ŚWIETLICA ŚRODOWISKOWA
1. Organizacja świetlic środowiskowych:
Placówka użyteczności publicznej, najczęściej działająca na zasadach wolontariatu, wspierający lokalną społeczność w procesie wychowania dzieci i młodzieży. Działania świetlic najczęściej ukierunkowane są na dzieci i młodzież z zaburzeniami zachowania, dysfunkcyjnym środowiskiem rodzinnym (np. Patologia) lub mających trudną sytuację materialną.
Wychowanków do świetlic przyjmuje się na prośbę rodziców lub wniosek szkoły, pogotowia opiekuńczego, sądu, a także osób prawnych i fizycznych, które uznają potrzebę udzielenia pomocy przez taką placówkę. Warunkiem przyjęcia jest opinia poradni psychologiczno- pedagogicznej lub pogotowia opiekuńczego.
Świetlice otaczają dzieci i młodzież opieką wychowawczą, tworzą warunki do nauki, rozwijania zainteresowań i uzdolnień, wyrównują braki wychowawcze rodziny i eliminują zaburzenia zachowanie.
Zadania świetlicy:
· Wspieranie wychowawczej roli rodziny w integralnym rozwoju dziecka w jej naturalnym środowisku.
· Wyrównywanie dysproporcji edukacyjnych i wychowawczych podopiecznych.
· Rozwinięcie u wychowanków umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach życia codziennego i rozwiązywanie konfliktów.
· Wzmacnianie u wychowanków poczucia własnej wartości.
· Profilaktyka uzależnień.
· Wyrabianie i utrwalanie u wychowanków prawidłowych nawyków higieny.
· Dożywianie dzieci i młodzieży.
· Wsparcie Psychologiczne i materialne podopiecznych oraz ich rodzin.
Rodzaje zajęć prowadzonych w świetlicach:
a) Działania edukacyjne:
· pomoc w odrabianiu lekcji
· gry i zabawy świetlicowe rozwijające myślenie logiczne
· zajęcia muzyczne
· zajęcia plastyczne
· zajęcia informacyjne
b) Działania profilaktyczne:
· zajęcia z zakresu profilaktyki uzależnień od alkoholu, narkotyków, nikotyny
· ćwiczenia umiejętności odmawiania oraz radzenie sobie w sytuacjach zmuszania i przymuszania
· nauka techniki rozładowywania stresu
c) Działania wychowawcze:
· nauka zasad zachowanie się w różnych sytuacjach
· rozwijanie u wychowanków ducha wolontariatu poprzez udział w różnego rodzaju akcjach charytatywnych
· nauka współdziałania w grupie
d) Działania opiekuńcze i współpraca z rodziną ;
· prowadzenie rozmów indywidualnych i zajęć grupowych z rodzicami wychowanków dotyczących właściwego modelu wychowania
· systematyczne dożywianie dzieci i młodzieży
2. Kadra pedagogiczna i wolontariusze:
KIEROWNIK świetlicy:
Świetlicę prowadzi kierownik. W razie jego nieobecności placówką kieruje osoba przez niego wyznaczona, posiadająca odpowiednie kwalifikacje i uprawnienia. Kierownik jest przełożonym wszystkich pracowników i wolontariuszy, którzy pracują w świetlicy.
Do jego zadań należy:
· opracowanie zakresów czynności i obowiązków podległym pracownikom i wolontariuszom,
· systematyczne wizytacje zajęć grupowych i indywidualnych zgodnie z potrzebami i harmonogramem oraz ocena realizacji zadań,
· prowadzenie nadzoru nad warunkami sanitarnymi, przeciw pożarnymi, BHP oraz nad bezpieczeństwem podopiecznych i pracowników,
· odpowiedzialność za powierzony majątek,
· dbanie o prawidłowe prowadzenie i zabezpieczenie dokumentacji świetlicy,
· dbanie o zachowanie tajemnicy służbowej i zawodowej w sprawach dotyczących dzieci znajdujących się w placówce i ich rodzin,
Kierownikiem świetlicy może być osoba, która posiada następujące kwalifikacje:
· wykształcenie wyższe na kierunku: pedagogika, pedagogika specjalna, pedagogika opiekuńczo- wychowawcza, resocjalizacja, psychologia, praca socjalna albo na innym kierunku, uzupełnione studiami podyplomowymi w zakresie psychologi, pedagogiki, socjoterapii, terapii pedagogicznej lub resocjalizacji,
· co najmniej dwuletnie doświadczenie w pracy z dziećmi i młodzieżą oraz rekomendacje społeczne i/lub zawodowe (np.: opinia pracodawcy, osoby ze środowiska lokalnego).
WYCHOWAWCY świetlicy:
Wychowawca planuje, organizuje i prowadzi pracę opiekuńczo- wychowawczą:
· z grupką dzieci oraz indywidualną z dzieckiem,
· z rodzicami lub opiekunami prawnymi oraz innymi osobami i instytucjami, wspierającymi rodzinę w wychowaniu, w zależności od potrzeb dziecka,
Wychowawcy powinni posiadać następujące kwalifikacje:
· ukończone studia wyższe na kierunku: pedagogika, pedagogika specjalna, pedagogika opiekuńczo- wychowawcza, resocjalizacja, psychologia, praca socjalna albo na innym kierunku, uzupełnione uprawnieniami pedagogicznymi i odpowiednimi kursami przygotowującymi do pracy w placówkach opiekuńczo- wychowawczych,
SPECJALIŚCI:
Specjalistą może być osoba posiadająca kwalifikacje:
· psychologa – ukończone studia wyższe magisterskie na kierunku psychologia,
· pedagoga - ukończone studia wyższe magisterskie na kierunku pedagogika,
· terapeuty, logopedy lub innego specjalisty – ukończone studia wyższe magisterskie na odpowiednim kierunku wraz z uprawnieniami pedagogicznymi oraz udokumentowane przygotowanie do prowadzenie zajęć o profilu potrzebnym w świetlicy,
· instruktora – udokumentowane przygotowanie do prowadzenia zajęć sportowych, rekreacyjnych, artystycznych i innych.
WOLONTARIUSZE:
Działalność świetlicy może być wspierana przez wolontariuszy, szczególnie w zakresie rozszerzenia opieki nad dziećmi oraz rozwijania ich indywidualnych zainteresowań i zdolności.
Wolontariusze w świetlicy środowiskowej może być osoba:
· pełnoletnia, która świadczy, że jest niekarana,
· Posiadająca predyspozycje i umiejętności niezbędne do pracy w świetlicy, najlepiej studenci kierunków pedagogicznych lub psychologii.
Kierownik świetlicy przed rozpoczęciem pracy jest zobowiązany poinformować wolontariusza o zadaniach, obowiązkach oraz konieczności zachowania tajemnicy w sprawach dzieci, znajdujących się w placówce oraz ich rodzin.
Pozostałe zasady współpracy z wolontariuszem określa Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003r. O działalności pożytku publicznego i wolontariacie.
INNE OSOBY:
Osoba niepełnoletnia może za pisemną zgodą rodziców wspierać pracę w świetlicy pod nadzorem osoby dorosłej.
ZESPÓŁ WYCHOWAWCZY:
W placówce działa zespól wychowawczy, w którego skład wchodzą kierownik placówki, wychowawcy i inni specjaliści, powołani przez kierownika.
W skład zespołu mogą też wchodzić inne osoby m. in. Pedagog szkolny, kuratorzy, pracownicy socjalni. Zadaniem zespołu jest ocena aktualnej sytuacji i potrzeb dzieci, wymiana informacji między wychowawcami, planowanie działań opiekuńczo- wychowawczych oraz analiza i weryfikacji metod pracy stosowanych w świetlicy.
3. Wychowankowie
Dzieci i młodzież korzystają ze świetlicy dobrowolnie i nieodpłatnie, wyłącznie na podstawie pisemnej zgody rodziców lub prawnych opiekunów.
Zajęcia w świetlicy przewidziane są dla dzieci i młodzieży w wieku 6 – 18 lat ze szczególnym uwzględnieniem:
zaniedbanych wychowawczo,
pochodzących z rodzin niewydolnych wychowawczo,
mających problem z nauką,
sprawiających problemy wychowawcze, ale niewykazujących utrwalonych zaburzeń zachowania.
W przypadku braku uzasadnionych przeciwwskazań w świetlicy mogą przebywać dzieci niepełnosprawne oraz w innym wieku niż w/w, jeśli w środowisku istnieje taki zapotrzebowanie, a placówka ma możliwość zapewniania odpowiedniej opieki.
Wychowanek świetlicy ma prawo do:
· opieki wychowawczej oraz zapewnienia warunków bezpieczeństwa podczas zajęć organizowanych w świetlicy i poza jej terenem,
· życzliwego traktowania, poszanowanie jego godności osobistej, przekonań religijnych, ochrony przed przemocą,
· swobodnego wyrażania myśli
· udziału w zajęciach organizowanych przez świetlicę.
Wychowanek ma obowiązek:
· przestrzegania postanowień zawartych z Regulaminie świetlicy,
· współpracy w procesie opieki i wychowania,
· przestrzegania zasad kultury współżycia,
· pomagania innym,
· dbania o mienie placówki, uczestnictwa w pracach porządkowych,
· ponoszenia odpowiedzialności za własne postępowanie.
Samorząd wychowanków:
Świetlica gwarantuje wychowankom możliwość tworzenia samorządu.
Jego organizację określa regulamin ustalony wspólnie przez wychowawców i wychowanków, zatwierdzony przez kierownika świetlicy.
Samorząd wybiera opiekuna pośród wychowawców świetlicy. Samorząd może przedstawiać kierownikowi wnioski i opinie we wszystkich sprawach dotyczących funkcjonowania placówki.
4. Organizacja pracy świetlicy:
· Świetlica czynna jest cały rok kalendarzowych z wyjątkiem urlopów, świąt, dni wolnych od pracy, organizowanych wypoczynków letnich i zimowych, oraz wykonania niezbędnych prac remontowych. W miarę potrzeb i możliwości świetlica może być czynna również w okresie wakacyjnym.
· Liczba dzieci pozostających pod opieką jednego wychowawcy musi być odpowiednia do potrzeb dzieci oraz rodzaju prowadzonych zajęć. W czasie zajęć odbywających się na terenie świetlicy pod opieką jednego wychowawcy może przebywać do 25 dzieci.
· Wychowankowie są przyjmowani bez skierowań, na zasadzie dobrowolnego i wewnętrznie umotywowanego zgłoszenia dziecka i rodzica lub zgłaszani przez instytucje takie jak: poradnie, szkoły, kuratorów, pracowników socjalnych itp.
Dokumentacja świetlicy środowiskowej:
Świetlica realizuje zadania w oparciu o:
regulamin świetlicy, który opracowuje kierownik w porozumieniu z podmiotem prowadzący,
homogramem zajęć, uwzględniając działania zaplanowane do realizacji na dany dzień, tydzień, miesiąc, rok,
indywidualne karty zgłoszenia i pobytu, prowadzone dla każdego dziecka, które zawierają dane dziecka i są uzupełniane na bieżąco,
dziennik zajęć zawierający co najmniej temat zajęć, liczbę osób uczestniczących w nich oraz podpis osoby prowadzącej zajęcia,
listy obecności wychowanków na zajęciach w danym dniu,
dokumentację finansową.
Warunki lokalowe i wyposażenia:
sale do zajęć za światłem dziennymi właściwym oświetleniem sztucznym,
zaplecze sanitarne,
stoliki i krzesła.
Pomoce dydaktyczne: przybory szkolne, gry planszowe, zabawki edukacyjne, książki itp.,
apteczkę z podstawowym wyposażeniem do udzielania pierwszej pomocy
Zasady współpracy z innymi instytucjami:
W wykonaniu swoich zadań świetlica współpracuje z innymi podmiotami działającymi w tym samym środowisku np.:
· ze szkołami do których uczęszczają dzieci znajdujące się pod opieką świetlicy
· właściwym terytorialnie ośrodkiem pomocy społecznej
· administrację publiczną – urzędy, policja, straż miejska
Celem współpracy jest podejmowanie działań dla dobra dzieci – zachowaniem poufności.
asfalt1213