Ochrona Zabytków_4_2006.pdf

(4354 KB) Pobierz
Spis tresci
Ochrona Zabytków
2006
Cena 22,00 z∏ (0% VAT)
Nr 4
40925955.007.png 40925955.008.png 40925955.009.png 40925955.010.png
WYDAWCA
Krajowy OÊrodek Badaƒ i Dokumentacji Zabytków, ul. Szwole˝erów 9, 00-464 Warszawa
tel. (0 22) 628 48 41, 622 60 92, fax (0 22) 622 65 95
e-mail: info@kobidz.pl, wydawnictwa@kobidz.pl
RADA REDAKCYJNA
dr Zbigniew Beiersdorf
dr Rafa∏ Eysymontt
prof. dr hab. Kazimierz Flaga
dr in˝. arch. Marcin Gawlicki
mgr Marek Gierlach
dr hab. in˝. Jerzy Jasieƒko
ks. pra∏at Stanis∏aw Kardasz
prof. Andrzej Koss
dr in˝. arch. Renata Mikielewicz
mgr Tadeusz Morysiƒski
prof. dr hab. Maria Nietyksza
mgr Piotr Ogrodzki
dr Ma∏gorzata Omilanowska
prof. dr hab. Jacek Purchla
prof. dr hab. Bogumi∏a J. Rouba, przewodniczàca Rady
mgr Jacek Rulewicz
dr in˝. arch. Alicja Szmelter
REDAKCJA
dr BO˚ENA WIERZBICKA
redaktor naczelny
JOANNA CZAJ-WALUÂ
redaktor prowadzàcy
TADEUSZ SADOWSKI
redaktor
BEATA BAUER
redaktor
specjalista ds. dystrybucji i sprzeda˝y
PIOTR BEREZOWSKI
specjalista ds. mediów elektronicznych
dr ALEKSANDRA RODZI¡SKA-CHOJNOWSKA
t∏umaczenia
JAN ˚ABKO-POTOPOWICZ
opracowanie techniczno-graficzne
DRUK I OPRAWA
Argraf sp. z o.o., Tomasz Dukielski
03-301 Warszawa, ul. Jagieloƒska 76, tel. (0 22) 811 51 11
Nak∏ad: 1000 egz.
Zdj´cia na ok∏adkach:
I. Na ok∏adce wykorzystano rekonstrukcj´ bry∏y koÊcio∏a p.w. Êw. Urszuli i Jedenastu Tysi´cy Dziewic w Stroƒsku nad Wartà autorstwa
P. Filipowicza.
I. Project of the cover used a reconstruction of the church of St. Ursula and Eleven Thousand Virgins in Stroƒsko on the Warta
by P. Filipowicz.
IV. Brama kamieniczna w Parku im. Obwodu Praga Armii Krajowej przy ul. Grochowskiej w Warszawie. Fot. P. Kobek.
IV. Stonework gate in the Home Army District of Praga Park in Grochowska Street in Warsaw. Photo: P. Kobek.
40925955.001.png
Ochrona Zabytków
Nr 4
2006
ARCHITEKTURA
ARCHITECTURE
PAWE¸ FILIPOWICZ,
Póênoromaƒski koÊció∏ p.w. Âwi´tej Urszuli
LESZEK KAJZER,
i Jedenastu Tysi´cy Dziewic w Stroƒsku nad Wartà
Interwencyjne badania architektoniczne w latach 2005-2006
5
ZBIGNIEW LECHOWICZ
The Outcome of an Architectural Intervention Examination
of the Late Romanesque Church of St. Ursula and Eleven Thousand Virgins
in Stroƒsko on the Warta in 2005-2006 (Summary)
22
URBANISTYKA
TOWN PLANNING
ALICJA BIRANOWSKA-KURTZ Odbudowa i przebudowa Dobrzan – dzie∏o Davida Gilly’ego
23
The Reconstruction and Expansion of Dobrzany
– the Work of David Gilly (Summary)
32
TEORIA
THEORY
MONIKA JADZI¡SKA
Autentyzm w sztuce wspó∏czesnej
33
Authenticity in Contemporary Art (Summary)
48
RZEMIOS¸O ARTYSTYCZNE
ARTISTIC CRAFT
MA¸GORZATA BIA¸OSTOCKA ˚eliwne dekoracje w twórczoÊci
Romana Szewczykowskiego
49
Cast Iron Decorations in the Oeuvre of Roman Szewczykowski (Summary)
60
40925955.002.png 40925955.003.png
PRAWO I PRAKTYKA
LOW AND PRAXIS
MARIUSZ LANGE
Zabytki na granicach paƒstwowych
Jak chroniç je w warunkach wolnego rynku
61
Historical Monuments on a State Border: How to Protect Them
in Free Market Conditions (Summary)
64
KAMIL ZEIDLER
Nowe przest´pstwa w systemie karnoprawnej ochrony
dziedzictwa kultury
65
New Crimes in the System of the Penal Law
Protection of Cultural Heritage (Summary)
69
KRAJOBRAZY
LANDSCAPE
KRZYSZTOF GARBACZ,
Winnice i domki winiarskie
ANNA JACKIEWICZ
w krajobrazie kulturowym Zielonej Góry
71
Vineyards and Wineshops in the Cultural Landscape
of Zielona Góra (Summary)
86
WSPOMNIENIE
POSTHUMOUS REMINISCENCES
HENRYK SAMSONOWICZ
Jakub Chojnacki (1922-2006)
88
STEFAN K. KUCZY¡SKI
Reminiscence about Jakub Chojnacki (Summary)
90
MARIAN SO¸TYSIAK
TECHNOLOGIE
TECHNOLOGIES
ALEKSANDRA WÓJCIK
Wst´pne badania nad zastosowaniem formaliny
do fumigacji larw ko∏atka domowego
91
Editoral research on the application formaldehide
to furniture beetles control (Summary)
96
KOMUNIKATY
COMMUNIQUES
ADAM NADOLNY
Gmach banku PKO w Poznaniu w 70. rocznic´ powstania
97
The PKO Bank Building in Poznaƒ on Its Seventieth
Anniversary (Summary)
102
TOMASZ MARKIEWICZ
Burzyç czy rekonstruowaç
103
To Demolish or to Reconstruct (Summary)
108
PIÂMIENNICTWO
LITERATURE
MARIA SARNIK-KONIECZNA
Bohdan Rymaszewski, „Polska ochrona zabytków”
110
Bohdan Rymaszewski, “The Protection of Historical Monuments
in Poland” (Summary)
113
EWA KAROLINA BUGALSKA
Disegno-Rysunek. U êróde∏ sztuki nowo˝ytnej
114
Disegno-Drawing. Among the Sources of Modern Art (Summary)
119
40925955.004.png 40925955.005.png
OD REDAKCJI
Szanowni Paƒstwo!
Etyka konserwatorska opiera si´ na odpowiedzialnoÊci za przesz∏oÊç, szacunku do
oryginalnej materii zabytku, czyli istoty autentyzmu stanowiàcej o jego wartoÊci.
Warunkuje dzia∏alnoÊç majàcà na celu badanie dziejów obiektów, ich stanu
zachowania i podejmowanie decyzji o kierunkach post´powania konserwatorskiego.
Docieranie do pierwotnej substancji zabytku jest dla badaczy êród∏em niewymier-
nych satysfakcji. Przyk∏adem sà prezentowane w tym numerze odkrycia dokonane
w koÊciele p.w. Êw. Urszuli i Jedenastu Tysi´cy Dziewic w Stroƒsku. Rozpoznano
w nim nieznane wczeÊniej elementy romaƒskiej bry∏y Êwiàtyni, wyprawy wn´trza
i wyposa˝enia, które umo˝liwi∏y okreÊlenie chronologii faz jej rozwoju. Podobnych
emocji doÊwiadczajà badacze, starajàcy si´ odtworzyç dawne za∏o˝enia urbani-
styczne, b´dàce dzie∏em znakomitych budowniczych, takich, jakim by∏ w przypadku
Dobrzan David Gilly.
Wymóg poszanowania autentyzmu substancji nie zadowala do koƒca ani twór-
ców, ani konserwatorów dzie∏ sztuki wspó∏czesnej. Zastanawiajà si´ nad metodami
ochrony oryginalnej koncepcji, ekspresji i przes∏ania dzie∏a, intencji artysty za-
wartych niekiedy w ulotnej materii. Artyku∏ nt. autentyzmu w sztuce wspó∏czesnej jest
próbà odpowiedzi na wiele trudnych pytaƒ.
Artystyczne wyroby rzemios∏a, niewàtpliwie sà bardziej trwa∏e ni˝ niektóre
dzie∏a sztuki wspó∏czesnej, ale tak˝e ulegajà procesom destrukcji, zw∏aszcza gdy – jak
˝eliwne dekoracje Romana Szewczykowskiego – znajdujà si´ w rozproszeniu i za-
pomnieniu. Przypominamy o nich.
Nieuchronnym przemianom podlega tak˝e otaczajàcy nas krajobraz kulturowy.
W okolicach Zielonej Góry nadawa∏y mu specyficzny charakter winnice, których
nieod∏àcznym elementem by∏y domki winiarskie. Z 697 domków w 1865 r. pozosta∏o
do dziÊ zaledwie kilka.
Polecamy tak˝e dwa artyku∏y poÊwi´cone sytuacji prawnej zabytków w Polsce
oraz ich przewozowi przez granic´ paƒstwowà.
Z wyrazami szacunku
Jacek Rulewicz
Dyrektor
Krajowego OÊrodka Badaƒ i Dokumentacji Zabytków
40925955.006.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin