Główne ośrodki miejskie starożytności.doc

Nazwa

Lokalizacja

Początek istnienia

Okres rozkwitu

Dzieje, charakterystyka

Memfis

Nad Nilem w dolnym Egipcie

pocz.

III tys. p.n.e.

III tys. i

2 pół. II tys. p.n.e.

Stolica pierwszych faraonów egipskich, jedno z głównych miast Egiptu w odległej starożytności, w czasach rzymskich upadek

Teby

Nad Nilem w górnym Egipcie

III tys. p.n.e.

II tys. i

2 poł. I tys. p.n.e.

Od pocz. II tyś. p.n.e. stolica Egiptu, ośrodek kultu Amona. W VI w. p.n.e. zniszczone przez Asyryjczyków, w pocz. n.e. ostateczny upadek

Babilon

Mezopo­tamia, nad Eufratem

III tys. p.n.e.

XVII w. p.n.e. i VI w. p.n.e.

Ośrodek państwa starobabilońskiego za Hammurabiego. W VI w. p.n.e. rozbudowa - sławne mury miejskie, monumentalne świątynie (zikkurat Etemenanki). Po zdobyciu przez Persów (539 p.n.e.) miasto bardzo podupadło, w I w. p.n.e. opustoszało

Tyr, Sydon, Byblos, Berytos

Wsch. Wybrzeża

M. Śród­ziemnego

III tys. p.n.e.

II i I tys. p.n.e.

Główne portowe miasta Fenicji. Wybitne ośrodki rzemiosła. Dalekosiężny handel i kolonizacja pd. wybrzeży M. Śródziemnego. W pocz. n.e. bardzo podupadły, dziś (z wyj. Bejrutu) niewielkie miasta

Ateny

Grecja, kil­ka km od wybrzeży M. Egejskiego

XVI w. p.n.e.

V-VI w.

p.n.e.

Przywództwo Grecji w czasie wojen perskich, za Peryklesa największe miasto Grecji (ok. 200 tyś. mieszk.). Od czasów rzymskich aż do XIX w. podupadało, zwł. po zniszczeniu (267 n.e.) przez Gotów (1830 - 2 tyś. mieszk., dziś - 3 min)

Karta­gina

Afryka Pn., niedaleko obecnego Tunisu

wg tradycji 814 p.n.e.

III w. p.n.e.,

II-V w. n.e.

Początkowo kolonia fenickiego Tyru, od VI w. p.n.e. walki z Grekami o hegemonię w zach. części basenu M. Śródziemnego, w pocz. III w. p.n.e. ok. 100 tyś. mieszk. Zrównana z ziemią przez Rzymian (146 p.n.e.), lecz po odbudowie przeżyła ponowny rozkwit

Rzym

Italia

Środk., nad Tybrem

wg tradycji 753 p.n.e.

II w. p.n.e.-

III w. n.e.

Stolica imperium obejmującego świat śródziemnomorski i zach. Europę. W pocz. cesarstwa (I-II w. n.e.)ok. 1 mln mieszk., od IV w. upadek, w VI w. przejściowo praktycznie opustoszały

Ale­ksan­dria

Nad M. Śródziem­nym, przy ujściu Nilu

332 p.n.e.

III w. p.n.e.-

II w. n.e.

Założona przez Aleksandra Wielkiego, od 311 p.n.e. stolica Egiptu. W okresie świetności blisko 1 min mieszk. (gł. Grecy, Egipcjanie, Żydzi), największy port (m.in. wywóz egipskiego zboża) i ośrodek naukowy antyku (Muzejon, Biblioteka Aleksandryj­ska). W III-IV w. upadek, pogłębiony po zdobyciu przez Arabów 642 n.e. W pocz. XIX w. 5 tyś. mieszk., rozwój po zbudowaniu Kanału Sueskiego (1869)

Antiochia

22 km od syryjskiego wybrzeża

M. Śród­ziemnego

300 p.n.e.

III w. p.n.e.-

V w. n.e.

Stolica państwa Seleukidów, nast. główne miasto Syrii. W IV w. ok. 200 tyś. mieszk., w IV-V w. stolica patriarchatu rywalizującego z Aleksandrią, Konstanty­nopolem i Rzymem. Od VI w. wielokrotnie niszczona, ...