Michał Mizior

12. Aporie rozumienia i koło hermeneutyczne u Dilthey’a.

(Dilthey to przełom XIX i XX w.)

I.                    

Rozumienie          ///          Wyjaśnianie

                                           (humanistyka)                     (nauki przyrodnicze)

             Granica między rozumieniem i wyjaśnianiem nie jest bardzo ostra.

             Dilthey  przeciwstawia się pozytywistycznemu paradygmatowi  

             przyrodoznawstwa. (paradygmat ten jest ustalony głównie przez fizykę)

             Dilthey przeprowadza nobilitację humanistyki.

(i)                                          Rozumienie : Rozumieniem nazywamy taki proces, w którym na podstawie zmysłowo danych znaków rozpoznajemy coś psychicznego, czego są one przejawem. (!przejawianie się!) Istnieją różne stopnie rozumienia.

(ii)                                       Interpretacja : Rozumienie utrwalonych uzewnętrznień życia nazywamy wykładnią, czyli interpretacją.

II.                Myśl hermeneutyczna to oswojenie się i zżycie się z przedmiotem, który 

rozumiemy. (!!!)

Życie to kolista relacja między trzema elementami ( ja, inny, struktury przeżycia)

III.             Aporie:

(i) jednostkowe / powszechnie ważne poznanie.  (szczegóły w txt. str. 315 : „W jaki sposób indywidualność...”)

            Odpowiedź: Wspólna natura ludzka. Wspólne struktury przeżyciowe.

(ii)  pojedyńcze / całość.

Odpowiedź: Użycie myśli hermeneutycznej i działanie koła hermeneutycznego.

(iii)  rozumienie / objaśnianie (wyjaśnianie)

Odpowiedź: Internalizacja