W-9 Normy i zasady żywieni a różnych grup ludności.doc

S1P

Normy i zasady żywienia różnych grup ludności. Sposób żywienia i stan odżywiania – badania na poziomie populacyjnym i krajowym.

S2P

Znowelizowane normy żywienia

S3P

Jarosz M. , Bułhak-Jachymczyk B. „normy żywienia człowieka – podstawy prewencji otyłości PZWL, W-wa 2008

S4P

·         Polskie normy żywienia zostały opracowane dla większej liczby, niż poprzednio, grup wieku i stanów fizjologicznych: dla dorosłych 19-30lat, 31-50, 51-65 lat, 66-75, i >75r.ż; Kobiety ciężarne i karmiące <19r.ż. >19r.ż.

·         Dla wszystkich grup określono: masę ciała, wysokość, BMI

·         Wzięto pod uwagę 3 stopnie aktywności fizycznej:

o        Aktywność fizyczną mała PAL=1,6

o        Aktywność fizyczna umiarkowana PAL=1,75

o        Aktywność fizyczną dużą PAL=2,2

·         Znowelizowane polskie normy żywieniowe uwzględniają nowe poziomu, które ułatwiają wykorzystanie ich w praktyce, a ponadto umożliwiają porównanie poszczególnych wartości i korzystanie z norm opracowanych w innych krajach.

S5P

Poziom EAR – średniego zapotrzebowania grupy – pokrywa zapotrzebowanie 50% zdrowych, prawidłowo odżywionych osób wchodzących w skład grupy.

Poziom RDA – zalecanego spożycia –pokrywa zapotrzebowania 97,5% zdrowych, prawidłowo odżywionych osób wchodzących w skład grupy (dawny poziom bezpiecznego spożycia)

Poziom AI – wystarczającego spożycia –(gdy nie można określić EAR) – wystarcza prawie dla wszystkich zdrowych, prawidłowo odżywionych osób wchodzących w skład grupy.

Poziom UL – najwyższy tolerowany poziom spożycia – najwyższy biologicznie tolerowany poziom spożycia danego składnika ze wszystkich źródeł (pokarm, woda, suplementy) nie wywołując u prawie wszystkich (97,5%) osób wchodzących w skład grupy objawów niekorzystnych.

S6P

Zalecenia dla populacji Polskiej w prewencji otyłości i innych przewlekłych chorób niezakaźnych

S7P

Praktycznym odzwierciedleniem norm żywienia potrzebnym przy planowaniu i realizacji żywienia, szczególnie w zakładach żywienia zbiorowego, są:

Modelowe, zalecane racje pokarmowe

Zestawy produktów z różnych grup wyrażone w gramach w przeliczeniu na 1 osobę na dzień, które pokrywają normy na energię i składniki odżywcze dla poszczególnych grup ludności przy uwzględnieniu określonego marginesu bezpieczeństwa.

S8P

Modelowe racje pokarmowe do niedawna określano mianem norm żywienia

Zarządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 24 czerwca 1974 r.w sprawie racji pokarmowych w całodziennym wyżywienia różnych grup ludności.

Odchodzi się od nazewnictwa „normy”, gdyż wskazuje to na konieczności ich bezględnego stosowania

Obecnie raczej pokarmowe maja formę zaleceń i spełniają rolę edukacyjną w praktyce rtaelizacji żywienia zbiorowego

S9P

Modelowe racje pokarmowe powinny odpowiadać następującym kryteriom:

·         Być zgodne z zaleceniami norm żywienia dla poszczególnych grup ludności

·         Być akceptowanie prze złudność i uwzględniać jej tradycyjne zwyczajowe żywieniowe

·         Pozostawać prozdrowotny charakter i sprzyjać racjonalizacji żywienia społeczeństwa

·         Być możliwe do realizacji istniejących na rynku dostępności asortymentowej produktów spożywczych

S10P

Normy żywienia i modelowe racje pokarmowe są praktyczna podstawią podobnie jako przewodniki GHP i GMP

S11P

Modelowe racje pokarmowe wyrażone zostały przez 6 grup produktów spożywczych:

1.       Produkty i przetwory zbożowe (pieczywo pszenne, żywienia, mąka i makarony, kasze, ryż, płatki śniadaniowe, ziemniaki)

2.       Warzywa i owoce (warzywa, nasiona strączkowe i orzechy, owoce)

3.       Mleko i produkty mleczne (mleko i mleczne napoje fermentowane, sery twarogowe,, sery podpuszczkowe)

4.       Mięso, wędliny, ryby oraz jaja (mięso, drób, ryby, jaja)

5.       Tłuszcze (zwierzęce i śmietana, roślinne oleje i margaryny, mieszane)

6.       Cukier i słodycze

S12 Tabela – nie trzeba znać

S13P

Ocena aktualnej sytuacji dotyczącej sposobu żywienia populacji polskiej

S14P

Oszacowano spożycie produktów spożywczych oraz energii i składników pokarmowych metoda wywiadu 24-godzinnego. Wielkość porcji szacowano przy pomocy „albumu fotografii produktów i potraw”. Do oceny stopnia aterogenności diety wyliczono wskaźnik Keys”a.

Wsk. Keys’a = 1,35 (2*SFA-PUFA)+1,5

Wartości pożądane: dla kobiet <38, dla mężczyzn: <34

S15P

Wykres spożycia produktów zbożowych u mężczyzn

S16P

Wykres spożycia produktów zbożowych u kobiet

S17P

Spożycie przetworów mlecznych u mężczyzn

S18P

Spożycie przetworów mlecznych u kobiet

S19P

Spożycie Ryb u mężczyzn

S20P

Spożycie ryb u kobiet

S21P

Spożycie mięsa drobiu, ryb i przetworów (g/dzien)

Udział ryb  w spożyciu  produktów

S21P

Spozycie tłuszczów dodanych (g/dzień)

Tłuszcze zwierzece: 51% tłuszczów dodanych u K i M

Tłuszcze roślinne: 47% tłuszczów dodanych u M i 44% u K

Reszta: tłuszcze mieszane (masło +margaryna/olej)

S22P

Spożycie warzyw i owoców

Łączne spożycie warzyw i owoców: wystarczające

Spożycie owoców: odpowiednie

Spożycie warzyw: za niskie

S23

Wnioski

Poziom spożycia podstawowych artykułów spożywczych nie jest zgodny z zalecanymi racjami pokarmowymi:

·         Szczególnie nieskie, zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn, jest spozycie przetworów zbożowych i produktów mlecznych (40-60% zalecanej ilosci) co może być przyczyna niedoborów Ca, Mg, Zn, Cu., Mn, i Witami z grupy B w diecie

·         Konsumpcja [przetworów miesnychj i mężczyzn przekraca zalecane ilośc

S24P

Spożycie energii (kcal/dzień)

Spozycie witaminy C (mg/dzień)