00:00:09:Gwa�towne przebudzenie - Katastrofa naftowa 00:00:19:---- napisy --- wersja 1.01 ---> wookieu | --- poprawki ---> wertog 00:00:37:Ropa to odchody diab�a 00:00:48:Ropa to czarna krew 00:00:56:Ropa to krew dinozaur�w 00:01:01:To krwioobieg �wiatowej ekonomii 00:01:10:Ropa to krew Ziemii 00:01:29:Przechodzimy z ery taniej, og�lnodost�pnej energii 00:01:34:w er� ledwo dost�pnej, trudnej do pozyskania i drogiej energii 00:01:46:Jednocze�nie czynimy siebie zale�nymi 00:01:49:od pewnych bardzo niestabilnych re�im�w w bardzo nieprzyjemnych cz�ciach �wiata 00:02:01:Trzymanie �wiata zale�nego od ropy tak d�ugo jak to tylko mo�liwe 00:02:10:jest wa�ne 00:02:16:Nie 1 na 50, a nawet nie 1 na 100 os�b w naszym kraju 00:02:20:ma �wiadomo�� przed jak wielkim problemem stoimy 00:02:30:Zwi�kszone bezrobocie, bieda, bankructwa, g��d 00:02:36:to wszystko si� dzieje gdy dochodzi do upadku spo�ecze�stwa 00:02:44:Tak wi�c wchodzimy w ca�kowicie nowy �wiat o niewyobra�alnym kszta�cie 00:02:49:a przecie� dzieli nas od niego zaledwie kilka lat 00:02:53:CENNA I NIEODNAWIALNA 00:03:02:Siemanko, jestem atomem w�gla 00:03:05:a poniewa� jestem niezast�pion� cz�ci� ka�dego wodorow�glanu ropy naftowej 00:03:08:jestem tutaj by da� wam zgromadzon� wewn�trz benzyn� 00:03:13:Ropa nie jest jak ro�lina, nie ro�nie co roku na polu 00:03:18:Ropa jest pochodn� wielu milion�w lat geologicznej histori 00:03:24:Wi�kszo�� zasob�w ropy naftowej zosta�o utworzonych 00:03:27:w zaledwie dw�ch bardzo kr�tkich okresach 00:03:30:ekstremalnego ocieplenia klimatu 90 i 150 milion�w lat temu 00:03:42:Zwierz�ta i ro�liny, kt�re zgin�y w oceanie 00:03:45:zosta�y zgniecione i starte przez wi�cej z�� 00:03:48:i przez lata te z�o�a ugniata�y si� coraz bardziej 00:03:55:p�niej zosta�y ugotowane - ten okres nazywamy 'kuchni�'. 00:04:01:Gdy materia� organiczny by� pochowany ponad 2 kilometry pod ziemi� 00:04:06:reakcje chemiczne zmieni�y go w rop�. 00:04:14:To by� jednorazowy proces w ca�ej naszej geologicznej historii. 00:04:20:I oto zu�ywamy to �r�d�o w przeci�gu jednego lub dw�ch stuleci 00:04:41:1 bary�ka ropy, z kt�rej otrzymujemy 42 galony benzyny, 00:04:46:kt�r� mo�esz kupi� za niewiele ponad 100 $, 00:04:49:wytworzy tyle energii, tyle pracy ile otrzyma�by� od 12 ludzi 00:04:56:pracuj�cych dla ciebie przez ca�y rok. 00:05:01:Przeci�tnemu cz�owiekowi schodzi pracowa� fizycznie przez 25 000 godzin 00:05:06:by wytworzy� tyle energii ile zawiera ta 1 bary�ka ropy. 00:05:09:Ta sama bary�ka ropy, je�eli wydob�dziemy j� z ziemi w Iraku 00:05:12:mo�e by� wydobyta za cen� 1 $. 00:05:15:Inwestujesz 1 $ i otrzymujesz 25 000 godzin ludzkiej pracy. 00:05:21:To �r�d�o energii jest tak wydajne, �e w gruncie rzeczy to jest darmowa energia. 00:05:26:To ca�kowicie nieodzyskiwalny, bardzo niepewnej ilo�ci i prawdopodobnie 00:05:30:najbardziej nieoceniony surowiec naturalny jaki kiedykolwiek odkryli�my 00:05:36:U�YWAMY JEJ WE WSZYSTKIM ! 00:05:41:Dane wam b�dzie zobaczy� to, czego nikt wcze�niej nie widzia� 00:05:48:Wkroczycie w pi�kny, ekscytuj�cy, wspania�y nowy �wiat 00:05:52:�wiat lat '60 XX wieku 00:05:56:Po raz pierwszy w historii zobaczycie 00:06:02:wspania�y nowy �wiat Forda 00:06:18:Thunderbird rocznik 1960 00:06:20:Ropa jest naszym Bogiem. 00:06:22:Niezale�nie od tego, czy wielbisz Jezusa, Budd� czy Allaha 00:06:25:kogokolwiek 00:06:26:i tak wielbisz rop� naftow�. 00:06:44:70 % bary�ek ropy zostaje zrafinowane w paliwa s�u��ce do transportu 00:06:50:benzyn�, paliwo do diesl�w, paliwo lotnicze, paliwa przemys�u kolejowego i morskiego 00:06:58:98 % ca�ej energi u�ywanej do transportu pochodzi z ropy 00:07:09:Konstrukcja przeci�tnego samochodu poch�ania tyle energii 00:07:12:ile jest zawarte w 27 lub 54 bary�kach ropy 00:07:16:w zale�no�ci od tego czyich statystyk u�yjemy. 00:07:19:Konstrukcja przeci�tnego komputera 00:07:22:poch�ania 10 razy wi�cej paliw kopalnianych od jego wagi. 00:07:26:produkcja mikrochipu poch�ania 640 razy wi�cej paliw kopalnianych od jego wagi. 00:07:32:na ka�d� zjedzon� kalori� w Stanach Zjednoczonych, 00:07:35:lub innych wysokorozwini�tych krajach, 00:07:38:przypada 10 kalorii wodorow�glanowej energii. 00:07:51:Obecnie jest ok. 6,4 biliona ludzi �yj�cych na naszej planecie|Vice-Dziekan, profesor Fizyki, Instytut Technologii w Kaliforni 00:07:57:wi�kszo�� z nich jest do�� dobrze wykarmiona|Vice-Dziekan, profesor Fizyki, Instytut Technologii w Kaliforni 00:07:59:co jest konsekwencj� tak zwanej zielonej rewolucji z drugiej po�owy XX wieku. 00:08:03:Do zielonej rewolucji przyczyni�o si� w ogromnym stopniu 00:08:05:nawo�enie ziemii petrochemikaliami 00:08:07:nawo�enie ziemii rop� 00:08:12:Zaw�d farmera zmieni� si� bardziej w ostatnich 50 latach ni� przez poprzednie 1000 00:08:17:Dzisiaj farmer mo�e pracowa� na pi�ciokrotnie wi�kszym obszarze ni� jego ojciec 00:08:21:i nadal mie� czas na luksusy kt�rych jego ojciec nigdy nie zazna�. 00:08:34:Ropa, kt�ra zasila te nowoczesne r�ce nie ogranicza si� jedynie do pomocy w polu. 00:08:38:�ycie jest prostsze r�wnie� dla �on farmer�w. 00:08:42:Przemys� naftowy uszcz�liwia pani� Marton i miliony jej podobnych. 00:08:49:Ju� dzisiaj u�y�a 87 produkt�w ropopochodnych 00:08:53:wliczaj�c w to plastikowe opakowanie na bekon 00:08:55:i g�adki karton na mleko. 00:08:58:do ko�ca dnia wykorzysta ich conajmniej 100. 00:09:01:P�yny pochodz�ce z ropy podczas jej przetwarzania|Bankier Inwestycji Energetycznych, doradca Georgea W. Busha 00:09:07:buduj� blok zawieraj�cy wszystkie wyroby 00:09:10:petrochemiczne, chemiczne, plastikowe, farmaceutyczne, Ziliardy rzeczy. 00:09:16:...szczoteczki do z�b�w, opony, spraye przeciw owadom, kosmetyki, bi�uteria 00:09:21:ca�a galaktyka rzeczy czyni�cych �ycie na Ziemii lepszym 00:09:27:I to nie tylko firmy wydobywaj�ce rop� walcz� o dolary klient�w. 00:09:34:Ta sama historia jest udzia�em prawie ka�dego odnosz�cego sukces biznesu w ka�dym miejscu na Ziemi. 00:09:42:Niezale�nie od tego czy o tym wiesz, 00:09:44:ka�dy wyr�b znajduj�cy si� na stoliku tej pi�knej pani, 00:09:46:ka�da rzecz, w kt�r� jest ubrana, zosta�a wytworzona dzi�ki ropie. 00:09:49:Dla zabawy zabierzmy te wszystkie artyku�y zale�ne od ropy 00:09:53:Jej r�czne lusterko 00:09:55:Kosmetyki, perfumy 00:09:58:Zestaw do manicure'u wytworzony z plastiku 00:10:04:Jej syntetyczn� koszul� nocn� 00:10:06:Jej syntetyczny... ups... nauka nie mo�e si� dalej posun�� ;) 00:10:12:OD WYBUCHU DO WYPALENIA 00:10:27:Morze Kaspijskie by�o jednym z pierwszych prowincji ropy naftowej na �wiecie 00:10:41:Historyk ropy naftowej, Baku, Azerbejd�an 00:10:45:Ludzie po prostu kopali dziury by produkowa� rop� i jej produkcja mocno ruszy�a 00:10:51:gdy zachodnie firmy otrzyma�y koncesje pod koniec XIX wieku. 00:11:11:W roku 1900, 95 % rosyjskiej ropy pochodzi�o z Baku. 00:11:20:Mened�er Operacji P�l Naftowych, Baku 00:11:24:W dniach swej �wietno�ci te pola naftowe produkowa�y 5000 ton ropy naftowej dziennie. 00:11:32:Wtedy Baku zosta�o ogromnym przemys�owym centrum i jednym z najbardziej wp�ywowych miast na Ziemi. 00:11:47:Gdzie jest tatu�, mamusiu? 00:11:50:No c�, Jeff. Po prostu Ci poka��. 00:11:57:Jeste�my tutaj, w Stanach Zjednoczonych 00:12:00:a tatu� jest tutaj, w Wenezueli. 00:12:18:To w�a�nie tutaj s� nowoodkryte pola naftowe. 00:12:22:Tam w�a�nie pracuje tatu�, Jeff. 00:12:24:A gdy znajdzie dla nas mieszkanie, my r�wnie� si� tam przeniesiemy. 00:12:30:Wenezuela odkry�a rop� naftow� z pocz�tkiem XX wieku.|Przemys�owiec, Caracas 00:12:34:Pierwszego odkrycia dokonano oko�o 1914 roku. 00:12:48:Prawdziwym prze�omem by� 16 grudzie� 1922 roku,|Ekonomista, Caracas 00:12:53:Gdy ropa wystrzeli�a w jednym z odwiert�w. 00:12:57:Ten dzie� nazwano dniem czarnego deszczu. 00:12:59:130 000 bary�ek dziennie tryskaj�ce w g�r� przez 2 lub 3 dni. 00:13:03:To umie�ci�o Wenezuel� na �wiatowych mapach ropy raz na zawsze. 00:13:09:I oto nagle Wenezuela sta�a si� najwi�kszym eksporterem ropy na �wiecie. 00:13:32:To Stany Zjednoczone by�y najwi�kszymi �wiatowymi producentami ropy, 00:13:35:nie Arabia Saudyjska, czy Bliski Wsch�d 00:13:37:i prawd� m�wi�c wi�kszo�� naszego przemys�u, r�wnie� wojskowego, 00:13:39:wyros�o na naszym przemy�le naftowym. 00:13:57:W�a�ciwie byli�my dzisiejsz� Arabi� Saudyjsk� dla �wiata a� do lat '50. 00:14:12:McCamey by�o miastem bogactwa przez wiele, wiele lat. 00:14:16:Wszyscy my�leli, �e tak b�dzie ju� zawsze. 00:14:19:Nikomu wtedy nawet przez my�l nie przesz�o, 00:14:22:�e wypompuj� ca�� rop� w tej cz�ci Teksasu. 00:14:29:Ja nie mog�am sobie wyobrazi�, �e kiedykolwiek sko�czy si� nam ropa 00:14:32:poniewa� by�a wsz�dzie i wesz�a we wszystko. 00:14:56:McCamey w Teksasie, dzisiaj 00:15:09:Oczywi�cie dzisiaj ju� wiemy, 00:15:12:�e pr�dzej czy p�niej �r�d�a zostaj� wyczerpane. 00:15:22:Ju� nie produkuje si� tutaj zbyt du�ej ilo�ci ropy. 00:15:32:Maracaibo, Wenezuela, dzisiaj 00:15:59:Baku, Azerbejd�an, dzisiaj 00:16:48:MAGNES NA WOJN� 00:17:00:Ropa jest magnesem na wojn�. 00:17:03:Ropa wywo�uje wojny. 00:17:16:np. Sudan, Darfur, co wszyscy traktuj� jako konflikt religijny, 00:17:22:jest tak na prawd� konfliktem o du�e pola ropy na po�udniu kraju.|Profesor Politologii, Uniwersyted Stanford, Kalifornia 00:17:28:Rz�d na p�nocy i r�ne od�amy religijne|Profesor Politologii, Uniwersyted Stanford, Kalifornia 00:17:33:wysiedlaj� ludzi i wyp�dzaj� ich z tych miejsc 00:17:38:aby przyw�aszczy� sobie te pola zawieraj�ce rop� 00:18:03:Ropa zawsze mia�a wp�yw na wojny 00:18:07:I i II Wojna �wiatowa zawieraj� bardzo du�e powi�zania z rop� 00:18:12:takie jak pow�d do wojny, 00:18:14:umo�liwienie prowadzenia wojny, 00:18:16:spos�b na zabezpieczenie zapas�w. 00:18:29:II W� by�a wojn� silnik�w z nieprzerwanymi zapasami ropy z Baku 00:18:34:te zapasy zapewni�y Rosjanom wygran� nad Niemcami. 00:19:02:W latach '70 mieli�my konflikty polityczne 00:19:05:jak wojna pomi�dzy Egiptem a Izrae...
Alfinek