Polish - Programowanie w Pythonie.pdf - Python Pdf - grzegorj

PORADY >>

AKTUALNOCI >>

TEMAT NUMERU >>

HARDWARE >>

SOFTWARE >>

INTERNET I G@D¯ETY >>

MAGAZYN

Napisz w³asny program do nauki s³ówek!

Wê¿owy ucisk

Przydatnoæ jêzyków obcych docenia dzi chyba ka¿dy.

Warto sobie pomóc we wkuwaniu s³ówek, zaprzêgaj¹c do

tego celu komputer. Jak jednak unikn¹æ kupowania drogich,

epatuj¹cych multimedialnymi wodotryskami aplikacji?

Artur Skura

C odziennie pojawiaj¹ siê nowe pro-

systemów operacyjnych. Jakby tego

by³o ma³o, Python mo¿e siê pochwaliæ

ogromn¹ bibliotek¹ modu³ów (rozszerzeñ),

dziêki którym prosto i szybko napiszemy

program korzystaj¹cy z baz danych, ser-

wer WWW, klienta poczty elektronicz-

nej czy grup dyskusyjnych. Równie ³a-

two utworzymy aplikacjê do

przetwarzania obrazu i dwiêku czy na-

wet grê zrêcznociow¹.

gramy, maj¹ce za zadanie pomóc

u¿ytkownikowi, umo¿liwiæ mu lep-

sz¹ i wydajniejsz¹ pracê. Czasem jednak

zdarza siê, ¿e nasze potrzeby s¹ na tyle spe-

cyficzne, ¿e nie mo¿emy znaleæ aplikacji,

która w pe³ni spe³nia³aby nasze oczekiwa-

nia. W takiej sytuacji mamy dwa wyjcia: al-

bo zdaæ siê na ³askê producentów oprogra-

mowania i czekaæ na ukazanie siê

odpowiedniego narzêdzia, albo... stworzyæ

je samemu. Jak siê przekonamy, pisanie

w³asnych aplikacji wcale nie jest trudne.

Obecnie bardzo popularne s¹ rodowiska

do szybkiego tworzenia aplikacji, tzw. RAD

(Rapid Application Development), takie jak

Delphi czy Visual Basic. W niniejszym arty-

kule przedstawiê nieco inne podejcie, po-

zwalaj¹ce szybko tworzyæ aplikacje w pe³ni

otwarte i wieloplatformowe. Do tego celu

wykorzystam jêzyk skryptowy Python, dziê-

ki któremu rozwijanie nawet z³o¿onych pro-

jektów staje siê ³atwe i przyjemne.

Komputer belfrem

Z Pythonem zapoznamy siê, pisz¹c krótki,

lecz przydatny program wspomagaj¹cy na-

ukê s³ówek. Jak wiadomo, informacja utrwa-

la siê w pamiêci miêdzy innymi dziêki jej

powtarzaniu. Dlatego ci¹g³y wysi³ek umys³o-

wy, polegaj¹cy na przypominaniu sobie

okrelonego zbioru s³ówek, pozwoli nam je

szybciej zapamiêtaæ. Podejcie to stosuj¹ po-

pularne programy do nauki jêzyków, takie

jak e-Teacher czy bardzo niegdy popularne

SuperMemo. Du¿¹ wad¹ tego rozwi¹zania

jest brak kontekstu: zapamiêtujemy jedynie

s³ówko i jego znaczenie, nie wiemy nato-

miast, jak go u¿yæ. Trudno te¿ wychwyciæ

ró¿ne odcienie znaczeniowe, które wynikaj¹

z zastosowania w konkretnej wypowiedzi.

Mimo to program do nauki s³ówek mo¿e sta-

nowiæ cenn¹ pomoc dydaktyczn¹, zw³asz-

cza dla osób traktuj¹cych go jako narzêdzie

uzupe³niaj¹ce.

Klub mi³oników wê¿y

Sk³adnia Pythona jest bardzo przejrzysta

i prosta. Poniewa¿ sam jezyk nie zawiera

wielu elementów, mo¿na siê nauczyæ w nim

programowaæ w ci¹gu pó³ godziny. Na do³¹-

czonej do pisma p³ycie CD mo¿na znaleæ

przeznaczone dla Windows i Linuksa wersje

Pythona (interpreter wraz z niezbêdnymi bi-

bliotekami i modu³ami, oraz krótkie wpro-

wadzenie do programowania w tym jêzyku.

Przed przyst¹pieniem do pisania aplikacji

nale¿y zainstalowaæ Pythona. Warto te¿

przeczytaæ wspomniane wprowadzenie.

Jedn¹ z najwiêkszych zalet Pythona jest

jego wieloplatformowoæ. Oznacza to, ¿e

mo¿emy napisaæ program pod Windows,

a nasz kolega linuksowiec bez problemu go

u siebie uruchomi. Bêd¹ z niego mogli ko-

rzystaæ równie¿ u¿ytkownicy BeOS-a, QNX-

a, Mac OS-a i wiêkszoci innych popularnych

Okienka i przyciski

Rozwa¿ymy najprostszy model z mo¿liwych:

g³ówne okno (root), na którym znajdzie siê

napis-pytanie (typu Label) i pole do wprowa-

dzania tekstu (Entry). Rzeczywisty program

by³by oczywicie bardziej rozbudowany, jed-

nak naszym celem jest jedynie pokazanie,

jak ³atwo programuje siê w Pythonie. Label

i Entry to angielskie s³owa odpowiadaj¹ce

wymienionym wizualnym komponentom

(zwanym w rodowisku linuksowym widge-

tami), znajomo brzmi¹ce zw³aszcza dla tych,

którzy napisali choæ jeden program w Delphi

czy Visual Basicu. Z kolei nazwa root odnosi

siê do g³ównego okna programu i pochodzi

od korzenia drzewa hierarchii widgetów

w aplikacji.

Do obs³ugi interfejsu wykorzystamy Tkin-

ter. Jest to zestaw pythonowych dowi¹zañ do

popularnej biblioteki widgetów, znanej jako

CHIP | KWIECIEÑ 2002

PORADY >>

AKTUALNOCI >>

TEMAT NUMERU >>

HARDWARE >>

SOFTWARE >>

INTERNET I G@D¯ETY >>

MAGAZYN

Programowanie w Pythonie

Tk (jeli mamy Windows, nie musimy siê

martwiæ Tk zostanie zainstalowane wraz

z Pythonem. W Linuksie komponent ten

znajduje siê w oddzielnym pakiecie; w in-

nych systemach, takich jak QNX, musimy

ci¹gn¹æ i skompilowaæ Tk samodzielnie).

Równie dobrze moglibymy u¿yæ innego ty-

pu GUI (GTK+, Qt), jednak Tkinter jest naj-

bardziej uniwersalny.

Najprostszy

nym oknie. Bêdzie za to odpowiedzialny na-

stêpuj¹cy fragment kodu:

z pliku tekstowego, wywietalnie wyrazu

lub zwrotu, czekanie na odpowied u¿yt-

kownika i ocen¹ tej odpowiedzi. Wykorzy-

stamy zwyk³e pliki tekstowe, w których

s³ówka przeplataj¹ siê z t³umaczeniami, np.:

tekst = Label(text='Tekst')

tekst.pack()

Jak widzimy, wykorzystalimy funkcjê

pack () , która jest odpowiedzialna za u³o-

¿enie danego widgetu w widgecie macierzy-

stym (czyli w naszym przypadku

w g³ównym oknie root ). Funkcja pack ()

mo¿e oczywicie przyjmowaæ ró¿ne argu-

menty, dziêku którym mo¿emy wyrówny-

waæ obiekty w widgetach-rodzicach. Na

przyk³ad pisz¹c pack (side=LEFT) , wyrów-

nujemy obiekt do lewej. Nastêpnie tworzy-

my pole do wprowadzania tekstu:

dom

house

matka

mother

samolot

plane

d¹b

oak

program

korzystaj¹cy

z Tkinter wygl¹da nastêpuj¹co:

# importujemy modu³ Tkinter

from Tkinter import *

# otwieramy g³ówne okno

root = Tk()

# przejcie do g³ównej pêtli

root.mainloop()

Na usta cinie siê pytanie: A co ze zna-

kami narodowymi?. Jeli planujemy u¿ywaæ

aplikacji na jednej tylko platformie, nie ma

problemu. Jeli jednak mamy Windows,

a zechcemy wymieniaæ bazy s³ówek z kole-

g¹-linuksowcem, trzeba bêdzie u¿yæ prostej

funkcji konwertujacej (takiej jak w progra-

mie za³¹czonym na p³ycie CD), która przeko-

duje wprowadzane znaki z i na ISO-8859-2.

pole = Entry()

pole.pack()

Po zapisaniu powy¿szego skryptu do pli-

ku i uruchomieniu go (poleceniem python

nazwa_pliku) zobaczymy na ekranie jedynie

niewielkie, szare okienko. Aby utworzyæ

okno o rozmiarach 300×300 pikseli i granato-

wym tle, nale¿y skorzystaæ z bardziej rozbu-

dowanej wersji wczeniejszego skryptu:

Takim sposobem otrzymujemy niezwykle

prosty, lecz dzia³aj¹cy interfejs u¿ytkowni-

ka. Byæ mo¿e utworzenie go zajê³o nam nie-

co wiêcej czasu ni¿ przeci¹gniêcie kontrolek

na formularze w Delphi czy Visual Basicu,

nasz skrypt zajmuje jednak o wiele mniej

miejsca i co te¿ nie jest bez znaczenia

mo¿na go utworzyæ w Notatniku, bez ¿ad-

nych dodatkowych narzêdzi. Co wiêcej, zna-

my nasz program od podszewki i mo¿emy

go uruchomiæ na ka¿dej platformie, na któ-

rej wystêpuje Python.

Interfejs mamy gotowy, pora teraz na sa-

m¹ logikê aplikacji, czyli pobieranie s³ówek

Uczmy siê razem

Pora na funcjê, która zajmie siê sprawdza-

niem, czy wprowadzony przez u¿ytkownika

ci¹g znaków odpowiada drugiemu s³owu

z ka¿dej pary z bazy s³ówek. Aby wczytaæ

ca³¹ bazê do pamiêci, wykorzystamy stan-

dardow¹ funkcjê readlines() , otworzywszy

uprzednio plik z baz¹ za pomoc¹ funkcji

open() . Przyda nam siê te¿ zmienna global-

na licznik , wskazuj¹ca numer pary s³ówek,

from Tkinter import *

root = Tk()

root['bg']='navyblue'

root['height']=300

root['width']=300

root.mainloop()

32 »

Prawda, ¿e proste? W³aciwoci g³ównego

okna ustawia siê, korzystaj¹c ze zwyk³ych

pythonowych haszy (s³owników), których

klucze i wartoci opisane s¹ w dokumentacji.

Równie¿ i w tym przypadku mo¿emy do-

strzec podobieñstwo do Delphi, tyle ¿e za-

miast obiekt. w³aciwoæ: = wartoæ

piszemy obiekt['w³aciwoæ'] =

wartoæ . Mo¿emy to równie¿ zrobiæ ina-

czej, wykorzystuj¹c funkcjê geometry () ,

dziêki której nie tylko ustawimy rozmiar

okna, ale i umiecimy je w ¿¹danym miejscu

na ekranie. Funkcja geometry () przyjmuje

argument w postaci znanej u¿ytkownikom X

Window: szerokoæ * wysokoæ + wspó³-

rzêdna_x + wspó³rzêdna_y , przy czym

dwie ostatnie liczby wyznaczaj¹ przesuniê-

cie wzglêdem punktu (0,0), znajduj¹cego siê

w lewym górnym rogu ekranu.

U¿ytkownicy Linuksa

znajd¹ Pythona na p³ytach

ze swoj¹ dystrybucj¹. Rów-

nie¿ osoby korzystaj¹ce

z Windows czy Mac OS nie

powinny mieæ problemów

z instalacj¹ interpretera

i odpowiednich

bibliotek.

Interfejs naszego

programu bêdzie prosty,

lecz u¿yteczny. Nic zreszt¹

nie stoi na przeszkodzie,

aby usprawniæ dzia³anie

programu.

Jak s³ówka

trafiaj¹ do okienek?

Kolej teraz na tekst (np. s³ówko w obcym jê-

zyku), który ma byæ wywietlany w g³ów-

CHIP | KWIECIEÑ 2002

PORADY >>

AKTUALNOCI >>

TEMAT NUMERU >>

HARDWARE >>

SOFTWARE >>

INTERNET I G@D¯ETY >>

MAGAZYN

Programowanie w Pythonie

przy której jestemy. Zazwyczaj u¿ywanie

zmiennych globalnych nie jest dobrym po-

mys³em i wykszta³ca z³e nawyki programi-

styczne, jednak w naszym przypadku bêdzie

to najprostsze rozwi¹zanie.

Wykorzystamy jeszcze jedn¹ u¿yteczn¹

funkcjê: unicode() . Argumentami tej funk-

cji s¹: ³añcuch znaków, kodowanie i obs³uga

b³êdów (przy czym te dwa ostatnie s¹ opcjo-

nalne). Dziêki tej funkcji mo¿na ³atwo sobie

poradziæ z bazami s³ówek korzystaj¹cych

z ró¿nych kodowañ (np. francuski ISO-

-8859-1 i polski ISO-8859-2).

Jedn¹ z najwiêkszych

zalet aplikacji w Pythonie

jest ich uniwersalnoæ .

Program napisany pod

Windows bez problemu

uruchomimy np. pod

Linuksem.

root = Tk()

root.geometry('300x300+20+20')

licznik=1

file=open('dane.txt')

linie = file.readlines()

text=unicode(linie[0],'iso-8859-2')

label = Label(root, text=text)

label.pack()

pole = Entry()

pole.bind('', skok)

pole.pack(side=TOP)

tekst2 = Label(fg = 'blue',

text='OK')

tekst2.pack(side=TOP)

root.mainloop()

Pe³n¹ dokumentacjê

Pythona i podrêczniki

dla pocz¹tkuj¹cych

u¿ytkowników

znajdziemy na stronie

http://www.python.org/.

siê po try zostanie napotkany wyj¹tek, wy-

konywany jest kod w bloku except .

+ linie[licznik][:-1],'iso-8859-2'))

# wymazujemy zawartoæ pola

# tekstowego, umo¿liwiaj¹c

# u¿ytkownikowi

# wprowadzenie nowego s³owa

pole.delete(0, len(pole.get()))

Aby nauka

nie posz³a w las...

I oto ca³y program (wersjê gotow¹ do uru-

chomienia mo¿na znaleæ na CD). Rzecz ja-

sna mo¿emy do niego wprowadziæ mnóstwo

usprawnieñ, jednak ju¿ w tej wersji nadaje

siê on do nauki s³ówek. Przy niewielkim wy-

si³ku zaimplementujemy funkcje licz¹ce po-

prawne odpowiedzi i oceniajace nasze postê-

py, okna dialogowe do wyboru ró¿nych baz,

obs³ugê plików dwiêkowych... By zacyto-

waæ ulubione powiedzenie Williama Gatesa:

Ogranicza nas tylko wyobrania.

Fragment ten wymaga krótkiego komenta-

rza: aby program zadzia³a³, nasz plik z dany-

mi musi siê nazywaæ dane.txt . Zmienna li-

nie to tablica zwieraj¹ca wiersze z bazy

s³owek, do których mo¿emy odwo³ywaæ siê

bezporednio, u¿ywaj¹c sk³adni linie[nu-

mer_linii] . Có¿ jednak oznacza tajemnicza

linia pole.bind('', skok )? To proste jeli

u¿ytkownik nacinie w tym polu klawisz

[Return] ([Enter]), zostanie wykonana fun-

cja skok. A oto i ona:

# próbujemy przejæ do nastêpnego

# has³a

try:

licznik = licznik + 2

label['text'] = unicode(linie

[licznik -1], 'iso-8859-2')

# jesli siê nie uda, koñczymy

except:

sys.exit()

INFO

def skok(event):

Aktualne dystrybucje Pythona

dla ró¿nych systemów

http://www.python.org/ftp/python/

Poprawiony Python dla Windows

http://downloads.ActiveState.com/

ActivePython/windows/2.1/

ActivePython-2.1.1.msi

Tak przedstawia siê nasza funkcja, odpowie-

dzialna za porównywanie wprowadzonego

przez u¿ytkownika tekstu z ³añcuchem po-

branym z bazy. TkMessageBox. shower-

ror to prosta funkcja wywietlaj¹ca komuni-

kat o b³êdzie, z charakterystyczn¹ ikonk¹

(patrz: ilustracja u góry strony). W naszym

przyk³adzie przyjmuje dwa argumenty: na-

zwê okna umieszczan¹ na pasku tytu³owym

(Oj!) oraz komunikat o b³êdzie, skonwer-

towany do obiektu typu Unicode.

Blok try...except pomaga (podobnie jak

w Delphi) radziæ sobie z wyj¹tkami. Jeli

podczas wykonywania kodu znajduj¹cego

# ze wzglêdu na specyfikê Pythona

# definiujemy wykorzystane

# w programie zmienne jako globalne

global licznik, pole, tekst,

tekst2, linie

# jeli odpowied u¿ytkownika nie

# zgadza siê ze s³owem z bazy,

# wywietlamy komunikat o b³êdzie

if (pole.get()!=linie[licznik]

[:-1]):

tkMessageBox.showerror('Oj!',

unicode('B³¹d, '\

+ 'prawid³owa odpowied brzmi '\

Na p³ycie CD do³¹czonej

do numeru, w dziale Po-

rady | Programowanie

w Pythonie mo¿na znaleæ Pythona dla

ró¿nych systemów, program omawiany

w artykule oraz wprowadzenie do pro-

gramowania w Pythonie.

2002

CHIP | KWIECIEÑ 2002

Polish - Programowanie w Pythonie.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: