PROTEZY SZKIELETOWE
Proteza szkieletowa to ruchome uzupełnienie protetyczne
Wskazania:
- braki skrzydłowe jedno- lub obustronne
- rozległe braki międzyzębowe ( luka między zębami zbyt duża, aby mogła być uzupełniona przez przęsło mostu)
- liczne braki pojedyńczych zębów (wykonanie protezy stałej wymagałoby szlifowania zbyt dużej ilości zębów)
- braki mieszane
- leczenie paradontopatii (szynoprotezy)
- leczenie zaburzeń zwarcia (zgryz głęboki, zgryz otwarty, przodozgryz)
- do utrwalenia wyników leczenia ortodontycznego
- po leczeniu chirurgicznym
Przeciwwskazania:
- zła higiena jamy ustnej
- skłonność do próchnicy
Złe warunki podłoża, zanik wyrostka zębodołowego nie są przeciwwskazaniem do wykonania protezy szkieletowej.
Wielkość pola ozębnej, czyli ilość i jakość zębów mają znaczenie w zaprojektowaniu protez szkieletowych.
300 str.
1) łączniki duże - łączą wszystkie elementy protezy
2) łączniki małe - łączą duży łącznik z innym elementem np. siatką retencyjną, cierniem
3) ciernie (wypustki okludalne) - metalowa wypustka wychodząca z łącznika lub klamry, oparta na powierzchni żującej lub na brzegu siecznym zęba filarowego. Przenosi on siłę żucia na ozębną zębów filarowych.
4) Utrzymywacze pośrednie – ramiona stabilizujące klamer, klamry punktowe
5) Utrzymywacze bezpośrednie – klamry, zamki, zasuwy, zatrzaski, korony teleskopowe
6) Siodło lub siodła – część spoczywająca na bezzębnym wyrostku, wykonana z akrylu, na niej są osadzone zęby.
Elementy metalowe są utworzone ze stopów chromo-kobaltowych lub złoto-platynowych.
UMOCOWANIWE PROTEZY NA PODŁOŻU
W przypadku protez szkieletowych największe znaczenie ma siła tarcia.
W celu optymalnego wykorzystania tej siły konstruuje się: klamry, zamki, zasuwy, korony teleskopowe.
1) Małe łączniki
Są to sztywne struktury wychodzące z dużego łącznika i łączące z nim inne elementy protezy.
Przenoszą one obciążenie mięzy zębami filarowymi, a miejscem podparcia w odcinkach bezzębnych.
Np.siatka retencyjna.
2) Duże łączniki.
Są trzonem protezy. Łączą w całość wszystkie elementy konstrukcyjne protezy.
Zęby i błona śluzowa powinny być pokryte konstrukcją protezy tylko w obszarze niezbędnego minimum. Cała metalowa konstrukcja musi być sztywna.
proteza dolna
Łącznik nie powinien pokrywać dziąsła brzeżnego, w stopniu ograniczonym może pokrywać zęby (samooczyszczanie).
Przy projektowaniu bierze się pod uwagę:
- warunki anatomiczne
- względy estetyczne
- planowanie na przyszłość (np.extrakcje)
- życzenie pacjenta
W protezie dolnej są 4 rodzaje łączników.
- sztywny
- zapewnia samooczyszczanie
- nie może ściśle przylegać do błony śluzowej ( czynnik traumatyzujący)
- w przekroju poprzecznym ma kształt połowy perły
- górny i dolny brzeg nie może być ostry
- szerokość minimalna – 4 mm
jeżeli wyrostek zębodołowy jest równoległy do łuku, to łuk może być blisko błony śluzowej; jeżeli nie- to łuk musi być odsunięty o ok. 7-8 mm.
- składa się z łuku podjęzykowego i łuku zębowego, które są połączone małym lub dużym łącznikiem
- stosowany w przypadku niskich zębów i niskiego dna jamy ustnej
- zapewnia sztywność i estetyczny wygląd (zaleta)
- stwarza warunki do gromadzenia się płytki nazębnej i jest przeszkodą dla języka (wada)szerokość minimalna -3mm
Łuk zębowy
- jednolity metalowy pasek biegnący po tylnej powierzchni zębów górnych lub dolnych (powierzchnie górnokątowe)
- zwiększa stabilizację protezy
- przenosi pionowo siły na zęby
- może blokować zęby (perio)
- daje zadowalającą sztywność
- ułatwia dostawianie zębów do protezy
- zabiegi higieniczne łatwe do przeprowadzania
Płyta językowa ( łącznik płytowy)
- -rozległy i obszerny łącznik – duży fragment pokrywa wyrostki zębodołowe
- utrudnione samooczyszczanie i zwiększone odkładanie płytki nazębnej.
proteza górna
· brzegi łącznika nie mogą być ostre
· łącznik nie może tkwić w przestrzeni międzyzębowej
· łącznik musi być odsunięty od wyrostka o ok. 6 mm
· w zależności od warunków anatomicznych – brzegi zgodne z kształtem podniebienia ( nie wzdłuż lini prostej)
· przedni brzeg łącznika nie może być wysunięty do przodu w stosunku do cierni
· należy odsłonić zmarszczki podni9ebienne oraz część gruczołową podniebienia ( odruch wymiotny)
· należy pozostawić warunki dogodne do samooczuszczania
W protezie górnej są 4 rodzaje łącznikow
Pasek metalu o szerokości ok. 8-10 mm i zaokrąglonych oraz wygładzonych brzegach.
Zajmuje środkową część podniebienia – nie pokrywa fałdów i części gruczołowej.
Zapewnia minimalne pokrycie tkanek.
- 2 cienkie przerzuty ( 0,6-0,8 mm)
- w środku okienko oszrokości 1,5 mm (conajmniej)
Stosowany w przypadku przerośniętego wału podniebiennego.
Łącznik płytowy
Stosowany w przypadku rozległych braków zębowych, przy zanikłych wyrostkach zębodołowych oraz w periodontopatiach.
Płyta spoczywa na podniebieniu.
!!! Nie wolno stosować tego rodzaju łącznika przy przerośniętym wale podniebiennym !!!
Połączenie łącznika podniebiennego z łukiem zębowym górnym.
Stosowany u pacjentów z pogłębionym zgryzem lub gdy chcemy zblokować zęby.
Celem jej jest wyszukanie możliwości optymalnego umocowania protezy szkieletowej – takiego przy którym proteza będzie spełniała wyznaczone czynności, a jej działanie uboczne na tkanki podłoża będzie ograniczone do minimum.
Analiza paralelometryczna składa się z 4 etapów:
a) poszukiwanie powierzchni retencyjnych i prowadzących
b) ustalenie położenia powierzchni pośrednich orazstwierdzeniu obecności/ braku powierzchni wprowadzających
c) badanie jakości wykrytych powierzchni
d) badanie nachylenia bocznych powierzchni wyrostka zębodołowego.
Analiza polega na wyszukaniu za pomocą analizatora umocowanego na pionowym ramieniu paralelometru powierzchni klamrowych i toru wejścia protezy poprzez dotykanie analizatorem do bocznych powierzchni pola protetycznego, przy różnych położeniach modelu. Tor wprowadzenia i powierzchnie klamrowe ocenia się względem stałego punktu odniesienia – oś analizatora, położenie modelu jest zmienne.
Kontakt amalizatora ze ścianą zęba może byś liniowy lub punktowy. Przy kontakcie punktowym między ścianą zęba a analizatorem powstaje kąt:
ü jeżeli jest on wierzchołkiem zwrócony do powierzchni żującej – jest to ściana górnokątowa
ü jeżeli jest on wierzchołkiem zwrócony w kierunku szyjki zęba – jest to ściana dolnokątowa
Na zębach oporowych wyróżnia się dwa rodzaje wypukłości
ü największa wypukłość bezwzględna, wynikająca z kształtu anatomicznego zęba (równik zęba)
ü największa wypukłość względna, wynikająca z ustawienia zęba względem analizatora. Jest to wartość zmiemma, zależna od stosunku długiej osi zęba do pionowegoramienia paralelometru.
292 str.
1. na wszystkich zębach oporowych są powierzchnie klamrowe retencyjne i prowadzące klasyczne w takim wzajemnym stosunku, który umożliwia zaprojektowanie klamer samodzielnych
2. droga wprowadzania protezy jest dostatecznie długa
3. są powierzchnie klamrowe pośrednie o dostatecznych wymiarach lub możliwe jest przeprowadzenie części pośrednich ramion retencyjnych naddziąsłowych w prawidłowej odległości od zęba oporowego i wyrostka zębodołowego
4. powierzchnie klamrowe wprowadzające dobrej jakości
5. w odcinku przednio-bocznym powierzchnie klamrowe w mało widocznym miejscu
6. umiejscowienie powierzchni retencyjnych umożliwia zaprojektowanie ramienia retencyjnego o kierunkowym działaniu umocowującym
7. powierzchnie prowadzące aktywnie na tych samych zębach co powierzchnie retencyjne – to umożliwia zaprojektowanie klamer samodzielnych
8. możliwe jest korzystne usytuowanie łuku językowego
9. możliwe jest zaprojektowanie klamry ciągłej, będącej w kontakcie z powierzchniami zębów oporowych na całym jej przebiegu.
Wszystkie miejsca na ścianach zębów oporowych kontaktujące lub mogące kontaktować z ramionami klamer to powierzchnie klamrowe.
POWIERZCHNIA RETENCYJNA
Dolnokątowa powierzchnia na bocznej ścianie zęba, zawarta między linią największej wypukłości zęba, a brzegiem dziąsła w stosunku do powierzchni prowadzącej.
POWIERZCHNIA PROWADZĄCA KLASYCZNA
Jest równoległa do analizatora. Jej szerokość musi być conajmniej równa szerokości jednej ze ścian zęba oporowego.
Powierzchnia ta musi się znajdować w odpowiednim stosunku do powierzchni retencyjnej:
ü na przeciwległej ścianie tego samego zęba
ü na analogicznej ścianie zęba po przeciwnej stronie łuku zębowego
ü na ścianie zwróconej do luki
POWIERZCHNIA PROWADZĄCA BIERNA
Jest rónoległa do analizatora. Jej szerokość musi być co najmniej równa szerokości jednej ze ścian zęba oporowego.
Powierzchnia to musi znajdować się w określonym stosunku do innej powierzchni równoległej do analizatora:
ü na ścianie drugiego zęba okalającego lukę
POWIERZCHNIA PROWADZĄCA AKTYWNA
Jst to powierzchnia retencyjna o szerokości równej co najmniej szerokości jednej ze ścian zęba oporowego.
Musi się znajdować w odpowiednim stosunku do innej powierzchni retencyjnej:
ü na analogicznej ścianie zęba poprzeciwległej stronie łuku zębowego
POWIERZCHNIE ZALEŻNE
Powierzchnie prowadzące aktywne lub klasyczne.
Są to powierzchnie wąskie, które zajmują tylko część jednej ze ścian zęba.
POWIERZCHNIE STABILIZACYJNE
Powierzchnie z którymi analizator tworzy kąt zwrócony wierzchołkiem do brzegu dziąsła.
POWIERZCHNIA POŚREDNIA
Powierzchnia górnokątowa nad powierzchnią retencyjną. Znajduje się między równikiem zęba, a brzegiem powierzchni żującej.
POWIERZCHNIA WPROWADZAJĄCA
Część powierzchni pośredniej po której przemieszcza się klamra podczas osadzania na podłożu.
RAMIĘ STABILIZUJĄCE
· na powierzchni stabilizacyjnej
· jest sztywne
· przenosi siły poziome
· traci kontakt z zębem przy zdejmowaniu
RAMIĘ PROWADZĄCE KLASYCZNE
· na całej szerokości powierzchni prowadzącej klasycznej
· nie ugina się i nie traci kontaktu podczas zdejmowania
· umożliwia zdejmowanie protezy wzdłuż ustalonego toru wprowadzania
RAMIĘ PROWADZĄCE AKTYWNE
· na powierzchni prowadzącej aktywnej
· jest sprężynujące
· jest to rodzaj ramienia retencyjnego
· współdziała z ramieniem retencyjnym
· umożliwia zdejmowanie wzdłuż ustalonrgo toru
RAMIĘ PROWADZĄCE BIERNE
· na powierzchni prowadzącej biernie
· prowadzi protezę wzdłuż obranego toru
· współpracuje z innymi ramionami tego rodzaju
· mocuje protezę przez wklinowanie (kierunek sił ściągających w czasie żucia nie jest zgodny z kierunkiem toru wprowadzania protezy)
RAMIĘ RETENCYJNE
· koniec na powierzchni retencyjnej
·...
alicjatechnikfarm