Umysł.docx

Artykuł przedstawia podstawową technikę pamięciową metodologii szybkiej nauki. Prezentuje jej historię, wymiar teoretyczny oraz wskazuje wiele praktycznych przykładów jej wykorzystania w codziennej praktyce.

SŁOWEM WSTĘPNYM

 W dzisiejszych czasach większość ludzi uskarża się na problemy z pamięcią. Dotyczy to zarówno osób starszych, jak i zupełnie młodych. Co ciekawie, ta ciągle rosnąca grupa ludzi, nie robi nic, albo z goła nic, żeby zmienić taki stan rzeczy. A w celu osiągnięcia tego, nie trzeba naprawdę wiele. Wystarczy poznać prawa i zasady rządzące działaniem pamięci i procesami pamięciowymi. Może to brzmi nieco dziwnie, ale klucz do wszystkiego kryje się w odpowiednim stosowaniu metod i technik pamięciowych, które opierają się w 100% na wspomnianych wcześniej prawach pamięciowych.
 
Ten artykuł ma za zadanie zapoznać Cię z jedną z najbardziej efektywnych technik pamięciowych. Za chwilę poznasz nie tyle opis tej techniki, co przykłady jej praktycznego użycia, które mają za zadanie uzmysłowić Ci, jaką potężną „siłą rażenia” dysponuje ta technika.
 
Najpierw zaprezentuję Ci historię powstania tejże techniki oraz powiem, o co w niej tak naprawdę chodzi, a potem pokażę, jak można ją zastosować w praktyce, na przykładach wziętych prosto z życia.

GŁÓWNY SYSTEM PAMIĘCIOWY – GSP

GSP używano i doskonalono przez ponad 300 lat. Jego zasady pierwszy wyłożył Stanisław Mink von Wennsshein w połowie XVII wieku. Był to o wiele doskonalszy system, niż poprzednie, umożliwiający ówczesnym mnemotechnikom zapamiętywanie o wiele większej ilości informacji (nie dziesiątki, a tysiące), i to na czas dowolnie długi, przy czym w grę wchodziły również i liczby i daty.
 
U podstaw tego systemu leży przyporządkowanie cyfrom od 0 do 9 wybranych spółgłosek wg poniższego schematu.

0 - s, z
1 - t, d
2 - n
3 - m
4 - r
5 - l
6 - j
7 - k, g
8 - f, w
9 - p, b

 Ani samogłoski, ani złożenia typu sz, cz, rz, dz itp. nie mają znaczenia w tym fonetycznym alfabecie cyfrowym i służą jedynie jako "wypełniacze" w obrazowych słowach-kluczach, jakie z jego pomocą tworzysz.
 
Jak widzisz, przy niektórych cyfrach występują "podwójne" głoski. Punktem tej metody jest fonetyka. Nasz aparat mowy pracuje bardzo podobnie przy wymowie głosek s i z, k i g, f i w, p i b, jedyna różnica to miękkość, z jaką je wymawiamy.

Jak szybko zapamiętać ten system?
 
Oto tłumaczenie, którym możesz sobie pomóc podczas jego zapamiętywania:

0. "z" to  pierwsza głoska w słowie "zero", a "o" to ostatnia
1. litery "t" lub "d" mają jedną pionową kreskę
2. pisane "n" ma dwie pionowe kreski
3. pisane "m" ma trzy pionowe kreski
4. główną głoską w słowie "cztery" jest "r"
5. w rzymskiej cyfrze L (50) kryje się słowo "pięć”
6. litera "j" to lustrzane odbicie 6
7. z dwóch siódemek można ułożyć duże K
8. pisane f ma dwie pętelki jedna nad drugą, jak cyfra 8
9. litery p i b to lustrzane odbicia cyfry 9.

SŁOWA - KLUCZE

Stworzymy teraz słowa-klucze charakterystyczne dla tej metody, tzn. możliwie krótkie i obrazowe słowa, które łatwo kojarzyłyby się z jedną i tylko jedną liczbą.
 
Na przykład najlepszym słowem dla cyfry 1 powinno być jakieś łatwe do wyobrażenia słowo, zawierające tylko głoskę t lub d. Może to być np. dach, tusz, dusza itd. Każde z tych słów spełnia ten podstawowy warunek, a więc odpowiada cyfrze 1.
 
Słowo dla liczby 34 musi zawierać głoski "m" i "r" w takiej właśnie kolejności. Możliwe słowa to: mur, szmer, marsz, chmura. Wybierając je sugeruj się zwykle łatwością, z jaką możesz sobie wyobrazić znaczenie danego słowa. Innymi słowy, litery znaczące m i r uzupełniasz w myślach samogłoskami i innymi głoskami nieznaczącymi, i wybierasz najlepszą kombinację.

Przykłady zakładek liczbowych GSP:

Traktuj tą listę jednak tylko jako propozycję. Przyjrzyj się dokładnie każdemu słowu i zastąp go własnym, jeśli będzie lepsze. Wybieraj przede wszystkim rzeczowniki lub czasowniki konkretne, barwne i obrazowe.

1. Duch
2. Noe
3. Mysz
4. Ryż
5. Liść
6. Jeż
7. Kosz
8. Fa (mydełko)
9. Pszczoła
10. TeZeusz
11. TaTo
12. TiNa
13. DoM
14. TiR
15. TaLerz
16. TuJa (drzewo)
17. TKacz
18. ToFfi
19. DąB
20. NoS

Możesz również spróbować stworzyć teraz zakładki dla liczb ponad 20, a nawet ponad 1000. Tam, gdzie znalezienie jednego słowa będzie niemożliwe, niektóre zakładki mogą być wielowyrazowe, np. 333 - mumia myszy.
 
Staraj się, aby twoje zakładki były możliwie bardzo intensywne, żywe, co zdecydowanie ułatwia zapamiętanie. Poza tym różnicuj swoje obrazy, jeśli zakładka jest w liczbie mnogiej, oglądaj rzeczywiście ogromne ilości czegoś, a nie pojedyncze duże "coś".

Jak tego używać?

1.W wersji mało rozbudowanej nie różni się ta metoda od innych,  prostszych metod pamięciowych. Możesz jej używać w ten sposób do zapamiętywania niewielu informacji w określonej kolejności, np. listy zakupów.

2.W wersji bardzo rozbudowanej - mając do dyspozycji wiele zakładek - np. 100 - możesz również jej używać do zapamiętywania wielkiej ilości informacji w określonej kolejności (lub niekoniecznie).

3.Możesz również dzięki niemu zapamiętywać różne liczby. Zapamiętanie cyfry 337853 - będącej np. numerem telefonu nie nastręczy ci wielu trudności, ponieważ możesz to zapamiętać jako np. "mama kiwa liściem" i zapamiętać ten obraz na głowie delikwenta, do którego jest ten telefon.

4.Możesz dzięki niemu zapamiętywać daty historyczne.

Oczywiście te 4 punkty absolutnie nie wyczerpują listy możliwych zastosowań GSP, o czym sam się już niedługo przekonasz.

Zakładki od 1 do 100

Poniżej znajdziesz pełną listę zakładek liczbowych od 1 do 100. Rzecz jasna traktuj ją tylko jako propozycję. Przyjrzyj się dokładnie każdej zakładce i zastąp ją własną, jeśli uznasz to za stosowne. Wybieraj przede wszystkim rzeczowniki lub czasowniki konkretne, barwne i obrazowe.

1. Duch
2. Noe
3. Mysz
4. Ryż
5. Liść
6. Jeż
7. Kosz
8. Fa (mydełko)
9. Pszczoła
10. TeZeusz
11. TaTo
12. TiNa
13. DoM
14. TiR
15. TaLerz
16. TuJa
17. TKacz
18. ToFfi
19. DąB
20. NoS
21. NiT
22. NeoN
23. NeMo
24. NuR
25. NiL
26. NeY (Michel Ney – francuski marszałek za czasów Napoleona I)
27. dżoNKa (charakterystyczna łódź dla Hongkongu)
28. NaWa (chodzi o tą nawę, którą możesz „spotkać” w kościele)
29. NaPa
30. MeSa
31. MaTa
32. MiNa
33. MaMa
34. MuR
35. MoL
36. żMiJa
37. MaK
38. MeWa
39. MaPa
40. RoSa
41. RaDa
42. ReN
43. RuM
44. RuRa
45. RoLa
46. RaJa (poddany płacący haracz)
47. RaK
48. RaFa
49. RyBa
50. LaS
51. LoDy
52. LiNa
53. LaMa
54. LiR
55. LaLa
56. LeJ
57. LeK
58. LaWa
59. LeP
60. JaZ (chodzi o bardzo charakterystyczną dla obszaru Indii budowlę)
61. YeToi
62. JeżyNa
63. JaMa
64. JaR
65. JeLeń
66. JaJo
67. JaK (zwierzę)
68. JaWa
69. JoPek
70. KoSa
71. KoT
72. KuNa
73. KaMień
74. KuRa
75. KuLa
76. KiJ
77. KoKa
78. KaWa
79. KaPeć
80. WóZ
81. WaTa
82. WiNo
83. WyMię
84. WóR
85. FaLa
86. WiJ
87. WeK (szklany słój z pokrywką, gumką i sprężynką)
88. WarzyWa
89. WiePrz
90. PieS
91. BuT
92. BoNa
93. IBM
94. BaR
95. BaL
96. BoJa
97. PąK
98. PaW
99. PaPa
100. DZeuS

Sprawdź samodzielnie, do czego może Ci się przydać znajomość GSP!

Weźmy pod lupę kilka, życiowych przykładów. GSP możesz wykorzystać m.in.:

- do zapamiętywania dat

Główny System Pamięciowy pozwala z łatwością zapamiętywać znaczące daty i wydarzenia historyczne. Oto przykładowa lista dat do zapamiętania:

1. 1770 - urodziny Beethovena
4. 972 - Bitwa pod Cedynią
5. 1504 - Sejm piotrkowski

 Oto przykład, w jaki mógłbyś zapamiętać pierwszą datę:

głośno płaczący Beethoven, leżąc w łóżeczku dla noworodków, rzuca kokosy (770) w rapujących muzyków, ubranych w wytworne fraki.

Chodzi o stworzenie słowa lub kilku słów w oparciu o głoski znaczące, będące odpowiednikami kolejnych cyfr (według GSP) w danej dacie.
 
Spróbuj teraz własnymi siłami zapamiętać powyższe daty, a jak już się uporasz z tym zadaniem, zobacz jak mogło to wyglądać.
 
Już? No to teraz: spójrz na moje skojarzenia:

972 - Bitwa pod Cedynią

Dwa zgromadzenia wojska stoją naprzeciw siebie. Z jednej strony polskie, z drugiej niemieckie. Nagle rozlega się dźwięk trąby i wszyscy ruszają. Wpadają na siebie i polska strona tłucze z wielką siłą po głowach Niemców płatami bojowego BeKoNu (972) przygotowanego specjalnie na tą okazję. A Niemcy nie pozostają dłużni i oddają im razy specjalnymi bojowymi cytrynami (Cedynia- cytryna) przygotowanymi specjalnie na tą okazję.

1504 - Sejm piotrkowski

W sejmie siedzą i zawzięcie dyskutują sejmowe lisy (50). Co rusz, w czasie, kiedy jeden z nich przemawia, reszta wybucha wielkim oburzeniem i krzycząc niecenzuralne słowa rzuca w mówcę Ryżem (4).

==============

- do zapamiętywania złożonych dat

Pod pojęciem złożonych dat rozumiem datę określonego wydarzenia, która składa się nie tylko z samego roku, w którym to wydarzenie miało miejscem ale także jego dnia oraz miesiąca. Tak, że do zapamiętania będziemy mieli określone elementy:

dzień
miesiąc
rok
danego wydarzenie

Jeśli myślisz, że dodanie tych nowych elementów do zapamiętania stanowi dużą trudność, to od razu mogę zapewnić, że tak nie jest. Do poznanej w poprzednim rozdziale metody zapamiętania samego roku danego wydarzenia musimy jedynie uzupełnić ją o sposób zapamiętania dnia i miesiąca, a w tym celu wystarczy jeszcze raz posłużyć się GSP. 
 
Prześledźmy teraz, jak wygląda zapamiętanie samych dni oraz miesięcy.
 
Zapamiętanie dni, to nic innego, jak zapamiętania numeru danego dnia, czyli korzystając z GSP wystarczy stworzyć odpowiednie obrazy dla liczb od 1 do 31, które będą wyobrażać poszczególne dni. Jak już wiesz w zakresie stworzenia samego obrazu panuje pełna dowolność. Jeśli chcesz możesz użyć przykładowych słów – obrazów, które znajdziesz poniżej, ale zawsze lepiej jest stworzyć samodzielnie taką listę obrazów. Możesz nawet stworzyć osobną listę obrazów, które będziesz wykorzystywał tylko do zapamiętywania dat:

1.Duch.
2.Noe.
3.Mysz.
4.Ryż.
5.Liść.
6.Jeż.
7.Kosz.
8.Fa.
9.Pszczoła.
10.TeZeusz.
11.TaTo.
12.TiNa.
13.DoM.
14.TiR.
15.TaLerz.
16.TuJa.
17.Tkacz.
18.ToFfi.
19.DąB.
20.NoS.
21.NuDa.
22.NeoN.
23.NeMo.
24.NoRa.
25.NiL.
26.NeY.
27.NoGa / dżoNKa.
28.NeWa.
29.NiP.
30.MeSa.
31.MłoT

Zajmiemy się teraz kwestią zapamiętania miesięcy. Nie możemy zbytnio użyć ponownie GSP do ich zapamiętania, gdyż zrobiliśmy już to do zapamiętania samych dni i używanie tego samego systemu do zapamiętania dwóch składowych elementów jednej zapamiętywanej informacji, może zrodzić niepotrzebne zamieszanie. Tak, że sugeruję zapamiętać poszczególne miesiące poprzez opracowanie określonych obrazów powiązanych z danym miesiącem [mam tutaj na myśli warunki atmosferyczne panujące w w danym miesiącu lub jeśli to nie wystarczy, to trzeba zastosować metodę do zapamiętywania pojęć abstrakcyjnych] i tyle. Może to wyglądać tak:

1.miesiąc: Styczeń.
Skojarzenie: Statek – Czeczeniec. Statek pełen Czeczeńców tańczy na zamarzniętym jeziorze.

2.miesiąc: Luty
Skojarzenie: Luty można sobie skojarzyć z Dziadkiem Mrozem i przysłowiem, że „idzie Luty, podkuj buty”. Tak, że skojarzenie dla lutego, to np.: dziadek Mróz z bardzo czerwonym nosem [od mrozu] idzie ulicami twojego miasta zamieniając wszystko w lodową pustynię.

3.miesiąc: MarzecSkojarzenie: w marcu topimy Marzannę, więc topiąca się Marzanna w jeziorze prosi wielką literę M [m jak marzec] o pomoc, ale ta pozostaje głucha na jej prośby. 

4.miesiąc: Kwiecień
Skojarzenie: znane przysłowie mówi, że "Kwiecień, plecień, co przeplata, trochę zimy...". Ponadto słowo kwiecień można przełożyć na następujące obrazy: kwiat – cień i utworzyć z tego takie skojarzenie: w kwietniu zaczyna rozkwitać w twoim ogrodzie piękny kwiat, ale szybko więdnie, gdyż atakuje go cień zimowego śniegu, który ponadto zakrywa święcące słońce i sprowadza autentyczną śnieżycę.

5.miesiąc: Maj
Skojarzenie: maj, to miesiąc zakochanych. Pierwsza litera nazwy miesiąca, to „M”, a druga, to „J”, więc wyobraź sobie zakochaną parę: Marię oraz Jerzego, który czule obejmują się w czasie majówki na brzegiem jeziora.

6.miesiąc: Czerwiec
Skojarzenie: czerwiec, to raz, że koniec szkoły, a dwa, że można go zmienić na następujące obrazy: czerwień – wiec. Wyobraź sobie, że cała szkoła przybrana, jest na czerwono i odbywa się tam ogromy wiec, w czasie którego wszyscy uczniowie zostają przetransportowani na teren, na którym będą spędzać swoje wakacje.

7.miesiąc: Lipiec
Skojarzenie: lipa – wiec. Nawet lipa w czasie lipcowego urlopowania nic nie robi, nawet nie chce jej się uczestniczyć w obowiązkowych wiecach.

8.miesiąc: Sierpień
Skojarzenie: sierp – pień. Ogromny srebrny sierp kosi w czasie sierpniowych żniw, pnie wszystkich drzew.

9.miesiąc: Wrzesień
Skojarzenie: wrzesień, to tradycyjnie początek szkoły, więc zmartwiony mały Wiesław [W, jak wrzesień] idzie we wrześniowym słońcu, obładowany szkolnymi  przyborami do szkoły.

10.miesiąc: PaździernikSkojarzenie: paź – dziennik. Na twojej uczelni trwa uroczyste rozpoczęcie nowego roku akademickiego, w czasie którego siedzące na zaszczytnym miejscu pazie zamieniają się w szkolne dzienniki, w których zapisano już oceny wszystkich studentów na ten rok.

11.miesiąc: Listopad
Skojarzenie: list – opad. W czasie trwania święta zmarłych na groby byłych pocztowców spadają setki listów, które razem wzięte tworzą ogromny opad listów, przesyłek, paczek itp.

12.miesiąc: GrudzieńSkojarzenie: grudzień, to miesiąc wręczania prezentów, a więc wyobraź sobie skołowanego Mikołaja nad twoją choinką, który nie wie, jakie prezenty ma pod nią zostawić.

==========
 
To wszystkie skojarzenia miesięcy. Mamy już teraz opanowane wszystkie elementy potrzebne do zapamiętania złożonych dat. Pora teraz na to, aby połączyć te wszystkie elementy w jedno i zobaczyć, jak w praktyce wygląda zapamiętywanie złożonych dat na konkretnych już przykładach.

Będziemy teraz zapamiętywać takie oto 3 daty:

10 czerwca 1525 - Hołd pruski
19 października 1466 - II pokój toruński
18 września 1454 - Klęska pospolitego ruszenia pod Chojnicami

 Oto przykładowe skojarzenia, dzięki którym mógłbyś zapamiętać podane daty:

10 czerwca 1525 - Hołd pruskiTeZeusz (10) w przybranej na czerwono szkole, w którym odbywa się partyjny wiec (czerwiec), podchodzi wraz z towarzyszącymi mu Prusakami do tronu, na którym siedzi LiNa (52) otoczona dworakami w kształcie liter L (5). Tezeusz z Prusakami pada przed tą liną na kolana i krzyczą jeden przez drugiego na cały głos po niemiecku, że król – linia, jest najlepszy, że mu składają hołd i tak dalej.

19 października 1466 - II pokój toruński
Całe miasto Toruń porośnięte zostaje DęBami (19). W ich gałęziach znajdują się pazie, które zamieniają się w dzienniki (październik) wszystkich polskich i niemieckich studentów, którzy obserwują to wydarzenie z wielkim zainteresowaniem. Nagle zaczyna wiać strasznie silny wiatr, który zrzuca wszystkie dzienniki na ziemię. Co tam zaczyna się dziać!. Wszyscy studenci rzucają się na tą kupę dzienników, każdy szukając swojego. Wybucha ogólna bijatyka. Nagle z nieba pośrodku tego rozgardiaszu ląduje łabędź (2) i na jego znak wszystko się nagle uspokaja i zaczyna się wielkie pojednania między studentami, którzy zasiadają do przygotowanej dla nich uczty. W tym momencie z nieba na całe zgromadzenie spada RóJ (46) Jeży (6), które z głośnym brzęczeniem i hukiem również dołączają się do całej imprezy.

18 września 1454 - Klęska pospolitego ruszenia pod Chojnicami
Ciągnąć ze sobą ogromne wozy wypełnione cukierkami Toffi (18), kilka milionów małych Wiesławów niosących strasznie ciężkie plecaki z przyborami szkolnymi (wrzesień) przybywa do miejscowości zarośniętej w całości choinkami (Chojnice), w której ma się odbyć dla nich wielkie rozpoczęcie roku szkolnego. Zastają tam jednak...