Lizosomy-wielocz.kompl.lizosomal(brak chorób u procaryota). Budow:-białk.w bł.otacz.lizos.,atp-aza,od wewn.
pokryte cukrami,enzym.trawi.białk,cuk.złoż,kw.nukl,tłusz,enzy.pows.w RER-do ap.Golg(nazn.przez mannoze)
Degradacja=fagoc,pinocy,endocyt,autofagia. Lizos.chor.spichrzeń:=gr.chorób.metab.z pow.niedob.enzym.lizos
nagrom.subst.odkład.się w nadm.ilośc w lizos.i wywoł.ich uszk.(powięk,poliferują,zaburz.czynn.kom,choroby:
Fabryego,Huntera.Mechań.chor.lizosom:mutac.powo.zmniej.aktyw.enzym.lizosom,defekt obróki postranslacy
biał.enzymatycz.,brak.aktyw.enzymu i subst,defekt transp. Plazmidy-kolis.cz.DNA,wyst.u baktri obok.
chrom.bakrery.Wyst.w kom.w 1 lub w 2 kopiach,noszą nazwę typu stringent, gdy kopi 10 to plazmidy relaxed
na plazm.zlok.są geny nie wyst.w chrom.bakter.Niektóre bakt.mogą posiad.kilka różn.typów plazmidów(utrud
to lecz.infekcji bakt) Typy:plaz.R-zaw.geny nadaj.bakter.odporm.na antybiot:ampicylina(genRTF war.przenosz
-pl.RP4-bakt.Pseudomonas,-pl.K-rodz.plaz.holicynogenych,wytwarz.toksyn,-pl.Ent-wytw.enterotoksyn,
-pl.Col-odporn.na prom.UV,-pl.F-przenosz.genów między kom.bakt.podczas koniugac,-pl.PBR322-odporność
na tetracykl i ampicylinę,-pl.degeneracyjne-koduj.biał.pozwal.kom.gosp.metabolizować nietypowe związki.
Transpozony-elem.sekw.DNA,zdolne do przemiesz.się w genomie.U prokaryo.zlokal.w bakter.chromos.i w
plazmidach.Są to geny wedrują,przemiesz.się wzdłuż chromos,zmieniając loci. M.C.Flintock-Nobla za to
Wiroidy-cząst.infekow.RNA,dług.250-400nukleotydów,strukt.kolista,genom nie koduj.białek,ulegaj.replika
przy udziale enzymów wytw.w kom.gosp.,atak.rośli,wyst.w jądrze kom.gospàzmiana ekspresji genów
Chor:atak.bulwy pędowe ziemn(PSTV)àwrzecionowatość bulw.zie.,-atak.chtyzantemyàdefor.kwiat i zwijanie
liści,-atak.ogórki i drzewa cytrus,owoce,palmy kokos. Priony-1981-Prusiner,białko samoreplikacyjne,
zbud.z glikoproteiny(wiele polipept.o dł.250aminokw),czynnik etiologiczny chor.zakaź,atak.kom.ukł.nerwowe
(gąbczastość),proin to cząst.biał.pozbaw.kw.nukleinow,powst.w wyniku konformacji białka,oporna na działania
proteaz,pojed.cząst.może zmienić biał.norm w priono..Choroby: CDJ-Crotzwelda-Jacoba-mutac.kodonu 120,
prolinaàleucyna, wywoł/przez biał.PrP7, -GSS-ze.Gerstmanna Strausslera-Scheinkera-mutac.kod.117 i 118,
wywoł.PrPs-ataksje,otępienie,zaburz.mowy,gąbczas.mózgu, -ch.Kuru(wśród Papuasów_-derszcze,otępienie
ataksje, -śmiertelna rodzinna bezsenność...Chor.zwierz:bydlęca encefalopatia gąbczasta(BSF),chorob.strapi
Wirusy-nie wykaz.bud.kom.i samodziel.porusz.się,i samodz.czynn.metabol,są w stanie odtworzyć się kosztem
mater.budulc.zawart.w zainfek.kom.(formy zakaź-wiriony),BUD:zbud.z kw.nuklein,strukt.kolista genomu,
genom otocz.kapsydem zbud.z pojed.polipept.kodow.przez wirus,pojedyńcze.białk.kapsomery(polipeptyd)
Kształ.wiru:ikosaedralne-w.polio,-pałeczkowate(heliksalne),ruchy flip-flop-z warst.do warst.w bł.kom.
-DNA wiru:mają do 200 genów,jedn lub dwuniciowe,post.kol/liniowa,herpers wir(czynn.etiolog chorób-ospa
wietrz.,półpasiec) -retrowir-jedn.nic.DNA,wir.grypy,wściekl,rodzin.Togoviriolae-wir.kleszcz.zap.mózgu
Rodzin.Retroviriolae-mięsak Rosa,HIV-atak.ukł.obr.-limfoc.T,długi okres utajenia,ogranicz.replikacja
Teor.endosymb-mitoch,chloropl powst.w czas.ewol.z bakteriopoch.przodk.które zost.włącz.do zawier.jądro
kom.gosp.Porów.sekw.nukleoty.w rRNA potw.hipotezę-genomy jądr.i organ.wywodz.się z różn.linii rozwoj
Chloropl.powst.z bakt.fotosynt.purpuro,które wnikn.do kom.i weszły w związ.mutualistyczàprzekszt.heterotrof
kom.gosp w org.autotrof. Mitoch-kom.propkaràfagocytoza i wejś.bakt.tlenàsymb.mutualist.àmitochondria
E.coli-b.gram-,ść.kom-polisach,lipi,polipep,bł.z enzym.fosforyl.oksydacyj.,mazosomy,rybos.wolne,3rodz.RNA
(5s,23s,16s),stał.segm-70s(mał-30,podj.du-50s),topoizomerazy-przec.nicDNAi obrac ją wok.sieb.i kat.proc.przył
Proteasomy-zbud.z centr.poł.cylindr.złoż.z proteaz.Końce zamyk.dużym kompl.białk.Komplek.wiązą białk.przeznacz.do degradacji i następ
wprowadz.je do wewn.cz.cylindra.Proteazy degrad.biał.do krót.pepty(białka naznacz.do degrad.poprz.poprzez kowalen.przył.białk.za pomoc
cz.ubikwityny-rozpozn.i wiązane przez proteasomy. Czas trwania(ustal.przez obróbk.posttranslac)-biał.struktur-trw.długo,degr.biał.kom.,
-biał.enzymatyczne-trw.krótk,kataliz.proc.zw.z cykl.kom. Proteoliza-degrad,rozkład-rozkł.biał.do aminokw,przepr.ją enzym.lizosomalne
odpow.za wewntrzkom.rozkł.cząs.-lizosomy. System proteolitycz-zależny od ubikwintyny-rozpozn.także biał.zdenaturow lub zle sfałdowane
albo zawier.utlenio lub w inny sposób zniekszt.aminokw. Ubikwintynacja=oznaczanie białek Cechy kodu genetycz:trójkowy,jednoznacz,
uniwersal(zatrz,się na jenym etap ewol),zdegenerow,niezachodz Chronobiol-zajm.się rytm.biol.Biorytmyt stan.podł.wszytsk.proc.żyć
Karol Linneusz oprac.zeg.biol.poprzez obser.dobowych ruchów płatków. Zegary:chronom-wrodzony,wewnątzkom,który stanow.kompleks
DNA składa.się z kilku operown.na teren.jądra.kom. ESSO-nadrzęd.zegar biol.zlokal.w podwzg.koordyn.hormon.wszyst.chronomy
ESSO kontrol.i pobudza wydziel.hormon.przysadk.mózgow,a ta wydz.swoje horm.tropowe i pobudza inne.Melatonina powst.w szyszynce
jest horm.wpływ.na ośrod.snu i czuwania.Jest wydziel.do krwi i pły.móz-rdz.Zależy od światła-max w nocy.. Hormon przysadkowy ACTH
adrenokortykotropo-pobudza:kore nadneràwydz.kortyzoluàaktyw.cyklazy adenylowejàprzekszt.ATP w cAMPàakt.ukł.enzymatà
zegar w jądrze nadskrzyzowan.podwzgórza. Cechy:-kompresja temperaturo-precyzyjne odmierz.czasu.rytmika spontaniczna,podlega
pełnej synchronizacji do rytmicznie zmieniającego się światła i ciemności.. Biał.zegarowe reg.transkrypcję własnych genów na zas.sprzęż
zwrotnego,gen per uwidacznia rytm aktywności, mutacja genu cyc(BmaiL1-u ssaków)-powoduje arytmiczność., tak samo mutacja tim
Clara_Oswald