{1}{100}www.napiprojekt.pl - nowa jako�� napis�w.|Napisy zosta�y specjalnie dopasowane do Twojej wersji filmu. {39}{146}Na pocz�tku by�a ciemno��|i nagle... BANG! {150}{285}Ten wybuch da� niesko�czon�|przestrze�, czas i materi�. {289}{340}Teraz patrzymy dalej,|ni� mo�emy sobie wyobrazi�, {344}{386}poza granice naszej egzystencji {390}{505}w miejsce, kt�re nazywamy:|Wszech�wiatem. {523}{624}To tygiel tworzenia i niszczenia. {628}{661}Nazwa "Droga Mleczna"|brzmi jak co� {665}{695}co dodaje otuchy i ciep�a. {699}{758}Ale Droga Mleczna to potw�r. {762}{884}To tylko jedna z tysi�ca milion�w galaktyk|a my jeste�my na jej granicy. {888}{947}Dopiero niedawno dowiedzieli�my si�,|�e istniej� dwie ma�e galaktyki {951}{1011}koliduj�ce z Drog� Mleczn� w tej chwili. {1015}{1120}Jest to gobelin jasnych s�o�c|i o�lepiaj�cego py�u. {1124}{1169}Zadziwiaj�ce jest to, �e do�� ma�a ilo�� �wiat�a {1173}{1258}dociera do nas z naszej|do�� jasnej Drogi Mlecznej. {1262}{1354}Jest ekstremalnym miejscem,|gdzie gwiazdy mog� spokojnie w�drowa� {1358}{1463}albo zosta� wyrzucone z pr�dko�ci�|p�ltora miliona kilometr�w na godzin�. {1467}{1563}Naukowcy przenikn�li przez serce galaktyki, {1567}{1694}�eby znale�� przez ni� drog�. {1802}{1896}{C:$0000FF}..:: WSZECH�WIAT - Sezon 2x04 ::..|DROGA MLECZNA {1900}{1947}{C:$00FFFF}T�umaczenie: SLAVOO|Korekta: WISHMASTER {1951}{2058}Ma 100.000 lat �wietlnych szeroko�ci. {2063}{2186}Jest bilion razy ci�sza ni� S�o�ce. {2198}{2311}Narodzi�a si� 13 miliard�w lat temu {2323}{2423}i jest jeszcze w budowie. {2459}{2564}To nasza galaktyka|Droga Mleczna. {2581}{2651}Droga Mleczna jest ekstremalnie aktywna. {2655}{2695}Jest jak projekt budowlany, {2699}{2775}wszystko tam dzieje si� nieustannie. {2779}{2855}S� stare gwiazdy, kt�re umieraj�, rozpadaj� si� {2859}{3019}a ich szcz�tki s� wykorzystywane|do budowy nowych gwiazd. {3027}{3069}W �rodku tego placu budowy,|znajduje si� {3073}{3184}nasz ma�y Uk�ad S�oneczny i par� innych rzeczy. {3188}{3237}Przypuszczam, �e najlepszym sposobem|my�lenia o Drodze Mlecznej {3241}{3273}jest my�lenie o niej, jak o rodzinie gwiazd. {3277}{3349}S� to gwiazdy, z kt�rymi podr�ujemy|po ca�ym Wszech�wiecie {3353}{3467}w grupie, wszystkie orbituj�|dooko�a wsp�lnego �rodka. {3471}{3533}Wewn�trz nich s� wyd�u�one ramiona spiralne {3537}{3626}gdzie zaszyfrowanie s� informacje|o naszym powstaniu {3630}{3717}i jak to wszystko si� sko�czy. {3771}{3860}W jasn� letni� noc, gwiazdy Drogi Mlecznej {3864}{3956}rozwijaj� si� jak b�yszcz�ca|chor�giew na ca�ym niebie. {3960}{4028}Staro�ytni Egipcjanie widzieli t� rzek� gwiazd {4032}{4087}jako drog� do innego �ycia, {4091}{4163}ale Grecy jako pierwsi nadali jej imi�. {4167}{4247}Droga mleczna pochodzi od s�owa "galacos", {4251}{4328}kt�re w j�zyku greckim oznacza "mleko". {4332}{4417}Kiedy� my�leli�my,|�e jeste�my w centrum Wszech�wiata, {4421}{4577}teraz wiemy, �e nie jeste�my nawet|w centrum naszej galaktyki. {4581}{4609}Kiedy patrzymy w kierunku nocnego nieba {4613}{4689}i widzimy te mleczne pasmo gwiazd,|kt�re nazywamy Drog� Mleczn� {4693}{4777}to co widzimy, to spiralne rami� galaktyki, {4781}{4835}kt�re jest bli�ej centrum ni� my. {4839}{4903}W rzeczywisto�ci st�d,|nie mo�emy zobaczy� centrum galaktyki, {4907}{4982}ale mo�emy zobaczy�|jedno z jej ramion spiralnych, {4986}{5131}kt�re jest kilka tysi�cy lat �wietlnych|bli�ej �rodka ni� my. {5135}{5230}Kiedy patrzymy na Drog� Mleczn�|z pozycji naszej Ziemi, {5234}{5295}to jak patrzenie na kraw�d� monety. {5299}{5419}Nie mamy dobrego postrzegania|rzeczywistego wygl�du galaktyki. {5423}{5493}Jednak, je�li patrzyliby�my na ni� z g�ry na d�, {5497}{5528}jest dyskiem, przypominaj�cym {5532}{5593}frisbee od g�ry. {5597}{5666}Dopiero wtedy wida� j� w ca�ej swej okaza�o�ci. {5670}{5723}Chocia� jest bardzo cienka,|nie mo�emy zobaczy� jej grubo�ci, {5727}{5827}ale ca�� struktur�. {5831}{5946}Mo�na por�wna� Drog� Mleczn� do miasta. {5950}{6017}Jest centrum {6021}{6082}z wielkimi budowlami {6086}{6155}i wiele ruchu w tym miejscu. {6159}{6251}I tak te� si� dzieje w naszej galaktyce. {6255}{6319}Kiedy pojedziemy na przedmie�cia, {6323}{6379}to tam �ycie jest bardziej spokojne i zrelaksowane. {6383}{6473}Jest to bardziej odpowiednie miejsce|do za�o�enia rodziny. {6477}{6539}To w�a�nie tu, gdzie mieszkamy. {6543}{6645}Nasz Uk�ad S�oneczny jest mi�dzy|ramionami spiralnymi Drogi Mlecznej {6649}{6742}26.000 lat �wietlnych|od burzliwego centrum. {6746}{6794}Nasza galaktyka jest tak du�a, {6798}{6921}�e Ziemia potrzebuje 226 milion�w lat,|�eby j� okr��y�. {6925}{6951}S�o�ce znajduje si� mniej wi�cej {6955}{7038}dwie trzecie drogi od Centrum do kraw�dzi galaktyki. {7042}{7103}Ale zn�w b�d�c w tej dzielnicy naszej galaktyki {7107}{7176}nie mo�emy wiedzie�|co si� dzieje w drugiej dzielnicy {7180}{7290}poniewa� nie mo�na tego bezpo�rednio zobaczy�. {7301}{7374}Je�li przenie�� si� na zewn�trz,|poza przedmie�cia, {7378}{7458}ludno�� staje si� bardziej rozproszona. {7462}{7520}Wiadomo wi�c co by�o by w dalszych rejonach. {7524}{7571}W naszej galaktyce mamy "halo" {7575}{7611}gdzie znajduj� si� bardzo stare gwiazdy {7615}{7694}na bardzo du�ych orbitach wok� galaktyki. {7698}{7735}Ekspansja galaktyki nie zatrzymuje si� {7739}{7828}w tym wolnym i s�abo zdefiniowanym Halo. {7832}{7895}Terytoria si�gaj� daleko poza nasze s�siedztwo {7899}{8016}do grup galaktyk, zwanej jako Grupa Lokalna. {8020}{8126}Je�li my�limy o Drodze Mlecznej|jak o mie�cie Los Angeles, {8130}{8241}mo�na powiedzie�,|�e jego cz�� le�y poza Kaliforni�. {8245}{8400}I razem, cz�onkowie Grupy Lokalnej|kszta�tuj� pa�stwo. {8436}{8493}Opr�cz naszej ogromnej Drogi Mlecznej {8497}{8583}jest jeszcze wi�ksza galaktyka Andromedy. {8587}{8673}Grupa Lokalna sk�ada si� z 50 mniejszych galaktyk. {8677}{8800}Najbli�sza z nich jest oddalona o 40.000 lat �wietlnych. {8804}{8870}Wzgl�dnie blisko s� dwie galaktyki kar�owate, {8874}{8936}Ma�y i Wielki Ob�ok Magellana, {8940}{8998}kt�re orbituj� blisko Drogi Mlecznej {9002}{9064}i mo�na je �atwo zobaczy� z po�udniowej p�kuli. {9068}{9106}Galaktyki s� bardzo ma�e, {9110}{9197}ale nasza Grupa Lokalna ma dziesi�tki galaktyk {9201}{9250}w�druj�cych przez ni�. {9254}{9346}Du�e galaktyki s� mniejszo�ci�. {9350}{9421}Zalet� bycia na zewn�trznej|kraw�dzi galaktyki jest to, {9425}{9503}�e mamy pe�niejszy obraz tego|co si� dzieje poza Drog� Mleczn�. {9507}{9559}Mo�emy widzie� reszt� Wszech�wiata, {9563}{9613}nasze s�siednie galaktyki,|gromady innych galaktyk, {9617}{9739}Grupy Lokalne innych galaktyk. {9763}{9880}Wewn�trz Halo Drogi Mlecznej|s� ogromne kuliste gromady. {9884}{9967}Gromady kuliste to g�sto zamieszkane gromady gwiazd, {9971}{10088}kt�re maj� podobny sk�ad. {10107}{10227}S� jak etniczne dzielnice Drogi Mlecznej. {10231}{10322}W rzeczywisto�ci te gromady kuliste|powsta�y gdy galaktyka by�a jeszcze m�oda. {10326}{10375}S� pierwszymi gwiazdami,|kt�re si� uformowa�y. {10379}{10480}Niekt�re gromady kuliste|maj� 12-13 miliard�w lat. {10484}{10583}Zawieraj� one setki tysi�cy|a nawet miliony gwiazd. {10587}{10681}Gromady kuliste,|prawie tak stare jak Wszech�wiat, {10685}{10800}da�y nam pierwsze �lady na temat|naszego miejsca w galaktyce. {10804}{10859}Widzieli�my te kuliste gromady na niebie, {10863}{10953}ale ich serce by�o gdzie� daleko od nas. {10957}{10989}I to by� jeden z naszych pierwszych pomiar�w, {10993}{11058}gdzie powinno by� centrum galaktyki. {11062}{11093}Nie kr��� wok� nas {11097}{11248}lecz na ca�ym obszarze|oko�o 27.000 lat �wietlnych. {11252}{11322}Nie jeste�my zbyt daleko od naszej galaktyki, {11326}{11386}�eby j� zobaczy�. {11390}{11434}Ale patrz�c na inne galaktyki {11438}{11497}i por�wnuj�c to co wiemy o naszej, {11501}{11610}mamy dobry opis Drogi Mlecznej. {11614}{11676}Po raz pierwszy,|gdy zobaczyli�my galaktyki przez teleskopy {11680}{11755}nawet nie wiedzieli�my,|�e to s� galaktyki. {11759}{11822}My�leli�my, �e by�y to ob�oki gazu|w naszej galaktyce {11826}{11914}i podziwiali�my ich pi�kn� spiraln� form�. {11918}{11964}Tak wi�c by�o to co� naturalnego dla astronom�w, {11968}{12072}�eby sklasyfikowa� galaktyki,|kt�re widzimy. {12076}{12173}Astronomowie rozpoznali|cztery podstawowe galaktyczne formy: {12177}{12274}Eliptyczne,|zawieraj�ce stare gwiazdy, nie obracaj�ce si�. {12278}{12345}Soczewkowe,|solidne w wypuk�o�ci i dysku {12349}{12424}z formowaniem gwiazd|prawie albo zupe�nie nieobecnym. {12428}{12496}Nieregularne,|kt�re nie maj� okre�lonego kszta�tu {12500}{12565}jak ob�oki Magellana w naszej Grupie Lokalnej. {12569}{12675}Spiralne,|takie jak nasza Droga Mleczna. {12679}{12744}To jak k��bek m�odych i starych gwiazd {12748}{12830}kr���cych elegancko w przestrzeni. {12834}{12888}Dawno temu, ludzie my�leli,|�e by� mo�e galaktyki eliptyczne {12892}{12972}z czasem zapadn� si�|i przekszta�c� w spiralne {12976}{13097}albo mo�e dwie spiralne po��cz� sie|i stworz� eliptyczn�. {13101}{13177}I trudno sobie wyobrazi� dok�adnie|jaka by�a kolejno��. {13181}{13346}Wiemy tylko, �e galaktyki eliptyczne|s� zazwyczaj bardzo du�e. {13350}{13431}Centaur A,|zdeformowana galaktyka {13435}{13490}oddalona o 13 milion�w lat �wietlnych, {13494}{13614}sugeruje dlaczego galaktyki s� tak du�e. {13618}{13702}Istnieje wiele dowod�w na istnienie|galaktyki spiralnej {13706}{13756}wch�oni�tej przez inn� wielk� galaktyk�. {13760}{13808}W tej chwili, jest mo�liwe {13812}{13896}�e te wielkie galaktyki eliptyczne,|kt�re widzimy {13900}{14069}mog� by� po��czeniem galaktyk spiralnych|i innych typ�w galaktyk. {14086}{14204}Nasza Droga Mleczna nie jest|teraz zagro�ona przez inn� galaktyk�. {14208}{14344}Lecz serce naszej galaktyki spiralnej|pokaza�o w�asny sekret. {14348}{14396}Ostatnio odkryto,|�e Droga Mleczna {14400}{14482}nie jest klasyczna spiral�|lecz spiral� z poprzeczk�. {14486}{14536}Jest to poprzeczka z gwiazd|obracaj�cych si� w centrum {14540}{14635}i ramiona...
randal_flagg