Metrologia(1)(3).pdf

(970 KB) Pobierz
ZAKŁAD KONSTRUKCJI i DYNAMIKI MASZYN
INSTYTUT TECHNIKI UKW
Przedmiot: METROLOGIA TECHNICZNA
Definicje
Definicje
Pomiary d
Pomiary d ł ugo
ugo ś ci
ci
Rachunek b
w pomiarowych
Tolerancje i pasowania wymiar
Rachunek b łę
łędó w pomiarowych
Tolerancje i pasowania wymiaró w liniowych
w liniowych
Sprawdziany
Sprawdziany
Analiza wymiarowa
Analiza wymiarowa
W bibliotece UKW s
W bibliotece UKW są dost
dostę pne liczne pozycje
pne liczne pozycje
do przedmiotu metrologia:
Metrologia w budowie maszyn : zadania z rozwią zaniami.
zaniami.
Metrologia w budowie maszyn : zadania z rozwi
Autor: Stanis
Autor: Stanis ł ł aw Adamczak, W
aw Adamczak, W ł ł odzimierz Makie
odzimierz Makie ł ł a. Data
a. Data
wydania : 2007.
Metrologia techniczna z podstawami tolerowania wielko
wydania : 2007.
Metrologia techniczna z podstawami tolerowania wielkoś ci
ci
geometrycznych dla mechanik
geometrycznych dla mechanikó w / S
w / S ł ł awomir Bia
awomir Bia ł ł as. Data
as. Data
wydania : 2006.
Metrologia techniczna : przewodnik do wyk
wydania : 2006.
Metrologia techniczna : przewodnik do wyk ł ł ad
adó w,
w, ć wicze
wiczeń i
i
laboratori
laboratorió w / Piotr Paczy
w / Piotr Paczyń ski. Data wydania : 2003.
ski. Data wydania : 2003.
Wsp
czesna metrologia : zagadnienia wybrane / Jerzy
Barzykowski
Wspó ł ł czesna metrologia : zagadnienia wybrane / Jerzy
Barzykowski [et al.]. : Data wydania :
[et al.]. : Data wydania : cop
cop . 2004.
. 2004.
Metrologia techniczna w przemyś le drzewnym / Micha
le drzewnym / Micha ł ł
Metrologia techniczna w przemy
Doma
Domań ski, Jan
. Data wydania : 2005.
Elementy metrologii wielko
ski, Jan Osipiuk
Osipiuk . Data wydania : 2005.
Elementy metrologii wielkoś ci geometrycznych. Przyk
ci geometrycznych. Przyk ł ł ady i
ady i
zadania. Tadeusz Sa
Sa ł ł aci
aciń ski
ski . Data wydania: 2006
. Data wydania: 2006
zadania. Tadeusz
1
1007463445.051.png 1007463445.062.png 1007463445.073.png 1007463445.084.png 1007463445.001.png 1007463445.002.png 1007463445.003.png 1007463445.004.png 1007463445.005.png 1007463445.006.png 1007463445.007.png 1007463445.008.png 1007463445.009.png 1007463445.010.png 1007463445.011.png 1007463445.012.png 1007463445.013.png 1007463445.014.png 1007463445.015.png
http:// www.it.ukw.edu.pl
www.it.ukw.edu.pl/
http://
Metrologia – definicja i geneza:
definicja i geneza:
Metrologia
nauka o pomiarach (metron – miara, logos – słowo, nauka)
Metrologia jest to nauka
zajmująca się sposobami
dokonywania pomiarów oraz
zasadami interpretacji
uzyskanych wyników. Zajmuje
się równieŜ narzędziami
słuŜącymi do pomiaru czyli
narzędziami pomiarowymi.
Staroegipska waga dźwigniowa
z ok. 5000 r. p. Chr.
2
1007463445.016.png 1007463445.017.png 1007463445.018.png 1007463445.019.png 1007463445.020.png 1007463445.021.png 1007463445.022.png 1007463445.023.png 1007463445.024.png 1007463445.025.png 1007463445.026.png 1007463445.027.png 1007463445.028.png 1007463445.029.png 1007463445.030.png 1007463445.031.png 1007463445.032.png
Pomiar
Pomiar – definicja:
definicja:
Pomiar według współczesnej fizyki proces oddziaływania przyrządu
pomiarowego z badanym obiektem, zachodzący w czasie i przestrzeni,
którego wynikiem jest uzyskanie informacji o własnościach obiektu.
Pomiar to zespół czynności wykonywanych w celu ustalenia miary
Określonej wielkości fizycznej lub umownej, jako iloczynu jednostki
miary oraz liczby określającej wartość liczbową tej wielkości, inaczej
mówiąc porównywanie wartości danej wielkości z jednostką miary
tej wielkości.
Źródło
zjawiska
Przyrząd
pomiarowy
Obserwator
Wzorzec
Metoda pomiaru – definicja
definicja
Metoda pomiaru
Sposób przeprowadzenia pomiaru nazywa się metodą
pomiaru.
Jeśli wynik pomiaru wartości wielkości otrzymano metodą
bezpośredniego porównania z inną wartością tej wielkości
obranej za jednostkę, to mówi się o metodzie bezpośredniej
pomiaru.
Często stosuje się pomiar pośredni, polegający na
zmierzeniu wielkości fizycznych nie będących głównym celem
pomiaru wynik otrzymuje się w wyniku obliczeń w oparciu o
wzory (temperatura).
Pomiary wykonuje się za pomocą aparatury pomiarowej, do
której zalicza się mierniki, wzorce oraz urządzenia pomocnicze
(np. układy zasilania).
3
1007463445.033.png 1007463445.034.png 1007463445.035.png 1007463445.036.png 1007463445.037.png 1007463445.038.png 1007463445.039.png 1007463445.040.png 1007463445.041.png 1007463445.042.png 1007463445.043.png 1007463445.044.png 1007463445.045.png 1007463445.046.png 1007463445.047.png 1007463445.048.png 1007463445.049.png 1007463445.050.png 1007463445.052.png 1007463445.053.png 1007463445.054.png 1007463445.055.png 1007463445.056.png 1007463445.057.png
Narz
Narzę dzia pomiarowe
dzia pomiarowe – definicja
definicja
NARZĘDZIA POMIAROWE, środki techniczne przeznaczone
do wykonywania pomiarów, obejmujące wzorce miar,
przyrządy pomiarowe, przetworniki pomiarowe,
układy pomiarowe, systemy pomiarowe;
rozróŜnia się: n.p. uŜytkowe — przeznaczone do pomiarów
uŜytkowych (lecz nie do sprawdzania innych narzędzi),
np. waga handlowa, licznik energii elektrycznej; n.p. kontrolne
— przeznaczone do sprawdzania innych
n.p., podlegające kontroli organów państwowej słuŜby
metrologii prawnej (w Polsce — Głównemu Urzędowi Miar
lub podległym mu placówkom); kontrola n.p. obejmuje:
badanie typu, legalizację narzędzi pomiarowych oraz nadzór metrologiczny
(m.in. kontrola napraw i właściwego uŜytkowania).
Narz
Narzę dzia pomiarowe
dzia pomiarowe – BADANIE TYPU
BADANIE TYPU
LEGALIZACJA
Z dniem 1 stycznia 2003 r. obowiązuje ustawa "Prawo o
miarach" z dnia 11 maja 2001 r
LEGALIZACJA NARZĘDZIA POMIAROWEGO, czynności
wykonywane przez organ państw. słuŜby metrologii prawnej lub
przez inny organ do tego upowaŜniony, polegające na
stwierdzeniu i zaświadczeniu, Ŝe narzędzie pomiarowe
całkowicie spełnia wymagania przepisów legalizacyjnych;
obejmuje sprawdzenie i ocechowanie narzędzia pomiarowego
lub wydanie świadectwa legalizacyjnego; w Polsce
legalizacje narzędzi pomiarowych przeprowadza Główny Urząd
Miar (GUM) lub podległe mu placówki, a takŜe instytucje
upowaŜnione przez GUM.
4
1007463445.058.png 1007463445.059.png 1007463445.060.png 1007463445.061.png 1007463445.063.png 1007463445.064.png 1007463445.065.png 1007463445.066.png 1007463445.067.png 1007463445.068.png 1007463445.069.png 1007463445.070.png 1007463445.071.png 1007463445.072.png 1007463445.074.png 1007463445.075.png 1007463445.076.png
Wzorce
Wzorce definicja
definicja
Wzorce są to narzędzia pomiarowe odtwarzające jednostki
miary lub ich wielokrotności. Od wzorców wymaga się
niezmienności w czasie, duŜej dokładności, łatwego
odtwarzania i stosowania.
Wzorce charakteryzują się następującymi parametrami:
• nominalna miara wzorca,
• niedokładność miary wzorca,
• okres zachowania niedokładności miary wzorca,
• warunki, w których miara i dokładność są zachowane.
Średniowieczna rycina ilustrująca definicję średniej stopy,
autorstwa Jacoba Kobela z 1575 r. Według niej naleŜało
wyznaczyć średnią z pomiaru stóp "...16 męŜczyzn małych
i duŜych, wybranych przypadkowo w kolejności
wychodzenia z kościoła po mszy niedzielnej".
Wzorce d ł ł ugo
ugoś ci
ci
Wzorce d
5
1007463445.077.png 1007463445.078.png 1007463445.079.png 1007463445.080.png 1007463445.081.png 1007463445.082.png 1007463445.083.png 1007463445.085.png 1007463445.086.png 1007463445.087.png 1007463445.088.png 1007463445.089.png 1007463445.090.png 1007463445.091.png 1007463445.092.png 1007463445.093.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin