JÓZEF AUGUSTYN SJ(2).docx

JÓZEF AUGUSTYN SJ

Daj mi pić

Rozważania rekolekcyjne oparte na drugim tygodniu Ćwiczeń duchownych św. Ignacego Loyoli

IGNACJAŃSKA METODA KONTEMPLACJI EWANGELICZNEJ

I. ISTOTA I CEL KONTEMPLACJI
Czym jest kontemplacja ewangeliczna?; Cel kontemplacji ewangelicznej; Kontemplacja domaga się trudu; Bezpośrednie przygotowanie do kontemplacji

II. METODA KONTEMPLACJI EWANGELICZNEJ
Trzy akty strzeliste; Metoda medytacji a metoda kontemplacji ewangelicznej; Potrójna rozmowa; Postawa ciała w kontemplacji; Refleksja po kontemplacji; Powtórzenia kontemplacji

 
WPROWADZENIA DO KONTEMPLACJI EWANGELICZNYCH

III. MODLITWA OFIAROWANIA SIEBIE JEZUSOWI
Więcej kochać; Modlitwa ofiarowania

IV. RABBI, GDZIE MIESZKASZ?
Spotkanie w milczeniu; Czego szukacie?; Rabbi, gdzie mieszkasz?; Chodźcie, a zobaczycie!; Chcę i pragnę naśladować Jezusa

V. WCIELENIE
Zagrożony rodzaj ludzki; Dokonajmy odkupienia; Zwiastowanie; Oto ja służebnica Pańska!

VI. NARODZENIE JEZUSA
Panowanie na tronie Dawida; Niebezpieczna podróż; Narodzenie w stajni; Pokłon pasterzy

VII. DWUNASTOLETNI JEZUS
Dom modlitwy; Przysłuchiwał się i zadawał im pytania; Być w tym, co należy do Ojca; Oni jednak nie zrozumieli

VIII. ŻYCIE UKRYTE
Trzydzieści lat w ukryciu; Ubóstwo Nazaretu; Praca Jezusa w Nazarecie; Bezinteresowność w oddaniu się Ojcu; Samotność Jezusa

IX. DWA SZTANDARY
Walka Jezusa z szatanem; Sztandar szatana; Sztandar Chrystusa

X. TRZY PARY LUDZI
Przypowieść o trzech parach ludzi; Postawa pierwszej pary ludzi; Postawa drugiej pary ludzi; Postawa trzeciej pary ludzi

XI. CHRZEST JEZUSA
Jezus przyjął chrzest; Bóg w Trójcy Świętej; Jedność pomiędzy modlitwą, działaniem Ducha Świętego i wypełnianiem misji

XII. BŁOGOSŁAWIENI JESTEŚCIE — BIADA WAM
Kim jest bogacz, a kim ubogi?; Błogosławieni ubodzy — biada bogaczom; Ubóstwo Jezusa; Misterium Paschalne

XIII. ODWAGI, JA JESTEM!
Z inicjatywy Jezusa; Zaangażowanie uczniów; Wyszedł na górę, aby się modlić; Odwagi, Ja jestem!

XIV. WIERZĘ, ZARADŹ MEMU NIEDOWIARSTWU!
O plemię niewierne, dopóki mam być z wami?; Wszystko możliwe jest dla tego, kto wierzy; Zaradź memu niedowiarstwu

XV. BURZA NA JEZIORZE
Jezus wszedł do łodzi; Burza na jeziorze; Sen Jezusa w łodzi; Moje doświadczenie obecności Jezusa;  Cud uzdrowienia serca; Kimże On jest?

XVI. WOLNOŚĆ JEZUSA
Dążenie do wolności; Jezus Chrystus źródłem wolności; Wolność Jezusa wobec życia doczesnego; Wolność Jezusa wobec posiadania materialnego; Wolność Jezusa wobec potrzeb ciała; Wolność Jezusa wobec ludzkiej miłości

XVII. DAJ MI PIĆ
Miłość wyłączna; Nasza słabość w relacji z Jezusem; Żywa woda; Miłość darem z siebie; Zawołaj swego męża

XVIII. POŻEGNANIE W BETANII
Bóg kocha tych, którzy dają z radością; Rozdrażnienie Judasza; Od czasu do czasu służyć Bogu z przyjemnością

XIX. PRZEMIENIENIE NA GÓRZE
Przemienienie na górze zapowiedzią tajemnic paschalnych; Przez krzyż do chwały; Misterium tremendum et fascinosum; To jest mój Syn umiłowany; Nie nazywam was sługami; Aby radość wasza była pełna

 
ROZWAŻANIA REKOLEKCYJNE

XX. ŚWIADOMOŚĆ WŁASNYCH UCZUĆ
Trzecie pomieszczenie; Zdławiony świat emocji; Rezygnacja z kreowania rzeczywistości emocjonalnej; Pokonać opór; Uzdrowienie uczuć; Miłość i karcenie; Na miłość się nie zasługuje; Odzyskiwanie zdławionych emocji

XXI. DAR WOLI BOŻEJ
Jezus szuka woli swojego Ojca; Woli Bożej trzeba szukać; Posłuszeństwo i zaangażowanie; Dwa niebezpieczeństwa w szukaniu woli Bożej; Działanie Boga w człowieku

XXII. ROZEZNAWANIE DUCHOWE SZUKANIEM WOLI BOŻEJ
Znaki rozeznawania woli Bożej; Natchnienia wewnętrzne; Jak postępować w chwilach wątpliwości?; Człowiek znakiem woli Bożej; Poznanie świata a znaki woli Bożej

XXIII. ROZEZNAWANIE WAŻNYCH DECYZJI ŻYCIOWYCH
Zweryfikować ludzki wymiar; Zweryfikować wymiar duchowy; Przyjęcie pomocy Kościoła; Metoda rozeznawania duchowego; Zaangażowanie i czas

XXIV. DROGA ŻYCIA MAŁŻEŃSKIEGO
Miłość aż do śmierci; Małżeństwo drogą do Boga; Płodność apostolskim wymiarem małżeństwa

XXV. POWOŁANIE DO CELIBATU
Bezżenni dla Królestwa niebieskiego; Samotność w celibacie; Potrzeba rozwoju w celibacie; Pomoce w zachowaniu celibatu

XXVI. EWANGELICZNE UBÓSTWO
Wezwanie do ewangelicznego ubóstwa; Sens ewangelicznego ubóstwa dzisiaj; Ubogacenie się przez ubóstwo; Sposoby praktykowania ewangelicznego ubóstwa

JAK MOŻNA WYKORZYSTAĆ PROPONOWANE ROZWAŻANIA?
Dla odprawienia drugiego tygodnia Ćwiczeń; Dla odprawienia drugiego tygodnia w życiu codziennym; Jako wprowadzenie do przedłużonej modlitwy indywidualnej

I. ISTOTA I CEL KONTEMPLACJI 1

W drugim tygodniu Ćwiczeń duchownych św. Ignacy wprowadza nas w nowy sposób modlitwy: w tak zwaną kontemplację ewangeliczną. Jej właśnie poświęcimy nasze obecne rozważania.

1. Czym jest kontemplacja ewangeliczna?

Kontemplacja jest przede wszystkim szukaniem serdecznego, intymnego spotkania z Osobą Jezusa. Miejsce spotkania tworzy ewangeliczny opis życia Jezusa w czterech Ewangeliach. Właśnie dlatego mówimy o kontemplacji ewangelicznej.

Ewangelie opowiadają nam o całym życiu Jezusa: o Jego Wcieleniu, o życiu ukrytym, o życiu publicznym, o Jego nauce oraz o Jego śmierci i Zmartwychwstaniu.

Ziemskie życie Jezusa, Jego człowieczeństwo jest znakiem, jest sakramentem, który umożliwia nam poznanie Tajemnicy samego Boga. Kto Mnie zobaczył, zobaczył także i Ojca — powie Jezus (J 14, 9).

Patrząc na człowieczeństwo Jezusa oczami ciała, możemy widzieć Jego Bóstwo oczami duszy. Całe życie Jezusa, każde Jego słowo i każdy Jego gest opowiada nam Dobrą Nowinę. Istotną treść tej Dobrej Nowiny stanowi nieskończona miłość Boga do nas.

Jezus objawia nam tajemnicę miłości Boga nie tylko wtedy, gdy mówi o niej wprost. Objawia nam ją także wówczas, kiedy przebywa z ludźmi, uzdrawia, pracuje; Jezus objawia nam miłość Boga wtedy, gdy odpoczywa, modli się, spożywa posiłki. Najwyraźniej przemawia do nas jednak wówczas, kiedy dla nas cierpi, umiera i zmartwychwstaje.

Pełnia Bóstwa obecna w życiu Jezusa uświęca każde Jego słowo, każdy czyn, każdy gest. Cała ludzka rzeczywistość doznała w Jezusie uświęcenia. I dlatego wszystko, co opisują Ewangelie stanowi dla nas pouczenie o tym, kim my jesteśmy, kim mamy się stawać i jak mamy żyć. Dzięki Ewangelii odkrywamy cel i sens naszego życia, odkrywamy naszą ludzką tożsamość.

2. Cel kontemplacji ewangelicznej

Jako główny cel kontemplacji Ignacy przedstawia dogłębne poznanie Pana, który dla mnie stał się człowiekiem, abym Go więcej kochał i więcej szedł w Jego ślady (ĆD, 104) 2.

Poznać Pana Jezusa, to poznać Syna Bożego, który stał się człowiekiem — z miłości do człowieka. Poznanie Pana Jezusa ma prowadzić do miłowania Go. Poznana miłość zaprasza nas do udzielenia odpowiedzi miłością na miłość.

Miłowanie zaś Pana Jezusa ma prowadzić do naśladowania Go w całym Jego życiu. Dzięki poznaniu, miłowaniu i naśladowaniu Chrystusa stajemy się podobni do Niego; stajemy się obrazem Syna Bożego (Rz 8, 29). Odzyskujemy w ten sposób pierwotne podobieństwo, które zaszczepił w nas Pan Bóg w ogrodzie Eden w chwili stworzenia.

W poznawaniu, miłowaniu i naśladowaniu Jezusa nie chodzi jednak o zewnętrzne upodobnienie się do Niego. Nie chodzi o jakieś widoczne dla oka efekty ludzkiej przemiany. Chodzi raczej o przebóstwienie całego naszego życia. Przebóstwienie życia rozpoczyna się od przebóstwienia serca. Dzięki przebóstwionemu sercu zaczynamy tak jak Jezus przeżywać, tak jak On myśleć, tak jak On decydować i tak jak On działać.

Kształtowanie siebie na wzór Jezusa Chrystusa jest jednak nie tylko owocem silnej ludzkiej woli, ale jest również owocem wpatrywania się w Jezusa, słuchania Go, wiernego towarzyszenia Mu. Wytrwała kontemplacja ewangeliczna powoli, ale dogłębnie i skutecznie przenika całego człowieka. Kontemplacja dając nam poznanie Jezusa, rozbudza w nas pragnienie Jego miłości. Płonące zaś miłością serce człowieka popycha go do całkowitego oddania się kochanej osobie i postępowania według jej pragnień. Tak więc przemiana zewnętrzna człowieka rodzi się jako owoc przemienionego serca i umysłu, kształtowanego na wzór serca Jezusa.

3. Kontemplacja domaga się trudu

Jezus nie wprowadza swoich uczniów w złudzenia, obiecując im łatwe życie. Z naciskiem podkreślał, że kto chce iść za Nim, winien się zaprzeć samego siebie, wziąć swój krzyż i iść w Jego ślady (por. Mt 16, 24). Przebóstwianie serca ludzkiego oznacza bolesne umieranie starego człowieka w nas.

Historia uczniów Jezusa — opisana w Ewangeliach — pokazuje nam, jak wielkie opory towarzyszyły przemianie ich serc. Ale Jezus był bardzo cierpliwy i wyrozumiały dla nich. Dopiero wierne kontemplowanie wszystkich słów, gestów i czynów Jezusa pozwala nam doświadczyć ewangelicznego paradoksu, że jarzmo umierania starego człowieka jest słodkie, lekkie i daje głęboki pokój serca.

4. Bezpośrednie przygotowanie do kontemplacji

Bezpośrednio przed kontemplacją lub też w dniu poprzedzającym ją możemy poświęcić kilkanaście minut na przygotowanie modlitwy. W czasie przygotowania wybrany fragment z Ewangelii możemy przeczytać kilka razy różnymi metodami, podobnie jak to czyniliśmy w przygotowaniu do medytacji w pierwszym tygodniu Ćwiczeń duchownych. Oto proponowane metody czytania.

Pierwsza metoda. Wybrany tekst czytamy w sposób ciągły, zdanie po zdaniu. Warto w ten sposób przeczytać tekst dwa, trzy, a nawet więcej razy. W tym sposobie czytania chodzi o to, aby dobrze poznać tekst: jego treść, jego zawartość historyczną, jego przesłanie duchowe.

Druga metoda czytania. Za drugim razem czytamy tekst wolniej, zatrzymując się krótko po każdym zdaniu. W drugim sposobie czytania nie chodzi nam o poznawanie, ale raczej o smakowanie tego, co wcześniej poznaliśmy. Koncentrujemy się przede wszystkim na duchowym, nadprzyrodzonym wymiarze perykopy ewangelicznej.

Wreszcie trzecie metoda czytania. W tej metodzie zatrzymujemy się w dowolnym miejscu dowolną ilość czasu. Trwamy w wybranym zdaniu, słowie, myśli tyle czasu, ile potrzebujemy. Próbujemy uchwycić to, co nas najbardziej uderza, co przyciąga naszą uwagę. W tym sposobie czytania szukamy tych miejsc w naszym życiu, do których Słowo Boże pragnie wyraźniej i głębiej przemówić. Pomocą w kontemplacji może być zanotowanie pewnych myśli, odczuć, natchnień, które zrodzą się w czasie przygotowania.

Kontemplacja wymaga wyciszenia wewnętrznego. Stąd też św. Ignacy radzi nam przed modlitwą uspokoić swego ducha siedząc lub chodząc, jak uznam za lepsze i rozważać, dokąd się udaję i po co (ĆD, 239). Zachęca nas także, aby odłączyć się od wszelkiej troski doczesnej. Bardzo pomaga w dobrym przeżyciu rekolekcji, aby na początku powierzyć wszystkie sprawy Bogu i wejść w nie lekkim sercem.

Podstawowe jednak przygotowanie do kontemplacji winno polegać na rozbudzeniu w nas ducha otwartości i hojności wobec Jezusa. Dzięki takiej postawie serca możemy Chrystusowi złożyć w ofierze całą naszą wolność, aby On sam posługiwał się nią wedle najświętszej woli swojej (ĆD, 106).

1 Rozważania nr I, II, IV–XIII, XIX — por. J. Augustyn, Rabbi, gdzie mieszkasz?, Wydawnictwo M, Kraków 1993. Rozważanie nr III — por. J. Augustyn, Jak dokonywać wyborów, Wydawnictwo M, Kraków 1995. Rozważania nr XX–XXIII — J. Augustyn, Jak szukać i znajdować wolę Bożą, Wydawnictwo M, Kraków 1993. Rozważania nr XXIV–XXV — por. J. Augustyn, Integracja seksualna, Wydawnictwo M, Kraków 1994. Rozważanie nr XXVI — por. J. Augustyn, Ubóstwo ewangeliczne, Wydawnictwo WAM, Kraków 1992.
2 Św. Ignacy Loyola, Ćwiczenia duchowne (=ĆD), WAM, Kraków 1991.

II. METODA KONTEMPLACJI EWANGELICZNEJ

Spróbujmy krótko opisać metodę kontemplacji ewangelicznej. Kontemplację ewangeliczną, podobnie zresztą jak medytację, rozpoczynamy od trzech krótkich aktów strzelistych, które nazywamy przygotowaniami.

1. Trzy akty strzeliste

...