1
Podstawy zarządzania-praca zaliczeniowa
[Wpisz tutaj streszczenie dokumentu. Streszczenie jest zazwyczaj krótkim podsumowaniem treści dokumentu. Wpisz tutaj streszczenie dokumentu. Streszczenie jest zazwyczaj krótkim podsumowaniem treści dokumentu.]
Podstawowe pojęcia
Organizacja -grupa ludzi, którzy współpracują ze sobą w sposób uporządkowany i skoordynowany, aby osiągnąć pewien zestaw celów.
Cykl organizacyjny-najbardziej znany cykl Le Chatelier’a to trzy fazy:
1) Przygotowawcza (preparacja) - określenie celu ,zbadanie zasobów i warunki które należy zastosować aby osiągnąć cel. Określenie planu, przygotowanie zasobów i warunków niezbędnych do ich zastosowania. 2) Realizacji - stałe i systematyczne działanie wg planu.
3) Kontroli -kontrolujemy efekt i sposób realizacji, czy działanie zgodne z przyjętym planem, każde działanie powinno być zorganizowane.
Zasady sprawnego działania:
Wg. Fayola
1)Podział pracy-wysoki stopień specjalizacji powinien przynieść wzrost efektywności specjalizacji. Podlega mu zarówno praca techniczna jak i kierownicza.2)Autorytet- do wykonania obowiązków kierowniczych niezbędny jest autorytet - formalny do wydawania poleceń, osobisty wynikający z wiedzy i doświadczenia.3)Dyscyplina- członkowie organizacji musza szanować reguły rządzące organizacją.4)Jedność rozkazodawstwa- każdy pracownik powinien otrzymywać polecenia tylko od jednego przełożonego.5)Jedność kierownictwa-podobne czynności w organizacji powinny być zgrupowane i podległe tylko jednemu kierownikowi.6)Podporządkowanie interesu osobistego interesowi ogółu-interesy jednostek nie powinny być przedkładane ponad cele całej organizacji.7)Wynagrodzenie-powinno być sprawiedliwe.
8)Centralizacja-władza i autorytet powinny być możliwie silne, skoncentrowane na wyższych szczeblach organizacji.9)Hierarchia- linia władzy powinna przebiegać z góry na dół organizacji i należy jej zawsze przestrzegać.10)Ład- zasoby ludzkie i rzeczowe powinny być koordynowane tak ,aby znalazły się na właściwym miejscu we właściwym czasie.11)Sprawiedliwość- menadżerowie powinni być uprzejmi i sprawiedliwi w stosunkach z podwładnymi.12)Stabilizacja personelu- należy unikać dużej ilości pracowników.13)Inicjatywa- podwładni powinni mieć swobodne inicjatywy.14)Harmonia- praca zespołowa ,duch zespołu ,poczucie jedności i przynależności do jednej grupy powinny być popierane i podtrzymywane.
Zarządzanie i kierowanie
Zarządzanie-zestaw działań obejmujący planowanie i podejmowanie decyzji, organizowanie, przewodzenie, tj. kierowanie ludźmi, i kontrolowanie, skierowanych na zasoby organizacji (ludzkie, finansowe, rzeczowe i informacyjne) i wykonywanych z zamiarem osiągnięcia celów organizacji w sposób sprawny i skuteczny.
Szczeble zarządzania- menadżerów można sklasyfikować w zależności od szczebla organizacji:
-najwyższego
-średniego
-pierwszej liniiWedług dziedziny (obszarów) zarządzania- menadżerów można podzielić na:
-menadżerów marketingu
-menadżerów finansów
-menadżerów eksploatacji (operacji)
-menadżerów zasobów ludzkich
-menadżerów administracyjnych
i innychRola ministrów
Minister jest naczelnym organem administracji państwowej. Kieruje wyodrębnionym działem lub działami administracji rządowej (dawniej mówiono o tzw. resorcie) lub jest tzw. ministrem bez teki. Wykonuje swoje zadania przy pomocy sekretarzy stanu i podsekretarzy stanu (zwyczajowo nazywanych wiceministrami) oraz specjalnego urzędu: ministerstwa. Wchodzi też w skład Rady Ministrów.
Funkcje organizacyjne naczelnego kierownika-kierownicze role organizacyjne podzielić można na trzy grupy:
1)Interpersonalną- dotyczy zadań, jakie powinny być wypełnione w zakresie relacji międzyludzkich w zarządzanej grupie. Kierownik powinien reprezentować ją na zewnątrz (wobec innych jednostek organizacyjnych i poza organizacją), być promotorem zaangażowania i wydajności oraz łączyć i koordynować pracę wszystkich jednostek i podzespołów.
2)Decyzyjną – kierownik wyznacza kierunki zmian, wywołuje i reguluje działanie jednostek i podzespołów, decyduje o alokacji materialnych (np. środkach pracy) i niematerialnych (np. obsadzie stanowisk) zasobów organizacji; zarządza intra-grupowymi czy organizacyjnymi konfliktami i innymi zakłóceniami.
3)Informacyjną - ze względu na dwie pierwsze grupy ról (tj. interpersonalną i decyzyjną) kierownik stanowi szczególne ogniwo gromadzenia, przetwarzania, interpretowania i upowszechniania informacji; powinien on bacznie obserwować organizację, otoczenie i swój zespół, przekazywać odpowiednim osobom i organizacjom wewnątrz i na zewnątrz organizacji i zespołu odpowiednie informacje.
Kierowanie –wyższe i szersze znaczenie, jedna z funkcji zarządzania odpowiadająca motywacji, aby ludzie działali odpowiednio. Proces który ma na celu wykorzystanie zasobów tak aby osiągnąć zamierzony cel, podobnie jak zarządzanie.
Stereotyp menadżera tradycyjny i współczesny.
Tradycyjny model zakłada ,że ważnym elementem pracy menadżera jest zapewnienie, by pracownicy wykonywali swoje nużące, powtarzalne zadania możliwie sprawnie. Kierownicy ustalali sposób wykonywania zadań i stosowali system zachęt płacowych do motywowania pracowników. Zgodnie z tym poglądem przyjmuje się, że pracownicy są z natury leniwi i że kierownicy rozumieją lepiej ich zadania od nich samych. Pracowników można motywować jedynie wynagrodzeniem pieniężnym.
Współczesny menedżer powinien wspierać swój personel, walczyć o pomysły. Menedżer przekonuje i lobbuje, innymi słowy podpisuje się pod wszystkimi pomysłami, które rodzą się w jego grupie. Dobry menedżer umie słuchać. Umie wyczuć intencje klienta, pracownika, przełożonego. Co więcej wie, jak zareagować na sugerowane rozwiązania czy problemy.
Etapy rozwoju nauki zarządzania
Podejście klasyczne- składa się z dwóch gałęzi : zarządzanie i zarządzania administracyjnego (klasycznej teorii organizacji) .Składa się z dwóch wyodrębnionych gałęzi:
-naukowego zarządzania - podejście do zarządzania zajmujące się poprawą wyników osiąganych przez poszczególnych robotników-zarządzania administracyjnego(klasycznej teorii organizacji) - podejście do zarządzania zajmujące się poprawą wyników osiąganych przez poszczególnych robotników ,koncentrujące się na zarządzaniu cała organizacją
Podejście socjologiczne-szkoła behawioralna (zachowań międzyludzkich) - indywidualne postawy i zachowania jednostek i grup w organizacji.
Szkoła empiryczna (neoklasyczna)-nauka organizacji stanowi dyscyplinę wysoce sformalizowaną. Tendencja do wzrastającej hermetyczności nauki organizacji potęguje się w miarę aksjomatyzacji i kwantyfikacji tej nauki. Zjawisko to stanowi główną przyczynę rozbratu, jaki obserwuje się w dziedzinie organizacji między teorią i praktyką. Zmniejszenie tego rozbratu oraz dystansu miedzy kierownikiem przedsiębiorstw i specjalistami w zakresie organizacji jest głównym celem szkoły neoklasycznej. Starają się oni na podstawie badań praktyki zarządzania sformułować uogólnione założenia i reguły, które mogłyby być bezpośrednio wykorzystane w zarządzaniu
Podejście systemowe - zakłada się w nim, że efektywność organizacji mierzy się:- zdolnością organizacji do pozyskiwania środków z otoczenia,- stopniem ich wykorzystania,- zdolnością do pokonywania niepewności płynącej z otoczenia,- możliwością kształtowania warunków, w jakich funkcjonuje w otoczeniu.Podejście to wygenerowało wiele propozycji oceny efektywności działania systemu organizacyjnego. Zawierają one wiele wymiarów efektywności. Każdym z tych wymiarów nich opisany jest kryteriami, w odniesieniu do każdego kryterium można posłużyć się różnymi miernikami czy wskaźnikami. Zbiory mierników mają charakter otwarty.
Cybernetyczne podejście zarządzania
Cybernetyka – nauka o systemach sterowania oraz związanym z tym przetwarzaniu i przekazywaniu informacji (komunikacja). Cybernetyka ekonomiczna jest nauką stosującą metody matematyczne oraz narzędzia i technologie informatyczne do badania i sprawnego (optymalnego) zarządzania organizacjami w skali mikro (małe i średnie przedsiębiorstwa produkcyjne, transportowe, handlowe, banki, giełdy, firmy ubezpieczeniowe itd.) oraz makro (gospodarka narodowa, korporacje ponadnarodowe, koncerny międzynarodowe i światowe itd.).
System organizacji kierownictwa
Role systemu organizacji kierownictwa
-tworzenie warunków pracy zespołowej
-podnoszenie kwalifikacji pracowników
-tworzenie klimatu organizacji
-wspomaganie utrzymania równowagi w organizacji
-zapewnianie równych szans
-uwzględnianie i tolerancja różnic
Typy struktur kierownictwa
1)Ze względu na spiętrzenie i rozpiętość rozróżnia się dwa typu struktury organizacyjnej:
-struktury płaskie-struktury smukłe
2)Ze względu na rodzaj więzi:
-więź służbowa-więź funkcjonalna -więź techniczna-więź informacyjną3)Ze względu na układ więzi organizacyjnych:-liniową(służbową) -funkcjonalną-sztabową-techniczną
Struktury kombinowane
-prosta kombinowana (ilościowe)
-złożona kombinowana (nowa jakość)
Struktura kierownictwa a rozpiętość kierowania-typy struktur organizacyjnych wyróżnione wg kryterium rozpiętości kierowania:
-zasięg kierowania - liczba wszystkich pracowników podległych bezpośrednio i pośrednio jednemu kierownikowi.
-rozpiętość kierowania - liczba wszystkich pracowników bezpośrednio podległych kierownikowi danego szczebla.
Struktury płaskie i smukłe -porównanie struktur smukłych i płaskich:
-w strukturze płaskiej, z powodu mniejszej liczby szczebli, przepływ informacji jest szybszy i sprawniejszy
-koszty administracyjne struktur płaskich są, niższe aniżeli w strukturach smukłych,
-duża liczba podwładnych nie sprzyja w strukturach płaskich częstym kontaktom między przełożonymi i podwładnymi, co wymaga bardziej samodzielnej pracy podwładnych, a więc zatrudnienia ludzi o wyższych kwalifikacjach,
-ze względu na możliwości poświęcania przez przełożonego w strukturach smukłych większej uwagi podwładnym, istnieje niebezpieczeństwo nadmiernego ingerowania w kompetencje podwładnych
-struktury płaskie nie wymagają takiego zakresu działań koordynacyjnych, jak struktury smukłe
-wrażliwość struktur płaskich na uszkodzenie poszczególnych elementów jest mniejsza niż struktur smukłych,
-częstotliwość reorganizacji jest tym większa im więcej szczebli ma struktura.
Formalna i nieformalna struktura kierowania
Formalna (liniowa lub funkcjonalna)oparta na:
-aktach prawnych powszechnie obowiązujące
-aktach wewnętrznych
Nieformalna - wynikająca z innych systemów norm niż system prawny np:
-reguły moralne, obyczajowe, zwyczajowe
Zespoły i struktury zadaniowe
Struktury zadaniowe tworzone są przez konkretne zespoły zadaniowe (problemowe lub projektowe), powoływane są do realizacji określonych zadań wielowymiarowych.Strukturę stosowana ze względu na zmienność warunków otoczenia, a przez to celów i zadań przedsiębiorstwa.Są szczególnie przydatne do:
-instytucji naukowo-badawczych, biur projektowych itp.-wdrażania nowatorskich przedsięwzięć-instytucji specjalistycznych;-przedsiębiorstw produkcyjnych.Zarządzanie w tym systemie opiera się na powoływaniu do rozwiązywania krótkotrwałych zadań jednorazowych. Projekt powierza się jednemu specjaliście, który staje się jego kierownikiem. Kierownik kompletuje sobie zespół współpracowników.
Role i zadania kierownika - menadżera
Pojęcie pracy kierowniczej – głównymi zadaniami kierownika są:
-planowanie - (60% czasu na tą czynność) celów, zasobów, działań, wyników-organizowanie - procesów, struktur, zespołów, stanowisk pracy, współpracy-kierowanie ludźmi - przewodzenie, motywowanie, komunikowanie...
magara2