04_Wskazniki-Rozdzial II edyt.pdf

Rozdział II

Epidemiologia

2.1. Umieralność ogólna

Standaryzowany współczynnik umieralności ogólnej (względem wieku) dla danego kraju

jest to wartość, jaką przybrałby ogólny współczynnik zgonów, gdyby populacja tego kraju

charakteryzowała się taką samą strukturą wieku ludności, jak populacja 1 standardowa.

Zgony na 100 tys. ludności

1 300

Kraje:

1 100

Czechy

Francja

Niemcy

900

Polska

Węgry

700

Wlk. Brytania

500

Rys. 2.1.1. Standaryzowany współczynnik umieralności ogólnej w wybranych krajach Unii

Europejskiej w latach 1990–2003

Ź r ó d ł o: OECD Health Data, June 2005.

W latach 1990–2003 standaryzowany współczynnik umieralności ogólnej w analizowanych

krajach Unii Europejskiej wykazywał tendencję malejącą. Na tym tle kraje będące nowymi

członkami Unii Europejskiej wyróżniały się półtorakrotnie wyższym wskaźnikiem umieralności. W

Polsce największą wartość tego wskaźnika odnotowano w 1991 r. - wynosiła ona wówczas 1098,3 i

w kolejnych latach systematycznie zmniejszała się osiągając w 2002 r. wartość 840,0.

Niski poziom współczynnika umieralności odnotowano natomiast w krajach Europy

Zachodniej. We Francji wartość tego współczynnika kształtowała się na najniższym wśród

porównywanych krajów poziomie: od wartości 650,4 w 1990 r. do 568,9 zgonów na 100 tys.

ludności w 2001 r..

1 W tym przypadku standardowa populacja jest to populacja krajów należących do OECD.

Tabl. 2.1.1. Standaryzowany współczynnik umieralności ogólnej w wybranych krajach Unii

Europejskiej w latach 1990–2003

K r a j e

1990

1995

1996

1997

1998

1999

2000 2001 2002 2003

zgony na 100 tys. ludności

Czechy

1117,8 978,0 925,6 916,0 879,9 867,9 847,3 837,7 834,4 849,7

Francja

650,4 600,1 595,0 579,4 598,6 592,0 574,9 568,9

Niemcy

807,0 725,4 712,8 687,6 673,1 658,1 639,5 620,9

Polska

1067,5 1004,6 992,8

938,7 888,2 868,3 840,0

Węgry

1190,8 1137,8 1110,1 1074,6 1077,3 1079,9 1009,2 971,1 968,9 982,3

Wielka Brytania 786,0 738,5 720,3 705,5 698,4 694,6

649,6 644,7 .

Ź r ó d ł o: OECD Health Data, June 2005.

Uwagi metodologiczne

Standaryzacja współczynnika zakłada przyjęcie za podstawę porównań standardowej

struktury ludności w celu wyeliminowania wpływu rozkładu wieku na ocenę zmian w

poziomie umieralności. Za podstawę porównań jako standardową strukturę ludności przyjęto

strukturę populacji krajów należących do OECD z 1980 r.

Źródłem danych o zgonach w Polsce jest formularz Pu-M67 „Karta statystyczna do

karty zgonu”.

2.2. Przeciętne dalsze trwanie życia noworodka

Przeciętne dalsze trwanie życia noworodka jest to średnia liczba lat, jaką ma do

przeżycia noworodek, przy założeniu stałego poziomu umieralności z okresu, dla którego

opracowano tablice trwania życia.

Lata życia

Kraje:

Czechy

Francja

Niemcy

Polska

Węgry

Wlk. Brytania

Rys. 2.2.1. Przeciętne dalsze trwanie życia noworodka w wybranych krajach Unii Europejskiej

w latach 1990–2003

Ź r ó d ł o: Health For All Database, WHO 2005.

Liczba lat przeciętnego dalszego trwania życia noworodków w Europie generalnie

wydłuża się (wyjątek stanowią niektóre kraje Europy Wschodniej, np. Rosja i Ukraina).

Najwyższa wartość wskaźnika przeciętnego dalszego trwania życia przy urodzeniu, wśród

analizowanych krajów, wystąpiła we Francji – w 2001 r. - 79,4 lat. W Polsce natomiast, w

porównaniu z pozostałymi porównywanymi krajami, poziom analizowanego wskaźnika był

stosunkowo niski, choć notuje się stały jego wzrost na przestrzenia branych pod uwagę lat: z

71 lat w 1992 do 74,7 lat w 2003 r.

Najwyższy wzrost przeciętnego dalszego trwania życia noworodka odnotowano

w Czechach oraz w Polsce, gdzie średnie trwanie życia wydłużyło się odpowiednio o 3,9 i 3,7

lat.

Tabl. 2.2.1. Przeciętne dalsze trwanie życia noworodka w wybranych krajach Unii Europejskiej

w latach 1990–2003

K r a j e

1990 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003

przeciętna liczba lat

Czechy

71,5 73,3 74,0 74,1 74,8 74,9 75,2 75,4 75,5 75,4

Francja

77,6 78,7 78,9 79,2 78,9 79,0 79,4 79,4

Niemcy

75,5 76,8 77,1 77,5 77,8 78,1 78,4 78,8

Polska

71,0 72,0 72,4 72,8 73,1 73,2 74,0 74,4 74,7 74,7

Węgry

69,5 70,1 70,7 71,1 71,0 71,1 71,9 72,6 72,6 72,6

Wielka Brytania

75,9 76,8 77,1 77,3 77,4 77,5 78,1 78,4 78,5

Ź r ó d ł o: Health For All Database, WHO 2005.

Uwagi metodologiczne

Przeciętne dalsze trwanie życia oblicza się ze wzoru:

e =

gdzie:

e x – przeciętne dalsze trwanie życia osoby w wieku x ukończonych lat,

T x – łączna liczba lat, jaką mają do przeżycia osoby w wieku x ukończonych lat,

l x – liczba osób dożywających wieku x ukończonych lat.

Ź r ó d ł o: Augustyniak H., Statystyka opisowa z elementami demografii., Ars boni et aequi, Poznań

2003, s. 230.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: