Analiza finansowa _a.pdf

ISTOTA ANALIZY 1

RODZAJE ANALIZY EKONOMICZNEJ 2

METODY ANALIZY FINANSOWEJ 3

BILANS 6

Wskaźniki oceny aktywów 7

Wskaźniki oceny pasywów 8

Rodzaje kapitału: 10

ANALIZA WYNIKU FINANSOWEGO 11

ANALIZA KOSZTÓW 13

ANALIZA WYNIKU FINANSOWEGO 16

ANALIZA WSKAŹNIKOWA 20

ISTOTA ANALIZY

Analiza jest to rozkład, rozczłonkowanie danego przedmiotu na części w celu jego lepszego

poznania. Analizie można poddać każdy przedmiot, każde zjawisko, w celu jego lepszego

poznania. Jest to metoda postępowania badawczego, która polega na rozłożenia badanego

zjawiska na części i rozpatrywaniu każdej z tych części z osobna, a wszystko to, w celu

poznania całości. Analiza jest pojęciem odwrotnym do syntezy. Analiza umożliwia nam:

1) Poznanie struktury złożonej całości, ustalenia związków i zależności występujących

pomiędzy elementami strukturalnymi (całości) oraz pomiędzy poszczególnymi elementami a

całością.

2) Poznanie mechanizmów funkcjonowania badanej całości, zmian jakie w niej zachodzą,

identyfikację czynników oddziałujących na tę całość oraz siły, kierunek i natężenie wpływu

poszczególnych czynników na stwierdzone zmiany.

Analiza ex-post – dotycząca okresu przeszłego bez względu na to co będziemy badać. Analiza

może też dotyczyć okresu przyszłego – ex-ante.

Analiza która odnosi się do działalności gospodarczej – analiza ekonomiczna. Przedmiotem

badania są zjawiska i procesy które występują w skali całej gospodarki. Dotyczy to zarówno

gospodarki danego kraju, jak i elementów występujących na rynku (przedsiębiorstwa,

gospodarstwa domowe, pojedyncze osoby). Analizę ekonomiczną ze względu na badany przez

nas przedmiot można podzielić na :

1) Analiza makroekonomiczna – przedmiotem jest gospodarka całego kraju. Może być to też

gospodarka globalna, może dotyczyć takich zjawisk jak bezrobocie, wzrost lub spadek PKB itd.

2) Analiza mikroekonomiczna – przedmiotem są podmioty gospodarujące (przedsiębiorstwa,

gospodarstwa domowe, pojedyncze osoby).

3) Analiza finansowa – to ta, której wielkości ekonomiczne wyrażone są w pieniądzach.

4) Analiza techniczno-ekonomiczna – przedmiotem są wszystkie wielkości ekonomiczne

wyrażone rzeczowo (w jednostkach objętości masy osobowo).

Przedmiotem analizy finansowej w przedsiębiorstwie jest jego działalność gospodarcza.

Przedsiębiorstwo prowadząc swą działalność, angażuje swój majątek. Wynikiem tego są rożne

zjawiska, które możemy poddawać analizie. Przedmiotem są więc zjawiska występujące

wewnątrz przedsiębiorstwa. Zajmuje się więc analiza finansowa wnętrzem przedsiębiorstwa.

Nie wychodzi do otoczenia.

Przedmiot analizy można podzielić na:

1) Stan finansowy – ujęcie przedmiotu analizy w wymiarze statycznym, tzn. na dany moment,

na dany dzień. Przykładem jest bilans i wszystkie jego elementy.

2) Wyniki finansowe – ujęcie przedmiotu analizy w wymiarze dynamicznym, tzn. jest to ujęte

narastająco.

RODZAJE WSKAŹNIKÓW EKONOMICZNYCH.

Działalność gospodarcza w przedsiębiorstwie musi być rejestrowana. Rejestrację tych zdarzeń

ułatwiają nam wskaźniki (mierniki) ekonomiczne. Mierniki te, to wielkości liczbowe które są

podstawą do prowadzenia w przedsiębiorstwie analizy, są to konstrukcje ekonomiczne, które

umożliwiają przeprowadzenie analizy finansowej.

Rodzaje wskaźników ekonomicznych:

1) Rozpatrując przedmiot analizy w ujęciu statycznym i dynamicznym:

a) Wskaźniki statyczne – charakteryzują stan finansowy na dany moment, np. wskaźniki

dotyczące bilansu.

b) Wskaźniki dynamiczne – charakteryzują wyniki finansowe jednostki gospodarcze w sposób

narastający, np. wskaźniki charakteryzujące zysk, przychód, koszty, podatek.

2) Ze względu na „pojemność”:

a) Wskaźniki syntetyczne – to te, które mają dużą pojemność, obejmują dużą liczbę zdarzeń.

b) Wskaźniki cząstkowe – to te, które zawierają pojedyncze zdarzenia, np. dotyczące rodzaju

towaru, materiału, określają wąskie zdarzenia.

Z ilości zdarzeń, które mierniki obejmują oraz z ilości zdarzeń które te mierniki kształtują,

wynika pojemność miernika. Dużą pojemność mają mierniki dotyczące zysku.

3) Ze względu na wielkości, w jakich wyrażone są wskaźniki:

a) Wskaźniki ilościowe (kwantytatywne) – określają rozmiary stanu zasobów lub wyników.

Przedsiębiorstwo posiada określone zasoby i te wskaźniki określają je rzeczowo lub osobowo.

b) Wskaźniki jakościowe (kwalitatywne) – określają relacje między wskaźnikami ilościowymi.

Dzięki nimi możemy określić dokładniej badane zjawisko, np. płynność finansową

przedsiębiorstwa.

RODZAJE ANALIZY EKONOMICZNEJ

1) Ze względu na rangę problemów objętych analizą:

a) Analiza strategiczna.

Przedmiotem badań są problemy związane z rozwojem przedsiębiorstwa. Nie podaje się tej

analizie oddzielnie otoczenia i przedsiębiorstwa. W tej analizie są jednością. Pierwotne są

relacje zachodzące pomiędzy przedsiębiorstwem a otoczeniem a nie te, które zachodzą

wewnątrz przedsiębiorstwa. Relacje, które zachodzą wewnątrz przedsiębiorstwa są

następstwem tych, które zachodzą w otoczeniu, np. zysk w przedsiębiorstwie, gdyż na ten zysk

ma wpływ wiele relacji zachodzących w otoczeniu, choć dotyczy on wnętrza przedsiębiorstwa.

Analiza ta wychodzi więc poza przedsiębiorstwo. Analiza ta wychodzi więc poza

przedsiębiorstwo, ukazuje ona szanse i zagrożenia zachodzące w otoczeniu. Szanse to to, co

przedsiębiorstwo powinno wykorzystać, zagrożenia to to, czego przedsiębiorstwo powinno się

ustrzec. Ukazuje ona sposoby wykorzystania tych szans i uniknięcia zagrożeń. A podstawie tej

analizy, decydenci podejmują strategiczne decyzje dotyczące przyszłości przedsiębiorstwa.

b) Analiza taktyczna.

Przedmiotem badań są zagadnienia mniejszej wagi, jest ona ukierunkowana na rozwiązywanie

bieżących problemów w przedsiębiorstwie. Jej horyzont czasowy jest krótki, nie wybiega

daleko wprzód. W większym stopniu skupia się ona na wnętrzu przedsiębiorstwa.

c) Analiza operacyjna.

Przedmiotem badań są przedmioty które dotyczą wyłącznie wnętrza przedsiębiorstwa. Polega

na badaniu rezultatów jakie przedsiębiorstwo osiąga na badaniu wyników, jakie

przedsiębiorstwo osiąga. Bada się stopień wykorzystania zasobów w przedsiębiorstwie,

kosztów.

2) Ze względu na formę przeprowadzanych badań:

a) Analiza wskaźnikowa.

Dostarcza ona informacji o stanie przedsiębiorstwa i wynikach, jakie ono osiągnęło w

analizowanym okresie w oparciu o wskaźniki ekonomiczne. Możemy szacować skutki zmian.

Daje on tylko poznawczy obraz przedsiębiorstwa. Nie można na jej podstawie określić

szczegółów. Ukazuje zmiany zjawisk, ale nie ukazuje przyczyn zmian tych zjawisk.

b) Analiza rozliczeniowa.

Jest głębszą analizą niż poprzednia, ukazuje nie tylko rozmiary zjawisk, ale i determinanty

(czynniki), które wpływają na te zmiany. Jest bardzo pracochłonna, wymaga bardzo dogłębnej

znajomości przedsiębiorstwa, które bada i wymaga umiejętności metodologicznych analizy.

3) Ze względu na czas objęty analizą:

a) Analiza retrospektywna – dotyczy przeszłości przedsiębiorstwa.

b)Analiza bieżąca – dotyczy bieżącej działalności, prowadzi się ją aby wykryć nieprawidłowości

w działaniu przedsiębiorstwa i je zmienić, nakierować na lepsze.

c) Analiza przyszłościowa – dotyczy przyszłości przedsiębiorstwa, badań projektów zadań.

Celem tej analizy jest ustalenie efektywności projektów, działań, które mają być w

przedsiębiorstwie wdrażane. Jest ona trudną analizą, gdyż na to badanie wpływa bardzo wiele

czynników z otoczenia przedsiębiorstwa.

4) Ze względu na kryterium częstotliwości prowadzenia analizy:

a) Analiza ciągła – jest ona w przedsiębiorstwie prowadzona na bieżąco. Jej wyniki są

wykorzystywane w bieżącej działalności przedsiębiorstwa do rozwiązywania bieżących

problemów.

b) Analiza doraźna – jest prowadzona w przedsiębiorstwie w chwili, kiedy pojawi się problem.

Jej celem jest wykrycie tego problemu.

c) Analiza okresowa – jest ona zdeterminowana okresem czasu. Główne rodzaje to analiza

miesięczna, kwartalna, roczna. Roczna ma największe, jest oparta na sprawozdaniu

finansowym przedsiębiorstwa. Analiza ta pozwala ocenić stan przedsiębiorstwa na koniec roku

obrachunkowego oraz stwarza przesłanki do jego dalszego rozwoju.

METODY ANALIZY FINANSOWEJ

1) Ze względu na stopień rozwinięcia metod analizy w prowadzonym badaniu danego

przedmiotu wyróżniamy:

a) Analizę elementarną.

Polega ona na rozkładaniu danego zjawiska na elementy z których się składa, na badaniu

każdego z tych elementów oddzielnie, nie uwzględniając w tych badaniach zależności między

tymi elementami oraz zależności między elementem, a całością badanego zjawiska.

b) Analizę funkcyjną.

Polega ona na rozłożeniu danego zjawiska na elementy z których się składa, badaniu

poszczególnych elementów z uwzględnieniem w tym badaniu zależności, związków między tymi

elementami oraz związków między elementem a całością badanego zjawiska.

2) Ze względu na tok analizy:

a) Analiza dedukcyjna.

Jest metodą odwrotną do metody indukcyjnej, przechodzimy od syntezy do zjawisk

cząstkowych. Wychodzi więc od zjawisk ogólnych do szczegółowych, od skutków do przyczyn,

od wyników do czynników. Jest ona trudną metodą, wymaga ona od analityka bardzo

dogłębnej wiedzy na temat przedsiębiorstwa, na temat zjawiska, które bada, na temat

metodologii tego badania. Analityk musi potrafić dokładnie ocenić badane zjawisko, musi

umieć sformułować problemy oraz musi wiedzieć które problemy poddać badaniu. Zaletą tej

metody jest mniejsza w stosunku do poprzedniej pracochłonność. W tej metodzie badaniu

poddajemy wyłącznie te elementy z których to zjawisko się składa, które w największym

stopniu wpływają na badane zjawisko.

b) Analiza indukcyjna.

Polega na podejściu od rozłożenia badanego zjawiska na elementy i w oparciu o wyniki

dochodzi do syntezy elementów. Polega ona na przyjęciu kierunku badań od szczegółu, do

ogólnych działań gospodarczych, od przyczyn do skutków, od czynników do wyników. W

metodzie tej, uogólnienia formułuje się na podstawie szczegółowego rozpoznania elementów, z

których zjawisko się składa, czyli elementów cząstkowych. Ta metoda jest pracochłonna, bo

badaniu należy poddać każdy element z którego składa się zjawisko, bez względu na to jaki

jest wpływ tego elementu na badane zjawisko. Ma ona zalety: jest wnikliwa, wszechstronna i

dokładna w badaniu oraz obiektywna w wyciąganiu wniosków, uogólnień.

3) Ze względu na głębokość badanych wskaźników (stopień wnikania w zjawisko):

a) Analiza porównawcza – jest to taka analiza, która polega na określeniu bezpośrednich

związków, które kształtują się między wskaźnikami, co pozwala ustalić odchylenia między

badaniami wskaźnikami oraz dokonaniu na tej podstawie ogólnej oceny.

Ze względu na zróżnicowanie bazy porównawczej oraz ze względu na różne kierunki porównań,

analiza ta, może przyjmować różne odmiany:

--- Porównania wykonania badanego zjawiska ze wskaźnikami, postulatami (czyli porównania z

planem).

Wielkości osiągnięte przez przedsiębiorstwo za dany okres porównuje się z planem jakim to

przedsiębiorstwo na ten okres sobie założyło. Tego typu porównań można również dokonywać

z normami lub limitem.

Przykład

Badaniu poddajemy wykonanie zysku przedsiębiorstwa za rok 2000 w relacji do planu:

- Zysk w roku 2000: 1000 zł.

- Zysk planowany: 850 zł.

Analiza:

1) Odchylenie bezwzględne: 1000 zł – 850 zł = 150 zł.

2) Dynamika: 1000 zł / 850 zł x 100% = 117,6%

3) Tempo zmian: 117,6% - 100% = 17,6%

Wnioski:

1) Masa zysku za 2000 rok była o 150 zł większa w stosunku do zysku planowanego.

2) Dynamika realizacji planowanego zysku wyniosła 117,6%

3) Przedsiębiorstwo w 2000 roku zrealizowało zysk o 17,6% większy od planowanego.

--- Porównania ze wskaźnikami okresów ubiegłych lub przyszłych (czyli porównania w czasie) –

wynikiem tej analizy musi być badanie odchylenia bezwzględnego, który jest różnicą między

wielkością zjawiska w badanym okresie a wielkością zjawiska w okresie poprzedzającym

badane zjawisko. Wyrażone jest ono w tej samej jednostce co badane zjawisko. Następny

element to dynamika zjawiska – stosunek wielkości badanego zjawiska – stosunek wielkości

badanego zjawiska w danym okresie x 100% dzielone przez wielkość zjawiska w okresie

poprzedzającym. Wyrażona jest ona w procentach i pozwala określić o ile procent zmieniło się

badane zjawisko.

Wskaźniki struktury są procentowym udziałem badanego elementu w całości zjawiska. Pozwala

ocenić jaką procentową część z całości zajmuje badany element. W oparciu o ten wskaźnik

możemy również ocenić zmiany jakie następują w kolejnych okresach.

Przykład

Pasywa:

Kapitały własne 40 40%

Kapitały obce długoterminowe 30 30%

Kapitały obce krótkoterminowe 30 30%

Razem

100 100%

Tempo zmian – wskaźnik ten jest różnicą między dynamiką zjawiska a 100%.

Porównania w czasie mogą być dokonywane dwojako:

- Przez porównanie do tej samej podstawy (zwykłe).

- Przez porównanie do zmiennej podstawy (łańcuchowe).

Porównania w czasie do tej samej podstawy i do zmiennej podstawy.

Lata

1996 1997 1998 1999 2000

Majątek trwały w mln zł

10 12 11 14 16

1) Odchylenia bezwzględne przy stałej podstawie (podstawą jest 1996 rok).

Lata

1996 1997 1998 1999 2000

Odchylenia w mln zł

- 2 1 4 6

2) Odchylenia bezwzględne przy zmiennej podstawie.

Lata

1996 1997 1998 1999 2000

Odchylenia w mln zł

- 2 -1 3 2

--- Porównania ze wskaźnikami innych jednostek gospodarczych (czyli porównania w

przestrzeni) – porównania zjawisk danej jednostki gospodarczej ze zjawiskami innych

przedsiębiorstw. Dowolna jest tutaj głębokość porównań, można poprzestać na porównaniu

wyników całego przedsiębiorstwa lub do porównania wyników danego wydziału, stanowisk. To

badanie jest uzależnione od wyników drugiego przedsiębiorstwa, musimy mieć te wyniki.

Korzystne jest dokonywanie porównań z przedsiębiorstwami tej samej branży lub z

przedsiębiorstwami podobnej wielkości, o podobnym charakterze produkcji, z

przedsiębiorstwami zagranicznymi. Przy tym porównaniu należy pamiętać by wyeliminować w

tych porównaniach różnego rodzaju zakłócenia, które mogą zniekształcić wyniki analizy, np.

inflacja jest przykładem zakłócenia. Wartości porównywane trzeba urealnić by pozbyć się

inflacji.

Lata

1999 2000

Przychód ze sprzedaży w mln zł

10 14

Inflacja

------------

20%

Wskaźnik inflacji

------------

1,2

Przychód ze sprzedaży urealniony do

roku 2000

------------

ANALIZA PRZYCZYNOWA

Jest pogłębieniem analizy porównawczej. Polega na ustaleniu czynników wpływających na dane

zjawisko. Następnie należy ustalić wpływ tych czynników na odchylenia, które zostały ustalone

w wyniku analizy porównawczej. Jest ona trudniejsza od analizy porównawczej, ale jej wyniki

są korzystniejsze.

Przykład

Czynniki zjawiska Okres poprzedni (0) Okres badany (1) Odchylenie

+10 Oa

+5 Ob

100

-10 Oc

a 0 x b o x c 0 = 350 000 a 1 x b 1 x c 1 = 396 000

0 abc – wpływ czynników na całość badanego zjawiska.

W oparciu o metodę kolejnych podstawień badamy wpływ poszczególnych czynników na

badane zjawisko:

0 a = a 1 x b 0 x c 0 - a 0 x b 0 x c 0 = b 0 x c 0 (a 1 – a 0 ) = 50 x 100 (80 –70) = 50 000

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: