metoda.doc

4

METODA PROJEKTU W NAUCZANIU MATEMATYKI

„ Powiesz – zapomnę,
pokażesz – zapamiętam,
przeżyję, doświadczę – zrozumiem.”

Do najskuteczniejszych sposobów pozyskania wiedzy i umiejętności należą te, w których uczeń jest aktywny. Należy więc stworzyć na lekcjach sytuacje sprzyjające samodzielnemu eksperymentowaniu, prowadzeniu badań, uczeniu się przez dyskusję, aby pobudzić ucznia do twórczego działania. Spośród wielu metod aktywizujących, szczególnym zainteresowaniem cieszy się metoda projektów.

Jest to metoda nauczania i jednoczesnego uczenia się. Uczniowie zdobywają wiadomości teoretyczne lub umiejętności praktyczne podczas wykonywania projektu, z większym lub mniejszym wsparciem ze strony nauczyciela. Projekt może być realizowany w czasie kilku dni, tygodni a nawet miesięcy i może obejmować bardzo szeroki zakres zagadnień, łączy on wiedzę z kilku przedmiotów nauczania. Projekt koncentruje się na treściach nauczania, duże znaczenie odgrywają tematy odnoszące się do autentycznych sytuacji oraz zagadnienia interesujące uczniów. W trakcie realizacji projektu uczący się jest podmiotem, pozostaje w centrum procesu kształcenia. Nauczyciel oferuje jedynie wsparcie i poradę w trakcie wykonywania projektu. Projekt ukazuje uczącym się przydatność zdobytej wiedzy w rozwiązywaniu problemów, łączy pracę umysłową z działaniem praktycznym. Kształtuje u uczących się takie cechy jak: zdyscyplinowanie, odpowiedzialność, umiejętność pracy w grupie, także umiejętność podejmowania decyzji grupowych, rozwiązywania konfliktów, szukania kompromisów oraz dyskutowania. Pierwszym etapem w realizacji prac projektowych jest określenie zadania. Nauczyciel stwarza uczącym się możliwość nadania kształtu projektowi oraz wniesienia własnych pomysłów na jego realizację. Uczący często poprzedzają ten etap wcześniejszym rozeznaniem tematu, odniesieniem się do wcześniejszych zadań lekcyjnych. Kolejnym etapem jest zdefiniowanie efektu końcowego. Uczący się wspólnie z nauczycielem zastanawiają się nad naturą projektu, jego celami, oraz najbardziej odpowiednimi środkami do jego realizacji. Następny krok to nadanie struktury projektowi. Uczniowie zastanawiają się, co potrzebne jest im do wykonania projektu, jaka rolę odegrają w nim poszczególni uczniowie, tj., czym się będą zajmować, a także jak zaplanować czynności. Po wykonaniu projektu następuje prezentacja prac własna ocena wykonanego zadania. W prezentacji biorą udział wszyscy członkowie zespołów, doskonalą tym samym umiejętność wygłaszania wystąpień publicznych i umiejętność przedstawiania własnych osiągnięć. Ocenie podlega praca całego zespołu. Składa się na nią umiejętność pracy w zespole, oryginalność projektu, stopień uzyskania zamierzonego celu, zaangażowanie i pracowitość. Za najważniejszą cechę projektu uważa się planowanie. Dziecko musi mieć okazję do planowania w dość szerokim zakresie. Musi też być obciążone odpowiedzialnością za skutki swego działania. Dzięki metodzie projektu uczniowie mają możliwość zdobywania wiedzy samodzielnie. Ponadto mogą działać w warunkach zbliżonych do tych, w których przychodzi im działać po opuszczeniu murów szkoły. Założeniem metody projektów jest uwzględnianie w szerokim zakresie aktywności uczniów, ich planowej działalności oraz uczenia rozumienia otaczającej rzeczywistości. Celem stosowania w procesie nauczania metod projektu jest rozwijanie zainteresowań i zdolności dzieci, uczenie planowania czynności, systematyczności i samodzielności w wykonywaniu zadań oraz umiejętności wyszukiwania wszelkich informacji niezbędnych do pracy, ich selekcji, samodzielne zdobywanie wiedzy oraz wykorzystanie już posiadanej. Metoda ta zachęca do oceny własnej pracy, do podejmowania trudnych decyzji. Wzbudza także pozytywną, wewnętrzną motywację, która dotyczy wszystkich sfer rozwoju: poznawczej, społecznej, moralnej, emocjonalnej. Rozwija także umiejętność współpracy i współdziałania. Metoda projektów wymaga pewnych zasad. Uczniowie wraz z nauczycielem określają czas realizacji poszczególnych etapów projektu, zbierania materiałów przez grupy i samej pracy nad ich wykonaniem[1].

Zalety metody projektu można określić następująco:

·         praca ucznia z różnymi źródłami wiedzy;

·         konieczność przeprowadzania rozmów i wywiadów;

·         samodzielność w opracowaniu materiałów;

·         współdziałanie w grupie;

·         planowanie pracy i odpowiedzialność.

PRZYKŁADY SCENARIUSZY

PROJEKTÓW EDUKACYJNYCH

–  MATEMATYKA

KLASA: VI

TEMAT:    Matematyka z Gwiazdką

1.      Cele projektu:

Ø      uczniowie wykorzystują narzędzia matematyczne do badania, analizy i opisu zjawisk społecznych i ekonomicznych

Ø      uczniowie porządkują i przedstawiają informacje za pomocą tabel, diagramów i wykresów

Ø      uczniowie dokonują obliczeń procentowych

Ø      uczniowie utrwalają pojęcie ułamka jako części całości lub zbioru i dokonują obliczeń na ułamkach zwykłych i dziesiętnych

Ø      uczniowie rysują różnego rodzaju wielokąty, w tym figury osiowo-symetryczne i wielokąty foremne

Ø      uczniowie budują modele graniastosłupów i ostrosłupów

Ø      uczniowie obliczają objętości i pola powierzchni brył

2.      Czas trwania projektu:   4 tygodnie

3.      Formy realizacji projektu:  

Równoliczne grupy uczniów losują zestawy zadań do realizacji.

4.      Opis zadań prowadzących do realizacji celów:

Ø      podział klasy na zespoły i losowanie zestawów zadań

Ø      oszacowanie zasobów, którymi dysponuje zespół i opracowanie harmonogramu działań

Ø      zbieranie i selekcja informacji na temat wylosowanych zagadnień

Ø      określenie formy prezentacji.

5.      Formy prezentacji:  

Ø      dowolna, o ile nie wynika w jednoznaczny sposób z opisu zadania

Ø      wystawa „matematycznych choinek” i opakowań na prezenty

Ø      degustacja wypieków świątecznych przez przedstawicieli grona  

pedagogicznego i społeczności uczniowskiej

6.      Ocena projektu:

7.      Zestawy zadań dla poszczególnych grup:

ZESTAW   1 – PLANUJEMY ŚWIĄTECZNE WYDATKI

1.      Przeprowadźcie w grupie osób zróżnicowanej pod względem wieku i płci przedświąteczną ankietę nt. przygotowywanych lub oczekiwanych prezentów bądź życzeń świąteczno – noworocznych.

Opracujcie wyniki ankiety i przedstawcie je w postaci diagramu.

2.      Pomóżcie swoim rodzicom zaplanować budżet rodzinny w grudniu, uwzględniając w nim przedświąteczne zakupy.

Jaka część zarobków przeznaczona jest na wydatki związane ze świętami ?

Jaka część tej kwoty przypada na prezenty, jaka na konsumpcję, a jaka na inne

wydatki ?

3.      Uwzględniając liczebność waszych rodzin oraz ewentualne oczekiwania, zaproponujcie, jakie prezenty można kupić za zaplanowaną kwotę.

ZESTAW   2 – UBIERAMY CHOINKĘ

1.      Wykorzystując symetrię osiową oraz techniki origami, zaprojektujcie i wykonajcie z karto-nu lub podobnego materiału trójwymiarowy model świątecznego drzewka.

Uwaga! Minimalny format arkusza kartonu: A2.

2.      Z różnych materiałów wykonajcie dekoracje na choinkę:

ð     łańcuchy – z elementów w kształcie wielokątów foremnych jednego rodzaju

ð     gwiazdki śniegu – wycinanki posiadające co najmniej 4 osie symetrii

ð     zabawki – w kształcie figur płaskich ( koła i pierścienie, wielokąty i ich „ramki”, ... )

ð     lampiony, ażurowe modele, szkielety – w kształcie graniastosłupów i ostrosłupów

Uwaga! Zachowajcie proporcje między wielkością świątecznego drzewka, a wielkością dekoracji na nich.

ZESTAW   3 – PAKUJEMY PREZENTY

1.     Wykorzystując różne materiały, wykonajcie co najmniej 5 różnego – ze względu na kształt – rodzaju eleganckich opakowań na prezenty. Opakowania w kształcie pudełek powinny mieć wieczko i dno.

2a. Obliczcie:

–         Ile materiału różnego rodzaju zużyliście ?

–         Jaką częścią ( % ) zużytego materiału są niewidoczne elementy opakowań

(„języczki”, zakładki, itp.) ?

–         Jaki procent materiału nie został przez was wykorzystany ?

–         Przedstawcie te dane w postaci diagramu.

2b. Jaką objętość mają te opakowania ?

ZESTAW   4 – PRZY ŚWIĄTECZNYM STOLE

1.      Z receptur na tradycyjne świąteczne wypieki wybierzcie przepis na pierniczki i przygotujcie składniki na ciasto dla całej klasy.

2.      Sporządźcie kosztorys i obliczcie, jaką kwotę należałoby zebrać od każdego ucznia waszej klasy na zakup składników ciasta ( po konsultacji z klasą )

3.      Po upieczeniu pierników zaproponujcie sposób ich podania tak, aby każdy uczeń został obdarowany równo. Ile kcal zawiera porcja przewidziana dla 1 ucznia ?

K o n t r a k t  

1.     Każda grupa zapozna się z instrukcją do projektu i przeanalizuje:

ð     cele projektu

ð     zestawy zadań do realizacji i czas na ich wykonanie

ð     formę i termin prezentacji projektu

ð     częstotliwość i terminy konsultacji

2.     Czas trwania projektu: 4 tygodnie

3.      Terminy konsultacji i zadania do wykonania: