Św. Bonawentura, O naśladowaniu Chrystusa.pdf

246

List o naiadow.aniu Chrystusa

List o nasiadorvaniu Chrl'stusa

TEKST

ktry umoIiwia czowiekowi szybkie otrzymanie g'ielkiej ask! (cf:

Syr 3, 20) i wzbogacenie si r''' miociChrystusorvej; bowiem o ile czo

wiek ponia siebie, o tyle wyrr1,sza go Bog (cfr Mt 23'12). Najdrcsz'r-

Uwierz mi, e gdyby czorviek b1' bardzo pilny w unianiu siebie sa.

mego, wicej aski otrzymaby r' jednym miesiqcu, ni kto inny w- ciq.

gu czterdziestu iat.

5. W ,,ywotach ojcorv'' 3 znajduje si tekst o tym, ze kto zamkni.

przez 'dugi czas w celi, prorr'adzil rt' tym'okresie najsuro\Ysz}. tl.:'i

1. Bracie, Augustyn modlc si do Pana Jezusa Chrystusa tak mwil:

,,Panie, wiem, e bardzo nie podoba Ci si niewdziczno. ktra jest

korzeniem wszelkiego duchou'ego za, wichrem wysuszaj4cym i wypala-

jqcym wsze]kie dobro, a zamykajc rdIo Boego Milosierdzia d1a czo-

wieka, powoduje rwnie wiele za, zabija ywe czyny i powoduje, e

nie osiqgaj one swojego celu'' 1. Poniewa wic niewdzicznos jest przy'-

czyn wszelkiego za, trzeba, aby czowiek dzikowa Bogu za dobro-

dziejstwa, ktre mu tsg wywiadczy.Im wiksze za s dobrodziejstwa,

tym wiksze powinno by dzikczynienie. Grzegotz mwi: ,.skoro po-

ycia. Wwczas ogarny go rvatplirvoci i prosi Boga, aby ukazai nrl

prawd odnonie nastpujqcego zagadnienia: Cz;l wicimodlq s! zz

drogie im osoby? A jee1i modl si, to w jaki sposb? Gdl'd}ugo pl..

si, a Pan nie u'1.ianimu tego. uniz1- salne8o sjebie i powiedzial: \\'i.

dz, ze zrobiem niewielkie postp)' rv subie Boej i dlatego Pan nit

ukaza mi prawdy w sprawie' o ktorej u'tpilenr. Pjd wic do rnojegc

rrspbrata i poprosz, aby pomg} mi rozrviqza ten niejasn}' d1a rnn!(

problem. Gdy chcia wyjze s.*'ojej celi, ukaza mu si Anio Pa sk-

i porviedzia do niego: Bracie. ir.ieciz. e cae trvoje ycie i rvsz1-stk;e

trr.oje lvyrzeczenia nie zasiu1.I1'na to, ab1'Pan wyjani ci trvo;e r'lai.

pLiwoci. Jednak to unienie, na ktre zdecydowae si i chciaJe prosit

s\\'ego brata, tak bardzo spodobao si Bogu i zasuy"'o na to, ze posa]

nrnie do ciebie. abym ci odporr.ieizia na twoje pytanie. Najp!en''. p1.-

tae, czy wici modi4 si za d'rogie im osoby? Najdrosz1', rr'ieciz, zt

sprarviedliwi modiq si za ch, ktrych kochali r'Panu i za t'1,ch.

wiksza si i]o i jakodarw, wzrasta take ilo i jako porvodw

do '"l'dzicznoci'' 2. Aby za czowiek pozna', jak bardzo jest zobowi-

zany do wyraania wdzicznociwobec Boga, trzeba, aby rozwaa, jak

wielliie dobrodziejstwa on mu wywiadczy.

2. Zobacz wic, jak wie]kie dobrodziejstwa wywiadcz;,. ci Bg. Roz-

waaj sposb, rv jaki ci strt'orzy, odkupi i por'oa. Zobacz lr'ic ;ia.;-

pierw, skd ci por'oa. Polr.oa ci borviem ze wiata przepenionego

ndzq, penego zasadzek szatat'rskich. eb-v- wprorr'adzi dusz na wiecz-

ne potpienie. Nastpnie zobacz, do czego ci powoa. Z pewnocia

powoa ci, aby Go wielbi i kocha. Jest to najwikszym darem, po-

nier'va stanowi to obowizek aniow. Anioowie bowiem w niebie nie

czyni4 nic innego, jak tylko wielbiq Boga. Zastanawia.i si wic, w jaki

sposb powiniene y ty, ktry zostae powoany do spenienia obo-

wiqzku aniorv. Bg powolal ci z ndzy wiata, ',ustanos'il'' (J 15,16)

ktnrzy ich prosz, aby zachorvali si od za i urt'o1niii si od pokus ''via-

ta' a j'eli s4 w bdzie. aby si popralt'ili i szybciei ziednocz1.li si

z nimi' Nastpnie pytae: Jeeli si rnodi4, to r''l jaki sposb? }.irr.:

cl wic, e ich pragnienia s ich modlitrv. Czegokoiwiek zaoi.agna.

otrzymuj bez zwoki. Przeciez ich mod]itl'a jest przecistawianien BoEl

l,'''czeniejszych cierpiet'r ciaa a]bo dobrych czynw' dokonanyc!.r :e

wzgledu na Chrystusa. Nie mod]a si bowiem o nic innego, ja.< iyl}:o

o to. co Bg postan.olt.i u'ykona; 1y przeciwn}'m razie modli-Iib1. si

na przno a.

6. Take pewien Brat Mnie.isz1'. ktry odznacza si naboelisi'ven

do naszej Pairi. prosi J4. ab5' ukazaa mu drog, po i<trej idc. mgl.

b;; bar'dziej podoba si Jej S1'norvi. Pani pcu'iedziaa mu: ,.Speiniaj

nalnizsze posugi w domu i uniaj Sarne-qo siebie''.

]l^l-.L'.i^

i ,,poprowadzi'' (Ps 106,7) ci ,,prostq drog'' (tame), bezpiecznie wio-

<i4c4 do ycia wiecznego. Jesi to najwiksza aska, ktrej udzieli nam

Bg ze wzgidu na ogrom srvojej dobroci.

3. Gd;l za ci, ktrzy zostali powoani przez Niego cio osiqgnicia

zyeia wieeznego, pytaj Go: Panie, Ty nas stworzye i porr'oale do

osignicia z5'cia wiecznego! Co wic mamy czyni, aby je osi4gn?_

^on odpowiada: ,,I ja wam przekazuj krlestwo, jak mnie przekaza

\ za Mu krlestwo? Rozlvam1.. jakq drog on przeszed. A gd"v dokad.

I nie rozwaymy ycie Chrysfusa, ktry ,,jest zwierciadem bez skazy''

/ (Mdr 7,26), stwierdzimy, ze; po pieru'sze. przeszed on drog gbokiej

a pokory, po drugie -

] skonaej mioci. po czwarte - drog niezmiernej cierpIiivoci, po pi-

drog skrainego ubstwa, po trzecje - droge do-

r vuuu,llg. 5*y .opytano De\\-neqo w.itego ojca, co to jest pokora.

ten odporviedzia, ze jest ona li.ie]kim dobrem i darenr Boga 5. Poq'ie-

dzia rrvniez. ze cz'owiek moze zdobywa cnot pokory r,l ien sposb:

pou'inien podejmol'a prac fi4.czn4' a samego siebie u'"vaa za g|ze:z.

nita. abl' sta si wszystkim poddany i nie zr'r'raca urvagi na cudze

grzech5'. ]ecz zanvsze patrz.u*l na srr'oje i biaga Boga, aby mu je prze-

baczy,,.

Zapyiano rwnie pewnego w-ieiego ojca, na czym poiega duchorvi-

postp ku Bogu. Ten odpou'iedzial: duchorvy postp ku Bogr: pole3a

na unieniu sametro siebie 6.

/ te - drog przedziwnego posuszenst'*'a.

\ r drog trzeba i nam i, jeli chcemy i za Chrysfusern i zna-

| lec Go. Tak borviem mwi Jan: ,,Kto mwi, e w Nim pozostaje, po-,

\ v'inien sanr tak postpowa, jak on postpowa'' (1 J 2,6). Trzeba wic,

\' ab-y osobicie szed t4 drogq, ktra przeszed Chrystus.

- 4. Mwi wic najpierrv, e Chrysius przeszedl drog gbokiej po-

(cfr J 13,4 nn). Je1i wic sam Syn Boy, Kri Aniow uniy siebie

az.do wzgardzonej' posugi * 1Y*: e pochyli si do ng swoich ucz-

niw, rozwaaj, jak- bardzo potrzeba nam si unia. NiJ jest borviem

rzecz wielkq uniza si przed wyszym Iub rwnym, lecz najwikszym

Cfr S. Bonaventuta, IV Sent., d.45, a. 3, q' l sq.

5 De vjtis Patrum, V, 15, n. 82; PL ?3, 967.

6 Dz. cyt., n. 77.

r Soliloq. enimae ad Deum, c. 18 (inter opera S. Augus,tini; pL 40, gT9).

2 S. Gregorius, In Evang., I, homil 9, n. 1; pL 76, ilo6.

dobrem i wielkq zasug jest uni. si przed niszym. Taki jest spcsb

{ mj ojciec'' (Lk 22.29). Rozrvamy wic' w jaki sposb ojciec przeka-

^1., -^.

ko.ry, poniewa tak bardzo uniy siebie, e umy nogi srvoim uczniom

3 V, 15; PL 73, 966.

208

List o naladowaniu Chrystusa

List o nala<iorr'aniu Chrystusa

209

szy od narodzenia z Dziewicy a do szubienicy \<rzyz4 a znajdziesz

przede wszystkim tyiko najwiksze ubstwo 7' Im kto jest uboszy, m

.vy^zony. Kto wic chce by rvyrt'yszony, niech stara si by szczerze

i doskonale posuszny.

13. Czytamy rv ,.fywotach ojcow'', ze pewien wityojciec powie-

dzia.. iil, ten, kto zawsze ze \'zgldu na Boga byby posuszny a do

gie-bi dusz.v-, miaby wiksz zasug ni pustelnik, ktry yby sanrotn1.

na pustkowiu' Nlawia rwnie, e opowiada mu pewien wity Ojciec,

iz widzia' w niebie cztery rvie]kie chry: pierwszy z nich stanowili ci'

kiotzy ze rvzgldu na Boga wvtrrvale znosili cierpienia, drugi -

bardziej jest podobny do Syna Boego i bardziej Mu biiski'

8. Pytano Franciszka, co najpewniej prowadzi czowieka do dosko.

naoci. on odpowiedzia., .e ubstwo 8.

9. Po trzecie, Pan nasz Jezus Chrystus by uosobieniem doskonalej

mioci. Bowiem ta milo.ktr4 nas ukocha, sprowadzila Go z nieba

na ziemi; miobya pov'rozem, ktry trzyma. go prz1rvi4zanego do

kolumn;"., kiedy by okrutnie biczowany. Przeciez ukocha nas baidziej

ni samego siebie, poniewa zectrcial umrze' abymy m5 yli; zechcia

by sprzedany' aby nas odkupi z mocy szatana; za n2q odda swojq

ktrzy dawaji przytuek ubogirn" trzeci _ ci, ktrzy yii w samotnoci,

a czwarty - ci, ktrzy ze wzgidu na Boga y|i w posuszeristwie. I wi.

ci,

dzja., ze ci. ktorzy yli w posusze sbwie, mieli jedn4 zotq koron wie.

cej ni inni. Por'iedziano mu rrvnie, e dlatego dostpiii wikszej

chway, poniewa to, co robili wykonywali z posuszeristwa; za wszyscy

inni. zachowali co z wasnej v'oL. 11' ofiara posusze siwa jest rviksza

oci rvszystkich innych ofiar, ponierr.a jei darem ofiarowanvm iesi rva-

sna wo]a 12. Dlatego wic, najcirosz1', jeeii pragniesz robi v,'ielkie po.

stpy duchowe i podoba si Bogu. staraj si by naprawd posusznym

w tym, co ci rozkazujq.

14, Staraj si take o to, b1' by przyjacielem modlitwy. Mociiitwa

bowiem sprawi, e bdziesz pokorny, cierpliwy i posuszny. Modlitwa

sprar'i, e bdziesz posiada rvszystkie dobra. Modlitwa, mlvi. sprarvi,

e bdziesz posiada Boga w tym 'ciu i l' yciu wiecznym. Franciszek

borviem mawia, e wydawao mu si rzecz niemoiiw4, by kto mg

c'ni postpy w subieBoej, jeeli nie byby przyjacielem modlitrt.-rr 13'

]5. Najdroszy! Jezeli chcesz dobrze si modii, trzeba ab1' zacho.

rva milczenie; a jeeli chcesz zacho.,v;l.rva milczenie, trzeba. aby trw-a

w samotnoci. W ,,Zywotach ojcorr.'' czytamy o pewnym wit;.m ojcu,

}rtry bdqc w obliczu mierci, zosta poproszony przez mnichl.t', ab1'

poda im jakq zbawienn4 wskazrvk. Powiedzia on im wtedy: ,.Bi'a-

cia, urvaam, e nie ma niczego iepszego nad milczenie,'ra.

Najdroszy! Staraj si usilnie lr' czasie przeznaczonym na zajcia

pracowa ile tylko moesz i to w mi.]czeniu. Zapo zakonczenit, pi.ac)-.

nachmiast szukaj samotnoci. Strzez si jednak, aby w samoinoci

nie pozostawal bez zajcia' poniex'a bezczynno w samotnoci jest bar-

dzo niebezpieczna.

Kto zapyta pewnego witego ojca, w jaki sposb moe poooba

si Bogu i ludziom. Swity ojciec odporviedzia mu: Mw mao. a ciuo

pracuj.

W ,,fywotach ojcrv'' czytamv. e .,opat Arseniusz, gdy jeszcze mie-

szka w paacu, prosi Pana, morviac: Panie, prowad mnie do zbarvienia.

I ussza gos: Arseniuszu, unilaj ludzi, a bedziesz zbawiony. Rr''rrie

on' gdy juz rozpoezq iycie mnisze znowu prosi Pana' powtarzajac te

same sor,,'a: Panie, prorvad mnie do zbav;ienia. I znowu usysza gos:

Arseniuszu, unikaj' milcz i trrvaj rr' spokoju. Sq to bowiem podsta*5 y-

cia bez grzechw i zasady osiqgnicia zbaw.ienia'5.

16. We wspomnianych ,,yrvotach witychojcw'' czytamy rwnie

to ,,opat Makary mawia do sr.oich braci: Bracia! Po Mszach odprawio.

nych w kocieIe,uciekajcie! Wtedy zapyta. go jeden zbtaci: ojcze, gdziez

t! Dz. cyt., V, 14, n. 19; PL ?3, 952.

tz Cfr S. Gregorius, Moral. XXXV, c. 14, n. 28; PL ?6, ?65.

It S. Bonaventura, dz. cyt., c. 10, n. 1.

1{ V, 15, n. 9; PL 73, 954.

15 III, n. 190; v, 2, n. 3 i 15, n. 10; PL 73, 801, 858, 955.

1{ _ B-. Bonawentura

jest tym, po czym poznaje si. czy kto jei

prawdziwym uczniem Chrvstusa. Tak bowiem powiedziai: ,,Po tym po-

znaj r,vszyscy, ze jestecie moimi uczniami' jeli bdziecie mie milo

wzajemn4'' (J 13'35). Miosprawia. e czowiek jest s1-nem i uczniem

Chrystusa.

10. Zapytano pewnego witego ojca, co jest przyczynq tego, ze nie

osi4gamy doskonaoci tak, jak nasi dawni ojcowie, chocia pracujemy

dziet'r i noc 9. on odpowiedzia, e daw.rri ojcowie diatego osiqgali wielk4

dcskonao. poniel';a mieli t zaIet, e jeden bardiej troszczy si

o dobro drugiego, anieli o swoje $lasne. My zaduo pracujemy, ale

nie osiqgamy doskonaoci. ponier,vaz kady z nas szuka rylko rvasnego

dobra i poytku, a nie pozytku i dobra swego biiniego' Jeeli wic

pragniesz osiqgnq i zdob5'c wielk4 doskonao w krtkrm czasie, sta-

raj si rve wszystkinr, rv czym t1'iko moesz' suys\Yoim braciom

i bardziej ttoszcz si o dobro i poytek cudzy, anieli t.asny.

1l. Po czwarte. Pan nasz Jezus Chrvstus wykaza jak najwiksz

cierpliwo' Zbadaj, jak rvieie i jak niesprawied]iwie cierpia, a nigdzie

nie znajdziesz, e si skar1', lecz shvierdzisz, ze wszdze prowadzono

Go, jak niervinnego baranka, ktry ,,gdy Mu zlotzeczono, nie zlorzeczyl'.

gdy cierpia, nie grozil'' (1 P 2,23), ale jak najcichszy baranek godzil

si na to, ze postpowali -*,obec Niego tak, jak chcieli (cfr iz 53,7).

Cierpliwobor'iem niwecz.\' wszystkie uasadzki nieprzyjaciela.

- Cz;'tamy, e kto raz s}.sza rozmawiajce ze sob4'demony i pyta

jeden drugiego, w jaki sposob odnosil zwycistwo nad zakonnikami. Ten

drugi odpowiedzia: Ja nie mogq ich zwyciy ponierva' gdy kusz

iclr do zoci i ktni. i'tedy jeden w)'znaje win przed drugim, a ten

unicestwia r,vszystko sn'oj cierpJ.irvoci 10. Najdroszy|. l2.v(l52, kiedy

brlziesz przez kogo ganiony, miej na swoich ustach ie s}owa: To jesi

moja r'ina, innym razem chc lepiej post4pi.

!2' Po piqte, Pan nasz Jezus Chrystus wykaza przedziwne posu.

|z9lsl.w9 i dlatego ,,sta si posuszrry a do mierci'i (F1p 2,8), nie do

jakieikolwiek mierci' lrecz iz do ''mierci krzy,olvej,, (tamze).. Ta za

bya' okrutniejsza, bardziej wzgardzona i ponizajca niz jatatoiwiek in.

na mier. Dlatego wic. e by bardzo posuszny, zosia bardzo \^'y.

Resul'rectionts, n. 1; PL 183, 117 i 289..

o S. Bonaventura, Legenda maior s. Francisci, c. ?, n. 1.

e De vitis Patrum, III, n. 181; PL 73, ?99.

ro Dz. cyt., n. 18; PL ?3,748.

7. Po drugie, ycie Pana naszego Jezusa Chrystusa byo skrajnie

ubogie. Diatego Bernard mwi: ,,Zbadaj cae ycie Zbaw-iciela, poczw-

dusz i swoje ciao- Mio

_ 7 S. Bernardus, Serm. 1 in Vigilia Nativit. Domini, n. S; Serm. B in tempore

210

List o na]adowaniu chrystusa

do swojej celi, zamyka drzwi i pozostawa samotny trwajqc na modli-

twie" 16.

Najdroszy! Nie w4tpi, e jeizeli to zachowasz, w krtkim czasie doj-

dziesz do wielkiej doskonaoci. Te sowa niech zast4pi4 ci mnie. Czytaj

je czsto, a kiedy ezytasz, pamitaj, :,e ja z tobq rozmawiam i mwi ci

te sowa. Kadego wieczoru, kiedy masz zamiar uda si na spoczynek,

badaj siebie samego' czy zye

tego dnia tak, jak ci napisaem, fegnaj

w Panu i mdl si za mnie do Boga.

sPIs lBEcI

rG Dz. cyt., V, 4, n. 2?; PL 73, 868.

Wprowaalzenie

Tekst

205

206

dalej' mamy ucieka z tego pustkowia? .W.wczas opat poloy palec na

swoich ustach, mwi4c: To jest to, co nazywam ucieczkq. I tak wchodzi

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: