiwa-

nia na wyniki histopatologiczne i tego, czy i jakie leczenie

będzie konieczne po operacji.

Możemy bać się skutków ubocznych leczenia. A po za-

kończeniu terapii, niepokoić nas mogą myśli dotyczące

skuteczności leczenia i tego, czy po pewnym czasie ko-

nieczne nie okaże się ponowne podjęcie terapii.

Możemy obawiać się badań kontrolnych. Tego jak poradzą

sobie nasi bliscy podczas naszego pobytu w szpitalu. Mo-

żemy obawiać się tego, czy ktoś z bliskich nam osób nie

opuści nas z powodu choroby i leczenia. Możemy bać się

tego, czy uda się nam wrócić do pracy po długim pobycie

na zwolnieniu lekarskim. Nie wiemy czy będziemy mogli

realizować nasze marzenia pomimo rozpoznanej choroby.

Innymi emocjami często przeżywanymi przez pacjentów

jest poczucie wstydu, winy i gniewu . Ponieważ cały czas

nie znamy genezy choroby nowotworowej, niekiedy szu-

kając jej źródeł obwiniamy samych siebie (np. o złe nawyki

żywieniowe, branie na siebie nadmiaru obowiązków).

Nieznana etiologia chorób nowotworowych sprzyja tak-

że (CAŁKOWICIE NIESŁUSZNIE !) przeżywaniu poczucia

wstydu. Cały czas niektórzy z nas krępują się przyznać

osobom ze swojego otoczenia do tego, że są pacjen-

tami szpitala onkologicznego. Ważne jest, aby pamię-

tać, że na dzień dzisiejszy nie znamy dokładnie powodu

wykrycia choroby nowotworowej u danych osób, nie

potrafimy też skutecznie zapobiegać jej powstawa-

niu. Doświadczenie zebrane podczas spotkań z wie-

loma pacjentami chorymi na nowotwór wskazuje na

to, że zapadają na niego bardzo różne osoby, posiada-

jące różne typy osobowości, style życia, usposobienie

i sposoby radzenia sobie z trudnościami.

Gniew może wynikać z trudności w zaakceptowaniu

zmian spowodowanych leczeniem. Może być potęgowa-

ny przeżywanym bólem. Towarzyszyć może zadawaniu

sobie pytania: „dlaczego właśnie ja zachorowałem”?;

może być też związany z trudnością w odnalezieniu się

w środowisku osób zdrowych („beztroskich”).

Warto pamiętać, że wymienione emocje, ich przeży-

wanie jest czymś naturalnym.

Każdy z nas zna własny sposób radzenia sobie z trudny-

mi emocjami. Niektórzy z nas płaczą, inni potrzebują

rozmów z bliskimi, jeszcze inni chcą unikać trudnych

tematów i wolą znaleźć sobie jakieś zajęcie tak, by od-

wrócić uwagę od tego, co jest dla nich przykre.

Wszystkie te sposoby są dobre, jeśli są skuteczne.

Nie należy obawiać się tego, że doświadczanie trud-

nych emocji, przeżywanie lęku, smutku, chwilowy brak

optymizmu może w zasadniczy sposób utrudnić podję-

te leczenie. Nie należy wymagać od siebie odwagi i siły

wbrew temu, co czujemy.

Prawdopodobnie dla większości z nas olbrzymią pomo-

cą będzie świadomość tego, że w naszym otoczeniu są

osoby, które rozumieją naszą sytuację, dla których je-

steśmy ważni i które są gotowe towarzyszyć nam w tym,

co przeżywamy.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: