ZAGADNIENIA WSTEPNE
o poznawcza
o komunikacyjna
dyscypliny:
-logiczne
-praktyczne - etyka, polityka
-tworcze - poetyka
2. DEFINICJE ZNAKU I PODZIAL ZNAKOW PIERCE'A. KROTKA CHARAKTERYSTYKA ZNAKOW: SYMBOLICZNYCH, IKONICZNYCH, WSKAZNIKOW
ZNAK
-dowolny byt (cokolwiek) ,co w jakikolwiek sposób daje dowolne określone pojęcie o jakimkolwiek przedmiocie (relacja znaku do rzeczywistości)
-„określone pojęcie” = wiedza
-„byt” – nie tylko symbol
- nie jast wazna relacja miedzy znakiem a tym co znak okresla
wyróżniał znaki:
-symboliczne (symbole)
odnoszą się do czegoś na mocy konwencji –a konwencje te ustalane są przez odpowiednie reguły
-ikoniczne
odnoszą się do pewnego przedmiotu bądź stanu rzeczy, dzięki relacji podobieństwa między znakiem a przedmiotem oznaczanym
§ warunek minimalny – znak ikoniczny i przedmiot oznaczany muszą byc podobne pod przynajmniej jednym względem
- wskaźniki (indeksy)
- wyznaczane przez swój przedmiot dlatego, że są z tym przedmiotem związane relacją przyczynową
- funkcję przyczyny pełni ten przedmiot, na który znak wskazuje
- skutkiem działania przyczyny jest ten znak – ślady na piasku = znaki, że ktoś przeszedł – przyczyną jest stopa > relacja przyczynowo-skutkowa- wolne tlumaczenie: slady na piasku sa swiadectem ze ktos szedl i mial stopy ;)
*z czasem zaczęto się ograniczać tylko do znaków symbolicznych
** wskaźniki (indeksy) to oznaki – zaczęto je odrzucać w definicjach
- każdy przedmiot (lub czynności), który odnosi swego użytkownika (nadawcę lub odbiorcę) do czegoś względem siebie zewnętrznego, do jakiegoś przedmiotu lub stanu rzeczy i stanowi środek w poznaniu czegoś
słońce świeci – zdanie oznajmujące
-funkcja poznawcza (poznaję, że słońce świeci)
-funkcja komunikacyjna (wyrażam, że słońce świeci)
-funkcja odnosząca (odnosi do stanu rzeczy)
3. TROJKAT SEMANTYCZNY
myśl
symbolizuje odnosi nas do
znak (symbol) przedmiot
odnoszą do różnego rodzaju
przedmiotów (z różnych kat.)
znaczenie (pojęcie, sąd)
znak językowy odniesienie przedmiotowe
(symbol)
* jedna z teorii: nazwa własna nie ma znaczenia; Np. prof. Zeidler – nie odnosi się do czegoś konkretnego
4.PODZIAL SEMIOTYKI ORAZ CHARAKTERYSTYKA JEJ DZIALOW WEDLUG CH. MORRISA
3 płaszczyzny badania znaków – MORRIS
SYNTAKTYKA
o bada formalne relacje zachodzące między elementami tworzącymi znak (lub między znakami)
SEMANTYKA
o bada relacje między znakami a rzeczywistością względem znaków zewnętrznych
- 2 funkcje znakow: znaczenie i oznaczanie
PRAGMATYKA
o bada relacje między znakami a użytkownikami znaków (wprowadza się podmiot: użytkownik – znak)
5. Czym charakteryzuja sie rozwazania pragmatyczne? OKRESL JAKI CHARAKTER POSIADA PODZIAL WNIOSKOWAN NA SUBIEKTYWNIE PEWNE I SUBIEKTYWNIE NIEPEWNE ORAZ JAKI CHARAKTER POSIADAJA REGULY KONWERSACJI GRICE'A
WNIOSKOWANIA SUBIEKTYWNIE PEWNE
Wnioskowanie subiektywnie pewne są to takie wnioskowania, w których stopień pewności uznania wniosku jest taki sam jak stopień pewności uznania przesłanek.
Wnioskowanie subiektywnie pewne jest wnioskowaniem fromalnie poprawnym, jeśli schemat tego wnioskowania jest schematem niezawodnym.
Takie wnioskowania to wnioskowania dedukcyjne.
WNIOSKOWANIA SUBIEKTYWNIE NIEPEWNE
Wnioskowanie subiektywnie niepewne to takie wnioskowania, w których stopień pewności uznania wniosku jest mniejszy od stopnia pewności uznania przesłanek.
Opierają się o zawodne schematy wnioskowań.
CHARAKTER PODZIALU - ?? ROZWAZANIA PRAGMATYCZNE-?? REGULY KONWERSACJI GRICEA??
6. SCHEMATYCZNY OPIS PROCESU KOMUNIKACJI JEZYKOWEJ
Odniesienie trójkąta do procesu komunikacji: nadawca – znak – odbiorca
A a B
X – dowolna osoba posługująca się znakami
RI – kontekst pragmatyczny procesu komunikacji (wiedza, sytuacja, relacja, klasa)
R – znaczenie znaku
D – odniesienie przedmiotowe
R (a,A,RI)
R (a,B,RI)
„osoba A przypisuje R znaczenie a w kontekście RI”
Jakie warunki muszą być spełnione by zaszła komunikacja między A i B???
D (a,A,RI) = D (a,A,RI)
(problem tkwi w zdefiniowaniu znaczenia: R (a,A,RI) = R (a,B,RI)
- ten warunek nie musi być spełniony by zaszedł proces komunikacji!
- znaki mogą być różne i mieć różne znaczenia ale wskazywać na to samo)
- musi być spełniony warunek identyczności denotacji
(*problem pragmatyczny bo jeśli nie ma użytkownika można znać kontekst)
- odniesienie przedmiotowe znaku jest funkcją jego znaczenia
Q [ R (a,X,RI) ] = D (a,X,RI)
7. DEFINICJA LOGIKI ARYSTOTELESA. LOGIKA W UJECIU STOIKOW
logika dla Arystotelesa
-nauka o formalnie niezawodnych sposobach wnioskowania
-wnioskowanie zawsze jest prawdziwe jeżeli od prawdziwych przesłanek dochodzimy do prawdziwego wniosku
Semiotyka starożytna
-sceptycy (mieli największe osiągnięcia), stoicy, (+epikurejczycy)
-medyczna geneza (od Hipokratesa V/IV w.p.n.e. – choroby – badania symptomów, „jeżeli... to...” ® implikacja - „jeżeli ból głowy, temperatura... to grypa” „jeżeli symptomy to dochodzimy do przyczyny”
-znaki uświadamiające – coś ujawnia coś innego niejawnego
znaki przypominające – dym ® ogień
8.PRZELOM ANTYPSYCHOLOGISTYCZNY W LOGICE
Przełom II połowy XIX wieku
ANTYPSYCHOLOGIZM
Obiektywne relacje zachodzące między prawdziwością a fałszem
FORMALIZM
Zastosowanie symboli
Słowa zastępuje znakami
Prawa myślenia – my ustalamy prawa i reguły
Frege: systemy dedukcyjne, geometria analityczna (aksjomaty – z nich można wyprowadzić wszystkie prawa logiki (przeliczalnie nieskończenie wiele N))
Psychologistyka – procesy w mózgu
System formalny – odwzorowanie języka naturalnego
Frege: dwa sądy sprzeczne nie mogą być jednocześnie prawdziwe
Ontologia formalna (język a to do czego się język odnosi)
Język naturalny skazuje na sprzeczności
Rachunek predykatów
Prawa logiki oparte na prawach psychologii
Logika wykorzystywana do badania znaków
Prawa logiki odnoszą się do relacji między prawdziwością a fałszywością
Semiotyka logiczna
Logika to nie nauka o tym jak faktycznie myślimy
9. Jaka jest podstawowa roznica miedzy logika ekstensjonalna a intensjonalna?
LOGIKA EKSTENSJONALNA- wartosc logiczna zdania zlozonego zalezy wylacznie od wartosci logicznej zdan skladowych
LOGIKA INTENSJONALNA- wykładnia sprowadza się do ustalania znaczenia wyrażeń występujących w akcie normatywnym.
Klasyczny rachunek zdań
I Wstępne ustalenia syntaktyczne dla KRZ
1) Słownik KRZ – definicja języka
Język w wąskim znaczeniu, to język wyznaczany przez reguły słownictwa i reguły gramatyczne
2) Gramatyka KRZ – definicje:
a) Wyrażenie KRZ – każdy skończony ciąg znaków słownika KRZ jest wyrażeniem tego języka
b) Zmienna zdaniowa KRZ - symbol, za który można podstawić zdanie. W klasycznym rachunku zdań zmienne zdaniowe symbolizowane są na ogół przez litery p, q, r, s, itd., Jeżeli wyrażenie p jest zmienna zdaniową, to wyrażenie p| jest również zmienna zdaniową. Oprócz zmiennych wymienionych w punktach 1 i 2 nie istnieją inne zmienne zdaniowe.
c) Formuła zdaniowa KRZ – Każda zmienna zdaniowa KRZ jest formułą tego rachunku. Jeżeli A jest formułą zdaniową, to wyrażenie o postaci jest też formułą KRZ. Jeżeli wyrażenia symboliczne o postaci ┌A┐┌B┐ są formułami KRZ, to wyrażenia o postaci ┌AvB┐, ┌AΛB┐ są też formułami KRZ.
...
jelonka72