Moduł 5.pdf

Pielęgniarstwo środowiska nauczania i wychowania

Wstęp

1. Zakres i organizacja profilaktycznej opieki zdrowotnej nad dziećmi i młodzieżą

2. Gabinet profilaktyki w szkole

3. Wybrane rodzaje działań profilaktycznych

3.1. Szczepienia ochronne

3.2. Profilaktyka próchnicy zębów i chorób przyzębia

3.3. Wykonywanie i interpretowanie testów przesiewowych

3.4. Profilaktyczne badania lekarskie

3.5. Sprawdzanie higieny osobistej uczniów

3.6. Opieka nad uczniami przewlekle chorymi, niepełnosprawnymi oraz innymi — z problemami

zdrowotnymi, szkolnymi i społecznymi

4. Diagnozowanie w pielęgniarstwie szkolnym

5. Edukacja zdrowotna uczniów i ich rodziców/opiekunów

Wstęp

W kolejnych rozdziałach niniejszego modułu zostały przedstawione treści dotyczące

zakresu i organizacji opieki zdrowotnej nad dziećmi i młodzieżą w wieku szkolnym

oraz wybrane rodzaje działań profilaktycznych, realizowanych przez pielęgniarkę

środowiska nauczania i wychowania, higienistkę szkolną, lekarza podstawowej opieki

zdrowotnej, lekarza stomatologa. Wiele uwagi poświęcono edukacji zdrowotnej jako

metodzie oddziaływania na styl życia ucznia i środowiska lokalnego. Wiadomości

zawarte w module mają na celu przygotowanie pielęgniarki do organizowania opieki

profilaktycznej nad uczniami w szkole. Wszystkich studentów pragnę zainteresować

podaną literaturą.

Pielęgniarstwo środowiska nauczania i wychowania

1. Zakres i organizacja profilaktycznej opieki zdrowotnej

nad dziećmi i młodzieżą

Zakres i organizację profilaktycznej opieki zdrowotnej nad dziećmi i młodzieżą,

objętych obowiązkiem szkolnym, określa Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 25

czerwca 2003 r. (Dz.U. nr 130, poz. 1196). Ponadto określa ono również zakres

informacji o świadczeniodawcach sprawujących profilaktyczną opiekę nad uczniami,

które są przekazywane wojewodzie przez Narodowy Fundusz Zdrowia.

Profilaktyczna opieka zdrowotna nad uczniami sprawowana jest przez pielęgniarkę

środowiska nauczania i wychowania lub higienistkę szkolną, właściwego dla ucznia

lekarza podstawowej opieki zdrowotnej i lekarza stomatologa.

Profilaktyczna opieka zdrowotna nad uczniami obejmuje (§3):

1) testy przesiewowe wykonywane przez pielęgniarkę środowiska nauczania

i wychowania lub higienistkę szkolną, polegające na wstępnej identyfikacji

odchyleń od normy rozwojowej, niezdiagnozowanych chorób, zaburzeń lub wad,

2) postępowanie diagnostyczne w przypadku uzyskania dodatniego wyniku testu

przesiewowego, w celu potwierdzenia lub wykluczenia zaburzeń, które zostały

ujawnione w teście przesiewowym;

3) profilaktyczne badania lekarskie (bilanse zdrowia), wykonywane przez lekarza

podstawowej opieki zdrowotnej w zakresie:

a) oceny stanu zdrowia i rozwoju poszczególnych uczniów,

b) kwalifikacji do uczestnictwa w zajęciach wychowania fizycznego i wprawiania

sportu w szkole,

c) zdrowotnej gotowości szkolnej uczniów,

d) kwalifikacji do uczestnictwa w programach rehabilitacyjnych,

e) ograniczeń dotyczących możliwości przyszłej nauki,

4) profilaktyczne badania stomatologiczne, profilaktykę próchnicy zębów oraz

profilaktykę ortodontyczną;

5) udzielanie pomocy w nagłych wypadkach i zachorowaniach;

6) obowiązkowe szczepienia ochronne;

Pielęgniarstwo środowiska nauczania i wychowania

7) edukację zdrowotną i promocję zdrowia.

Pielęgniarka środowiska nauczania i wychowania lub higienistka szkolna sprawują

profilaktyczną opiekę zdrowotną nad uczniami w gabinecie profilaktycznym,

znajdującym się na terenie danej szkoły (§ 9 ust. 1). Lekarz podstawowej opieki

zdrowotnej i lekarz stomatolog sprawują profilaktyczną opiekę nad uczniami

w miejscu określonym w umowie o udzielanie świadczeń zdrowotnych (§ 8).

Profilaktyczna opieka zdrowotna sprawowana przez właściwego dla ucznia lekarza

podstawowej opieki zdrowotnej obejmuje (§ 5):

1) prowadzenie edukacji zdrowotnej uczniów, ich rodziców lub opiekunów prawnych

lub faktycznych,

2) wykonywanie profilaktycznych badań lekarskich (bilansów zdrowia) w ustalonych

grupach wiekowych oraz prowadzenie dokumentacji medycznej według wzorów

podanych w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z 25 czerwca 2003 r.,

3) formułowanie na piśmie zaleceń dla pielęgniarek środowiska nauczania

i wychowania lub higienistek szkolnych, dotyczących dalszego postępowania

z uczniami,

4) czynne poradnictwo dla uczniów i ich rodziców bądź opiekunów prawnych lub

faktycznych.

Profilaktyczna opieka zdrowotna sprawowana przez lekarza stomatologa obejmuje

(§ 6): edukację zdrowotną i promocję zdrowia jamy ustnej, profilaktyczne badania

stomatologiczne i ortodontyczne, profilaktykę próchnicy zębów oraz kwalifikowanie

do szczególnej opieki stomatologicznej.

Zadania wykonywane przez pielęgniarkę środowiska nauczania i wychowania

obejmują (§ 7 ust. 1):

1) wykonywanie testów przesiewowych oraz ich interpretację,

2) kierowaniepostępowaniem poprzesiewowym, a także sprawowanie opieki

pielęgniarskiej nad uczniami nim objętymi,

3) organizowanie profilaktycznych badań lekarskich (bilansów zdrowia),

4) prowadzenie grupowej profilaktyki fluorkowej w klasach I–VI,

Pielęgniarstwo środowiska nauczania i wychowania

5) współorganizowanie lub organizowanie i wykonywanie szczepień ochronnych

(według obowiązującego kalendarza szczepień na dany rok),

6) czynne poradnictwo w zakresie opieki pielęgniarskiej,

7) udział w planowaniu, realizacji i ocenie szkolnego programu edukacji zdrowotnej,

a także podejmowanie innych działań w zakresie promocji zdrowia,

8) udzielanie pomocy w nagłych wypadkach,

9) doradztwo dla dyrektora szkoły w sprawie warunków bezpieczeństwa uczniów,

warunków sanitarnych w szkole i organizacji posiłków,

10) prowadzenie dokumentacji medycznej zgodnie z wytycznymi w tym zakresie,

11) prowadzenie dokumentacji szczepień ochronnych uczniów i sprawozdawczości

określonej i zgodnej z odrębnymi przepisami.

Powyższe zadania wykonuje również higienistka szkolna, jednak z wyłączeniem

szczepień ochronnych (§7 ust. 2), które wykonuje właściwy dla ucznia lekarz

podstawowej opieki zdrowotnej (§7 ust. 3).

O terminach i zakresie wykonywania testów przesiewowych, profilaktycznych badań

lekarskich (bilansów zdrowia), a także profilaktycznych świadczeń stomatologicznych

— pielęgniarka środowiska nauczania i wychowania albo higienistka szkolna

powiadamia rodziców ucznia albo jego opiekunów prawnych lub faktycznych

(§11 ust. 2).

Dokumentacja medyczna ucznia (patrz załącznik 1 do Rozporządzenia Ministra

Zdrowia z 25 czerwca 2003 r. — Dz.U. nr 130, poz. 1196) przechowywana jest

w gabinecie profilaktycznym, znajdującym się na terenie szkoły przez okres

pobierania nauki w danej szkole (§ 12 ust. 1). W przypadku przejścia ucznia do innej

szkoły, dokumentację medyczną ucznia odbierają rodzice albo opiekunowie ucznia

i przekazują szkole, do której uczeń aktualnie uczęszcza. Dokumentacja

profilaktycznej opieki stomatologicznej przechowywana jest przez lekarza

stomatologa sprawującego opiekę nad uczniem.

Pielęgniarstwo środowiska nauczania i wychowania

2. Gabinet profilaktyki w szkole

Gabinet profilaktyki jest miejscem, gdzie odbywają się m.in. badania przesiewowe

uczniów, szczepienia ochronne, przegląd czystości ciała, rozmowy indywidualne

pielęgniarki/higienistki szkolnej i ucznia.

Wyposażenie gabinetu profilaktycznego powinno stanowić:

1) biurko,

2) szafka kartoteczna,

3) leżanka,

4) oszklona szafa na leki i artykuły medyczne,

5) lampa bakteriobójcza, waga medyczna ze wzrostomierzem,

6) aparat do pomiaru ciśnienia tętniczego krwi z kompletem materiałów dla dzieci

i dorosłych,

7) stetoskop,

8) lodówka (przechowywanie szczepionek w temp. 4–8 stopni C),

9) tablice Ischihara do badania widzenia barw,

10) tablice Snellena do badania ostrości wzroku,

11) siatki centylowe wzrostu i masy ciała,

12) środki dezynfekcyjne,

13) dywanik do badania wad postawy,

14) dokumentacja medyczna,

15) zestaw przeciwwstrząsowy, który powinien zawierać:

a) leki:

— Adrenalina (amp. 1 mg/ml),

— Fenicort (fiol. 25 mg),

— Hydrocortisonum hemisuccinatum (amp. 100 mg/2 ml),

— Clemastinum (amp. 2 mg/2 ml),

— Aminophilinum (amp. 250 mg/10 ml),

— Salbutamol — aerosol (0,1 mg/dawkę),

— Salbutamol (amp.0,5 mg/1 ml),

— Relanium (amp.10 mg/2 ml),

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: