1
Masażysta
Kod klasyfikacji: 322401
Rozdział klasyfikacji: Ochrona zdrowia
Klasa klasyfikacji: Rechabilitacja ruchowa i odnowa biologiczna
Zadania i czynności
Podstawowym zadaniem masażysty jest leczenie i wspomaganie rehabilitacji poprzez dotyk i inne zabiegi manualne, które przez powierzchnię ciała działają na mięśnie, układ krążenia, układ nerwowy i narządy wewnętrzne.
Działania masażysty mają na celu zwiększenie ogólnej odporności organizmu, wspomagają procesy wypoczynkowe po wysiłku fizycznym, łagodzą napięcie psychiczne, działają odprężająco i relaksująco.
Celem pracy masażysty jest swoista terapia bólu, przywracanie funkcji mięśniom, zwiększanie ukrwienia masowanego organu, pobudzanie przemiany materii i ewakuowania szkodliwych jej produktów. Podstawowym narzędziem pracy masażysty są jego ręce.
Pięć najważniejszych czynności, jakie masażysta pracy wykonuje to: głaskanie, rozcieranie, ugniatanie, oklepywanie, wibracja. Czynności te wykonywane są z modyfikacjami w zależności od typu schorzenia, stanu pacjenta, zalecenia lekarskiego.
Masażysta stosuje też akupresurę, czyli masaż według systemu dalekowschodniego. Polegający na ugniataniu określonych punktów na ciele człowieka. Ucisk ten aktywizuje nerw i w ten sposób pobudza odpowiedni organ do prawidłowego działania.
Do wykonywania zawodu masażysty niezbędna jest szeroka wiedza z zakresu fizjologii i anatomii człowieka. Konieczna jest ścisła współpraca masażysty z lekarzami różnych specjalności (ortopedami, neurologami, chirurgami).
Oprócz masażu ręcznego, masażysta stosuje metody fizykoterapeutyczne, takie jak:
- hydroterapia, (leczenie wodą, np.: solanki, sauny, bicze, wirówki)
- elektroterapia, (leczenie prądem, np.: jonoforeza, diadynamic, galwanizacje)
- zabiegi ciepłownicze (okłady parafinowe)
- kinezyterapia (leczenie ruchem).
Masażysta posługuje się również urządzeniami mechanicznymi, np. wibratorami, które pozwalają na zwiększenie siły i głębokości oddziaływania masażu, trudnego do uzyskania wyłącznie przy pomocy rąk.
Ważnym aspektem pracy masażysty jest jego funkcja instruktażowa, polegająca na udzielaniu rad i wskazówek co do samodzielnego wykonywania ćwiczeń w celu podtrzymania ciągłości terapii.
Środowisko pracy
materialne środowisko pracy
Praca masażysty odbywa się głównie w gabinecie, czyli w specjalnie do tego celu wydzielonym pomieszczeniu, które powinno być dobrze oświetlone, czyste, dobrze wietrzone, o temperaturze w granicach 22°C.
Podstawowym sprzętem jest stół do masażu, ustawiony tak, by był dostępny z każdej strony.
Masażysta pracuje również w pomieszczeniach, gdzie znajdują się urządzenia służące do fizykoterapii. W związku z obsługą urządzeń służących do elektroterapii może być narażony na działanie pola magnetycznego lub promieniowanie jonizujące czy nadfioletowe.
Stosując zabiegi hydroterapeutyczne często znajduje się w pomieszczeniach o podwyższonej temperaturze i wilgotności, jak sauna czy basen.
Skóra dłoni masażysty narażona jest na alergie z powodu stosowania środków wspomagających masaż (talk, płyny, aerozole), a przede wszystkim ze względu na kontakty z zainfekowaną skórą pacjenta.
Masażysta przeważnie pracuje na stojąco, jest więc zagrożony powstawaniem żylaków, typowej choroby w tym zawodzie.
warunki społeczne
Praca masażysty ma charakter samodzielny, co polega na swobodnym doborze metod terapii w zależności od indywidualnego schorzenia czy przypadku.
Masażysta w pracy zachowuje stały kontakt z lekarzem, uwzględniając jego wskazania i zalecenia. Praca masażysty polega na indywidualnym kontakcie z każdym pacjentem. Poza działaniem terapeutycznym, w dużym stopniu pełni on funkcję instruktażową, tzn. udziela pacjentowi rad i wskazówek, umożliwiających mu samodzielne kontynuowanie terapii. Na tym tle może dochodzić do konfliktów z pacjentami, którzy ignorują wskazania skazują wysiłek masażysty na niepowodzenie.
W razie wystąpienia takiej potrzeby masażysta kontynuuje terapię w domu chorego.
warunki organizacyjne
Masażysta znajduje zatrudnienie głównie w instytucjach służby zdrowia, gabinetach odnowy biologicznej, gabinetach kosmetycznych, gabinetach masażu sportowego. Czas jego pracy przeważnie jest stały i wynosi 7 - 8 godzin dziennie.
W razie potrzeby masażysta pełni funkcję usługową w ramach działalności prywatnej. W celu kontynuacji leczenia, wykonuje zabiegi masażu w domu pacjenta, co jest związane z przemieszczaniem się w różne punkty miasta i okolicy. Bardzo często musi pracować w niedziele i święta, ponieważ nieodzownym warunkiem terapii jest zachowanie jej ciągłości. Dłuższe przerwy mogą spowodować powrót przykurczy, niedowładów i zaników mięśni, czyli pogorszenie się stanu zdrowia.
Masażystę obowiązuje sterylne ubranie ochronne; przeważnie jest to biały fartuch.
Masażysta sportowy podczas meczów czy zawodów nosi ubranie reprezentacyjne, jest to przeważnie dres w barwach klubowych drużyny.
Wymagania psychologiczne
Masażysta w swojej pracy ma do czynienia z człowiekiem pacjentem w szpitalu, sportowcem czy klientem gabinetu kosmetycznego. Powinna więc go cechować łatwość nawiązywania kontaktów personalnych, umiejętność właściwego i taktownego postępowania z ludźmi i wzbudzania zaufania.
Mając do czynienia z człowiekiem chorym, często bardzo poszkodowanym, u którego choroba i cierpienie mogły spowodować zmiany w psychice, powinien być trochę psychologiem i umieć odpowiednio odbierać reakcje oraz emocje masowanego pacjenta. Ważna jest u niego zdolność empatii, czyli wczuwania się w sytuację i problemy innych ludzi.
Masażystę musi cechować duża cierpliwość, dokładność i wytrwałość, ponieważ efekty jego pracy mogą być odczuwalne dopiero po upływie dłuższego czasu.
W tej pracy nieodzowne są duże zdolności manualne, zręczność rąk i palców oraz sprawność zmysłu dotyku, umożliwiająca bezbłędnie wyczuć strukturę anatomiczną organu i zlokalizować miejsca patologicznych zmian.
Oprócz dużej wiedzy fachowej masażyście niezbędna jest wyobraźnia przestrzenna, tak by w trakcie zabiegu mógł wyobrazić sobie to, co ma pod palcami, i jaki jest wpływ jego manipulacji na poszczególne organy.
Praca masażysty należy do silnie obciążających fizycznie. Zatem kandydat do tego zawodu musi więc być wytrzymały na długotrwały wysiłek.
Osoba uprawiająca ten zawód powinna posiadać rzetelną, fachową wiedzę medyczną oraz umiejętność logicznego rozumowania i trafnego wyciągania wniosków, ze względu na indywidualizację przypadków.
Wymagania fizyczne i zdrowotne
Praca masażysty zaliczana jest do ciężkich prac fizycznych. Ale wbrew powszechnie panującemu przekonaniu, masażysta nie musi mieć atletycznej budowy ciała. Ważniejsza niż masywna konstrukcja fizyczna jest dobrze opanowana technika masażu. Zalecana jest dbałość o ogólną dobrą sprawność fizyczną, np. przez ćwiczenie w siłowni, stosowanie odpowiedniej diety oraz odżywek.
Ze względu na wysiłkowy charakter pracy szczególnie ważna jest sprawność układu mięśniowego, a z powodu pracy na stojąco układu kostno-stawowego.
Znacząca jest dobra kondycja ruchowa, precyzja ruchów, zręczność rąk i palców.
Ponadto masażysta musi spełniać wymogi zdrowotne, które obowiązują każdego pracownika zatrudnionego w służbie zdrowia, potwierdzone wynikami badania krwi, prześwietlenia klatki piersiowej, odczynu Wassermana. Nie może też mieć schorzeń jelitowych, tendencji do alergii i chorób skóry.
Niektóre szkoły kształcące w zakresie masażu leczniczego przyjmują kandydatów słabo widzących lub niewidomych, którzy poza tym są w pełni sprawni fizycznie. Mogą też być zatrudniane osoby niedosłyszące.
Warunki podjęcia pracy w zawodzie
Uprawnienia do wykonywania zawodu masażysty mają technicy fizykoterapii, po ukończeniu policealnego zawodowego studium medycznego. Masaż jest także wykładany we wszystkich akademiach wychowania fizycznego, na wydziałach i kierunkach rehabilitacji ruchowej.
Uprawnienie do wykonywania tego zawodu można zdobyć na kursach organizowanych przez zakłady doskonalenia zawodowego.
Należy zaznaczyć, że przy podejmowaniu pracy preferowane są osoby z wykształceniem wyższym lub policealnym, mniejsze szanse mają absolwenci kilkutygodniowych kursów. W zawodzie masażysty leczniczego zatrudniani są inwalidzi wzroku, po specjalnych studiach medycznych masażu leczniczego.
Masażyści znajdują zatrudnienie w państwowych i prywatnych instytucjach służby zdrowia (szpitale, kliniki, sanatoria, ośrodki zdrowia), w gabinetach odnowy biologicznej, w klubach sportowych, gabinetach kosmetycznych itp.
Nie bez znaczenia jest możliwość otworzenia prywatnego gabinetu masażu i prowadzenia działalności na własną rękę, zważywszy że zainteresowanie masażem i jego działaniem terapeutycznym znacznie rośnie.
Możliwości awansu w hierarchii zawodowej
W zawodzie masażysty istnieje możliwość awansu w przypadku podniesienia kwalifikacji. Na przykład technik fizykoterapeuta po ukończeniu studiów magisterskich może pełnić funkcję kierownika poradni fizykoterapeutycznej.
Stanowisko masażysty jest stanowiskiem samodzielnego specjalisty. Możliwość awansu istnieje w związku z podjęciem pracy w coraz bardziej prestiżowych instytucjach, np. awansem dla masażysty sportowego jest możliwość zatrudnienia się w pierwszoligowych klubach sportowych czy w reprezentacji kraju.
Możliwości podjęcia pracy przez dorosłych
Osoby starsze mogą podjąć pracę w zawodzie, jeśli posiadają wcześniej zdobyte doświadczenie i ich stan zdrowia jest bardzo dobry. Policealne studia medyczne, kształcące techników, stawiają ograniczenie wieku dla kandydatów do 35 roku życia. Po ukończeniu szkoły bardzo istotna jest kilkuletnia praktyka pod okiem doświadczonego masażysty.
Dużą szansę na zatrudnieniu mają byli sportowcy wyczynowi, którzy zakończyli już karierę sportową. Ze względu na ich doświadczenie, związane z uprawianą dziedziną sportu, kluby sportowe często proponują im pracę w charakterze masażystów, po odbyciu odpowiedniego przeszkolenia.
Polecana literatura
Zborowski A., Masaż klasyczny, Kraków 1994.
Magiera L., Kasperczyk T., Segmentarny masaż leczniczy, Kraków 1995.
Zborowski A., Masaż segmentarny, Kraków 1994.
Prochowicz Z., Podstawy masażu leczniczego, Warszawa, PZWL 1990.
Gaynar Winyard, Przewodnik zdrowia i urody, t. I i II.
Brinkow, Masaż sportowy, Warszawa 1994.
Źródło danych: Przewodnik Po Zawodach, wyd. II, MPiPS
marcel28ko