0PRZEDSZKOLE MIEJSKIE NR 4W ŁODZI
ZAJĘCIA WARSZTATOWE"DRAMA W EDUKACJI PRZEDSZKOLNEJ"
mgr Jolanta Grabarczyk
ŁÓDŹ - 2004
Klasyfikacja dramy według Gavina Boltona- przykłady zabaw.
Proste doświadczenia- doświadczenia rozwijające wrażliwości.
I. Słuchanie. (leżymy wygodnie na kocu)
§ Posłuchaj dźwięków dochodzących z zewnątrz budynku.
§ Posłuchaj dźwięków dochodzących z zewnątrz sali (korytarz, sale sąsiednie).
§ Posłuchaj dźwięków dochodzących z sali.
§ Wsłuchaj się w swoje oddychanie. Uwaga: nie oddychaj w jakiś szczególny sposób. Po prostu uświadom sobie swoje własne, normalne oddychanie. Nie jest ono przedmiotem dyskusji!
Dalsze ćwiczenia:
§ Spróbuj zidentyfikować każdy pojedynczy dźwięk, gdy go sobie uświadomisz, zlokalizuj go.
§ Zatrzymaj uwagę na jednym pojedynczym, wyizolowanym dźwięku, wyłączając wszystkie inne
§ Zidentyfikuj pojedynczy dźwięk i wyobraź sobie osoby z nim związane.
Z wywoływaniem dodatkowych dźwięków
Nauczycielka wywołuje dźwięki:
§ Stukając w różnego rodzaju powierzchnie.
§ Włączając i wyłączając kontakt.
§ Przesuwając krzesła, itp. ... i prosi dzieci o zidentyfikowanie ich.
Słuchanie w parach, trójkach.
§ Podziel grupę na pary. Jedna osoba wywołuje ciąg prostych odgłosów, podczas gdy druga słucha z zamkniętymi oczami. Słuchający powtarza dźwięki. Następnie zmiana.
Uwaga: po przećwiczeniu w grupach dwuosobowych można tworzyć większe grupy. Mówiący nie krzyczy i nie dotyka partnera!
II. Patrzenie. (siedzimy wygodnie)
§ Rozejrzyj się po sali. Ile tu jest kolorów?
§ Popatrz na powierzchnię blisko siebie (fragment podłogi, dywanu, oparcie krzesła... ile tu jest kolorów, rysujących się na nich linii, znaków, wzorów).
§ Popatrz na linie swojej dłoni.
§ Zabawa w parach: jedna osoba wykonuje zestaw ruchów, a druga przygląda się i powtarza. W następnym etapie używamy innych części ciała.
§ Zabawa w grupach: jedna ustawia się na wzór posągu lub fotografii, a druga obserwuje wszystkie szczegóły. Następnie ustawia się w ten sam pociąg lub fotografię.
III. Dotyk. (oczy zamknięte, leżymy wygodnie).
§ Uświadom sobie na czym spoczywa twoja dłoń (wyczuj to, co jest szorstkie, delikatne, ciepłe, miękkie, twarde ...).
§ Znajdź powierzchnię, której odczucie jest inne od tej pierwszej.
§ Praca w parach: jedna z osób ma zamknięte oczy, a druga prowadzi ją do różnych przedmiotów- przez dotyk rozpoznaje co to jest.
§ W parach zamykamy oczy i badamy fakturę ubrania. Na hasło oddalamy się, następnie poszukujemy pary.
IV. Smak i węch.
§ Doszukaj się smaku w każdym kęsie spożywanego posiłku.
§ Uświadom sobie, jakie otaczają cię zapachy podczas spaceru.
§ Wyobraź sobie zapach przyjemny i przykry.
V. Łączenie zmysłów.
§ Postukaj lub potrzyj palcami o jakąś powierzchnię, słuchając jednocześnie odgłosu, jaki przy tym powstaje i uświadamiając sobie odczuwaną fakturę.
Wprawki dramatyczne
Pobudzenie wyobraźni poprzez skomasowanie pojedynczych wrażeń zmysłowych.
1. Ćwiczenia intonacyjne.
§ Zabawa "Daję ci to pióro". Podawanie wymyślonego przedmiotu w różny sposób.
§ Zabawa polegająca na powiedzeniu tekstu w różny sposób: normalnie, szeptem, w myślach. (2 x )
"Siała baba mak, nie wiedziała jak
A dziad wiedział, nie powiedział
A to było tak... ".
"Siedzi myszka obok ścierki,
bo ją bardzo bolą nerki".
§ "Gazetowe plotki"- tytuł wiersza, nagłówek z gazety czytamy w różny sposób:
- tonem bardzo tajemniczym
- z całym przekonaniem
- agresywnie
- z ubolewaniem
2. Ćwiczenia ruchowe.
§ Zabawa "Zwierciadło".
§ "Niewidomy prowadzony dotykiem".
3. Ćwiczenia mimiczne.
§ Zabawa "Trzy krzesła"- każde z krzeseł jest nazwane uczuciem: złość, radość, smutek.. Zadaniem uczestniczek jest wyrażenie tych uczuć za pomocą mimiki, zmiany nastroju.
§ "Szklanka parzy!"- siadamy w kole, muzyka, podajemy szklankę jakby:
- parzyła
- łaskotała
- gryzła
- ziębiła
- jest zdziwiona
- zachwyca cię
- oglądasz, bo Cię zainteresowała
Wizualizacja, relaks.
Ćwiczenia dramowe
I. Dokończ opowiadanie.
II. Zmień zakończenie opowiadania.
III. Analiza utworu.
IV. Praca w parach
V. Scenki i sytuacje improwizowane
VI. Inscenizacje improwizowane.
Gry
I. Gry z wyobrażonymi przedmiotami.
II. Gry w wyobrażonych sytuacjach.
III. Gry w wyobrażonej przestrzeni.
IV. Powstawanie z niczego.
V. Gry matematyczne, na przykład zabawa "Rozmowa liczb".
Ad. I Gra z wyobrażonymi przedmiotami.
Ćwiczenia z wyobrażoną piłką- każde dziecko ma piłkę- całkowicie wyobrażoną- wielkości mniej więcej piłki tenisowej. Wynajdujemy wszystko, co można z taką piłką zrobić w miejscu, w którym siedzimy lub stoimy: szybkie i powolne odbijanie jej, wyrzucanie na różną wysokość, chwytanie jej, odbijanie od ściany i łapanie jej, obracanie w dłoniach, itp. Powtórzmy to samo, ale tym razem z dużą i raczej ciężką piłką, dużą i bardzo lekką (plażową, z balonem), na dużej przestrzeni, szybko i wolno. Spróbuj niektóre
ćwiczenia w parach, ze zmianą par.
Ad. II Gry w wyobrażonych sytuacjach
Wizualizacje przy muzyce.
Ad. III Gry w wyobrażonej przestrzeni.
I. Zasugeruj dzieciom, że każde z nich znajduje się w odwróconym do góry dnem szklanym słoju, który otaczają ze wszystkich stron tka ściśle, że przy najmniejszym poruszeniu ciała będzie dotykać szklanych ścian. Niech dziecko zamknie oczy i poprzez wykonywanie delikatnych ruchów wyczuje ten słój. Następnie naciskając nieco silniej w dowolnym miejscu, może odpychać ścianki słoja coraz dalej i dalej, wciąż naciskając w górę i wokół siebie. W końcu dziecko odepchnie słój tak daleko, że trzeba będzie wykonać kilka kroków, aby napotkać jego ściany i podskakiwać, aby odepchnąć jego dno.
§ Początek zabawy jw. lecz tym razem dziecko nagłym silnym uderzeniem tłucze otaczający go słój, po to tylko, by stwierdzić, że na zewnątrz jest następny słój. Każdy słój jest większy od poprzedniego.
§ Podobna sytuacja jw. ale zamiast twardego szkła dziecko otaczają lekkie zasłony, które łatwo można odsunąć rękoma. Należy jednak odsuwać zasłony warstwami, a każda z nich znajduje się nieco dalej od poprzedniej.
Ad. IV Stawanie się z niczego- gra w wyobrażonej sytuacji, przestrzeni.
§ Poleć dzieciom, aby skurczyli się najbardziej, jak tylko potrafią. Będą stawali się zaborczym chwastem, który gdy już w pełni wyrośnie zaczyna tłumić i niszczyć całą roślinność wokół siebie.(muzyka wykorzystana do zabawy pobudza takie doświadczenia).
§ Pozycja wyjściowa taka sama, tym razem dziecko jest mikroskopijnym ptaszkiem w jajku. Stopniowo ptaszek rośnie, rośnie aż nie może zmieścić się w skorupce i rozbija ją. Wówczas odkrywa, że ma skrzydła i stopniowo bardzo powoli zaczyna latać. W końcu jest w stanie pofrunąć wszędzie.(wykorzystajmy muzykę, która będzie stopniowo nasilać się, aż do wyciszenia).
§ Poleć dzieciom, aby skurczyli się. Następnie poczynając od jednego palca będą stawali się ogniem. Od rozprostowania jednego palca, poprzez pozostałe palce, ramiona, całe ciało, nogi, palce u stóp- cali staną się ogniem. Cała przestrzeń wokół dzieci to mnóstwo łatwopalnego materiału, który ogień ma zamiar pochłonąć. Wykorzystajmy koniecznie głośny dźwięk, który będzie stopniowo zamierał, aż do zupełnej ciszy.
Inne formy artystyczne:
I. Układanie opowiadań.
II. Tworzenie melodii do tekstów.
III. Tworzenie tekstów do melodii.
IV. Ilustrowanie tekstów wytworami plastycznymi.
V. Malowanie obrazów słowami.
VI. Swobodny tekst.
Drama w praktyce.
Wskazówki do pracy.
1. Najważniejszy jest dobór tematu do dramy. Sprawy, którymi mają zajmować się dzieci powinny albo być im bliskie, albo też dawać szansę aktywnego zbadania jakiegoś ciekawego obszaru czy rozwiązania trudnego, lecz ekscytującego problemu.
2. Natychmiastowe pobudzenie zainteresowania dzieci to kolejny warunek udanej dramy.
3. Dzieci nie lubią zbyt długiej przemowy. Należy więc wprowadzić w temat krótko i konkretnie- i natychmiast przechodzić do działania.
4. Przy wprowadzaniu tematu, i w trakcie jego rozwijania, należy używać języka zrozumiałego dla dzieci.
5. Niezwykle ważny jest takt pedagogiczny i życzliwość. Należy zatem wystrzegać się wa...
krispol80