1.doc

(1185 KB) Pobierz

Spis treści

Ja/i iżykoiv;:ki

lekarz chorr-!: ■.>/<■« su-trznych

specjalista ■«(;siv/.j(łlojfii

intensywnej terapii

tel. 501 344 890

Rozdział 1 Zaawansowane zabiegi resuscytacyjne — wprowadzenie 1

Rozdział 2 Przyczyny i zapobieganie nagłemu zatrzymaniu krążenia 5

Rozdział 3 Ostre zespoły wieńcowe 11

Rozdział 4 Podstawowe zabiegi resuscytacyjne w wykonaniu ratowników medycznych 23

Rozdział 5 Zapewnienie drożności dróg oddechowych i wentylacja płuc 39

5.1. Podstawowe metody udrażniania dróg oddechowych i wentylacji

5.2. Maska krtaniowa i Combitube ®

5.3. Specjalistyczne metody udrażniania dróg oddechowych

5.4. Podstawy wentylacji mechanicznej

Rozdział 6 Monitorowanie czynności serca, elektrokardiografia i rozpoznawanie rytmu 57

Rozdział 7 Defibrylacja 75

7.1. Automatyczne defibrylatory zewnętrzne i algorytm AED

7.2. Defibrylatory klasyczne

Rozdział 8 Drogi podawania leków 85

Rozdział 9 Farmakoterapia 91

9.1 Leki stosowane w nagłym zatrzymaniu krążenia

9.2 Leki antyarytmiczne stosowane w stanach zagrażających zatrzymaniem krążenia

9.3 Inne leki stosowane w stanach zagrażających zatrzymaniem krążenia

Rozdział 10 Uniwersalny algorytm zaawansowanych zabiegów resuscytacyjnych 107

Rozdział 11 Elektrostymulacja serca 115

Rozdział 12 Zaburzenia rytmu w stanach zagrażających zatrzymaniem krążenia 123

Rozdział 13 Nagłe zatrzymanie krążenia w sytuacjach szczególnych 133

Rozdział 14 Opieka po resuscytacji 147

Rozdział 15 Etyczne i prawne aspekty resuscytacji 155

Rozdział 16 Wspieranie krewnych osoby resuscytowanej 163

Rozdział 17 Rejestracja i analiza danych dotyczących zatrzymania krążenia 167

Uwagi terminologiczne

— W całym tekście używa się określeń odnoszących się do pacjenta płci męskiej, choć oczywiście chodzi
o pacjentów obu płci

— Przyjęto nazwę lidokaina zamiast lignokainy

— Termin 'aktywność elektryczna bez tętna' (PEA, pulseless electrical activity) oznacza rozkojarzenie elektro
mechaniczne (EMD, electrical mechanical dissociation)

— Termin 'VF/VT' oznacza migotanie komór lub częstoskurcz komorowy bez tętna

— Termin 'nie-VF/VT oznacza, ze nie występuje migotanie komór lub częstoskurcz komorowy bez tętna

liykoiuski

Zaawansowane zabiegi resyscytacyjne

lc*,3

,;»( iaiis ' intensywnej UT3Pu

te!. 501 314 890

Rozdział 1

Wprowadzenie: Istota problemu

Choroby układu krążenia są w Europie przyczyną 40% wszystkich zgonów osób powyżej 75. roku życia. Prowadzony przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) projekt badawczy o kryptonimie MONICA (Multinational Monitoring of Trends and Determi-nants in Cardiovascular Disease) analizował zgony z powodu choroby wieńcowej wśród ludzi w wieku od 35 do 64 lat, pochodzących z 29 populacji. Średnia śmiertelność w trakcie 28 dni od zachorowania uznanego za spowodowane przez ostrą chorobę serca wynosiła 49% wśród mężczyzn, a 51% wśród kobiet i wzrastała wraz z wiekiem pacjentów. Jedna trzecia wszystkich osób zapadających na zawał mięśnia sercowego umierała przed dotarciem do szpitala, a większość z nich — przed upływem godziny od wystąpienia ostrych objawów: W większości przypadków prowadzących do śmierci stwierdzano migotanie komór lub częstoskurcz komorowy bez tętna (VF/pulseless VT). Jedynym skutecznym postępowaniem w obu tych zaburzeniach rytmu serca jest próba defibrylacji, a szansa jej powodzenia zmniejsza się z każdą kolejną minutą o 7-10%.

Gdy pacjent trafia do szpitala, częstość występowania VF po zawale mięśnia sercowego wynosi w przybliżeniu 5%. Występujące w warunkach szpitalnych nagłe zatrzymanie krążenia (NZK) częściej przyjmuje postać nie-VF/VT (asystolii lub czynności elektrycznej bez tętna [PEA]). Według jednego z nowszych brytyjskich badań nagłego zatrzymania krążenia u pacjentów hospitalizowanych, w 69% przypadków stwierdzano początkowo rytm opisywany jako nie-VF/VT. U wielu spośród tych pacjentów występowały poważne choroby współistniejące, które miały wpływ na początkowy charakter rytmu serca; w takich przypadkach szczególnego znaczenia nabiera strategia zapobiegania nagłemu zatrzymaniu krążenia.

ŁAŃCUCH PRZEŻYCIA

interwencje, które przyczyniają się do pomyślnego wyniku końcowego po nagłym zatrzymaniu krążenia, można przedstawić jako pewien łańcuch — „łańcuch przeżycia". Wytrzymałość każdego łańcucha zależy od wytrzymałości jego najsłabszego ogniwa; w tym przypadku równie mocne muszą być wszystkie cztery ogniwa jakie go tworzą. Są to:

społu resuscytacyjnego

— Wczesne podjęcie podstawowych zabiegów resu-
scytacyjnych m

— Wczesne wykonanie defibrylacji

— Wczesne podjęcie zaawansowanych zabiegów
resuscytacyjnych

Powstanie programu publicznego dostępu do defibrylacji (PAD, public access defibrillation) oraz wczesnej defibrylacji w wykonaniu pielęgniarek i innego szpitalnego personelu medycznego skupia uwagę na trzecim ogniwie łańcucha.

SZYBKI DOSTĘP DO SŁUŻB POMOCY DORAŹNEJ I DO ZESPOłU RESUSCYTACYJNEGO

Podstawowe znaczenie w każdym przypadku nagłego zatrzymania krążenia w warunkach pozaszpital-nych ma zapewnienie natychmiastowego dostępu do służb pomocy doraźnej (EMS, Emergency Medica! Services). W większości krajów europejskich dostęp do EMS uzyskuje się przez jednakowy numer telefonu. Europejska Rada Resuscytacji (ERC) zaleciła, by był to jednakowy numer w całej Europie (112).

W przypadkach nagłego zatrzymania krążenia w warunkach szpitalnych zespół resuscytacyjny wzywa się zwykle za pośrednictwem wewnętrznego systemu telefonicznego. Byłoby celowe, by również w szpitalach posługiwać się określonym numerem uniwersalnym (np. 2222). Na razie w każdym z krajów europejskich numer ten jest różny w poszczególnych szpitalach. Gdy rozpoznaje się nagłe zatrzymanie krążenia nie wolno odkładać defibrylacji do chwili przybycia zespołu resuscytacyjnego. W tym zakresie należy przeszkolić innych pracowników fachowych, którzy mają obowiązek podejmować resuscytację krążeniowo-oddechową.