Klan spółdzielców - Etnografia Spółdzielni Spożywców SUPERSAM.PDF

(2467 KB) Pobierz
73485178 UNPDF
KLAN SPÓŁDZIELCÓW
Etnografia Spółdzielni Spożywców SUPERSAM
SPIS TREŚCI
Podziękowania ................................................................................................................. 3
1. WSTĘP ........................................................................................................................ 4
1.1 Tło ...................................................................................................................... 4
1.2 Sformułowanie problemu i pytania badawcze.................................................... 6
1.3 Struktura pracy ................................................................................................... 7
1.4 Metoda badawcza ............................................................................................... 7
2. KULTURA A ZARZĄDZANIE ............................................................................. 12
2.1 Kultura organizacji ........................................................................................... 12
2.2 Normy i wartości w organizacjach.................................................................... 13
2.3 Kontrolowanie przy pomocy kultury................................................................ 15
3. CZĘŚĆ EMPIRYCZNA ........................................................................................... 19
3.1 Wzorcowy sklep .............................................................................................. 19
3.2 Zapraszam na wycieczkę ................................................................................. 29
3.3 Pewex, ocet i musztarda czyli jak załatwić towar ........................................... 48
3.4 Myśl ekonomiczna .......................................................................................... 64
3.5 Przed wolną sobotą ......................................................................................... 78
3.6 Klient – nasz pan ............................................................................................ 96
3.7 Problemy ....................................................................................................... 118
3.8 Odpowiedzialność ......................................................................................... 132
3.9 My w Supersamie trzymamy się razem ........................................................ 145
3.10 Pracuję tu, bo... ........................................................................................... 161
3.11 Między tradycją a nowoczesnością ............................................................ 175
4. KONKLUZJE ......................................................................................................... 183
5. BIBLIOGRAFIA .................................................................................................... 192
6. ZAŁĄCZNIKI ........................................................................................................ 194
2
Podziękowania
3
1. WSTĘP
1.1 Tło
W pierwszych powojennych latach w Stolicy istniały tylko małe sklepy spożywcze i
przemysłowe handlu państwowego i spółdzielczego. Trwała w pełni odbudowa miasta z
gruzów. Głównym akcentem było budownictwo mieszkaniowe, remontowano zrujnowane
mieszkania. Pierwszą większą placówkę handlową otwarto w drewnianym baraku przy
skrzyżowaniu Marszałkowskiej i Alej Jerozolimskich.
Po 1950 roku uruchomiono kilkanaście placówek średniej wielkości z artykułami
spożywczymi i kolonialnymi typu Delikatesy. W całej Warszawie poprawiono stan sieci
sklepów przez łączenie małych placówek. W dzielnicach peryferyjnych Woli, Mokotowa,
Ochoty, obu Prag wznoszono pawilony z elementów prefabrykowanych na uzupełnienie
sieci. Nader ubogi był stan placówek restauracyjnych, kawiarni, placówek żywienia
zbiorowego. W tej sytuacji Stołeczna Rada Narodowa i Ministerstwo Handlu
Wewnętrznego szeroko popierały tworzenie dużych obiektów handlowych z pełnym
asortymentem towarów żywnościowych i przemysłowych ( Publikacja Jubileuszowa ,
1982). W związku z tym wkrótce powstał projekt budowy dużej placówki handlowej dla
dzielnicy Mokotów, obok placu Unii Lubelskiej, po dawnym dworcu kolejki dojazdowej,
na obrzeżu ulic:
- Ludwika Waryńskiego
- Puławskiej i Pl. Unii Lubelskiej
- Tadeusza Boya-Żeleńskiego.
Obecnie handel i usługi są jedną z najważniejszych gałęzi gospodarki. Jeżeli
weźmiemy pod uwagę szersze ujęcie – z punktu widzenia podziału na sektory
ekonomiczne, w usługach zatrudnionych jest w Polsce 7.260.000 osób (GUS, dane na
koniec IV kwartału 2003 roku). Ta dziedzina gospodarki jest polem dużego
zainteresowania inwestorów zagranicznych, co szczególnie można zaobserwować w
dynamicznym rozwoju wielkopowierzchniowych placówek sprzedaży (Czarzasty, 2002).
Możemy tutaj mówić o dwóch typach dużych sklepów: supermarektach i hipermarketach,
a kryterium rozgraniczenia to zazwyczaj skala działalności i powierzchnia obiektu.
Za supermarket uważany jest sklep samoobsługowy o powierzchni 400-2499
metrów kwadratowych oferujący w sprzedaży artykuły żywnościowe i
nieżywnościowe powszechnego użytku, a hipermarket to sklep samoobsługowy o
4
powierzchni co najmniej 2500 metrów kwadratowych z szerokim i pogłębionym
asortymentem artykułów żywnościowych i nieżywnościowych, zwykle dysponującym
parkingiem samochodowym. (tamże, s. 4)
W 2003 roku w Polsce funkcjonowało 4625 sklepów o powierzchni przekraczającej
400 metrów kwadratowych i liczba ta stale rośnie.
Ekspensja wielkopowierzchniowych placówek sprzedaży spotyka się z dużą krytyką
przedstawicieli rodzimego handlu i wielu ugrupowań politycznych. W mediach często
słychać opinie, że decyzje o otwieraniu coraz to nowych super- i hipermarketów
podejmowane są nieuczciwie, a brak jasnych regulacji prawnych w tej kwestii sprzyja
korupcji. Sytuacja ta nakłada się na regresję przedsiębiorstw krajowych, których sytuacja
pogarsza się nadal w świetle szybkiego wzrostu konkurencji. Dodatkowo, małe rodzime
przedsiębiorstwa handlowe nie są w stanie przeciwstawić się ekonomicznej sile wielkich
sieci. Te ostatnie bowiem korzystając z ekonomii skali mają możliwość stosowania dużych
obniżek cen połączonych z częstymi promocjami towarów, które są bardzo atrakcyjne dla
konsumentów. Handlowym gigantom stawia się wiele zarzutów: praktyki nieuczciwej
konkurencji, w tym stosowanie cen dumpingowych, „nierzetelne postępowanie wobec
kontrahentów oraz naruszanie praw pracowniczych personelu” (tamże, s.5).
Wiele z tych zarzutów zdają się potwierdzać coraz to nowe przypadki
nieprawidłowości w super- i hipermarketach silnie nagłaśniane w ostatnim czasie przez
środki masowego przekazu oraz organizacje społeczne. Zastraszający jest zwłaszcza fakt
nagminnego łamania praw pracowniczych w tychże placówkach. W sprawozdaniu
Głównego Inspektora Pracy z działalności PIP w 2002 roku możemy przeczytać ( Raport o
supermarketach, 2002), że w trakcie kontroli ujawniono wiele naruszeń. Najliczniejszą
grupę (72% skontrolowanych placówek) stanowiły nieprawidłowości polegające na
nieudzielaniu urlopu wypoczynkowego w roku, w którym pracownik nabył do niego
prawo. W ocenie inspektoratów, jedną z przyczyn tych nieprawidłowości jest zbyt niski
stan zatrudnienia, co powoduje także przekraczanie dobowego limitu godzin
nadliczbowych (34 % skontrolowanych placówek). Z kolei w 46% skontrolowanych
supermarketów nie prowadzono ewidencji czasu pracy i nie udzielano pracownikom
przysługującej im co trzeciej niedzieli wolnej.
Bardzo ważną sferą nadzoru PIP są wynagrodzenia pracownicze. Z raportu wynika,
że aż w 41 kontrolowanych placówek stwierdzono niewypłacanie bądź zaniżanie
ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy, a w 29% - należności za pracę w godzinach
nadliczbowych. W co czwartym supermarkecie nie wypłacano bądź zaniżano
5

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin