zwolnienia-grupowe.pdf

Zmiany w przepisach dotycz cych

tzw. zwolnie grupowych

Ustawa z dnia 13 marca 2003r. o szczególnych zasadach rozwi zywania z pracownikami stosunków

pracy z przyczyn niedotycz cych pracowników (Dz. U. z 2003r. Nr 90, poz. 844)

Z dniem 1 stycznia 2004 r. weszła w ycie ustawa z dnia 13 marca 2003r. o

szczególnych zasadach rozwizywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn

niedotyczcych pracowników (Dz. U. z 2003r. Nr 90, poz. 844). Zastpiła ona

dotychczasow ustaw z dnia 28 grudnia 1989r. o szczególnych zasadach rozwizywania

z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczcych zakładu pracy (Dz. U. z 2002r. Nr

112, poz. 980 ze zm.).

Nowa ustawa nie mówi ju o przyczynach lecych po stronie pracodawcy, lecz o

przyczynach nielecych po stronie pracownika. Oznacza to w praktyce rozszerzenie

katalogu sytuacji, w których zwolnienia na podstawie ustawy bd uzasadnione.

Ww. ustawa, podobnie jak dotychczasowa, dotyczy jedynie pracodawców

zatrudniajcych co najmniej 20 pracowników.

Pracodawcy zatrudniajcy poniej 20 pracowników nie musz wypłaca odpraw

pieninych i przestrzega przewidzianych w ustawie procedur koniecznych przy

redukcji personelu z przyczyn niedotyczacych pracowników.

Pozbawienie pracowników zatrudnionych w firmach zatrudniajcych do 20

pracowników ustawowej gwarancji otrzymania odprawy pieninej, nie wyłcza

jednak moliwoci przyznania pracownikom zwalnianym w małych firmach prawa do

ww. wiadczenia, jednake pod warunkiem, e pracodawca przyjmie na siebie

dobrowolnie takie zobowizanie.

Powysze rozwizanie nie pozbawia równie pracodawców prowadzcych małe firmy

moliwoci dokonania zwolnie z pracy z przyczyn lecych po stronie pracodawcy,

jednake w trybie i na zasadach okrelonych ogólnymi przepisami Kodeksu pracy i z

zastosowaniem przepisów o szczególnej ochronie przed rozwizaniem umowy o

prac niektórych grup pracowniczych.

Zmieniona została definicja zwolnienia grupowego .

Od 1 stycznia 2004 r. zwolnienia grupowe maj miejsce, gdy pracodawca zatrudniajcy

minimum 20 pracowników bdzie musiał zwolni z przyczyn niedotyczcych pracowników –

w okresie nieprzekraczajcym 30 dni – za wypowiedzeniem lub na mocy porozumienia

stron grup obejmujc co najmniej:

10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej ni 100 pracowników,

10% pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 100, ale mniej ni 300

pracowników,

30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 lub wicej pracowników.

W ww. limitach uwzgldnia si równie tych pracowników, z którymi w ramach grupowego

zwolnienia rozwizano stosunki pracy z inicjatywy pracodawcy na mocy porozumienia

stron, jeeli dotyczy to co najmniej 5 pracowników.

Art.1.1. Przepisy ustawy stosuje si w razie konieczno ci rozwi zania przez pracodawc

zatrudniaj cego co najmniej 20 pracowników stosunków pracy z przyczyn niedotycz cych

pracowników, w drodze wypowiedzenia dokonanego przez pracodawc , a tak e na mocy

porozumienia stron, je eli w okresie nieprzekraczaj cym 30 dni zwolnienie obejmuje co najmniej:

1) 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej ni 100 pracowników,

2) 10% pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 100, jednak e mniej ni 300

pracowników,

3) 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 lub wi cej pracowników -

zwanego dalej "grupowym zwolnieniem".

2. Liczby odnosz ce si do pracowników, o których mowa w ust. 1, obejmuj pracowników, z którymi

w ramach grupowego zwolnienia nast puje rozwi zanie stosunków pracy z inicjatywy pracodawcy na

mocy porozumienia stron, je eli dotyczy to co najmniej 5 pracowników.

Nowa ustawa milczy na temat faktycznego zmniejszenia zatrudnienia jako warunku

koniecznego zwolnie z przyczyn niedotyczcych pracowników. A zatem od 1 stycznia

2004 r. zmniejszenie ogólnego stanu zatrudnienia nie bdzie ju przesłank takich

zwolnie. Jeeli wic pracodawca bdzie zwalniał pracownika w ten sposób, bdzie mógł

jednoczenie zatrudni inn osob na jego miejsce. Tego rodzaju postpowanie nie

wpłynie na uprawnienia zwalnianego do odprawy pieninej.

Procedura zwolnie grupowych w zakresie współpracy ze zwizkami zawodowymi oraz

informowania powiatowego urzdu pracy została rozbudowana.

Art. 2. 1. Pracodawca jest obowi zany skonsultowa zamiar przeprowadzenia grupowego zwolnienia z

zakładowymi organizacjami zwi zkowymi działaj cymi u tego pracodawcy.

2. Konsultacja, o której mowa w ust. 1, dotyczy w szczególno ci mo liwo ci unikni cia lub

zmniejszenia rozmiaru grupowego zwolnienia oraz spraw pracowniczych zwi zanych z tym

zwolnieniem, w tym zwłaszcza mo liwo ci przekwalifikowania lub przeszkolenia zawodowego, a tak e

uzyskania innego zatrudnienia przez zwolnionych pracowników.

3. Pracodawca jest obowi zany zawiadomi na pi mie zakładowe organizacje zwi zkowe o

przyczynach zamierzonego grupowego zwolnienia, liczbie zatrudnionych pracowników i grupach

zawodowych, do których oni nale , grupach zawodowych pracowników obj tych zamiarem

grupowego zwolnienia, okresie, w ci gu którego nast pi takie zwolnienie, proponowanych kryteriach

doboru pracowników do grupowego zwolnienia, kolejno ci dokonywania zwolnie pracowników,

propozy c jach rozstrzygni cia spraw pracowniczych zwi zanych z zamierzonym grupowym

zwolnieniem, a je eli obejmuj one wiadczenia pieni ne, pracodawca jest obowi zany dodatkowo

przedstawi sposób ustalania ich wysoko ci.

4. Pracodawca przekazuje zakładowym organizacjom zwi zkowym informacje, o których mowa w ust.

3, w terminie umo liwiaj cym tym organizacjom zgłoszenie w ramach konsultacji propozycji

dotycz cych spraw okre lonych w ust. 2.

5. W trakcie konsultacji pracodawca jest obowi zany przekaza zakładowym organizacjom

zwi zkowym tak e inne ni okre lone w ust. 3 informacje, je eli mog one mie wpływ na przebieg

konsultacji oraz tre porozumienia, o którym mowa w art. 3.

6. Pracodawca przekazuje na pi mie wła ciwemu powiatowemu urz dowi pracy informacje, o których

mowa w ust. 3, z wył czeniem informacji dotycz cych sposobu ustalania wysoko ci wiadcze

pieni nych przysługuj cych pracownikom.

7. Je eli u danego pracodawcy nie działaj zakładowe organizacje zwi zkowe, uprawnienia tych

organizacji w zakresie wynikaj cym z ust. 1-5 przysługuj przedstawicielom pracowników wyłonionym

w trybie przyj tym u danego pracodawcy.

Art. 3. 1. W terminie nie dłu szym ni 20 dni od dnia zawiadomienia, o którym mowa w art. 2 ust. 3,

pracodawca i zakładowe organizacje zwi zkowe zawieraj porozumienie.

2. W porozumieniu, o którym mowa w ust. 1, okre la si zasady post powania w sprawach

dotycz cych pracowników obj tych zamiarem grupowego zwolnienia, a tak e obowi zki pracodawcy

w zakresie niezb dnym do rozstrzygni cia innych spraw pracowniczych zwi zanych z zamierzonym

grupowym zwolnieniem.

3. Je eli nie jest mo liwe uzgodnienie tre ci porozumienia z wszystkimi zakładowymi organizacjami

zwi zkowymi, pracodawca uzgadnia tre porozumienia z organizacjami zwi zkowymi

reprezentatywnymi w rozumieniu art. 241 25a Kodeksu pracy.

4 . Je eli nie jest mo liwe zawarcie porozumienia zgodnie z ust. 1 i 3, zasady post powania w

sprawach dotycz cych pracowników obj tych zamiarem grupowego zwolnienia ustala pracodawca w

regulaminie, uwzgl dniaj c, w miar mo liwo ci, propozycje przedstawione w ramach konsultacji

przez zakładowe organizacje zwi zkowe.

5. Je eli u danego pracodawcy nie działaj zakładowe organizacje zwi zkowe, zasady post powania w

sprawach dotycz cych pracowników obj tych zamiarem grupowego zwolnienia ustala pracodawca w

regulaminie, po konsultacji z przedstawicielami pracowników wyłonionymi w trybie przyj tym u

danego pracodawcy.

Art. 4. 1. Pracodawca - po zawarciu porozumienia, a w razie niezawarcia porozumienia po spełnieniu

obowi zku, o którym mowa w art. 3 ust. 4 lub 5 - zawiadamia na pi mie wła ciwy powiatowy urz d

pracy o przyj tych ustaleniach dotycz cych grupowego zwolnienia, w tym o liczbie zatrudnionych i

zwalnianych pracowników oraz o przyczynach ich zwolnienia, okresie, w ci gu którego ma by

dokonane zwolnienie, a tak e o przeprowadzonej konsultacji zamierzonego grupowego zwolnienia z

zakładowymi organizacjami zwi zkowymi lub z przedstawicielami pracowników wyłonionymi w trybie

przyj tym u danego pracodawcy.

2. Kopi zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, pracodawca przekazuje zakładowym organizacjom

zwi zkowym. Zakładowe organizacje zwi zkowe mog przedstawi wła ciwemu powiatowemu

urz dowi pracy swoj opini w sprawie grupowego zwolnienia.

3. Je eli u danego pracodawcy nie działaj zakładowe organizacje zwi zkowe, przepis ust. 2 stosuje

si odpowiednio do przedstawicieli pracowników wyłonionych w trybie przyj tym u danego

pracodawcy.

4. W razie zako czenia działalno ci pracodawcy wskutek prawomocnego orzeczenia s dowego

zawiadomienie, o którym mowa w ust. 1, jest wymagane, gdy z takim wnioskiem wyst pi wła ciwy

powiatowy urz d pracy.

Nowa ustawa odmiennie ni dotychczasowa reguluje kwesti ochrony stosunku pracy w

razie przeprowadzania zwolnie grupowych z przyczyn niedotyczcych pracowników, tj.:

Podczas zwolnie z powodu upadło ci lub likwidacji zakładu, z ochrony przed

zwolnieniem nie korzysta aden pracownik. Oznacza to, e w takiej sytuacji pracodawca

moe wrczy wypowiedzenie kademu.

Art. 7. Przy rozwi zywaniu z pracownikami stosunków pracy w ramach grupowego zwolnienia z

powodu ogłoszenia upadło ci lub likwidacji pracodawcy stosuje si przepisy art. 41 1 § 1, art. 177 § 4 i

5, art. 186 1 i art. 196 pkt 2 Kodeksu pracy, a tak e odr bne przepisy reguluj ce rozwi zywanie z

pracownikami stosunków pracy z takiego powodu.

2) Z ochrony przed rozwizaniem stosunku pracy w ramach zwolnie grupowych z

przyczyn niedotyczcych pracowników korzystaj nastpujce osoby:

pracownicy w wieku przedemerytalnym, czyli ci, którym brakuje nie wicej ni dwa

lata do nabycia prawa do emerytury z Funduszu Ubezpiecze Społecznych,

pracownice w ciy i na urlopie macierzyskim (z wyjtkiem tych na okresie próbnym,

nieprzekraczajcym miesica),

członkowie zarzdu zoz, wskazani imiennie w uchwale tego organu — przez czas

okrelony w uchwale i jeszcze przez rok,

członkowie rady pracowniczej przedsibiorstwa pastwowego — podczas kadencji

rady i rok po jej upływie,

pracownik bdcy członkiem zoz, upowanionym do reprezentowania tej organizacji

wobec pracodawcy albo organu lub osoby dokonujcej za pracodawc czynnoci w

sprawach z zakresu prawa pracy,

społeczni inspektorzy pracy — podczas mandatu i rok po jego wyganiciu,

pracownicy powołani do odbycia:

1. zasadniczej słuby wojskowej lub przeszkolenia wojskowego — od dnia

powołania do 30 dni od zwolnienia,

2. czynnej słuby wojskowej lub jej form zastpczych — od dnia powołania do dnia

zwolnienia;

pracownicy nieobecni w pracy z przyczyn usprawiedliwionych

— podczas urlopu trwajcego krócej ni trzy miesice oraz

podczas innej absencji usprawiedliwionej, jeeli nie upłynł

jeszcze okres uprawniajcy pracodawc do rozwizania

umowy o prac bez wypowiedzenia.

Jeeli z przyczyn okrelonych w ustawie nie bdzie moliwe dalsze zatrudnianie

wskazanych osób na dotychczasowych stanowiskach, pracodawca bdzie mógł jedynie

wypowiedzie im warunki pracy i płacy. Gdy spowoduje to obnienie ich wynagrodzenia,

pracownikom przysługuje dodatek wyrównawczy do koca okresu ochronnego.

Nowoci s wynikajce z art. 6 ustawy dwie normy ochronne dla pracowników,

zwizane z dopuszczalnymi terminami dokonywania zwolnie, tj.

Po pierwsze: pracodawca bdzie mógł dokona wypowiedzenia umowy o

prac w ramach zwolnienia grupowego dopiero po zawiadomieniu na pimie

właciwego powiatowego urzdu pracy o przyjtych ustaleniach dotyczcych

grupowego zwolnienia, a gdy nie jest ono wymagane – nie wczeniej ni po

upływie 30 dni od zawarcia porozumienia lub ustalenia regulaminu.

Po drugie: rozwizanie stosunku pracy w ramach zwolnienia grupowego nie

bdzie mogło nastpi wczeniej ni po upływie 30 dni od dnia wskazanego

zawiadomienia, a gdy nie jest ono wymagane – nie wczeniej ni po zawarciu

porozumienia lub utworzenia regulaminu. W konsekwencji zatem rozwizanie

umowy o prac w ramach zwolnienia grupowego moe nastpi nie wczeniej

ni po upływie 30 dni od dnia przekazania powiatowemu urzdowi pracy

konkretnych informacji dotyczcych ustale w sprawie takiego zwolnienia.

Terminy te nie wi jednak tych pracodawców, którzy bd przeprowadzali

zwolnienia w zwizku z zakoczeniem działalnoci wskutek prawomocnego

orzeczenia sdowego.

Art. 5. 1. Przy wypowiadaniu pracownikom stosunków pracy w ramach grupowego zwolnienia nie

stosuje si art. 38 i 41 Kodeksu pracy, z zastrze eniem ust. 2-4, a tak e przepisów odr bnych

dotycz cych szczególnej ochrony pracowników przed wypowiedzeniem lub rozwi zaniem stosunku

pracy, z zastrze eniem ust. 5.

2. W razie niezawarcia porozumienia, o którym mowa w art. 3, przy wypowiadaniu pracownikom

stosunków pracy, a tak e warunków pracy i płacy, stosuje si art. 38 Kodeksu pracy.

3. Wypowiedzenie pracownikom stosunków pracy w sytuacjach, o których mowa w art. 41 Kodeksu

pracy, jest dopuszczalne w czasie urlopu trwaj cego co najmniej 3 miesi ce, a tak e w czasie innej

usprawiedliwionej nieobecno ci pracownika w pracy, je eli upłyn ł ju okres uprawniaj cy

pracodawc do rozwi zania umowy o prac bez wypowiedzenia.

4 . Wypowiedzenie pracownikom warunków pracy i płacy w sytuacjach, o których mowa w art. 41

Kodeksu pracy, jest dopuszczalne niezale nie od okresu trwania urlopu lub innej usprawiedliwionej

nieobecno ci pracownika w pracy.

5. W okresie obj cia szczególn ochron przed wypowiedzeniem lub rozwi zaniem stosunku pracy

pracodawca mo e jedynie wypowiedzie dotychczasowe warunki pracy i płacy pracownikowi:

1) o którym mowa w art. 39 i 177 Kodeksu pracy;

2) b d cemu członkiem rady pracowniczej przedsi biorstwa pa stwowego;

3) b d cemu członkiem zarz du zakładowej organizacji zwi zkowej;

4) b d cemu członkiem zakładowej organizacji zwi zkowej, upowa nionemu do

reprezentowania tej organizacji wobec pracodawcy albo organu lub osoby dokonuj cej

za pracodawc czynno ci w sprawach z zakresu prawa pracy;

5) b d cemu społecznym inspektorem pracy;

6) powołanemu do odbycia czynnej słu by wojskowej lub jej form zast pczych.

6 . Je eli wypowiedzenie warunków pracy i płacy powoduje obni enie wynagrodzenia, pracownikom, o

których mowa w ust. 5, przysługuje, do ko ca okresu, w którym korzystaliby ze szczególnej ochrony

przed wypowiedzeniem lub rozwi zaniem stosunku pracy, dodatek wyrównawczy obliczony według

zasad wynikaj cych z Kodeksu pracy.

7. W razie wypowiadania pracownikom stosunków pracy w ramach grupowego zwolnienia umowy o

prac zawarte na czas okre lony lub na czas wykonania okre lonej pracy mog by rozwi zane przez

ka d ze stron za dwutygodniowym wypowiedzeniem.

Art. 6. 1. Wypowiedzenie pracownikowi stosunku pracy w ramach grupowego zwolnienia mo e

nast pi nie wcze niej ni po dokonaniu przez pracodawc zawiadomienia, o którym mowa w art. 4

ust. 1, a w przypadku gdy nie jest ono wymagane - nie wcze niej ni po zawarciu porozumienia lub

spełnieniu obowi zku, o którym mowa w art. 3 ust. 4 lub 5.

2. Rozwi zanie z pracownikiem stosunku pracy w ramach grupowego zwolnienia mo e nast pi nie

wcze niej ni po upływie 30 dni od dnia zawiadomienia, o którym mowa w art. 4 ust. 1, a w przypadku

gdy nie jest ono wymagane - nie wcze niej ni po upływie 30 dni od dnia zawarcia porozumienia lub

spełnienia obowi zku, o którym mowa w art. 3 ust. 4 lub 5. Nie dotyczy to przypadków rozwi zania z

pracownikami stosunków pracy w razie zako czenia działalno ci pracodawcy wskutek

prawomocnego orzeczenia s dowego.

Naley zaznaczy, e nowa ustawa ma równie zastosowanie w przypadku rozwizania

choby jednego stosunku pracy, jeeli jego jedynym powodem s przyczyny niedotyczce

pracownika.

Zgodnie z nowym art. 10 zwolnienia indywidualne nastpuj wtedy, gdy pracodawca

zatrudniajcy co najmniej 20 pracowników zwalnia za wypowiedzeniem lub na mocy

porozumienia stron - w okresie nie dłuszym ni 30 dni - nie wicej ni :

10 pracowników, gdy zatrudnia mniej ni 100 pracowników,

10% pracowników, gdy zatrudnia co najmniej 100, jednake mniej ni 300

pracowników,

30 pracowników, gdy zatrudnia 300 lub wicej pracowników.

- Ustawa odmiennie ukształtowała ochron stosunku pracy w razie zwolnie

indywidualnych.

W tym wypadku pracodawca bdzie mógł rozwiza stosunki pracy w drodze

wypowiedzenia z osobami, których zatrudnienie podlega z mocy odrbnych przepisów

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: