czaso-pismoo.pdf

Polska Oficjalna strona Berta Hellingera

Strona 1

Home

Czas-o- pismo Berta Hellingera • Czas-o- pismo Berta Hellingera • Czas-o- pismo Berta Hellingera

jak

Y I KOCHA SZCZ LIWIE

w dzisiejszych czasach

Brat David

Brat David Steindl-Rast jest benedyktynem pochodzcym z Wiednia.

Od 1953 roku yje w USA i uznawany jest za jednego z

najwybitniejszych nauczycieli duchowych naszych czasów. Wiele lat ył

w Big Sur i prowadził słynny Instytut ESALEN.

Po polsku ukazała si rozmowa Davida Steindl-Rasta z Fritjofem

Capra: Nalee do wiata. Poszukiwania na pograniczu nauki i duchowoci.

Kraków 1995.

Wicej informacji mona znale na: WWW.gratefulness.org .

Aktualno ci

Jak to, co boskie w nas wzrasta

Brat David Steindl-Rast O.S.B.

By moe stosowne jest, ebymy podejmujc taki temat zaczli od chwili ciszy, w

której Pastwo sami bdziecie obcowa z tym, co rozumiecie przez „to, co boskie”.

W naszym temacie decydujce dla mnie jest okrelenie „w nas”. Bd mówił na

podstawie mojego własnego dowiadczenia i zwracał si do osobistego

dowiadczenia Pastwa. Apeluj niejako do Waszego dowiadczenia, poniewa o

takim temacie mona mówi tylko zgodnie z dowiadczeniem. Mam zatem nadziej,

e bdziecie Pastwo sprawdzali na swoim własnym dowiadczeniu to, co tutaj

powiem.

Chciałbym słowo po słowie zastanowi si nad tytułem. Przez „to, co boskie”

rozumiem to, co Dorothee Sölle, znana niemiecka teolog, nazywa „WICEJ”.

Wicej i coraz wicej, wicej w kadym wymiarze. Słowo „Bóg” i „boski” jest tak

obarczone, e musimy właciwie znale jakie inne słowo. Słowo „WICEJ” pasuje

moim zdaniem bardzo dobrze. Nie tylko wicej na tej samej płaszczynie, lecz

wicej na wci nowych płaszczyznach, w coraz nowych wymiarach. To „WICEJ”

jest tym, na co my, ludzie, jestemy nakierowani. Szukamy sensu i tylko wtedy, gdy

obcujemy z tym „WICEJ”, moemy sens odnale.

Co rozumiem przez „to, co boskie”? W nas osobicie, ale te w wiecie jako całoci,

nawet jeli nie wszdzie równomiernie, przekraczamy obecnie na wszystkich

płaszczyznach próg nowego rozumienia tego „WICEJ”. Wyłania si co zupełnie

nowego. O tym te chc tutaj mówi.

http://hellinger.pl/news/

2005-10-26 21:19:06

Polska Oficjalna strona Berta Hellingera

Strona 2

Jeli chodzi o „wzrastanie w nas”, to pytanie brzmi: jak to „WICEJ” moe w nas

wzrasta? Przez nasz wiadomo tego „WICEJ”, e sobie to uwiadomimy, i

przez nas stosunek do tego, e z tym obcujemy. A wic, chodzi o dwie rzeczy: o

uwiadomienie sobie i o obcowanie z tym.

Pierwsze, wiadomo, jest bardziej dziedzin duchowoci. Obcowanie z tym jest

bardziej dziedzin religii. Obie rzeczy s oczywicie nierozdzielne, poniewa

wiadomo i wejcie w ni w zwizek nalecile do siebie. Ale mona odróni

duchowo i religi. Nie s oddzielone, ale mona je odróni. Z tego te wynika

nasz sposób postpowania tutaj.

Duchowo

Temat duchowoci bd rozpatrywał z czterech punktów widzenia:

1. Co to jest duchowo?

2. Jaki jest stosunek duchowoci do religii?

3. Co hamuje lub uniemoliwia wzrost tego „WICEJ” w nas, tego, co boskie w

nas?

4. Jak moemy wesprze ten wzrost? Co moemy wiadomie zrobi, eby

wesprze ten wzrost w nas?

Punkt pierwszy: Co to jest duchowo? Proponuj, ebymy wyszli od słowa

duchowo, które po łacinie wywodzi si od słowa „spiritus”. Tłumaczy si je

zazwyczaj przez duch. Duch oznacza tutaj – jak w wyraeniu „wyzionł ducha” –

dech ycia, yciodajny oddech. Spiritus oznacza pierwotnie podmuch, oddech

ycia. Tak samo jak „pneuma” po grecku, i „ruach” po hebrajsku. Wszystkie one

oznaczaj yciodajny oddech, a w przenonym sensie ycie. Std rozumiem

duchowo jako wzmoonywotno, yciowo i to we wszystkich dziedzinach

ycia. Jest to rozszerzenie spektrum naszej ywotnoci.

Nie zawsze jestemy w równym stopniu ywotni. Wikszo z nas jest rano mniej

ywa ni wieczorem. S te tacy, którzy ju z rana s ywi jak skowronki i innych

tym doprowadzaj do rozpaczy. Jest bardzo rónie, w jakim stopniu jestemy ywi.

Jestemy równie rónie ywotni w rónych okresach ycia. Gdy jestemy ywi pod

kadym wzgldem – a s w naszym yciu momenty, gdy jestemy tak naprawd

ywi – wtedy mamy przedsmak tego, co moe oznacza prawdziwa duchowo. Te

momenty wydarzaj si w bardzo rónych sytuacjach i s zawsze zaskakujce.

Moemy si na to przygotowa, ale nigdy nie da si ich przewidzie.

W tym miejscu musz powiedzie o Abrahamie Maslowie, który znany jest przede

wszystkim dziki swojej hierarchii wartoci. Dokonał on odkrycia, które jest jeszcze

waniejsze. Nazywa i opisuje je jako „peak experiences”, przeycia szczytowe lub

przeycia spełnienia. Warto tutaj zrobi mał dygresj, eby opowiedzie, jak

Maslow dokonał tego odkrycia w połowie 20. wieku. Zadał on sobie pytanie: Co

czyni niektórych ludzi tak ywymi? Co czyni ich tak twórczymi? Co czyni ich tak

zdrowymi? Co czyni ich prawdziwymi ludmi, jakich bymy sobie yczyli? Maslow

stwierdził: Nic w moim psychologicznym wykształceniu nie przygotowało mnie, eby

odpowiedzie na to pytanie. Zajmował si tylko chorobami psychicznymi i nigdy nie

http://hellinger.pl/news/

2005-10-26 21:19:06

Polska Oficjalna strona Berta Hellingera

Strona 3

zastanawiał si: Co czyni człowieka zdrowym? Potrzebował na to lat szukajc

odpowiedzi na to pytanie i doszedł do zdumiewajcych dla niego rezultatów.

Wspólne dla wszystkich tych ludzi, yjcych, ale te zmarłych, których znał tylko z

pism, jedno jest wspólne: mieli mistyczne przeycia. Taki opis nie został zbyt dobrze

przyjty w literaturze psychologicznej. Dlatego zmienił nazw na „peak

experiences”. Ale przez całe ycie obstawał przy tym, e nie mona robi absolutnie

adnej rónicy midzy „peak experiences” a dowiadczeniem mistycznym. Chodzi

o to samo.

Co jest najwaniejsze przy takim przeyciu szczytowym? Wszyscy je mamy.

Maslow w trakcie swoich bada stwierdził, e te przeycia nie s ograniczone do

wyjtkowych ludzi, lecz e wszyscy ludzie, o ile w psychologii mona uogólnia,

maj takie dowiadczenia. Ale stwierdził te, e wikszo ludzi tłumi to

dowiadczenie. Niektórzy powiedzieli mu, e nigdy tego jeszcze nikomu nie

opowiadali, poniewa uwaali to dowiadczenie za chwil szalestwa. Maslow

skomentował to tak: To był dla tych ludzi by moe jedyny nie szalony moment.

Teraz prosz, ebycie Pastwo sami przypomnieli sobie takie przeycie

szczytowe. Nie musi to by zaraz szczególnie wysoki szczyt. Chodzi o to, z jakiego

poziomu Pastwo stratujecie. Chodzi tylko o to, ebycie dziki swojemu własnemu

przeyciu mieli punkt odniesienia.

Wymieni cztery warunki, które powinny zosta spełnione, eby mówi o przeyciu

szczytowym. Ale prosz si nie martwi, jeli nie wszystkie zostan spełnione. S to

tylko punkty orientacyjne.

Punkt pierwszy: Czas si zatrzymuje. To moe oznacza, e mija godzina i wydaje

si nam jak kilka minut. Ale te moe by odwrotnie, e trwało to tylko kilka sekund i

wydało si jak godziny. wiadomo czasu zostaje jako wyłczona. Najwaniejsze

jest to, e: Jestemy w tej oto chwili, jestemy w pełni teraniejsi. To jest wany

punkt tych „peak experiences”.

Po drugie, mamy nieograniczone poczucie przynalenoci. Nie tylko do wszystkich

ludzi, lecz te do zwierzt i rolin, kamieni, gwiazd, morza. Gdy mamy takie

przeycie na łonie natury, rozpływamy si w chmurach i drzewach. Jestemy

jednoci z przyrod. Jestemy zjednoczeni ze wszystkim. Wskie granice pkaj,

zacieraj si i znikaj.

Po trzecie, w tych momentach mówimy do czego nieograniczone TAK . TAK do

wszystkiego, co jest i jak jest. Nie osdzamy, mówimy po prostu TAK . Przygldamy

si wszystkiemu, co nazywamy dobrym, co nazywamy złym. Moemy patrze na

wszystko, takim jakim jest. Pozostaje dobre, pozostaje złe, ale moemy powiedzie

TAK , takim jakie to jest. Mówimy TAK do wszystkiego, co jest.

I wreszcie jestemy wypełnieni niezmiernym uczuciem szczcia. Wicej ni

szczcia. Szczcie jest wtedy, gdy si wydarza co dobrego. Dowiadczenie

szczcia jest przy „peak expierience” niezalene od tego, co si dzieje. Czasami

mamy te przeycia w strasznej sytuacji. W trakcie bombardowania lub przy mierci.

Jest to uczucie szczcia, które z tym, co zazwyczaj nazywamy szczciem, prawie

nie ma nic wspólnego, poniewa je tak dalece przekracza.

To jest wic s moje punkty, kolejno nie ma znaczenia:

1. Czas staje, jestemy w teraz.

http://hellinger.pl/news/

2005-10-26 21:19:06

Polska Oficjalna strona Berta Hellingera

Strona 4

2. Nieograniczona przynaleno.

3. TAK do wszystkiego, co jest, jak jest, bez osdzania.

4. Niezmierne szczcie.

Te elementy s według Maslowa równie typowe dla przeycia mistycznego.

Ale prosz si nie martwi i nie mówi: ale ja przecie nie jestem mistykiem.

Mistyk nie jest szczególnym człowiekiem, lecz kady człowiek jest

szczególnym mistykiem.

Jak róni si wielcy mistycy od ogółu? Przez to, e oni temu przeyciu

pozwalaj przenikn wszystko, co robi. Inni zapominaj o tym przeyciu

albo tłumi wspomnienie o nim. Gdy pielgnuje si to, co mistyczne i

pozwala si wkroczy w nasze ycie, wtedy kształtuje ono całe ycie. Takie

jest pełne znaczenie duchowoci. Na ile pozwolimy temu dowiadczeniu,

dowiadczeniu bycia jednoci wkroczy w nasze codzienne ycie, na tyle

jestemy rzeczywicie ywi, radoni i obecni.

Religia

Jak przej od tej ywotnoci, od błogiej duchowoci, do przytłaczajej czsto i

czsto dalekiej od błogoci religii? Przechodzimy w sposób nieunikniony od

duchowoci do religii. Ale ja nie mówi: do tej czy innej religii. Nie mówi tutaj

o religiach. Mówi o religii.

Kady człowiek ma t religi. Teraz spróbuj pokaza Pastwu, znów apelujc

do Waszego własnego przeycia, jak doj od mistycznego przeycia do

religii, a wtedy by moe te do której z istniejcych religii.

Zacznijmy od słowa religia. Wywodzi si ono od łaciskiego religio, które

oznacza ponowne połczenie z mistyczn rzeczywistoci. Poniewa

dowiadczenie mistyczne stwarza religi.

Przyjrzyjmy si teraz bliej Pastwa osobistym mistycznym przeyciom, temu

„peak experience”. Co si dzieje chwil potem? W tym przeyciu jestemy po

prostu obecni. O niczym nie mylimy, niczego nie chcemy. Czujemy t

błogo, jestemy po prostu obecni. Ale w nastpnej chwili przychodzi ju

nasz intelekt i pyta: Co to było? Pytanie to jest nieuniknione. Nie moemy

temu zapobiec. Udzielamy odpowiedzi, pierwotnie odpowiedzi mitycznej.

Odpowiadamy obrazem, w przeciwiestwie do teologii, który szuka

odpowiedzi intelektualnej. Mit poprzedza teologi. W kadym razie

reagujemy jako na pytanie: Co tu si wydarzyło? Nawet wtedy, gdy Pastwo

nie chc mie nic wspólnego z religi, odpowiadaj Pastwo jako na to

przeycie. Pastwa intelekt da wytłumaczenia tego, co Pastwo przeyli.

Ten proces jest wic nieunikniony.

Z tej odpowiedzi rozwija si pewna nauka. Mit sam ju zawiera nauk, czsto

bogatsz ni teologia. Stosunek midzy mitem i teologi widz podobnie jak

stosunek midzy poezj a krytyk literack. Wszyscy wiemy, e krytycy

literatury po pewnym czasie interesuj si bardziej innymi krytykami literatury

ni poezj. Najwaniejsze, e Pastwo, nawet jeli macie tylko swoj

http://hellinger.pl/news/

2005-10-26 21:19:06

Polska Oficjalna strona Berta Hellingera

Strona 5

prywatn religi, mistyczne przeycie musicie przerobi intelektualnie i

dlatego te musicie mie do tego punkt wyjcia, co w religiach póniej staje

si nauk.

Moralno

Dochodzi do tego co jeszcze. Po intelekcie wchodzi do gry take nasza wola i

da: tak, chc tego, by tak złczonym ze wszystkim, by tak szczliwym.

Chc tego uczucia przynalenoci, za którym przecie tak najgłbiej

tsknimy. Poniewa tak trzeba y, dlatego ja chc tak y. Wraz z tym

daniem jestemy ju przy moralnoci. Tutaj ju zaczyna si etyka. Czsto

mówimy, e róne ludy na wiecie maj swoj własn moralno, co

pokazuje, e moralno jest czym przez nas stworzonym i sfabrykowanym.

Jeli si jednak troch dokładniej przyjrze, okazuje si, e kada moralno,

czy tylko zupełnie prymitywna czy wysubtelniona i dopracowana, jest

wszdzie ta sama. Zachowujemy si moralnie w stosunku do ludzi, z którymi

współ-przynaleymy i chcemy współ-przynalee.

Róne systemy moralne ustalaj, kto moe nalee do okrelonej grupy.

Moralno okrela, kto naley do grupy. Zaczyna si od małej grupy, rodziny

lub rodu. W wielu jzykach i kulturach okrelenie na własn grup jest

identyczne ze słowem człowiek. W stosunku do tych ludzi zachowujemy si

moralnie, poniewa nale do nas, w przeciwiestwie do innych, obcych,

którzy do nas nie nale.

Dzisiaj przekroczylimy pewien próg, wedle którego nie wolno ju nigdzie

wytycza tej wykluczajcej granicy przynalenoci. Nasza przynaleno

jest dzi nieograniczona. Dlatego kada granica przynalenoci, któr

wytyczamy, jest niemoralna. Nawet zwierzt nie wolno wyklucza. Cały

kosmos musi zosta włczony do tej przynalenoci. Tylko w ten sposób

nowa moralno moe pomóc lub by usprawiedliwiona.

Podsumujmy. Intelekt interpretuje. Wola zobowizuje od wewntrz.

Zobowizujemy si chtnie: Tak chc y, eby przynalee.

Rytuał

Po trzecie dochodz uczucia. Uczucia chc witowa mistyczne przeycie.

Prowadz nas do rytuału. Nawet jeli chcecie pastwo pozosta w obrbie

swojej własnej prywatnej religii, fetujecie Pastwo swoje mistyczne

przeycia. Przyjmijmy, e mielicie Pastwo mistyczne przeycie na jakie

górze, e mielicie tam przeycie szczytowe. Jest ze wszech miar moliwe,

e przy szczególnych okazjach bdziecie wci wdrowali na t gór.

Chcecie to dowiadczenie znów przey. Ju nie w taki sam sposób, ale

odbywacie pielgrzymk tam, eby to jeszcze raz przey. Albo

przypominacie sobie ten dzie i tym samym rozpoczlicie ju rytualny

kalendarz, nawet jeli tylko w zarodku.

Kada religia zaczyna si od mistycznego przeycia załoyciela. Mona w

niektórych przypadkach, jak w przypadku Mojesza, Jezusa, Buddy i

Mahometa jasno wskaza na to mistyczne przeycie. W innych przypadkach

nie mona tego tak jasno wyłuszczy, ale wiemy, e kada religia zaczyna

si od mistycznego przeycia załoyciela lub załoycieli i rozwija si w

nauk, etyk, moralno i rytuały.

http://hellinger.pl/news/

2005-10-26 21:19:06

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: