SOCJOLOGIA OGÓLNA
Konspekty powstały na podstawie fragmentów książek:
1. Turowski Jan, Wielkie struktury społeczne, Lublin 1994
2. Turowski Jan, Małe struktury społeczne, Lublin 2001
3. Sztompka Piotr, Socjologia, Kraków 2002
4. Szczepański Jan, Socjologia - rozwój problematyki i metod, Warszawa 1967
5. Jan Szczepański, Elementarne pojęcia z socjologii, Warszawa 1967
6. Peter Berżer, Zaproszenie do socjologii, Poznań 1990
7. Giddens Anthony, Socjologia, Zysk i S-ka, Poznań 1998.
8. Giddens Anthony, Socjologia, PWN, W-wa 2004.
9. Szacka Barbara, Wstęp do socjologii, W-wa 2003;
10. Goodman Norman, Wstęp do socjologii, Zysk i S-ka, Poznań 1992
11. Szacki Jerzy, Historia myśli socjologicznej, PWN Warszawa 2002.
12. Tatarkiewicz Władysław, Historia filozofii, T I, PWN Warszawa 1958.
13. Garrder Jostein, Świat Zofii, Zysk i S-ka, Poznań 1995.
Materiały zapisane czcionką koloru niebieskiego są materiałami dodatkowymi/uzupełniającymi/nieobowiązkowymi.
Studenci Instytutu Zarządzania PWSZ (ZWIS, ZBiznesem, ZSiR, ZBezpieczeństwem, Biznes Międzynarodowy, Zarządzanie Mediami - Stacjonarne i NStacjonarne) OBOWIĄZUJE CAŁY PONIŻSZY MATERIAŁ (materiały zapisane czcionką koloru niebieskiego są materiałami dodatkowymi - uzupełniającymi (nieobowiązkowymi).
Poszczególne działy socjologii ogólnej obowiązują studentów PWSZ w zależności od ustaleń i specyfiki kierunku/specjalności - informacja dotyczy studentów Instytutu Medycznego PWSZ i Instytutu Ochrony Środowiska.
Co to jest socjologia? Zagadnienia społeczne poruszane przez starożytnych filozofów: sofiści, Sokrates, Platon i Arystoteles. Państwo Boże i państwo ludzkie św. Augustyna. Średniowieczny organicyzm św. Tomasza z Akwinu. Początki socjologii naukowej. Twórca terminu „SOCJOLOGIA” August Comte. Kilka ważniejszych definicji i zagadnień społecznych w socjologii. Społeczeństwo, grupa społeczna oraz grupa odniesienia, interakcje społeczne, więzi społeczne, role społeczne.
Socjologia jest jedną z gałęzi nauk społecznych badających naturę ludzkiego zachowania i związków międzyludzkich, a także ich rezultatów. W skład nauk społecznych wchodzą m.in.
Antropologia dzieląca się na dwie główne gałęzie tj. antropologię fizyczną zajmującą się istotami ludzkimi jako organizmami biologicznymi, a także ich związkiem z innymi gatunkami oraz biologicznym zróżnicowaniem między nimi. Druga gałąź to antropologia kulturowa.
Ekonomia ajmuje się sposobami w jakie produkujemy, rozdzielamy, nabywamy i konsumujemy dobra.
Nauki polityczne analizują kwestie związane ze źródłami, rozdziałem i wykorzystywaniem władzy w społeczeństwie. Bada procesy polityczne zachodzące w różnych grupach i organizacjach.
Psychologia bada podstawy i konsekwencje zachowania jednostki, a szczególnie interesują ją przyczyny zachowania się człowieka w taki, a nie inny sposób. Psychologia dzieli się na bardzo wiele działów zajmujących się m.in. osobowością jednostki, rozwojem jej zdolności myślowych i biologicznymi podstawami ludzkiego zachowania.
Max Weber w 1909 roku wspólnie z Ferdinandem Toenniesem i Georgem Simmlem, założył pierwsze niemieckie stowarzyszenia socjologicznego. W Wielkiej Brytanii dopiero po II wojnie światowej socjologia uzyskuje uznany status na głównych uniwersytetach, w Oxfordzie i Cambridge uprawiana wcześniej jako antropologia społeczna lub filozofia społeczna i polityczna. W Polsce twórcą pierwszego uniwersyteckiego ośrodka socjologicznego był Florian Znaniecki, założyciel katedry na Uniwersytecie w Poznaniu w roku 1920 oraz redaktor pierwszego polskiego czasopisma socjologicznego.
W skali międzynarodowej socjologowie zaczęli organizować się w 1893 roku, kiedy francuski uczony Renę Worms założył elitarny Międzynarodowy Instytut Socjologiczny (Institut International de Sociologie, IIS). Dopiero jednak w 1949 roku powstała organizacja masowa o zasięgu światowym, reprezentująca socjologów z niemal stu krajów i licząca obecnie ponad trzy tysiące członków - Międzynarodowe Stowarzyszenie Socjologiczne (International Sociological Association, ISA).
Jest więc socjologia dziedziną stosunkowo młodą i ma krótką historię. Równocześnie jednak refleksja na temat społeczeństwa jest zapewne odwieczna. Życie w otoczeniu innych ludzi, kontakty z innymi, współpraca, konkurencja, walka to podstawowe fakty egzystencjalne gatunku ludzkiego. Jesteśmy gatunkiem stadnym, żyjemy w zbiorowościach - od rodziny, przez ród, plemię, wspólnotę lokalną, sąsiadów, przyjaciół, współpracowników, po naród, czy społeczeństwo kontynentalne lub globalne, np. europejskie czy światowe. Zauważali to już starożytni filozofowie (np. Arystoteles), definiując człowieka jako „istotę społeczną" (homo socius albo homo politicus).
Nigdy nie jesteśmy sami, od urodzenia do śmierci otaczają nas inni i musimy jakoś radzić sobie z innymi, układać nasze życie wśród innych. Zbieramy różne doświadczenia z takich kontaktów, porównujemy z doświadczeniami bliskich i znajomych, uogólniamy je, wyprowadzamy z nich różne życiowe strategie, które stosujemy w codziennej praktyce. Każdy człowiek jest więc w pewnym sensie socjologiem. Tyle że nie socjologiem akademickim, naukowym. Czym cechuje się ta przed-socjologiczna wiedza o społeczeństwie? Występuje ona w trzech postaciach: wiedzy potocznej, wrażliwości artystycznej i refleksji filozoficznej. Wiedza potoczna jest, po pierwsze, zbiorem spostrzeżeń dość przypadkowych i osobistych. Każdy żyje w nieco odmiennych zbiorowościach, w różnych warunkach, ma nieco inne losy życiowe, inne sukcesy i porażki, a zarazem każdy ma skłonność do ich generalizowania, traktowania jako powszechnych i typowych. Nasza perspektywa, nasz własny punkt widzenia wydają się nam jedynie uprawnione. Dlatego, po drugie, mądrość potoczna jest fragmentaryczna i niespójna. Nawet wtedy, gdy ulega sformułowaniu w przysłowiach ludowych, codziennych porzekadłach lub bardziej rozbudowanych mitach i opowieściach, nie tworzy systemu. Po trzecie, mądrość potoczna jest często pochopna, nie troszczy się zbytnio o mocne uzas...
kismimimi