T: Wybuch drugiej wojny światowej
W dniu 1 września 1939 r. o świcie hitlerowskie Niemcy bez wypowiedzenia wojny uderzyły na Polskę. Ich dywizje, wsparte licznymi czołgami i artylerią, wdarły się w granice polskie od zachodu, z północy i z południa (ze Słowacji). Lotnictwo bombardowało polskie miasta i wsie, wbrew prawom i umowom międzynarodowym, nie szczędząc szpitali, kościołów, szkół, domów mieszkalnych.
Od pierwszych godzin wojny zaznaczyła się ogromna przewaga sił najeźdźcy, nie tylko w liczbie żołnierzy, ale także w ilości i jakości broni, i sprzętu wojennego. Na potrzeby hitlerowskiej machiny wojennej od lat pracował potężny przemysł niemiecki, a po zagarnięciu Austrii i Czechosłowacji również i dobrze rozwinięty przemysł tych krajów. Nie mógł temu sprostać dopiero rozwijany w Polsce przemysł zbrojeniowy. Stąd Niemcy mieli ponad dwukrotnie liczniejszą artylerię. Na jeden polski samolot przypadało pięć niemieckich, a na jeden polski czołg wróg miał ponad cztery. Ponadto działa, samoloty i czołgi niemieckie były w większości nowocześniejsze i bardziej skuteczne.
Wybuch wojny nie był zaskoczeniem dla dowództwa polskiego. Już w sierpniu większość jednostek Wojska Polskiego zajęła stanowiska wzdłuż granicy z Niemcami. Polski plan obrony, oparty na sojuszu z Francją i Anglią, zakładał możliwie najskuteczniejszy opór na granicy i stopniowe wycofywanie się w głąb kraju. Z chwilą rozpoczęcia przez sojuszników działań na Zachodzie, Wojsko Polskie wzmocnić miało obronę, a później przejść do ofensywy.
Pierwsze dni, a nawet godziny wojny wykazały, jak kruche były podstawy tego planu. Armia polska nie była w stanie skutecznie bronić liczącej blisko 3 tys. km granicy, w większości pozbawionej przeszkód naturalnych i fortyfikacji. Już pierwsze uderzenia niemieckie zmusiły oddziały polskie do cofania się w obawie przed okrążeniem przez zmotoryzowane i pancerne dywizje wroga. Tak zwana bitwa graniczna była przegrana niemal w chwili jej rozpoczęcia.
W dniu 3 września rządy Anglii i Francji wypowiedziały wojnę Niemcom. Wydawało się, że Polska nie będzie osamotniona wobec najazdu. Fakt ten wywołał entuzjazm w walczącej Polsce. Panowało przekonanie, że skuteczna pomoc ze strony sojuszników zmieni na lepsze niekorzystny dotąd rozwój wydarzeń. Mijały jednak dni, a tej skutecznej pomocy nie było. W miarę ich upływu gasły nadzieje. Zachodni sojusznicy nie podjęli nawet takich działań, które zmusiłyby Niemców do przerzucenia na Zachód chociaż niewielkiej części lotnictwa i broni pancernej, których prawie 100% było na froncie polskim.
Ćwiczenia i pytania
1. Jaki był stosunek sił Polski i Niemiec w chwili wybuchu wojny?
2. Na czym opierał się polski plan obrony przed agresją niemiecką?
3. Kiedy Anglia i Francja wypowiedziały wojnę Niemcom?
4. Jak przyjęto w Polsce wypowiedzenie wojny Niemcom przez Anglię i Francję?
Zapamiętaj!
Dnia 1 września 1939 r. hitlerowskie Niemcy napadły na Polskę. Przewaga była po stronie wroga. 3 września Anglia i Francja wypowiedziały wojnę Niemcom. Najazd hitlerowski na Polskę zapoczątkował drugą wojnę światową.
maksiulo