W praktyce stosuje się zwykle dwie podstawowe metody , a mianowicie :
1. kalkulacja podziałowa ,
a) kalkulacja podziałowa prosta ,
b) kalkulacja podziałowa ze współczynnikami
2. kalkulacja doliczeniowa
a) kalkulacja doliczeniowa zleceniowa ,
b) kalkulacja doliczeniowa asortymentowa
Kalkulacja podziałowa prosta ma zastosowanie w jednostkach gospodarczych , które wytwarzają masowo lub wielkoseryjne produkcję jednorodną .Polega ona na podzieleniu sumy kosztów poniesionych w danym okresie przez liczbę naturalnych jednostek miary produkcji .
Kalkulację podziałową ze współczynnikami stosują te jednostki , które produkują masowo różne wyroby z takiego samego materiału ( niekiedy o różnych gatunkach ) , stosują takie same urządzenia produkcyjne oraz takie same procesy technologiczne do wszystkich produkowanych wyrobów . Istota tej kalkulacji polega na sprowadzeniu różnych wyrobów do wspólnego mianownika , dzięki przeliczeniu ich przy pomocy współczynników na jednorodne ( umowne ) przedmioty kalkulacji .
Kalkulację doliczeniową stosuje się przy produkcji seryjnej i jednostkowej wielu różnych asortymentów produktów , której odmiany zależą od zdefiniowanego zakresu nośników kosztów :
- zleceniowa , gdy nośnikiem kosztów jest wyrób lub ich grupa objęta jednym zleceniem produkcyjnym ( koszt jednostkowy ustala się tu po zakończeniu zlecenia ) ,
- asortymentowa , gdy nośnikiem kosztów jest asortyment lub grupa asortymentowa produktów wytworzonych w danym okresie sprawozdawczym ( miesiącu ) .
Kalkulacja doliczeniowa polega na tym , że koszty bezpośrednie ustala się z dokumentów źródłowych wprost dla danego nośnika , a koszty pośrednie dolicza się do nich za pomocą odpowiednich kluczy podziałowych .
rachun_cosinus