Chemik_laborant_ORZ.pdf

Promotor 1-2/05

Chemik-laborant

Ocena ryzyka

zawodowego

Ryszard Bryła

Zakres obowiązków chemika-laboranta zmienia się w zależności

od miejsca jego pracy. Chemik-laborant może pracować w labora-

torium zakładowym (m.in. przemysł spożywczy i chemiczny), stacji

SANEPID-u, ośrodku zdrowia, laboratorium szkolnym i in. Rozpa-

trując zagadnienia bezpieczeństwa w pracy chemika-laboranta

należy zwrócić szczególną uwagę na dwie bardzo ważne sprawy:

znajomość postępowania w sytuacjach awaryjnych (poparzenia,

oblanie ciała niebezpiecznymi substancjami, pożar, wybuch)

oraz zaopatrzenie stanowiska pracy w odpowiednio wyposażoną

apteczkę pierwszej pomocy i sprzęt gaśniczy.

W ocenie ryzyka wyróżniliśmy ważniejsze zagrożenia, na jakie

narażony jest chemik-laborant. W uwagach lub w załączniku do

karty oceny ryzyka należy umieścić m.in. informacje o realizacji

działań naprawczych i proﬁlaktycznych. Karta oceny ryzyka powin-

na być aktualizowana. Ocenę przedstawioną tutaj należy traktować

jako przykładową.

Charakterystyka stanowiska pracy

Chemik-laborant:

− przygotowuje odczynniki do analiz chemicznych,

− przeprowadza analizy i otrzymane wyniki porównuje z nor-

mami,

− pobiera próbki surowców, półproduktów i gotowych produktów

do badania,

− pobiera materiał do badania mikrobiologicznego,

− hoduje drobnoustroje na pożywkach, pobiera rozmazy i bada

je pod mikroskopem.

Oceny ryzyka dokonamy tutaj w sposób zgodny z Polską Normą

PN-N-18002/2000. W normie tej szacowanie ryzyka zawodowego

odbywa się w skali trójstopniowej – R(1,2,3), zgodnie z zasadami

przedstawionymi w tabeli I. Według Polskiej Normy ryzyko zawo-

dowe zawiera w sobie dwa najważniejsze elementy:

1. Stopień prawdopodobieństwa wystąpienia niebezpiecznego

zdarzenia (oznaczmy przez „P”).

2. Ciężkość przewidywanych następstw tego niebezpiecznego zda-

rzenia (oznaczmy przez „C”).

Stopień

prawdopodobieństwa (P)

Ciężkość następstw (C)

1. Mała (M) 2. Średnia (S) 3. Duża (D)

1. Mało prawdopodobne (M)

Małe (1)

Średnie (2)

2. Prawdopodobne (S)

Małe (1)

Średnie (2)

Duże (3)

3. Wysoce prawdopodobne (D) Średnie (2)

Duże (3)

Tabela I. Szacowanie ryzyka w skali trójstopniowej

W zależności od oszacowanego ryzyka, pracodawca powi-

nien podjąć odpowiednie środki proﬁlaktyczne, tym bardziej

zdecydowane, im większe zagrożenie występuje na danym

stanowisku.

www.elamed.com.pl/promotor 17

Promotor 1-2/05

Karta oceny ryzyka zawodowego na stanowisku chemika-laboranta

Przed oceną

Po realizacji zadań

Lp.

Zagrożenie

Źródło zagrożenia

Możliwe skut-

ki zagrożenia

Środki proﬁlaktyczne

Uwagi

o realizacji

zadań

Upadek na tym

samym poziomie.

Śliskie lub nierówne podło-

gi wewnątrz laboratorium,

w sąsiednich pomieszcze-

niach i na korytarzach.

Potłuczenia,

złamania

kończyn, urazy

wewnętrzne,

wstrząśnienie

mózgu.

SSS

Utrzymywać porządek.

Rozlane ciecze natychmiast

usuwać z podłogi. Stosować

odpowiednie obuwie. Zapew-

nić właściwe oświetlenie.

SMM

Uderzenie się

o nieruchome

przedmioty.

Zatarasowane przejścia,

źle ustawione stoły labora-

toryjne i sprzęt.

Potłuczenia.

Zapewnić prawidłową, nie ko-

lizyjną organizację stanowisk

pracy. Dbać o porządek.

SMM

Przygotować stanowiska

pracy zgodnie z wymaga-

niami ergonomii. Stosować

okresowe przerwy w pracy

i zmiany rodzaju zajęć.

Przeciążenie

narządu ruchu

(układu mięśnio-

wo-kostnego).

Wymuszona pozycja ciała

podczas przeprowadzania

analiz i badań.

Bóle mięśnio-

we. Zwyrodnie-

nia kręgosłupa

i stawów.

SDD

SSS

Stosować się do zaleceń

instrukcji stanowiskowej.

Zachować szczególną ostroż-

ność podczas prac laborato-

ryjnych. W czasie oparzenia

termicznego stosować się do

zalecanych procedur.

Oparzenia ter-

miczne.

Urządzenia stosowane do

wyjaławiania: autoklawy,

aparaty Kocha.

Rany. Wstrząs. D

SSS

Stosować się do zaleceń

instrukcji stanowiskowej. Za-

chować szczególną ostrożność.

W czasie oparzenia chemiczne-

go stosować się do zalecanych

procedur. Stosować środki

ochrony indywidualnej, m.in.

rękawice i okulary ochronne.

Kontrolować stan sprzętu

– szczególnie szklanego.

Oparzenia che-

miczne.

Odczynniki stosowane

w laboratorium.

Rany. Wstrząs. D

SSS

Kontrolować stan izolacji prze-

wodów. Stosować właściwe

ochrony przeciwporażeniowe

w zakładzie (m.in. wyłączniki

różnicowo-prądowe). Okre-

sowo kontrolować instalację

elektryczną. Przestrzegać

przepisów dotyczących obsłu-

gi urządzeń elektrycznych.

Porażenie prą-

dem elektrycz-

nym.

Zły stan przewodów

elektrycznych. Przebicie

elektryczne do obudowy

urządzenia.

Śmierć.

DMS

Zachować szczególną ostroż-

ność podczas pracy, a także

podczas uprzątania stłuczo-

nego szkła lab. W razie ska-

leczenia ranę zdezynfekować

i założyć jałowy opatrunek.

Skaleczenia.

Stłuczony sprzęt labora-

toryjny.

Rany cięte.

SMM

Przy pracach ze szkodliwymi

gazami i parami nosić maskę

z pochłaniaczem. Pracę z roz-

puszczalnikami wykonywać

pod wyciągiem. Podczas prac

z substancjami niebezpiecz-

nymi zakładać rękawice

ochronne. Nie spożywać

posiłków w laboratorium.

Zatrucia.

Spożycie szkodliwych

substancji. Wdychanie

szkodliwych par i gazów.

Choroby

układu pokar-

mowego i od-

dechowego.

DSD

SSS

Ściśle stosować się do zaleceń

instrukcji stanowiskowej. Pracę

z substancjami łatwopalnymi

przeprowadzać pod wyciągiem.

Ogrzewanie cieczy łatwopalnych

dokonywać tylko za pośrednic-

twem łaźni. Palniki utrzymywać

w czystości i porządku. Stoso-

wać środki ochrony indywidu-

alnej. Butle z gazami umieścić

z dala od źródeł ciepła. Na

miejscu umieścić sprzęt ga-

śniczy i właściwie wyposażoną

apteczkę pierwszej pomocy.

Pożar. Wybuch.

Praca z substancjami

łatwopalnymi i wybucho-

wymi. Gromadzenie się

w pomieszczeniu gazów

oraz par łatwopalnych.

Śmierć.

Kalectwo.

Poparzenia.

DDD

SSS

Zakażenia drob-

noustrojami.

Oblanie skóry rąk lub

innych części ciała

hodowlą drobnoustrojów

lub materiałem pobranym

od chorego. Zakłucia igłą

strzykawki podczas pobie-

rania materiału do badań

od chorego.

Przewlekłe lub

nieuleczalne

obecnie cho-

roby.

DSD

Stosować środki ochrony

indywidualnej. Zachować

szczególną ostrożność. Znać

procedury postępowania w ra-

zie zaistnienia niebezpiecz-

nego zdarzenia. Poddawać

się szczepieniom ochronnym

i badaniom lekarskim.

SSS

18 www.elamed.com.pl/promotor

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: