Pomiar geometrii ustawienia kół ciągnika rolniczego. Wyznaczanie promienia toczenia ciągnika rolniczego. (Politechnika Opolska).pdf

POLITECHNIKA OPOLSKA

Wydział Mechaniczny

Katedra Pojazdów Drogowych i Rolniczych

INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA

Laboratorium: Pojazdy Rolnicze i Leśne

Temat:

Pomiar geometrii ustawienia

kół ciągnika rolniczego.

Wyznaczanie promienia

toczenia ciągnika rolniczego

Opracował: dr inż. J. Mamala, mgr inż. S. Prokop

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

1. Cel ćwiczenia

Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z podstawowymi parametrami

geometrycznymi zawieszenia ciągnika rolniczego, ich zdiagnozowanie i

regulacja.

2. Wstęp

Wzrastająca liczba wypadków samochodowych powoduje, że najważniejszym

zagadnieniem, dla osób zajmujących się współczesną motoryzacją, jest

bezpieczeństwo jazdy. Jednym z czynników mających wpływ na bezpieczną

jazdę jest geometria ustawienia kół samochodu. Producenci samochodów

ustalają optymalne wartości parametrów charakteryzujących ustawienie kół.

Utrzymanie ich w granicach tolerancji - to bezpieczeństwo kierowcy,

pasażerów i ładunku, zwłaszcza przy większych prędkościach jazdy.

Przeprowadzana okresowo kontrola ustawienia kół samochodu, za pomocą

odpowiedniego przyrządu, umożliwia w porę wykrycie i usunięcie usterek,

przez co wydłuża się okres użytkowania opon oraz zapewnia się ich

równomierne zużycie.

We współczesnych samochodach osobowych i dostawczych należy

wykonywać pomiary geometrii kół przyrządami czteroczujnikowymi, które

umożliwiają pomiar zwłaszcza zbieżności połówkowych kół przednich -

względem geometrycznej osi jazdy, tj. osi wzdłuż której porusza się pojazd.

Ma to szczególne znaczenie przy kontrolowaniu geometrii kół samochodów

powypadkowych. Geometrię ustawienia kół charakteryzuje kilka wielkości.

Oś symetrii samochodu - to linia przebiegająca przez środki osi przedniej i

tylnej (rys. 1).

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

Rys. 1

Geometryczna oś jazdy - to prosta (dwusieczna) dzieląca kąt zbieżności

całkowitej kół tylnych na dwa równe kąty (rys. 1). Jeżeli osie kół przednich i

tylnych są do siebie równoległe i nie przesunięte względem siebie oraz

zbieżności połówkowe kół tylnych są takie same, to geometryczna oś jazdy

pokrywa się z osią symetrii. W przeciwnym wypadku występuje tzw.

odchylenie geometrycznej osi jazdy od osi symetrii.

Zbieżność kół - jest wartością wskazującą na wzajemne położenie względem

siebie kół przednich lub tylnych, patrząc od przodu pojazdu. Wartości

zbieżności są dodatnie, jeżeli koła skierowane są do wewnątrz. Jeżeli koła

skierowane są na zewnątrz to wartości są ujemne, a koła określa się mianem

rozbieżnych (rys. 2). W zależności od zastosowanego przyrządu zbieżność

mierzona jest jako kąt w stopniach kątowych lub jako wartość liniowa w

milimetrach. Również od przyrządu zależy czy mierzona jest zbieżność

całkowita obu kół, czy też zbieżności połówkowe każdego z kół.

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

Rys. 2

Zbieżność całkowita jest sumą zbieżności połówkowych kół (z zachowaniem

znaku). Prawidłowe ustawienie zbieżności lub rozbieżności zapewnia

równoległy bieg kół, gdy pojazd jest w ruchu. Nieprawidłowe ustawienie może

mieć ujemny wpływ na stabilność i kontrolowanie biegu pojazdu oraz na

zużycie ogumienia. Producenci samochodów różnie zalecają dokonywanie

pomiaru zbieżności. Jedni przy kołach ustawionych do jazdy "na wprost"

względem geometrycznej osi jazdy, inni zalecają ustawić przekładnię

mechanizmu kierowniczego w położeniu środkowym.

Kąt pochylenia koła - to kąt zawarty pomiędzy pionem a płaszczyzną koła

(rys. 3). Jeżeli koło przy widoku pojazdu z przodu lub z tyłu jest pochylone na

zewnątrz, to pochylenie jest dodatnie. Jeżeli pochylone jest do wewnątrz,

występuje pochylenie ujemne. Tylne koła napędzane osią sztywną mają

najczęściej pochylenie równe 0°, koła prowadzone na wahaczach mają

niewielkie pochylenie ujemne. W przypadku pochylenia dodatniego koło

wywiera zwiększony nacisk na łożysko wewnętrzne piasty, a więc łożysko

zewnętrzne i nakrętka mocująca koło na czopie są odciążone. Koła o takim

pochyleniu tworzą na płaszczyźnie jezdni stożki odtaczane, powodujące

rozchodzenie się kół podczas ruchu pojazdu do przodu, co ogranicza

tendencję do drgań samowzbudnych. Koła przednie o dużym pochyleniu mają

dużą zbieżność. Działanie stożków odtaczanych, utworzonych przez koła, w

tak znaczny sposób przeciwdziała zbieżności, że przy jeździe do przodu

powoduje równoległe ustawienie kół. Małe pochylenie lub pochylenie równe

zero wiąże się przeważnie z małą lub zerową zbieżnością. Ujemne

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

pochylenie, przy szybkiej jeździe na zakrętach, zwiększa poprzeczną

sprężystą reakcję opony, przeciwstawiającą się odśrodkowej sile

bezwładności. Pochylenie koła mierzone jest w stopniach kątowych, a koła, w

trakcie pomiaru, powinny znajdować się w położeniu do jazdy "na wprost".

Niektórzy producenci samochodów wymagają pomiaru pochylenia koła przy

jego zbieżności połówkowej równej zeru.

Rys. 3

Kąt pochylenia osi sworznia zwrotnicy - to kąt zawarty pomiędzy

sworzniem zwrotnicy a prostą pionową, patrząc od przodu lub tyłu samochodu

(rys. 4). Przy nowoczesnych pojazdach ze sworzniami kulistymi

zastępującymi sworznie zwrotnicy, tworzona jest dla tego pomiaru linia

przebiegająca przez oś obrotu tych sworzni podczas skrętu. Odległość

punktów utworzonych przejściem przez płaszczyznę jezdni osi: pochylenia

koła i sworznia zwrotnicy nazywa się promieniem zataczania. Jeżeli punkt

przecięcia tych osi leży poniżej płaszczyzny jezdni, to promień zataczania

określa się jako dodatni, a jeżeli powyżej - jako ujemny. Po wjechaniu w

zakręt, pochylenie osi sworznia zwrotnicy i promień zataczania powodują

uniesienie przodu pojazdu, natomiast po przejechaniu zakrętu zwolniona

kierownica powraca do położenia wyjściowego pod wpływem ciężaru pojazdu,

działającego na przednie koła.

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: