Fizyka Wszystki prawa - kompendium.pdf

(597 KB) Pobierz
Fizyka Wszystki prawa - kompendium
1. Ruch stały prostoliniowy.
1.1 Prędkość:
V
=
S
T
[ ]
m
s
Oznaczenia:
V - prędkość,
V=const;
S - przemieszczenie;
T - czas
2. Ruch zmienny.
2.1 Przyspieszenie:
a
= =
F
m
dV
dT
[ ]
m
s 2
2.2 Przemieszczenie :
a T
×
2
S V T
= × ±
[ ]
m
0
2
2.3 Prędkość końcowa :
V
k
= ± ×
0
V
a T
[ ]
m
s
Oznaczenia:
a - przyspieszenie;
V 0 - prędkość początkowa;
S - przemieszczenie;
T - czas
V - prędkość;
V K - prędkość końcowa
3. Ruch po okręgu.
3.1 Ruch z prędkością stałą.
3.1.1 Prędkość kątowa: w
=
d
dT
j
=
2
Õ
= Õ ×
2
n
T
m r m V
r
2
3.1.2 Warunek ruchu po okręgu - siła dośrodkowa: F
=
w
2
=
d
3.2 Ruch z prędkością zmienną.
3.2.1 Przyspieszenie kątowe: e
=
d
dT
w
3.2.2 Przyspieszenie liniowe: a = × e
3.2.3 Prędkość liniowa chwilowa :
V r
= × w
3.2.4 Przemieszczenie : S = ×j
3.2.5 Prędkość kątowa końcowa: w
K
=
w
0
± ×
e
T
e
×
T
2
3.2.6 Kąt zakreślony: j w
=
× ±
0
2
3.2.7 Częstotliwość: n =
1
T
[
1
s
=
Hz
]
Oznaczenia:
w
- prędkość kątowa;
- przyspieszenie kątowe;
a - przyspieszenie liniowe;
S - przemieszczenie;
V - Prędkość liniowa chwilowa;
n
w
K - prędkość kątowa końcowa;
w
0 - prędkość kątowa początkowa;
- kąt;
T - czas;
r - promień okręgu;
- częstotliwość;
m - masa;
3.2.8 Moment siły:
M r F r F
= ´ = × ×
sin( , )
r F
Oznaczenia:
M - moment siły;
r - ramie siły (wektor poprowadzony od osi obrotu do siły,
^
do kierunku);
F - siła
T
e
j
286997437.013.png 286997437.014.png 286997437.015.png
4. Zasady dynamiki Newtona
4.1 Pierwsza zasada dynamiki:
Istnieje taki układ, zwany układem inercjalnym, w którym ciało, na które nie działa Ŝadna siła lub
działające siły równowarzą się, pozostaje w spoczynku lub porusza się ruchem stałym
prostoliniowym.
4.2 Druga zasada dynamiki:
JeŜeli na ciało działa siła niezrównowaŜona zewnętrzna (pochodząca od innego ciała) to ciało to
porusza się ruchem zmiennym. Wartość przyspieszenia w tym ruchu wyraŜa wzór:
a
=
F
m
.
4.3 Trzecia zasada dynamiki:
JeŜeli ciało A działa na ciało B siłą F, to ciało B działa na ciało A siłą F’. Wartość i kierunek siły
F’ jest równy wartości i kierunkowi siły F, a jej zwrot jest przeciwny do zwrotu siły F.
Oznaczenia:
a - przyspieszenie;
F - siła;
m - masa
5. Zasada wzgl ę dno ś ci Galileusza.
5.1 Zasada względności Galileusza:
Prawa mechaniki są jednakowe we wszystkich układach inercjalnych, tj. obserwatorzy z róŜnych
układów inercjalnych stwierdzą taki sam ruch badanego obiektu. Ruch jednostajny prostoliniowy
jest nierozróŜnialny od spoczynku - obserwując zjawiska mechaniczne nie jesteśmy w stanie go
rozróŜnić.
6. Siła bezwładności.
6.1 Siła bezwładności.
Jest to siła nie pochodząca od Ŝadnego z ciał. Pojawia się, gdy układ staje się nieinercjalny.
Oznaczenia:
a - przyspieszenie windy;
F - siła ciągnąca windę;
m - masa cięŜarka;
M - masa układu (winda + cięŜarek);
F b - siła bezwładności.
7. Rzut poziomy.
7.1 Rzut poziomy:
Jest to złoŜenie ruchu jednostajnie przyspieszonego (płaszczyzna pionowa) z ruchem jednostajnym
(płaszczyzna pozioma).
7.2 Prędkość w rzucie poziomym: V
=
V
2
+
V
2
, V
=
const
. , V
= ×
X
Y
X
Y
gT
2
7.3 Wysokość i droga w rzucie poziomym: h
=
, l V T
=
×
2
X
Oznaczenia:
V - prędkość całkowita chwilowa;
V X - pozioma składowa V, V X =const;
V Y - pionowa składowa V;
g - przyspieszenie ziemskie;
T - czas;
h - wysokość (długość lotu w pionie);
l - zasięg rzutu
g T
286997437.016.png 286997437.001.png 286997437.002.png
 
8. P ę d i zasada zachowania p ę du.
8.1 Pęd.
Jest to wielkość fizyczna wyraŜająca się wzorem:
p m V
= ×
8.2 Zasada zachowania pędu:
JeŜeli na ciało lub układ ciał nie działa Ŝadna siła zewnętrzna (pochodząca od innego ciała), to
całkowity pęd układy jest stały. p const
=
.
sin( , )
8.4 Zasada zachowania momentu pędu:
JeŜeli na ciało lub układ ciał wypadkowy układ działających sił jest równy 0, to : b const
b r p r p
= ´ = × ×
r p
=
.
8.5 Moment pędu bryły sztywnej: b
= ×
I
Oznaczenia:
V - prędkość całkowita chwilowa;
p - pęd;
m - masa ciała;
b - moment pędu;
- prędkość kątowa;
I - moment bezwładności;
9. Energia i zasada zachowania energii.
9.1 Energia kinetyczna:
Jest to energia związana z ruchem - posiada ją ciało poruszające się. Jej wartość wyraŜa się
mV
2
wzorem: E
=
[ ]
K
2
9.2 Energia potencjalna cięŜkości:
Jest to energia związana z wysokością danego ciała. Jej wartość wyraŜa się wzorem: E
P
=
mgh
[ ]
J
9.3 Zasada zachowania energii:
JeŜeli na ciało nie działa Ŝadna siła zewnętrzna - nie licząc siły grawitacyjnej - to całkowita
energia mechaniczna jest stała.
I
w
2
9.4 Energia kinetyczna w ruch obrotowym: E
=
K
2
Oznaczenia:
E K - energia kinetyczna;
E P - energia potencjalna cięŜkości;
m - masa;
V - prędkość chwilowa;
g - przyspieszenie grawitacyjne;
h - wysokość chwilowa;
I - moment bezwładności;
w
- prędkość kątowa;
10. Praca i moc.
10.1 Praca:
Jest to wielkość fizyczna wyraŜająca się wzorem: W F s
= ×
[ ]
J
10.2 Moc:
Jest to praca wykonana w danym czasie: P
=
W
T
[ ]
W
Oznaczenia:
W - praca;
F - siła;
s - przemieszczenie;
T - czas;
P - moc
11. Siła tarcia.
11.1 Siła tarcia:
Jest to siła powodująca hamowanie. Wytracona w ten sposób energia zamienia się w ciepło i jest
bezpowrotnie tracona. Siła tarcia jest skierowana w przeciwną stronę do kierunku ruchu. Jej
wartość wyraŜa wzór: T
= ×
[ ]
8.3 Moment pędu:
Moment pędu:
w
r - ramie siły;
w
J
f N
N
286997437.003.png 286997437.004.png
Oznaczenia:
T - siła tarcia;
f - współczynnik tarcia (cecha charakterystyczna danego materiału);
N - siła nacisku (siła działająca pod kątem prostym do płaszczyzny styku trących powierzchni, najczęściej jest to składowa
cięŜaru)
12. Moment bezwładno ś ci.
12.1 Moment bezwładności:
n
Jest to wielkość opisująca rozkład masy względem osi obrotu. I
=
m r
i
2
i
=
1
12.2 Momenty bezwładności wybranych brył:
12.3 Twierdzenie Steinera: I I ma
= +
0
2
Oznaczenia:
I - moment bezwładności;
I 0 - moment bezwładności bryły względem osi
przechodzącej przez środek masy;
m - masa ciała;
a - odległość nowej osi od osi przechodzącej przez środek
masy;
n - ilość punktów materialnych danego ciała;
r - odległość punktu materialnego od osi obrotu.
13. Zderzenia centralne
13.1 Zderzenia centralne niespręŜyste.
Ciała po zderzeniu poruszają się razem („sklejają się”) - nie jest spełniona zasada zachowania
energii. Jest spełniona zasada zachowania pędu.
13.2 Zderzenia centralne spręŜyste.
Ciała po zderzeniu poruszają się osobno, spełniona jest zasada zachowania energii i pędu.
14. Gęstość.
14.1 Gęstość : V =
m
V
[ ]
14.2 CięŜar właściwy : d
=
mg
V
= ×
g
[ ]
N
m 3
- gęstość;
m - masa substancji;
V - objętość substancji;
g - grawitacja;
d - cięŜar właściwy
15. Pole grawitacyjne.
15.1 Pole grawitacyjne.
Jest to taka własność przestrzeni, w której na umieszczone w niej ciała działają siły grawitacji.
×
i
kg
m 3
V
Oznaczenia:
z
286997437.005.png 286997437.006.png 286997437.007.png
15.2 Prawo powszechnej grawitacji (prawo jedności przyrody.
Dwa ciała przyciągają się wzajemnie siłami wprost proporcjonalnymi do iloczynu ich mas i
odwrotnie proporcjonalnymi do kwadratu odległości między ich środkami : F
G
= -
Mm
r
2 ɵ
r
Oznaczenia:
F G - siła grawitacji;
G - stała grawitacji;
M - masa pierwszego ciała;
m - masa drugiego ciała;
r - odległość między środkami ciał;
ɵ r - r-wersor (stosunek wektora do jego długości -
pokazuje kierunek siły)
15.3 Stała grawitacji.
Jest to wielkość z jaką przyciągają się dwa punkty materialne, z których kaŜdy ma masę 1 kg i
które są oddalone od siebie o 1 metr. Jest ona równa 6 67 10
,
×
- N. Jej symbolem jest G.
15.4 Przyspieszenie grawitacyjne:
g
=
F
m
G
= -
G
2 ɵ
r
Przyspieszenie grawitacyjne jest związane z ciałem.
Oznaczenia:
F G - siła grawitacji;
G - stała grawitacji;
m- maca ciała;
M - masa źródła;
r - odległość między środkiem cała a środkiem źródła;
ɵ r - r-wersor (stosunek wektora do jego długości -
pokazuje kierunek siły)
15.5 NatęŜenie pola grawitacyjnego
Jest to siła grawitacji przypadająca na jednostkę masy ciała wprowadzonego do pola.
g = = -
F
m
G
M
r
2 ɵ [ ]
×
N
kg
NatęŜenie pola grawitacyjnego jest związane z punktem.
Oznaczenia:
G - stała grawitacji;
m- jednostkowa masa;
M - masa źródła;
r - odległość między punktem a środkiem źródła;
ɵ r - r-wersor (stosunek wektora do jego długości -
pokazuje kierunek siły)
15.6 Praca w polu grawitacyjnym.
Praca w polu grawitacyjnym zaleŜy od połoŜenia początkowego i końcowego - nie zaleŜy od
1 1
drogi. W
= -
GMm
(
-
)
r
r
0
Oznaczenia:
W - praca;
G - stała grawitacji;
m- masa ciała;
M - masa źródła;
r 0 - połoŜenie początkowe;
r - połoŜenie końcowe
15.7 Energia potencjalna pola grawitacyjnego.
Jest to praca, jaką wykonają siły zewnętrzne przemieszczając ciało z nieskończoności do punktu
mM
r
1
n
oddalonego o r od źródła. E
P
=
G
[ ]
J
, E
P
=
E
Pi
i
=
Oznaczenia
E P - energia potencjalna;
G - stała grawitacji;
m- masa ciała;
M - masa źródła;
r - odległość między środkami źródła i ciała
15.8 Potencjał pola grawitacyjnego.
Jest to energia pola grawitacyjnego przypadająca na jednostkę masy ciała wprowadzonego do pola
grawitacyjnego. V
=
E
m
P
= -
G
M
r
[ ]
J
kg
Oznaczenia
V - stała grawitacji;
E P - energia potencjalna;
G - stała grawitacji;
m- masa ciała;
M - masa źródła;
r - odległość danego punktu od środka źródła.
G
11
M
r
286997437.008.png 286997437.009.png 286997437.010.png 286997437.011.png 286997437.012.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin