Anna Ozga - Normalizacja kontaktów społecznych młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną lekkiego stopnia.
Otwarte kontakty społeczne dają szanse na rozwój, ale mogą stanowić także źródło licznych sytuacji trudnych dla osób niepełnosprawnych.
Negatywne relacje interpersonalne zwłaszcza w rodzinie i miejscu pracy, wyzwalają u badanych obronny styl reagowania i dominację strategii służących obniżeniu napięcia emocjonalnego.
Problematyka badawcza:
Uczestnictwo w zajęciach psycho - edukacyjnych, podnosząc poziom posługiwania się językiem analizy transakcyjnej, sprzyja adekwatnemu rozumieniu zachowań moralno – społecznych w sytuacjach trudnych przez młodzież z niepełnosprawnością intelektualną lekkiego stopnia.
Badanie – młodzież przygląda się trudnym sytuacjom społecznym (konflikt, kradzież, zagrożenie sprawiedliwości, zdrowia i życia), deklarując swoje zachowanie z pozycji obserwatora, ofiary i sprawcy wydarzenia. Próbują nazywać te zachowania, uzyskane wypowiedzi klasyfikuje się jako strategie stylu zadaniowego, emocjonalnego lub unikowego.
Strategie te zależały od rodzaju sytuacji oraz roli, w jakiej występował w badaniu.
- sytuacje konfliktu społecznego:
Najbardziej badani przechodzili do obrony siebie. Bycie świadkiem bójki przejawiało się w próbach zwracania uwagi, rozdzielania bądź wezwania pomocy.
- sytuacje zagrożenia własności (kradzież)
Najwięcej było zachowań konstruktywnych, skierowanych na rozwiązanie trudnej sytuacji trudnej i prób obrony.
- sytuacje zagrożenia sprawiedliwości
Najczęściej strategia obronna.
- sytuacje zagrożenia zdrowia i życia
Badani najczęściej podawali konstruktywne pomysły rozwiązania problemu (udzielanie pomocy), oraz unikowe.
Patrzenie na trudną z pozycji obserwatora w 80,9% uruchamiało u młodzieży właściwe, konstruktywne zachowania. Uczniowie z niepełnosprawnością intelektualną mają odpowiedni zasób wiedzy ogólnej, o świecie i stosunkach interpersonalnych.
Przyjmując rolę sprawcy również dominowały strategie zadaniowe nad obronnymi. Badani byli asertywni, szukali alternatyw rozwiązania problemu.
Najtrudniejsza dla młodzieży okazała się perspektywa ofiary, przewaga strategii obronnych nad zadaniowymi.
Perspektywa obserwatora pokazuję bardzo mocną dominację Dorosłego w połączeniu z Rodzicem. Bycie sprawcą sytuacji trudnej przekładała się na uaktualnienie Dorosłego oraz Dziecka. Występowanie w roli ofiary oznaczało używanie Dorosłego oraz Dziecka.
Strategie obronne można rozumieć jako dominacje dziecka nad innymi.
mpwjs