Indeks osadu, wiek osau , obciązenie osadu.pdf

(566 KB) Pobierz
Microsoft Word - Scieki_lab_instrukcje_1_3.doc
SPIS ZAWARTOŚCI
Oczyszczanie ścieków w procesie tlenowego osadu czynnego z nitryfikacją.
str. 2.
Sedymentacja wstępna – badania w leju Imhoffa.
str. 13
Osady ściekowe
str. 21
Właściwości filtracyjne osadów ściekowych
str. 23
1
OCZYSZCZANIE ŚCIEKÓW W PROCESIE TLENOWEGO OSADU
CZYNNEGO Z NITRYFIKACJĄ
Przez pojęcie biologiczne (a ściślej biochemiczne) oczyszczanie ścieków należy
rozumieć wszystkie te procesy, w których do usuwania zanieczyszczeń obecnych w
ściekach wykorzystuje się przemiany metaboliczne prowadzone przez różne grupy
drobnoustrojów. Oczyszczanie biologiczne jest więc, w najszerszym pojęciu,
naśladownictwem procesów występujących normalnie w przyrodzie, z tą różnicą, że dla
ich niezakłóconego przebiegu i intensyfikacji tworzy się specjalnie warunki poprzez
odpowiednie zabiegi techniczne.
Oczyszczenie ścieków metodą tlenowego osadu czynnego polega na ich
napowietrzaniu z zawiesiną mikroorganizmów (tzw. osadem czynnym) w specjalnych
komorach (reaktorach biologicznych). Osad czynny jest skupiskiem kłaczków
mikroorganizmów wodnych (bakterii i pierwotniaków), które rozwijają się intensywnie w
warunkach zwiększonej podaży substratów i tlenu, a także zawiesin doprowadzanych do
reaktora biologicznego ze ściekami oraz frakcji martwych powstających z obumierania
bytujących mikroorganizmów. W tych reaktorach biologicznych następuje kontakt osadu
czynnego z substancjami zanieczyszczającymi ścieki. W wyniku wielu powiązanych ze
sobą procesów fizykochemicznych i biochemicznych zanieczyszczenia „wychwytywane”
są przez zawiesinę osadu czynnego, a bytujące w niej mikroorganizmy wykorzystują je
w tlenowych procesach przemiany materii jako źródła energii lub substancje budulcowe
w szlakach katabolicznych i anabolicznych tych mikroorganizmów. Wykorzystanie
zanieczyszczeń powoduje ich usunięcie ze ścieków. Produktami tych przemian są różne
substancje, w tym: dwutlenek węgla, woda, siarczany, azotany, a także energia i
przyrastająca biomasa mikroorganizmów. Po procesie zachodzi więc konieczność
oddzielenia osadu od oczyszczonych ścieków, co najczęściej realizowane jest w
osadnikach wtórnych.
Celem podstawowym oczyszczania biologicznego (w procesie tlenowego osadu
czynnego) jest usuwanie ze ścieków związków organicznych rozpuszczonych,
koloidalnych oraz bardzo drobnych zawiesin nieopadających. W sprzyjających
warunkach technologicznych zachodzić może również utlenianie azotu amonowego
poprzez azotyny do azotanów, tzw. proces nitryfikacji.
Mechanizm procesu biologicznego oczyszczania polega na:
utlenianiu części związków organicznych przez bakterie heterotroficzne
wiązaniu części związków organicznych w biomasie mikroorganizmów
prowadzących proces (ta część związków organicznych nie jest utleniania).
Związki organiczne + tlen + substancje pożywkowe + mikroorganizmy = nowe
mikroorganizmy + CO 2 + H 2 O
Efektywność oczyszczania w procesie osadu czynnego zależy od:
podatności związków organicznych na przyswajanie przez mikroorganizmy,
wieku osadu,
2
ilości i rodzaju aktywnych mikroorganizmów w komorze osadu czynnego,
czasu przetrzymania (hydraulicznego,
warunków prowadzenia procesu: stężenia tlenu, zawartości substancji
pożywkowych (N, P, K), pH, temperatury, obecności substancji toksycznych,
odpowiedniej intensywności mieszania, wydajności procesu napowietrzania,
właściwej recyrkulacji osadu
właściwej eksploatacji całego układu.
Do podstawowych parametrów technologicznych osadu czynnego należą:
Stężenie osadu czynnego w KOCZ (komorze osadu czynnego) – X
X
=
X
B
+
X
I
+
X
MIN
(1)
gdzie:
X – stężenie biomasy osadu czynnego w komorze; g SM/m 3 (g SMO/m 3 , g ChZT/m 3 ),
B
X – biologicznie nierozkładalne zawiesiny organiczne pochodzące z oczyszczanych
ścieków; g SM/m 3 (g SMO/m 3 , g ChZT/m 3 ),
X – zawiesiny mineralne pochodzące z oczyszczanych ścieków, g SM/m 3 .
MIN
Najczęściej stężenie osadu czynnego wynosi 2000 – 5000 g SM/m 3 .
Wiek osadu
Jest to najważniejszy parametr decydujący o efektach pracy osadu czynnego.
Określa on średni czas przebywania kłaczków osadu czynnego w układzie, liczony jako
stosunek masy osadu w układzie do dobowego przyrostu masy osadu w wyniku procesów
oczyszczania.
WO
=
M
X
=
V
X
;
d
(2)
X
X
gdzie:
= – masa osadu czynnego w układzie; kg
V – objętość komory osadu czynnego; m 3
– przyrost osadu w wyniku procesów oczyszczania; kg/d
V
X
Wiek osadu czynnego może wynosić od 1 do 100 d (zależnie od sposobu
prowadzenia procesu i niezbędnych efektów oczyszczania). Osad o WO>40d jest
biologicznie stabilny. Przyjmując odpowiednio długi wiek osadu oprócz dobrych efektów
usuwania związków organicznych, można utlenić azot amonowy do azotanów.
X
=
Q
N
X
R
+
( )
D
Q
N
X
O
;
g
SM
/
d
(3)
gdzie:
Q – natężenie przepływu osadu nadmiernego; m 3 /d
N
3
I
M X
Q
213224976.001.png
X – stężenie osadu recyrkulowanego (powrotnego i nadmiernego); g SM/m 3
Q – natężenie dopływu ścieków, m 3 /d
D
X – stężenie zawiesin w ściekach oczyszczonych; g SM/m 3
Przyrost osadu zależy od wieku osadu i ładunku zanieczyszczeń w oczyszczanych
ściekach.
O
Indeks osadu czynnego (Mohlmanna) IO
Charakteryzuje zdolność zawiesin osadu czynnego do sedymentacji w osadniku
wtórnym. Jest to stosunek objętości osadu czynnego po 30 minutach zagęszczania w
cylindrze 1dm 3 do stężenia osadu w cylindrze przed zagęszczaniem
IO
=
V
OS
;
cm
3
/
g
SM
(4)
X
gdzie:
V – objętość osadu po 30 minutach zagęszczania; cm 3
X – stężenie osadu w cylindrze przed zagęszczaniem; g SM/m 3
Im mniejsza wartość indeksu osadu, tym korzystniejsze są jego właściwości
sedymentacyjne. Dobre właściwości sedymentacyjne ma osad o IO w granicach 50-100
cm 3 /g SM. Wyższe wartości IO wskazują na pęcznienie osadu, wywołane najczęściej
przez bakterie nitkowate.
OS
Obciążenie osadu ładunkiem zanieczyszczeń
O
ł
Obciążenie osadu ładunkiem zanieczyszczeń określa ilość zanieczyszczeń organicznych
(najczęściej wyrażanych jako BZT 5 ) doprowadzanych do komory osadu czynnego w
jednostce czasu na jednostke masy osadu w komorze:
O
=
Q
D
S
BZT
=
Ł
BZT
=
Ł
BZT
;
g
BZT
/
g
SM
/
d
(5)
5
5
5
ł
M
M
WO
X
5
X
X
gdzie:
S – stężenie zanieczyszczeń organicznych w ściekach doprowadzanych do komory;
g BZT 5 /m 3
5
Ł – ładunek zanieczyszczeń w ściekach; g BZT 5 /d
Jest to parametr, którego wartość jest wynikiem przyjęcia określonego wieku osadu WO.
Dla osadu niskoobciążonego
BZT
5
O =0,2 – 0,6 g BZT 5 /g SM/d.
Dla osadu wysokoobciążonego
układ wysokosprawny:
ł
O =0,4 – 1,5 g BZT 5 /g SM/d
częściowego oczyszczania:
ł
O =1,5 – 5,0 g BZT 5 /g SM/d
ł
Czas przetrzymania ścieków w komorze osadu czynnego T
4
R
BZT
213224976.002.png
Czas przetrzymania ścieków w komorze wynosi od kilku do kilkunastu
(kilkudziesięciu) godzin (zależnie od przyjmowanego stężenia osadu w komorze). Nie
powinien być krótszy niż 3 h. Obliczać go można z zależności natężenia przepływu i
objętości komór osadu czynnego.
V
T =
Q
(6)
D
obciążenie objętości komory ładunkiem zanieczyszczeń
O
Określa ilość zanieczyszczeń doprowadzanych do komory osadu czynnego w
jednostce czasu w przeliczeniu na 1 dm 3 objętości komory.
O
=
Q
d
S
BZT
=
Ł
BZT
;
g
BZT
m
3
d
(7)
5
5
k
V
V
5
gdzie:
BZ S – stężenie zanieczyszczeń organicznych w ściekach doprowadzanych do komory;
g BZT 5 /m 3
5
BZ Ł – ładunek zanieczyszczeń w ściekach; g BZT 5 /d
Jest to parametr wynikowy, zależny od przyjętej objętości komory osadu czynnego (V),
która z kolei zależy od przyjętego wieku osadu i stężenia osadu w KOCz
(
5
WV
X
X
).
O
=
Ł
BZT
5
X
;
g
BZT
m
3
d
(8)
k
WO
X
5
O
=
O
X
;
g
BZT
m
3
d
(9)
k
ł
5
stopień recyrkulacji osadu α
Stopień recyrkulacji osadu α określa wielkość strumienia osadu powrotnego z
osadnika wtórnego Q R do dopływu ścieków surowych do bloku biologicznego Q D .
Q
α
R
(11)
Q
D
W celu zachowania równowagi pomiędzy podażą substratów a ilością
konsumentów, biomasę osadu czynnego należy zawracać do komór osadu czynnego.
Recyrkulacja osadu ma na celu wprowadzenie do komory osadu zregenerowanego w
pełni zdolnego do adsorpcji i mineralizacji zanieczyszczeń i utrzymanie stężenia osadu
na wymaganym poziomie. Przeciętnie stopień recyrkulacji osadu wynosi 25-100%. Im
mniejszy jest indeks osadu, tym stopień recyrkulacji może być mniejszy. Z kolei im
mniejszy jest stopień recyrkulacji, tym mniejsze są koszty pompowania. Z drugiej strony,
przy zbyt małym stopniu recyrkulacji, osad gromadzi się w osadniku wtórnym.
Stopień recyrkulacji osadu można oszacować z testu jego zdolności sedymentacyjnych:
5
=
213224976.003.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin